Skip to content

Skip to table of contents

Ino Nkaambonzi Ncokuli Kupenga Akutalulama Kunji Boobu?

Ino Nkaambonzi Ncokuli Kupenga Akutalulama Kunji Boobu?

Cibeela 6

Ino Nkaambonzi Ncokuli Kupenga Akutalulama Kunji Boobu?

1, 2. Ikubona zyalangana amuntu, mibuzyonzi ikonzya kubuzigwa?

1 Pele, ikuti na Muntu Mupati Kwiinda wakali kuyanda bantu balondokede kupona anyika kukabe kutamani ansi aziimo zya-paradaiso alimwi ikuti acili makanze aakwe, nkaambonzi ncokwiina paradaiso lino? Nkaambonzi, mubusena bwaceeco, bantu ncobalangana amyaanda minji yamyaka yakupenga akutalulama?

2 Kakwiina akubuzya, kuzwa ciindi buumi bwamuntu buzwide mause aletwa ankondo, kweendelezegwa kwakudyaamininwa, kucengelela, kutalulama, bucete, intenda, kuciswa, alufu. Nkaambonzi zintu zinji zibyabi ncozyacitika kubantu batakwe akaambo? Ikuti na Leza ngusinguzu zyoonse, nkaambonzi ncaaleka kupenga kupati boobu kwazyuulu zyamyaka? Mbokunga Leza wakaanza akubika kabotu bubumbo, nkaambonzi ncanga waleka kunyongana akunyonyoona anyika?

Cikozyanyo

3-5. (a) Ncitondezyonzi cikonzya kutugwasya kumvwa kaambo Leza wabululami ncakonzya kuzumizya kunyongana kujatikizya nyika? (b) Ncecili akati kaziyeeyelwa cilangilwa kuti ncecicitika anyika?

3 Atubelesye cikozyanyo tutondezye kaambo Leza wabululami ncanga waleka kunyongana anyika. Twamulomba, amuyeeyele, kuti muyaabweenda musyokwe mumane mwajana ŋanda. Nomuyaabulanga langa ŋanda, mwajana kuti tiibambidwe kabotu. Mpulungwido zilipwaikide, ciluli cilinyonyookede kapati, ikoce lyazisamu lizwide zipulo, cijazyo cilengelela kuzyinjisi lyomwe, alimwi amipaipi yamaanzi tiibeleki.

4 Kulanga zyoonse ezi zitali muciimo cibotu, sena inga mwaamba kuti kwakanyina sikwaanza musongo wakayaka ŋanda eyo? Sena kutabambwa kabotu kwazintu inga kwamupa kusyoma kuti kulicitikila kulike nkokwakaibamba ŋanda? Antela inga mwasyoma kuti umwi muntu wakiianza akwiiyaka, sena inga mwayeeya kuti muntu oyo taakali musongo alimwi utabikili maanu?

5 Ikuti mwabulangisisya kabotu buyake, mulajana kuti kumatalikilo bwakalibikidwe kabotu antoomwe bupa bukamboni bwakulanganya kupati. Pele lino zyakalekelezegwa alimwi ziya kukusinyika. Ino bulema obu apenzi eli inga zyatondezyanzi? Inga zyatondezya kuti ndiza (1) mukamwini wakafwa; (2) muyaki uucibwene pele taciiyandi ŋanda; nokuba kuti (3) wakasiila bantu bambi batalumbi buyake obo kuti bakale kale. Aka kaambo kamamanino kalakozyanya akaako kajatikizya nyika eyi.

Ncinzi Cakalubila

6, 7. Ncinzi cakacitika kuli Adamu a-Eva ciindi nibaatyola mulawo wa-Leza?

6 Kuzwa kuzilembedwe zitaanzi Zyabbaibbele, twiiya kuti taakali makanze a-Leza kuti bantu kabapenga na kufwa. Bazyali besu bakusaanguna, Adamu a-Eva, bakafwa buyo akaambo kakuti tiibakalemeka Leza. (Matalikilo, candaano 2 a 3) Ciindi nibaatyola mulawo, baaleka kucita luyando lwa-Leza. Bakazwa ansi abubambe bwa-Leza. Caazwa mpawo, nkulikosola kuzwa kuli Leza, “kasensa kabuumi.”—Intembauzyo 36:9.

