Skip to content

Skip to table of contents

Ino Eezyi Zyoonse Zyaamba Nzi?

Ino Eezyi Zyoonse Zyaamba Nzi?

Ino Eezyi Zyoonse Zyaamba Nzi?

JESU KRISTO wakati: “Mamanino aaciindi” akali kuyootondezyegwa ankondo, kubulila kwazyakulya, zilwazi alimwi akuzungaana kwanyika.—Matayo 24:1-8; Luka 21:10, 11.

Kuzwa mu 1914, bantu bajaigwa munkondo zilwanwa akati kamasi alimwi amuziinga. Eezyi bunji bwaziindi zilacitika akaambo kakunjililila kwabasololi bazikombelo mumfwulumende alimwi calino-lino kwacitwa kwiinda mukunyonyoona kwazigwebenga kusakene koonse-koonse.

Nokuba kuti kuli kusumpuka mubulimi bwazyakulya, inzala icikola myaanda-myaanda yatuulunzuma twabantu nyika yoonse. Amwaka ituulunzuma twabantu balafwa akaambo kakubula cakulya.

Zilwazi, nkokuti malwazi manjaanji aatambukila aalo ncibeela cacitondezyo ncaakapa Jesu. Noyakainda Nkondo Yanyika Yakusaanguna, ibulwazi bwanamakweekwe bwakajaya bantu bainda kutuulunzuma tuli 21. Mukwiimpana amalwazi ikaindi aakali kucitika buyo mumasena amwi, mbulwazi bwakali mumasi oonse munyika kubikkilizya ansumbu zili kule. Lino bulwazi bwasikalileke buli mukupenzya bantu banji nyika yoonse, alimwi malwazi mbuli bwakakweekwe, (TB), intuntumaanzi, bulwazi bwakoofwaala butegwa river blindness, alimwi abulwazi bwakoona buboola kwiinda mukulumwa kauka (tsetsefly) acizumanana kupenzya bantu mumasi aacisumpuka.

Kuluulwa kuti kuli makumi-makumi aazyuulu zyakuzungaana kwanyika kwiindene-indene ikucitika amwaka. Kunyina makani amincini iiliko alimwi akusumpuka mukumwaya makani aakunyonyooka kucitika, intenda zyacitika mumasena aakkede bantu banji akaambo kakuzungaana kwanyika, aba makani aaluulwa lyoonse mulisikapepele.

Alimwi Bbaibbele lyakasinsima kuti: “Koziba kuti kumazuba aakumamanino kuyooba ziindi zikataazya. Nkaambo bantu bayooba basikuliyanda, basimuyanda mali, basimantumbwaambwa, basikakomokomo, basikasankusanku, batamvwi bamawisi, batalumbi, batakombi, basikancimwa, basimfundiilili, abasiluvuya lwakutaminizya, batalyeendeleli, basitunyetunyetu, batayandi bubotu, basimusuzyanya, basikainya, basikulisumpula, bayandisya misalo yaansi kwiinda Leza, balijisi ciwa cabukombi pele inguzu zyambubo balazikazya. Eno kobafutatila bali bobuya.”—2 Timoteo 3:1-5.

Sena tamuzumini kuti tukkala ‘muziindi zikatazya’?

Sena mwabona kuti bantu baindila kuliyanda, kuyanda mali alimwi akulisumpula?

Nguni uunga wakazya kuti nyika izwide bantu bayandisya buyo kujana pele batalumbi nobapegwa, basikainya alimwi batasyomeki?

Sena mulizyi kuti kuzangila bazyali antoomwe akubula luyando kwavwula kapati munyika yoonse ikutali buyo mumasena masyoonto?

Cakutadooneka mulizyi kuti tukkede munyika bantu mobayandisya misalo yaansi alimwi akutayanda bubotu.

Oobo mbolizipandulula Bbaibbele ziyanza zyakali kuzyooduma “kumazuba aakumamanino.”

Sena kuciyandika bumboni bumbi kutondezya ciindi ncotupona? Jesu alimwi wakasinsima kuti kuciindi eeci ncoona, makani mabotu aa Bwami bwa Leza akali kuyookambaukwa munyika yoonse. (Matayo 24:14) Sena eeci cili mukucitwa?

Ngazi Yamulindizi, imagazini iipandulula Bbaibbele akugaminina kwaambilizya makani mabotu aa Bwami bwa Jehova ilasimbwa lyoonse mumyaambo minji kwiinda bbuku limbi.

Bakamboni ba Jehova balabeleka mawoola aayinda kutuulunzuma tuli cuulu amwaka ikupa bumboni cacigaminina kubantu kujatikizya Bwami bwa Leza.

