Skip to content

Amutangale Abuumi Bwamumukwasyi

Amutangale Abuumi Bwamumukwasyi

Amutangale Abuumi Bwamumukwasyi

Sena ncobeni mikwasyi inga yakkomana?

Ino inga cakonzyeka buti?

Sena kuli mikwasyi imwi njomuzyi iijatene akukkomana mbuli baabo balibonya akatrakiti aka? Koonse–koonse mikwasyi ilinyongene. Kulekana, kutakwabililwa amilimo, penzi lyakulela bana kwamuzyali omwe, kubijilwa—zyoonse ezi ziyungizya buyumuyumu. Sibusongo wabuumi bwamumukwasyi wakaamba kuti: “Kusikila lino, kwaambilalimwi zyamulawo wamukwasyi kulizizilwe kuli boonse.”

Nkaambo nzi sunu mikwasyi nciilangene amapenzi mapati boobo? Ino inga twatangala buti abuumi bwamumukwasyi?

Mukwasyi Mbuwaatalika

Kwiingula mibuzyo eyi, tweelede kuziba matalikilo alukwato alimwi amukwasyi. Nkaambo ikuti naa ezi zyakalijisi Mutalisi—Mulengi—zizyo zyamukwasyi zyeelede kulanga kulinguwe kuti balaililwe, nkaambo weelede kuti kazi kabotu mbuli mbotukonzya kutangala abuumi buzwide bwamumukwasyi.

Cikondelezya, banji basyoma kuti bubambe bwamukwasyi tiibwaajisi Mutalisi. The Encyclopedia Americana yaamba kuti: “Basizikolo bamwi basola kulanga matalikilo alukwato kwiinda mukubika banyama ansi lyamuntu.” Pele, Jesu Kristo wakaamba zyakulengwa kwamulumi amukaintu. Wakazubulula majwi kuzwa kuzilembedwe zyakusaanguna zya Bbaibbele akuti: “Abo mbaakakakatizya Leza muntu atabapambukanyi.”—Matayo 19:4-6.

Aboobo Jesu Kristo uliluleme. Leza sibusongo waalenga bantu bakusaanguna akubamba buumi bwamumukwasyi bukomanisya. Leza waaleta antoomwe mulukwato bantu bobile bakusaanguna akuti musankwa “uleelede kusia wisi abanyina akukakatila kumwanakazi wakwe, babe nyama yomwe buyo.” (Matalikilo 2:22-25) Sena inga caambwa kuti mapenzi amumukwasyi sunu nkwaali akaambo kamicito iityola milawo yaabikwa Amulengi Mujwi lyakwe, Ibbaibbele?

Ninzila nzi Yakuzwidilila?

Mbuli mbomuzi kale, nyika yasunu itola ambele kuliyanda akulikkomanisya. “Bulyato mbobuzumi,” sikweendelezya zyamali wakaambila kkilasi lyabasicikolo bakali kumaniizya mu United States. “Ulakonzya kuba mulyato akuba kabotu omukamwini.” Pele kuyandaula buvubi tacisololeli kukuzwidilila. Kuyandisya zintu zyakumubili, ndimwi lyamapenzi mapati mumukwasyi nkaambo linyonganya cilongwe cabantu alimwi lisowela ciindi amali. Kwiimpana, amulange buyo tusimpi tobile twa Bbaibbele ncotutugwasya kubona bupati bwakukondwa.

“Ncibotu kulya cisyu abantu mboyanda kwinda kulya nyama mbotu oko kuli lusulo.”

“Ncibotu kulya munsuma muyumu wacinkwa antoomwe aluumuno lwamizezo kwiinda pobwe muŋanda izwide mapenzi.” Tusimpi 15:17; 17:1, “Today’s English Version.”

Mapati, embo na? Amuyeeye buyo nyika mbwiinga yaandaana ikuti mikwasyi yoonse niyali kubikka zyoonse ezi ambele! Ibbaibbele alimwi lipa kulaya kwamaanu mbuli banamukwasyi mbobeelede kulangana umwi amweenzinyina. Amulange buyo kulaya kuce nkolipa.

Baalumi: ‘Yanda mwanakazi wako mbuli mubili wako omwini.’—Ba-Efeso 5:28-30.

