Skip to content

Luumbulizyo Kuli Baabo Batyompedwe

Luumbulizyo Kuli Baabo Batyompedwe

Luumbulizyo Kuli Baabo Batyompedwe

“Kusikila sunu zilenge zyoonse zilatongela akumyongwa antoomwe.” (Ba-Roma 8:22) Ibantu bakali kupenga kapati naakalembwa makani aaya myaka ili 1,900 yainda. Banji bakalityompedwe. Aboobo Banakristo bakayumizigwa kuti: “Mubaumbulizye batyompedwe mumyoyo.”—1 Ba-Tesalonika 5:14.

Sunu imapenzi aacitikila bantu mmanji kapati alimwi bantu banji balityompedwe kwiinda lyoonse. Pele sena eco ceelede kutugambya? Peepe, nkaambo Ibbaibbele lyaamba kuti aano “[m]mazuba aakumamanino” alimwi “[n]ziindi zikataazya.” (2 Timoteo 3:1-5) Jesu Kristo wakasinsima kuti kumazuba aakumamanino, kuyooba “iziyoosya.Luka 21:7-11; Matayo 24:3-14.

Ibantu nobapenga akuyoowa akuusa alimwi anobacitikilwa zimwi zintu zili boobo izinyonganya mizeezo kwaciindi cilamfwu, ibunji bwaziindi balatyompwa. Zintu ziletela kutyompwa kapati naa buumba, ndufwu lwamuyandwa, ikulekana, ikutandwa milimo naa malwazi mapati. Alimwi bantu balatyompwa ciindi nobalimvwa kuti banyina mpindu anobalimvwa kuti baalilwa kucita cimwi cintu alimwi anobausya bantu bambi nsoni. Muntu uli woonse ulakonzya kukatazyigwaa bukkale butakkomanisyi buli boobo, pele muntu nazyingwa alimwi natakonzyi kujana nzila yakuzwa mubukkale bubyaabi cilakonzya kutyompya kapati.

Bantu mumazuba aansiku bakalimvwa mbubonya buyo. Jobu wakaciswa akucitikilwa zintu zibyaabi. Wakayeeya kuti Leza wakali mulekelezyede, aboobo tanaakacili kuyanda kupona pe. (Jobu 10:1; 29:2, 4, 5) Jakobo wakatyompwa, wakakaka kuumbulizyigwa alimwi wakalombozya buyo kufwa naakamvwa makani aakujaigwa kwamwanaakwe. (Matalikilo 37:33-35) Kauside akaambo kacibi cipati, Mwami Davida wakalilauka ulaamba: “Buzuba boonse nja bulila. Ndafwa cinywe.”—Intembauzyo 38:6, 8; 2 Ba-Korinto 7:5, 6.

Sunu banji balatyompwa akaambo kakubeleka canguzu kucita milimo yabuzubaa buzuba iibakatazya. Kutyompwa kulakonzya kunyonganya mubili akupa kuti bongo butabeleki kabotu, aboobo eci ciletela kutyompwa kapati.—Amweelanye Tusimpi 14:30.

Lugwasyo Ndobayandika

Epafrodita, Munakristo wamumwaanda wamyaka wakusaanguna waku Filipi ‘[wakalityompedwe, NW] loko nkaambo kakuti beenzinyina bakamvwa makani aakuciswa kwakwe.’ Epafrodita wakaciswa kali ku Roma naakatumidwe abeenzinyina kutola zipego kumwaapostolo Paulo, ndiza walo wakayeeya kuti waabatola ansi beenzinyina akuti bakamubona kuti wakaalilwa. (Ba-Filipi 2:25-27; 4:18) Ino mwaapostolo Paulo wakagwasya buti?

Wakapilusya Epafrodita kumunzi alugwalo kubeenzinyina baku Filipi ilwakali kwaamba kuti: “Amumutambule [Epafrodita] mu-Mwami cakukondwa. Muleelede kulemeka bantu bali mbuli nguwe.” (Ba-Filipi 2:28-30) Akaambo kakuti Paulo waamulumbaizya kapati Epafrodita, iba Filipi baamutambula caluyando, mubwini eco ceelede kuti caamutontozya Epafrodita alimwi kutyompwa kwakwe kwakamana.

