Skip to content

Skip to table of contents

CIBALO 17

“Ndilakulwana, Yebo O Gogo”

“Ndilakulwana, Yebo O Gogo”

EZEKIELI 38:3

MAKANI AALI MUCIBALO: Bupanduluzi bwa “Gogo” alimwi “acisi” calo ncalwana

1, 2. Ninkondo nzi mpati iiboola kumbele, alimwi ino mibuzyo nzi iibuzyigwa kujatikizya njiyo? (Amubone cifwanikiso icili kumatalikilo aacibalo.)

KWAMYAKA minji kapati, nyika eeyi yali aazibata zyabulowa akaambo kankondo nzyobalwana bantu, kubikkilizya abulowa bwakatika nozyakatalika nkondo zyanyika zyobilo zyamumwaanda wamyaka wa 20. Pele nkondo mpati kwiinda nkondo zyoonse mubuumi bwabantu ilafwaafwi kuboola. Nokuba boobo, nkondo eeyi, taikabi akaambo kamazwanga abantu, zisi zilwana akaambo buyo katwaambo twakuliyanda. Muciindi caboobo, nkondo eeyi iiboola inooli “nkondo yabuzuba bupati bwa Leza Singuzuzyoonse.” (Ciy. 16:14) Sinkondo uulisumpula nguuyootalisya nkondo eeyi alimwi uyoolwana cisi ca Leza ciyandisi; kulwanwa ooku kuyoopa Mwami Singuzuzyoonse Jehova kutondezya nguzu zyakwe zyakunyonyoona kutanabwenwe anyika.

2 Eeci cipa kubuzya mibuzyo iiyandika kapati: Ino sinkondo ooyu nguni? Ncisi nzi ncayoolwana? Ndilili, nkaambo nzi, alimwi mbuti mbwayoocilwana cisi eeci? Mbwaanga zintu eezyi ziyootujatikizya, swebo tobakombi ba Jehova basalala ibali anyika, tweelede kubuzyiba bwiinguzi bwamibuzyo eeyi. Tulakonzya kubujana mubusinsimi bulembedwe kubbuku lya Ezekieli zyaandaano 38 a 39.

Sinkondo—Gogo Waku Magogo

3. Amupandulule twaambo tupati-pati twabusinsimi bwa Ezekieli bujatikizya Gogo Waku Magogo.

 3 Amubale Ezekieli 38:1, 2, 8, 18; 39:4, 11. Ntootu twaambo tupati-pati twabusinsimi: “Kumamanino aamyaka,” sinkondo uutegwa “Gogo waku . . . Magogo” wakalwana “cisi” cabantu ba Leza. Pele kulwanwa ooko kuyoosya kwakapa kuti ‘bukali bupati’ bwa Jehova buvwutuke, alimwi Jehova wakanjilila akumuzunda Gogo. * Cakuzwidilila, Jehova wakapa basinkondonyina mbaakazunda alimwi abaabo boonse mbobakali limwi “cakulya camisyobo yoonse yabayuni balya nyama alimwi acabanyama bamusyokwe.” Kumamanino, Jehova wakapa Gogo “busena bwakuzikkilwa.” Kutegwa tumvwisye mbobuyoozuzikizyigwa businsimi oobu kumbele, tweelede kusaanguna kumuzyiba Gogo.

4. Ncinzi ncotukonzya kwaamba kujatikizya Gogo Waku Magogo?

4 Ino Gogo Waku Magogo nguni? Kweelana abupanduluzi mbwaakapa Ezekieli, tulakonzya kwaamba kuti Gogo ngusinkondonyina wabakombi basalala. Sena Gogo ndizina lyabusinsimi ilyaamba Saatani, sinkondo mupati akati kabasinkondo boonse babukombi bwakasimpe? Oobo mbwaakali kwaamba mabbuku eesu kwamyaka minji. Nokuba boobo, kubulanga-langa alimwi businsimi bwa Ezekieli kwakapa kuti kube kucinca mukumvwisya kwesu. Ngazi Yamulindizi yakapandulula kuti zina lyakuti Gogo Waku Magogo talyaambi cilenge camuuya citalibonyi, pele lyaamba basinkondo ibalibonya buya, nkokuti nkamu yazisi iiyoolwana bukombi busalala. * Katutanalanga-langa twaambo itupa kwaamba boobu, atusaangune kulanga-langa twaambo tobilo mubusinsimi bwa Ezekieli itutondezya kuti Gogo tacili cilenge camuuya.