7 Mbubonya mbuli muncini uulekezya asyoonto syoonto limwi waleka ciindi nguzu nozigwisigwa zipa kuti ubeleke, mibili yabo amizeezo zyakamana nguzu. Caazwa mpawo, Adamu a-Eva baamana nguzu, bakacembaala, mane limwi bakafwa. Ncinzi cakacitika kuzwa wawo? Baajokela nkubakazwida: “Nkaambo uli bulongo buyo, akooko kubulongo nkoelede kupiluka.” Leza wakabacenjezya kuti lufu ndoluyootobela kutalemeka milawo yakwe: “Ncobeni uyoofwa.”—Matalikilo 2:17; 3:19.

8. Ino kubisya kwabazyali besu bakusaanguna kwayambukila buti mukwasyi wabantu?

8 Takuli buyo kuti bazyali besu bakusaanguna bakafwa pele abana babo boonse, mukwasyi woonse wabuntu, boonse banjililwa lufu. Nkaambonzi? Nkaambo kweelana amulawo wambuli mbotupangidwe, bana bakona ziimo zyabazyali babo. Elyo bana boonse babazyali besu bakusaanguna baakona kutalondoka alufu. Ba-Roma 5:12 itwaambila kuti: “Cibi mbucakanjila munyika kumaanza aamuntu omwe buyo [Adamu, usyi wabantu boonse], alwalo lufu nkaambo kacibi, nkabela mbubonya obo lufu mbulwakazida bantu boonse, nkaambo kakuti boonse babisya [akaambo kakukona kutalondoka, nkokuti, micito yacibi].” Elyo mbokunga cibi, kutalondoka, alufu nzezintu zilike bantu nzyobazyi, bamwi bazibona mbuli kuti ncilengwa alimwi tacikwe butijike. Pele, bantu bakusaanguna bakalengwa anguzu alimwi aluyando lwakupona kukabe kutamani. Ncenciceeco bantu banji ncobatyompwa kubona kuti buumi bwabo buyookosolwa alufu.

Nkaambonzi Ciindi Cilamfu Boobu?

9. Nkaambonzi Leza ncaazumizya kupenga kuzumanana kwaciindi cilamfu boobu?

9 Nkaambonzi Leza ncaazumizya bantu kweenda munzila zyabo kwaciindi cilamfu boobu? Nkaambonzi ncaaleka kupenga kubweza busena kwamyaanda yoonse eyi minji? Kaambo kamwi kapati nkakuti mubuzyo mupati kapati wakabbuka: Nguni ujisi nguzu zyakulela? Sena Leza uleelede kuba Muleli wabantu, na antela inga balilela bamukamwini akuzwidilila kunze anguwe?

10. Ninguzunzi zyakapegwa kubantu, alimwi amulimonzi?

10 Bantu bakalengwa alwaanguluko lwakuliyandila, nkokuti, anguzu zyakulisalila. Tiibakabambwa mbuli mincini ilibelesya na mbuli banyama, beendelezegwa kapati azilengwa. Aboobo bantu balakonzya kusala ngobayanda kubelekela. (Deuteronomo 30:19; 2 Ba-Korinto 3:17) Aboobo, Ijwi lya-Leza lilaya kuti: “Mbomuli balubusi, mutasanduli bulubusi bwanu kuba bwakusisa bubi, pele amucite mbuli bazike ba-Leza.” (1 Petro 2:16) Pele, nekuba kuti bantu bajisi cipego cibotu cakulisalila, beelede kuzumina zinga zyazwa mumicito yabo yakulisalila.

11. Ninzilanzi ilike njotwali kunga twakonzya kubona ikuti na nzila yakwaanguluka kwabulelo bwabuntu kuzwa kubulelo bwa-Leza kulakonzya kuzwidilila?

