Makani 110: Timoti Mugwasyi Mupya wa Paulu
MUSANKWA ooyu uucili mwana ngobwenyi waawa uuli amwaapositolo Paulu ngu Timoti. Timoti ukkala mu Lisitula abazyali bakwe. Banyina mbaba Yunisi eelyo bakaapanyina mbaba Loisi.
Eeci nciindi catatu Paulu kusika ku Lisitula. Amvwula mazuba kuzwa Paulu a Bbanabbasi nibakaliko kuno kukambauka mulweendo lwakutaanguna. Alimwi lino Paulu wajokela amweenzyinyina Sila.
Hena ulicizyi Paulu ncaamba kuli Timoti? Umubuzya kuti: ‘Hena inga wayanda kutusangana swebo? Kugwasya kwako kulakonzya kutugwasya kukambauka kubantu bakkala kulamfwu.’
Timoti wavwiila wati: ‘Inzya, ndilayanda kuunka.’ Cakutasowa ciindi, Timoti wabasiya bazyali bakwe eelyo waunka a Paulu a Sila. Pele katutana bona mbobakeenda, atubone cali kucitika kuli Paulu. Kwainda myaka iitandila ku 17 kuzwa Jesu naakalibonya kuli nguwe munzila iiya ku Damasiko.
Koyeeya kuti Paulu wakaboola ku Damasiko kuzyi kupenzya basikwiiya ba Jesu, pele lino ngusikwiiya. Kumane basinkondonyina a Paulu bayanda kuti bamujaye nkaambo tabaayandi makani ngayiisya aamba zya Jesu. Pele basikwiiya bajana muzeezo wakuti Paulu accije. Bamubikka mumutaanga akumuselusya aniini-niini kunze aabwaanda bwamunzi.
Kuzwa waawo Paulu waunka ku Antiyoki kwaakukambauka. Okuno nkonkuko basikwiiya ba Jesu nkobakazyi kwiitilwa kuti Banakristo. Kabali mu Antiyoki, ba Paulu a Bbanabbasi batumwa kuya kwaakukambauka mumasi aali kulamfwu. Umwi munzi nkobakaunka nkuumunzi wa Lisitula mukkala Timoti.
Kwiinde myezi minji, Paulu wajokela alimwi mu Lisitula lweendo lwabili. Timoti naanyamuka antoomwe a Paulu a Sila, hena ulikuzyi nkobaya? Langa amaapu, eelyo atwiiye masena aamwi.
Kutaanguna baya afwiifwi aku Ikoniyo, kumane baya kumunzi wabili wiitwa kuti Antiyoki. Kumane mbaabo baunka ku Tilowasi ku Filipi, ku Tesalonika aku Bbeliya. Hena waubona munzi wa Atene amaapu? Paulu ulakambauka ooku. Kumane bakambauka kwamwaka omwe acisela mu Korinto. Kumamanino bazyi kuleya mu Efeso kwakaindi kaniini. Bamane bajoka abwato ku Kaisaleya akuya ku Antiyoki kukkala Paulu.
Aboobo Timoti weenda myaanda-myaanda yamakkilomita kugwasya Paulu kukambauka “makani mabotu” akutalisya mbungano zinji zya Banakristo. Waakukomena, hena uya kuba mubelesi uusyomeka wa Leza mbuli Timoti?
Milimo 9:19-30; 11:19-26; caandaano 13 kusikila ku 17; 18:1-22.
1. Loma; 2. Melita; 3. Bbeliya; 4. Tesalonika; 5. Korinto; 6. Filipi; 7. Atene; 8. Kiliti; 9. Tilowasi; 10. Efeso; 11. Melito; 12. Kolose; 13. Antiyoki; 14. Ikoniyo; 15. Lisitula; 16. Saipulasi; 17. Antiyoki; 18. Kaisaleya; 19. Jopa; 20. Damasiko; 21. Jelusalemu; 22. Lwizi Lupati (Mediterranean)
Mibuzyo
- Ngwani musankwa ooyu acifwanikiso uucili mwana, ino ukkala kuli, alimwi mbabaani zina banyina abakaapanyina?
- Mbuti mbwaakavwiila Timoti ciindi Paulu naakamubuzya kuti naa inga wayanda kubasangana ba Paulu a Sila kwaakukambaukila bantu bakkala kulamfwu?
- Nkuli basikwiiya ba Jesu nkobakazyi kwiitilwa kuti Banakristo?
- Mminzi iili imwi ba Paulu, Sila alimwi a Timoti njobaswaya nobazwa ku Lustro?
- Mbuti Timoti mbwaakamugwasya Paulu, alimwi mubuzyo nzi bana baniini ngobeelede kulibuzya mazuba aano?
Mibuzyo aimwi
- Bala Incito 9:19-30.
Mbuti mwaapositolo Paulu mbwaakabelesya bupampu naakakazyigwa akaambo kamakani mabotu? (Inc. 9:22-25, 29, 30; Mt. 10:16)
- Bala Incito 11:19-26.
Mbuti cibalo cilembedwe ku Incito 11:19-21, 26 mbocitondezya kuti muuya wa Jehova ulasololela, alimwi uleendelezya mulimo wakukambauka?
- Bala Incito 13:13-16, 42-52.
Mbuti Incito 13:51, 52 mboitondezya kuti kukazyigwa tiikwakabapa kutyompwa basikwiiya? (Mt. 10:14; Inc. 18:6; 1 Pita 4:14)
- Bala Incito 14:1-6, 19-28.
Mbuti kaambo kakuti ‘bakababikka mumaanza aa Jehova’ mbokatugwasya kutalibilika kapati notugwasya bapya? (Inc. 14:21-23; 20:32; Joh. 6:44)
- Bala Incito 16:1-5.
Mbuti kuzumina kwa Timoti cakutasinikizyigwa kumakani aakupalulwa mbokukankaizya mbociyandika kucita zintu zyoonse ‘akaambo ka Makani Mabotu’? (Mili. 16:3, Ci; 1 Kor. 9:23; 1 Tes. 2:8)
- Bala Milimo 18:1-11, 18-22, Ci.
Ncinzi Incito 18:9, 10 ncoitondezya kujatikizya lubazu ndwajisi Jesu mukweendelezya mulimo wakukambauka, alimwi mbuti eeci mbocitupa camba sunu? (Mt. 28:20)
Andiza Inga Mwaakkomanina Ayaaya
AMUBAYIISYE BANA BANU
Timoteo Wakali Kuyanda Kugwasya Bantu
Mbuti mbokonzya kuba abuumi bukkomanisya, mbuli bwa Timoteo?