Cakutadooneka, kulaya kwa Bbaibbele ‘kwakuumbulizya batyompedwe mumyoyo’ ncecintu ciinda kubota. Mwanakazi umwi iwakatyompedwe wakati: “Cipati kwiinda nkuziba kuti kuli bakulanganya. Weelede kulimvwida umwi kaamba kuti, ‘Ndilizi mbocicisa; pele ulaba kabotu.’”

Kanjikanji, muntu uutyompedwe weelede kubweza ntaamu yakuyandaula muntu silubomba ngwayelede kwaambila mapenzi aakwe. Oyo muntu weelede kuba muswiilizi mubotu alimwi uukkazika moyo. Teelede kutalika kulaya uutyompedwe nokuba kwaamba nzyayeeyela kuti zilagwasya, mbuli kwaamba kuti, ‘Toyelede kulimvwa boobo pe’ naa kuti, ‘Oko takuli kuyeeya kubotu pe.’ Muntu uutyompedwe ulafwaambaana kunyema, aboobo twaambo twamusyobo oyo inga twaile kumupa kuti alimvwe bubi cakwiindilila.

Muntu uutyompedwe inga ulimvwa kuti unyina mulimo pe. (Jona 4:3) Pele muntu weelede kuyeeya kuti iciyandika kapati nkuziba Leza mbwamubona muntu umwi aumwi. Jesu Kristo ‘tanaakalemekwa pe’ abantu, pele eci tiicakacinca bubotu bwakwe kuli Leza. (Isaya 53:3) Amuzibe kuti, mbubonya Leza mbwamuyanda Mwanaakwe, ulamuyanda anywebo.—Johane 3:16.

Jesu wakabafwida luzyalo aabo bakali mumapenzi, elyo wakasola kubagwasya kuziba mbobakali kuyandika. (Matayo 9:36; 11:28-30; 14:14) Wakapandulula kuti Leza mane ulatuyanda tuyuni notuceya buti. Wakati: “Taakwe nekaba komwe akalubidwe kuli-Leza.” Elo kaka ulabayandisya bantu ibasola kucita luyando lwakwe! Kaamba bantu aaba Jesu wakati: “Aalo masusu aakumitwe yanu alibalidwe oonse.”—Luka 12:6, 7.

Masimpe, inga caba cintu ciyumu kumuntu uutyompedwe kapati, uuzyingidwe akukompama kwakwe alimwi uujisi tumpenda ikusyoma kuti ulayandika kapati kuli Leza. Ncobeni inga walimvwa kuti Leza teelede kumuyanda akumulanganya pe. Ijwi lya Leza lilazuminizya kuti: ‘Myoyo yesu ilakonzya kutupa mulandu.’ Pele sena aako nkakeelede kuba kaambo kapati? Peepe. Leza ulizi kuti bantu basikubisya balakonzya kuyeeya zintu zibi nokuba kulipa mulandu. Aboobo Ijwi lyakwe libaumbulizya kuti: “Leza mupati kwiinda myoyo yesu, alimwi ulizi zintu zyoonse.”—1 Johane 3:19, 20.

Inzya, Taateesu wakujulu siluyando ulabona zintu zinji kutali buyo zibi zyesu akulubizya. Ulizi inzila zyakuubya-ubya bukkale, buumi bwesu, mizeezo yesu alimwi anzyotuyanda kucita zyoonse. Ulizi kuti twakakona cibi, malwazi alimwi alufwu, aboobo tulalezya munzila zinji. Ikuusa akubijilwa nkotumvwa akaambo kazintu nzyotwacita tobamukamwini ncitondezyo cakuti tatuyandi kubisya pe akuti tatunaindila aakubambululwa pe. Ibbaibbele lyaamba kuti ‘twakasampauzigwa’ cakutaliyandila tobeni. Aboobo Leza ulatufwida luzyalo akaambo kabukkale bwesu bubyaabi alimwi caluzyalo ulakubikkila maanu kukompama kwesu.—Ba-Roma 5:12; 8:20.

Tusyomezyegwa kuti: “Jehova ngusibuuya, ngusiluse, . . . Mbuli kujwe mbokuli kule kuzwa kumbo, mbuboobu mbwaalampya insotoko zyesu kuzwa kulindiswe. Nkaambo ulizi mbububede buntu bwesu, ulaibulukwa kuti tuli bulongo buyo.” (Intembauzyo 103:8, 12, 14) Masimpe, Jehova ngu “Leza siluumbulizyo loonse. Nguwe uutuumbulizya mumapenzi esu oonse.”—2 Ba-Korinto 1:3, 4.