11 Bazyali besu bakusaanguna bakalubizya kusala. Baasala nzila yakwaanguluka kuzwa kuli Leza. Kasimpe, Leza naakabajaya mpona mpona bazangi bobile bakusaanguna nibaamana kutabelesya kabotu kulisalila kwabo. Pele oko nikwatakaingula mubuzyo ujatikizya Leza kweelela kulela bantu. Mbokunga bantu bobile bakusaanguna bakali kuyanda kwaanguluka kuzwa kuli Leza, mubuzyo weelede kwiingulwa: Sena nzila eeyo niyaasololela kubuumi buzwidilila, bukomanisya? Nzila ilike yakuziba yakali yakuleka bazyali besu bakusaanguna abana babo kulyeendelela, mbokunga oko kwakali kulisalila kwabo. Ciindi ncecakeelede kutondezya kuti na bantu baalengwa kuzwidilila kulilela bamukamwini kunze Amulengi wabo.

12. Ino Jeremiya waabweeleka buti bulelo bwabantu, alimwi ino eci cili buti obo?

12 Mulembi Wabbaibbele Jeremiya wakalizi cakali kunoozwa mpawo. Kweendelezegwa anguzu zya-Leza zyamuuya uusalala, na nguzu zibeleka, mubwini wakalemba kuti: “O Jehova, ndizi kuti muntu waansi tezi kubamba kabotu inzila yakwe. Muntu ulaya bweenda, pele tabwene kweenzya intaamu zyakwe. O Jehova, kondilaya.” (Jeremiya 10:23, 24) Wakalizi kuti bantu beelede kweendelezegwa abusongo bwa-Leza bwakujulu. Nkaambonzi? Mubuubauba nkaambo kakuti Leza takalengede bantu kuzwidilila kunze amalailile akwe.

13. Ino ncinzi catondezegwa azyazwa mubulelo bwabantu akumana kwazyuulu zyamyaka kakunyina akudooneka?

13 Caletwa akumana kwamyaka iili zyuulu yakulela kwabantu catondezya kakwiina akudooneka kuti tacili mubantu kweenzya micito yabo kunze Amulengi wabo. Akumana kusola, beelede kulipa mulandu bamukamwini akaambo kazibi zipati zyoonse zyaletwa. Ibbaibbele lilacisalazya eci noliti: “Nindomba [Leza], amilimo yakwe yoonse ililuleme, nkaambo inzila zyakwe zyoonse zililuzi. Ngu-Leza uusyomeka uutakwe cibi; uliluleme, uliluzi. Bamubisizya, tabacili bana bakwe nkaambo katumpenda twabo.”—Deuteronomo 32:4, 5.

Leza Ulaafwi Kunjilila

14. Nkaambonzi Leza ncatakoomuka kunjilila mutwaambo twabantu?

14 Akumana kupa ciindi ceelede cakwaalilwa kwabulelo bwabantu mukati kamyaanda yamyaka, Leza lino ulakonzya kuyaambele kunjilila mutwaambo twabantu akumana mapenzi, mause, kuciswa, alufu. Akumana kuzumizya bantu kusika ajeleele lyakuyaambele musayansi yabo, bukutausi, misamu, alimwi amilimo imwi, takuciyandiki kuti Leza azumizye myaanda aimwi yaciindi kuti bantu baangulukide Kumulengi wabo batondezye ikuti na balakonzya kweeta nyika ya-paradaiso, yaluumuno. Tiibakonzya alimwi tabakonzyi. Kwaanguluka kuzwa kuli Leza kweeta nyika mbyaabi, yalusuulo, iitola kulufu.

15. Malaililenzi Abbaibbele ngotunga twacita kabotu kutobela?

15 Nekuba kuti kuli baleli basyomeka balaaluyando lwakugwasya bantu, kusoleka kwabo kwaalilwa. Koonse koonse sunu kuli bukamboni bwakwaalilwa kwabulelo bwabantu. Ncenciceeco Ibbaibbele ncolilaya kuti: “Mutasyomi bami, na muntu waansi uutagwasyi.”—Intembauzyo 146:3.

[Mibuzyo yaciiyo]

[Cifwanikiso icili apeeji 24, 25]

Mane abasololi bazisi basyomeka baalilwa kweeta nyika ya-paradaiso, yaluumuno