Skip to content

Skip to table of contents

Ikuswiilila Kwakabapa Kufwutuka

Ikuswiilila Kwakabapa Kufwutuka

Ikuswiilila Kwakabapa Kufwutuka

JESU KRISTO wakacenjezyela limwi kujatikizya mamanino aabukkale bwaba Juda ibwakayeeme atempele mu Jerusalemu. Kunyina naakaamba buzuba bwini naakali kunoocitika. Pele wakapandulula zintu zyakali kuyoosololela kulunyonyooko oolo. Wakakulwaizya basikwiiya bakwe kulangila lyoonse alimwi akuzwa kubusena bwantenda.

Jesu wakasinsima kuti: “Wabona kuti Jerusalemu wazinganwa mukati kempi, amukazibe kuti kusaalwa kwawo kuli afwaafwi.” Alimwi wakati: “Nimuzoobona cisesemyo cabusaale . . . ciimvwi mubusena busalala, . . . abo bali mu-Judaya baloboke kuzilundu.” Jesu wakakulwaizya basikwiiya bakwe kuti batakapilukili kuyoobweza mbono zyabo. Bakeelede kutija cakufwambaana kutegwa bafwutuke.—Luka 21:20, 21; Matayo 24:15, 16.

Ikutegwa alesye kuzanga kwakatolede ciindi cilamfwu, Cestius Gallus wakasololela mpi zyabana Roma kuyoosaala Jerusalemu mu 66 C.E. Mane wakanjila mumunzi akooba tempele. Ibantu bamumunzi bakanyongana kapati. Aabo ibakali kulangila bakazyiba kuti lunyonyooko lwakali afwaafwi. Pele sena kwakali kukonzyeka kutija? Cakutayeeyelwa, Cestius Gallus wakalesya mpi zyakwe akupiluka. Basikuzanga ba Juda bakabatobela. Eeci ncicakali ciindi cakutija kuzwa mu Jerusalemu a Judaya!

Imwaka wakatobela, impi zyabana Roma zyakapiluka kazisololelwa a Vespasian amwanaakwe Titus. Icisi coonse cakaba munkondo. Kumatalikilo kwa 70 C.E., bana Roma bakayaka lubaya lwakucingilila lwanembe zibosya kuzinguluka Jerusalemu yoonse. Tiikwakacili kukonzyeka lino kutija. (Luka 19:43, 44) Inkamu zyakali kuzwangana mumunzi zyakatalika kujayana. Ibantu bakasyaala bakajaigwa abana Roma naa kutolwa buzike. Imunzi atempele yawo zyakanyonyoonwa cakumaninina. Ikweelana azyaamba Josephus, sikwiiya makani aakaindi imu Juda wamumwaanda wamyaka wakusaanguna, iba Juda bainda kukaulunzuma komwe bakapenga akufwa. Itempele eelyo kunyina nilyakayakululwa kabili kusikila sunu.

Ikuti Banakristo nobakacili mu Jerusalemu mu 70 C.E., nobakajaigwa akutolwa buzike antoomwe aboonse bakajanika. Nokuba boobo, basikwiiya makani aakaindi bansiku baamba kuti Banakristo bakakutobela kucenjezya kwa Leza alimwi bakazwa mu Jerusalemu amu Judaya moonse akutijila kumalundu aali kujwe kwa Mulonga wa Jordano. Ibamwi bakakkala mu Pella, mucooko ca Pereya. Bakazwa mu Judaya alimwi tiibakapiluka ooko pe. Ikutobela kucenjezya kwa Jesu kwakabapa kufwutuka.

Sena Mulakutobela Kucenjezya Ikusyomeka?

Nobamvwa kucenjezya kujatikizya zintu zyatakacitika, ibantu banji tabakubikkili maanu pe kucenjezya koonse ikucitwa. Nokuba boobo, ikutobela kucenjezya kulakonzya kumupa kufwutuka.

Ku China mu 1975, kwakacenjezyegwa kuti kwakali kuyoocitika kuzungaana kwanyika. Ibalupati-pati bakabweza ntaamu. Ibantu boonse bakatobela. Izyuulu-zyuulu zyabantu bakafwutuka.

Mu April 1991 ku Philippines, ibakali kukkala muminzi iili kumingenyu ya Cilundu ca Pinatubo bakaamba kuti busi bwamaanzi amulota zyakali kusotoka kuzwa mucilundu. Nobakamana kulangilila akuvwuntauzya kwamyezi yobile, iba Philippine Institute of Volcanology and Seismology (cibeela cilanganya zilundu izizwa mulilo akuzungaana kwanyika) bakacenjezya kuti kwakali kulangilwa kucitika ntenda kufwumbwa ciindi. Ndilyona, imakumi-makumi aazyuulu zyabantu akagusyigwa kubusena oobo. Mafwumofwumo mu June 15, akubboloka kupati icibeela cabufwefwelenga ciinda kumakkilomita aali lusele cakamonkoka akuwaalwa mujulu kumane cakatalika kuloka mubusena oobo boonse. Ikuswiilila kwakapa kuti zyuulu-zyuulu zyabantu bafwutuke.

Ibbaibbele licenjezya zyakumana kwabukkale bwanyika oobu buliko. Lino tupona kumazuba aakumamanino. Imamanino mbwaaya buswena afwaafwi, sena mulalangila lyoonse? Sena muli mukubweza ntaamu ikutegwa mutabi mubusena bwantenda? Sena cakubindaana muli mukucenjezya bambi kuti abalo bazwe mubusena bwantenda?

[Cifwanikiso icili apeeji 20]

Ikuswiilila kucenjezya kwakapegwa kwakapa kuti bantu banji bafwutuke eelyo Cilundu ca Pinatubo nocakayoyomona mulota uupya

[Cifwanikiso icili apeeji 21]

Ibanakristo bakatobela kucenjezya kwa Jesu bakafwutuka Jerusalemu noyakanyonyoonwa mu 70 C.E.