Ncuuba, pele cibeleka kabotu! Alimwi Ibbaibbele lyaambila mwaalumi ‘kulemeka mwanakazi wakwe.’ (1 Petro 3:7) Ulacita obu kwiinda mukumubamba kulibedelede, kubikilizya aluyando, kumvwa, alimwi kausyomezya. Alimwi ulalemeka kuyeeya kwakwe akumuswiilila. (Amweelanye Matalikilo 21;12.) Sena tamuzumini kuti mukwasyi inga wajana mpindu ciindi mwaalumi nabikila maanu mwanakazi wakwe, mbubonya mbuli mbwayanda walo kuti kacitilwa?—Matayo 7:12.

Banakazi: ‘Lemya mulumi wako.’—Ba-Efeso 5:33.

Mwanakazi uyungizya kukkomana mumukwasyi ciindi nagwasilizya mulumaakwe kuzuzikizya milimo yakwe mipati. Eci ncencico cakali kuyandika, mbokunga Leza waapa mwanakazi kuba “sikumugwasya, mbuli sikuzuzikizya wakwe.” (Matalikilo 2:18, New World Translation) Sena inga mwalumba kulongezegwa kwabuumi bwamukwasyi ciindi mwanakazi natondezya bulemu kumulumi wakwe nazumina antoomwe akuyeeya kwakwe akubelekela antoomwe kuzuzikizya mbaakani zyamumukwasyi?

Bakwetene: “Baalumi abanakazi beelede kusyomeka kuli umwi amweenzinyina.”—Ba-Hebrayo 13:4, TEV.

ciindi nobacita obo, buumi bwamumukwasyi bweelede kuba ampindu. Bumambe lyoonse bunyonganya mukwasyi. (Tusimpi 6:27-29,32) Aboobo cabusongo Ibbaibbele lisungilizya kuti: “Komana amwanakazi wako akujana lutangalo amusimbi ngookakwata ... Nkaambonzi ncoelede kupa luyando lwako kumwanakazi umbi?”—Tusimpi 5:18-20, TEV.

Bazyali: ‘Amuyiisye bana benu beende munzila iielede.’—Tusimpi 22:6.

Bazyali nobapa ciindi kubana babo, buumi bwamumukwasyi masimpe bweeelede kucinca. Aboobo, Ibbaibbele lyaambila bazayali kuyiisya bana babo micito mibotu “ciindi cakulala aciindi cakubuka.” (Deuteronomo 11:19) Alimwi Ibbaibbele lyaamba kuti bazyali beelede kutondezya kuti balabayanda bana babo kwiinda mukubalaya.—Ba-Efeso 6:4.

Bana: “Banike, amulemeke bazyali banu mu-Mwami.”—Ba-Efeso 6:1.

Masimpe, munyika eyi itakwe mulawo, tacili cintu cuuba kulemeka bazyali benu. Pele, sena tamuzumini kuti ncamaanu kucita ncatwaambila Mutalisi wamukwasyi? Ulizi ciluleme cinga capa buumi bwesu bwamumukwasyi kukkomana. Aboobo amusole canguzu kulemeka bazyali benu. Amusole canguzu kweeleba misunko minji yamunyika yakucita zibi.—Tusimpi 1:10-19.

Ikuti naa umwi aumwi wamumukwasyi wakubelesya kulaya kwa Bbaibbele, buumi bwamumukwasyi buyooba ampindu. Mukwasyi tuukatangali buyo abuumi bubotu lino pele uyooba abulangizi bubotu kumbele munyika mpya yaasyomezegwa a Leza. (2 Petro 3:13; Ciyubunuzyo 21:3,4) Aboobo amucite kuti cibe cilengwa camukwsyi kwiiya Ibbaibbele antoomwe! Mamilyoni amikwasyi nyika yoonse mboizulwa bajana kulaililwa kujanwa mubbuku bbotu kapati litegwa Inzila Yakujana Lukkomano Mumukwasyi kuba lugwasyo lupati.

Cita kuti kwatondezegwa bumbi, kuzubululwa koonse kwa Bbaibbele kuzwa mu The Bible in Tonga, 1963.