5, 6. Mubusinsimi bwa Ezekieli, ncinzi citondezya kuti Gogo Waku Magogo tacili cilenge camuuya?

5 “Ndiyookupa kuba cakulya camisyobo yoonse yabayuni balya nyama.” (Ezk. 39:4) Kanji-kanji Magwalo abelesya muzeezo wabayuni balya nyama, ibalya mitunta kutondezya kucenjezya kwalubeta lwa Leza. Leza wakapa kucenjezya ooku kucisi cabana Israyeli alimwi akuzisi zyatakali zyabana Israyeli. (Dt. 28:26; Jer. 7:33; Ezk. 29:3, 5) Nokuba boobo, tweelede kuzyiba kuti kucenjezya kwa Leza ooku tiikwakapegwa kuzilenge zyamuuya, pele kwakapegwa kubantu banyama buya kubagama. Alimwi buya, bayuni balya nyama alimwi abanyama bamusyokwe balya nyama, ikutali muuya. Aboobo kucenjezya kwa Leza ooku ikuli mubusinsimi bwa Ezekieli kupa muzeezo wakuti Gogo tacili cilenge camuuya pe.

6 “Gogo ndiyoomupa busena bwakuzikkilwa mucisi ca Israyeli.” (Ezk. 39:11) Kunyina Magwalo mpaatondezya kuzikkwa kwazilenge zyamuuya anyika. Muciindi caboobo, Saatani amadaimona aakwe bayakuwaalwa mumulindi uutagoli kwamyaka iili 1,000, mpoonya bayakuwaalwa muzyiba lyamulilo wacikozyanyo, icaamba kunyonyweedwa limwi mane kukabe kutamani. (Lk. 8:31; Ciy. 20:1-3, 10) Mbwaanga Gogo waambwa kuti uyoopegwa “busena bwakuzikkilwa” anyika, tulakonzya kwaamba kuti tacili cilenge camuuya pe.

7, 8. Ndilili “mwami wakunyika” nayoosika kumamanino aakwe, alimwi mbuti eeci mbocikozyenye aciyoocitikila Gogo Waku Magogo?

7 Ikuti naa tacili cilenge camuuya, ino Gogo nguni, sinkondo uuyoobalwana camamanino bakombi basalala? Atulange-lange businsimi bwamu Bbaibbele bobilo ibutugwasya kumuzyiba Gogo Waku Magogo.

8 “Mwami wakunyika.” (Amubale Daniele 11:40-45.) Mubusinsimi bwakwe, Daniele wakasinsima kujatikizya mbobakali kuyooccililana kweendelezya bami banyika kuzwa kuciindi ncaakali kupona kusikila kuciindi cesu. Businsimi bumwi bwakaamba kujatikizya bami bobilo ibakali kuyoolwanina bweendelezi, nkokuti “mwami wakumusanza” alimwi ‘amwami wakunyika,’ umwi aumwi wali kucinca kwamyaanda yamyaka ciindi masi aamunyika naali kulwanina bweendelezi. Kujatikizya nkondo yamamanino yamwami wakunyika “kuciindi cakumamanino,” Daniele wakaamba kuti: “Uyakuunka kanyemede kapati kuti akanyonyoone alimwi akujaya bantu banji.” Bakombi ba Jehova mbayandide kuyoolwana mwami wakunyika. * Pele mbubonya mbuli Gogo Waku Magogo, mwami wakunyika “uyoosika kumamanino aakwe” aakwaalilwa kulwana bantu ba Leza.