Lugwasyo lupegwa kubantu batyompedwe ndobayandika kapati lulajanwa kwiinda mukubaa cilongwe cibotu a Leza wabo sibuuya akuzumina kutamba kwakwe kwakuti ‘babikke makani aabo oonse mumaanza aakwe.’ Masimpe, Leza ulakonzya ‘kukatalusya moyo wayooyo uupengede.’ (Intembauzyo 55:22; Isaya 57:15) Aboobo Ijwi lya Leza likulwaizya kupaila, noliti: “Makataazyo aanu oonse amwaasowele kumaanza [aa Jehova], nkaambo nguumucebuka lyoonse.” (1 Petro 5:7) Inzya, kwiinda mukupaila akukumbila, bantu balakonzya kubaa cilongwe cibotu a Leza alimwi akutangalaa “luumuno lwa-Leza lwiinda miyeeyo yoonse yabantu.”—Ba-Filipi 4:6, 7; Intembauzyo 16:8, 9.

Akwalo kucinca mubukkale kulakonzya kugwasya kumuntu uutyompedwe. Kusobana, kulya zyakulya zibotu, kuumwa muwo mubotu akulyookezya kwaciindi cili mbocibede alimwi akuleka kweebela cipekupeku lyoonse zilayandika kapati. Umwi mukaintu wagwasya batyompedwe kwiinda mukubeenzyeenzya kapati. Mukaintu umwi waatyompedwe wakati: “Nsiyandi kuunka kukweendeenda.” Imwanakazi oyo kabotu-kabotu pele cakusinizya wakaingula kuti: “Nee, ulaunka.” Mwanakazi oyo wakati: ‘Twakeenda musinzo wamakkilomita ali cisambomwi. Notwakajoka, wakalikatede, pele wakamvwa kabotu. Tamukonzyi kusyoma ikusobana cakunyanyaasya mubili mbokugwasya, ccita buyo kuti mwasola nomukozya kuciteelela caambwa.’

Pele zimwi ziindi ncintu ciyumu kutatyompelwa limwi, neliba leelyo nomwasola kunywa misamu yakuzibbadela. Mwanakazi umwi utacembeede kapati wakati: “Ndazisola zyoonse, pele ndicityompedwe.” Ncimwi buyo, sunu ncintu ciyumu kuponya boofwu, basinke matwi naa balema. Pele batyompedwe balakonzya kuumbulizigwa akubaa bulangizi kwiinda mukubala Jwi lya Leza ciindi coonse elyo lipa bulangizi businizidwe bwakwaangulukila limwi kumapenzi aabantunsi oonse.—Ba-Roma 12:12; 15:4.

Nokutakabi Limbi Uutyompedwe

Jesu naakali kupandulula zintu ziyoosya zyakali kuzyoocitikaa nyika kumazubaa kumamanino, wakayungizya kuti: “Zyatalika kucitika ezi zintu, amulange mujulu, mulungumike mitwe yanu, nkaambo kunununwa kwanu kuli afwaafwi.” (Luka 21:28) Jesu wakali kwaamba zyakununudwa munyika mpya iiluleme ya Leza, ooko ‘zilenge zini nkozitiikalubulwe kubuzike bwabubozi, bujisi bulubulo bulemu bwabana ba-Leza.’—Ba-Roma 8:21.

Takuliboteli kaka kwaanguluka oko eelyo bantu nobatiikaanguluke kumikuli iiminya yamusyule akubuka lyoonse kabaliibide mumizeezo, kabalibambilide kubeleka milimo yabuzubaa buzuba cabusungu! Takukabi limbi naba omwe uucinoodyaaminidwe akutyompwa pe. Cisyomezyo cisinizidwe kubantu ncakuti, Leza “uyoosindula misozi yoonse kumeso aabo, takukooyooba limbi lufu, nikuba kuomoka nikuba kulila nikuba kuciswa, nkaambo zintu zyakale zyamaninina.”—Ciyubunuzyo 21:3, 4.

Ccita kuti kwatondezegwa bumbi, kuzubululwa koonse kwa Bbaibbele kuzwa mu The Bible in Tonga, 1963.