Imabbuku aapandulula Bbaibbele lino alamwaigwa ambabo mumyaambo iitandila ku 400, mane amyaambo iibalwa atukamu tuli mule imukkala buyo bantu basyoonto. Bakamboni ba Jehova basikila masi oonse amakani mabotu; alimwi bakambauka amunsumbu zinji azilawo zisyoonto kapati zitazyibidwe. Muzisi zinji, bajisi bubambe bwakuyiisya Bbaibbele lyoonse.

Mmasimpe, makani mabotu aa Bwami bwa Leza ali mukukambaukwa munyika yoonse, ikutali kuti bantu boonse basanduke, pele kutegwa abe bumboni. Bantu koonse-koonse bali mukupegwa coolwe cakutondezya naa balamubikkila maanu iwakalenga julu anyika alimwi naa bayooitobela milawo yakwe akutondezya luyando kubantunyina.—Luka 10:25-27; Ciyubunuzyo 4:11.

Ino-ino, Bwami bwa Leza buyoogwisya bantu babi boonse anyika akwiicita kuba paradaiso.—Luka 23:43.

[Kabbokesi kali apeeji 6]

Mazuba Aakumamanino Kwanzi?

Taali mazuba aakumamanino kwabantu. Kuli baabo ibacita kuyanda kwa Leza, Ibbaibbele lijisi cisyomezyo cakuti bayoopona kukabe kutamani.—Johane 3:16, 36; 1 Johane 2:17.

Taali mazuba aakumamanino kwanyika kwiigama. Ijwi lya Leza lisyomezya kuti inyika inooliko kukabe kutamani.—Intembauzyo 37:29; 104:5; Isaya 45:18.

Muciindi caboobo, aaya mmazuba aakumamanino kwabukkale oobu buliko munyika bwalunya, bwakubula luyando alimwi amamanino aabantu ibatobela micito yambubo.—Tusimpi 2:21, 22.

[Kabbokesi/Cifwanikiso icili apeeji 7]

Sena Bbaibbele Mmasimpe ndi Jwi lya Leza?

Ziindi zinji basinsimi bamu Bbaibbele bakalemba kuti: “Mbuboobu mbwaamba Jehova.” (Isaya 43:14; Jeremiya 2:2) Naba Mwana a Leza, Jesu Kristo wakakankaizya kuti ‘tanaakali kulyaambilila mwini pe.’ (Johane 14:10) Cakutainda mumbali, Ibbaibbele lini lyaamba kuti: “Magwalo aya oonse akazwa kuli-Leza.”—2 Timoteo 3:16.

Kunyina bbuku limbi lyalembwa mumyaambo yiinda ku 2,200, kweelana amweelwe wakapegwa aba United Bible Societies. Kunyina bbuku limbi lyamwaigwa kapati boobo, lino kwiinda kutuulunzuma twatuulunzuma tuli tone. Sena eeci tacili ncomweelede kulangila kujatikizya mulumbe uuzwa kuli Leza uulembeledwe bantu boonse?

Ikujatikizya mubandi uupa bumboni bwakuti Bbaibbele lyakazwa kuli Leza, amubone bbuku lyakuti Baibulo—Kodi Ndilo Mawu a Mulungu Kapena a Munthu?, ilyakamwaigwa a Bakamboni ba Jehova.

Ikuti kamubala Bbaibbele kumwi kamusyomede kuti mmasimpe ndi Jwi lya Leza, muyoogwasyigwa kapati.

[Kabbokesi/Zifwanikiso izili apeeji 8]

Ino Bwami bwa Leza Ninzi?

Nimfwulumende iili kujulu yeendelezyegwa a Leza wakasimpe Jehova, Imulengi wajulu anyika.—Jeremiya 10:10, 12.

Ibbaibbele lyaamba Jesu Kristo kuti Leza ngwaakapa nguzu eezyo zyabweendelezi. (Ciyubunuzyo 11:15) Naakali anyika, Jesu wakatondezya kuti wakalijisi kale nguzu zigambya kuzwa kuli Leza—inguzu zyakamugwasya kweendelezya mbobuca, iguwo alwizi, kuponya zilwazi zyoonse alimwi akubusya bafwide. (Matayo 9:2-8; Marko 4:37-41; Johane 11:11-44) Ibusinsimi bwamu Bbaibbele ibwakazwa kuli Leza bwakaambila limwi kuti Leza alimwi wakali kuyoomupa “bweendelezi abulemu abwami, kuti bantu bazisi zyoonse abamisyobo yoonse abamyaambo yoonse bamumanine milimo.” (Daniele 7:13, 14) Imfwulumende eeyo yaambwa kuti Mbwami bwakujulu; aboobo Jesu Kristo lino uleendelezya kuzwa kujulu.

[Zifwanikiso izili apeeji 7]

Kukambauka makani mabotu munyika yoonse