9. Nkukozyanya nzi kuliko kujatikizya ciyoocitikila Gogo Waku Magogo alimwi aciyoocitikila “bami bamunyika yoonse”?

9 “Bami bamunyika yoonse.” (Amubale Ciyubunuzyo 16:14, 16; 17:14; 19:19, 20.) Ibbuku lya Ciyubunuzyo lyakasinsima kujatikizya “bami bamunyika yoonse” mbobayoolwana “Mwami wabami,” Jesu kali kujulu. Pele mbwaanga tabakakonzyi kumulwana Jesu akaambo kakuti uli kujulu, bayoolwana bakambausi ba Bwami ibali anyika. Bami bamunyika bayoozundwa lyankondo ya Amagedoni. Amubone kuti bayoonyonyoonwa baakumana kulwana bantu ba Jehova. Eeci cilikozyenye acaambwa kujatikizya Gogo Waku Magogo. *

10. Ino inga twaamba kuti Gogo Waku Magogo nguni?

10 Kujatikizya twaambo twabandikwa, ncinzi ncotukonzya kwaamba kujatikizya Gogo? Cakusaanguna, Gogo tacili cilenge camuuya. Cabili, Gogo caamba masi aamunyika aayoolwana bantu ba Leza kumbele. Cakutadooneka masi aayo ayoopanga nkamu, munzila imwi ayookamantana. Nkaambo nzi? Akaambo kakuti bantu ba Leza balajanika munyika yoonse mbwiizulwa, aboobo masi ayooyandika kuba amakanze aakozyenye kutegwa abalwane. (Mt. 24:9) Nokuba kuti masi ngaayoobalwana bantu ba Leza, Saatani nguuyoobasololela. Kuzwa kaindi ngonguwe wali koongelezya masi aamunyika kulwana bukombi bwakasimpe. (1Joh. 5:19; Ciy. 12:17) Pele majwi aabusinsimi bwa Ezekieli kujatikizya Gogo Waku Magogo abikkila maano kulubazu ndwaanoojisi masi aamunyika aayoolwana bantu ba Jehova. *

“Cisi”—Ino Caamba nzi?

11. Mbuti businsimi bwa Ezekieli mbobucipandulula “cisi” eeco Gogo ncayoolwana?

11 Mbubwenya mbotwabona  mumuncali watatu, Gogo Waku Magogo uyoopa kuti bukali bupati bwa Jehova bukavwutuke kwiinda mukulwana cisi ca Jehova ciyandisi. Ino cisi eeci ninzi? Atujokele alimwi kubusinsimi bwa Ezekieli. (Amubale Ezekieli 38:8-12.) Businsimi bwaamba kuti Gogo “uyoolwana cisi cabantu ibakavwunwa” alimwi “ibakayobololwa kuzwa kuzisi zimbi.” Alimwi amubone ncobwaamba kujatikizya bakombi ibakavwunwa alimwi ibakkala mucisi eeci: “Bakkede muluumuno”; muminzi yabo “iitakwabilidwe abwaanda, iitajisi mpingizyo naa zijazyo zyamilyango”, alimwi “ibaliyungizyila lubono abuvwubi.” Eeci ncisi mwalo bakombi ba Jehova basalala mubakkala nyika yoonse mbwiizulwa. Ino inga twacizyiba buti?

12. Nkubukulusya nzi ikwakacitika mucisi cabana Israyeli kaindi?

12 Cilagwasya kulanga-langa makani aakubukulusya ikwakacitika mu Israyeli yansiku, icisi bantu ibakasalidwe a Leza mobakali kukkala, kucitila milimo alimwi akukomba kwamyaanda yamyaka. Ciindi bana Israyeli nobatakasyomeka, Jehova kwiinda muli Ezekieli wakasinsima kuti cisi cabo cakali kuyoonyonyoonwa akuba matongo. (Ezk. 33:27-29) Pele alimwi Jehova wakasinsima kuti basyeede ibakeempwa bakali kuyoozwa mubuzike ku Babuloni alimwi akuyoobukulusya bukombi busalala mucisi cabo. Kwiinda mukugwasyigwa a Jehova, cisi ca Israyeli cakali kuyoobambululwa akuba “mbuli muunda wa Edeni.” (Ezk. 36:34-36) Kubukulusyigwa ooko kwakacitika kutalikila mu 537 B.C.E. ciindi ba Juda ibakazwa mubuzike nobakajokela ku Jerusalemu kuyoobukulusya bukombi bwakasimpe mucisi cabo ncobakali kuyandisya.

13, 14. (a) Ino cisi cakumuuya ninzi? (b) Nkaambo nzi cisi eeci ncocili ciyandisi kuli Jehova?

13 Mazuba aano, bakombi ba Leza basalala bakakubona kubukulusyigwa kukozyenye akooku. Mbubwenya mbotwakaiya mu Cibalo 9 cabbuku eeli, mu 1919, bantu ba Leza bakaangununwa mubuzike bwa Babuloni Mupati mobakabede kwaciindi cilamfwu. Mumwaka ooyo, Jehova wakabukulusya bakombi bakwe akubanjizya mucisi cakumuuya. Cisi eeco caambwa kuti paradaiso yakumuuya, ibukkale bwakumuuya bulibedelede, ibutupa coolwe cakukomba Leza wakasimpe. Mucisi eeci, tulikamantene caantoomwe muluumuno, katuliibide mumizeezo alimwi amumoyo. (Tus. 1:33) Tulatambula cakulya cakumuuya cinji, alimwi tulijisi milimo minji yakucita iikkomanisya notwaambilizya Bwami bwa Leza. Masimpe tulakubona kuzuzikizyigwa kwakasimpi kakuti: “Cileleko icizwa kuli Jehova ncecivwubya, alimwi tayungizyi macise kulincico pe.” (Tus. 10:22) Tacikwe makani ankotukkala munyika eeyi, tuli mucisi eeci, nkokuti paradaiso yakumuuya, kufwumbwa buyo kuti katuli basungu kwaambilizya bukombi busalala mumajwi alimwi amubukkale bwesu.

14 Cisi cakumuuya eeci nciyandisi kuli Jehova. Nkaambo nzi? Mumeso aakwe, bantu ibakkala mumo ‘nzintu ziyandisi zyazisi zyoonse,’ ibantu mbaakakwela kubukombi busalala. (Hag. 2:7; Joh. 6:44) Bantu aaba balasolekesya kapati kusama buntu bupya, oobo butondezya bube bwa Leza busumpukide kapati. (Ef. 4:23, 24; 5:1, 2) Mbobali bakombi basalala, balalyaaba mumulimo wakwe, balacita oobo munzila zimulemeka Leza alimwi akutondezya luyando ndobajisi kulinguwe. (Rom. 12:1, 2; 1Joh. 5:3) Atweezyeezye buyo kujatikizya mbwakkomana Jehova ciindi nabona bakombi bakwe kabasolekesya kubotya cisi eeci cakumuuya. Amuyeeye kuti: Kwiinda mukubikka bukombi busalala mubusena bwakusaanguna mubuumi bwanu, nkokuti tamubotyi buyo paradaiso yakumuuya, pele alimwi mukkomanisya moyo wa Jehova!—Tus. 27:11.

Tacikwe makani ankotukkala, kufwumbwa buyo kuti katusumpula bukombi busalala, tuli mucisi cakumuuya (Amubone muncali 13 a 14)

Cisi—Ndilili, Nkaambo nzi, Alimwi Mbuti Gogo Mbwayoocilwana?

15, 16. Ndilili Gogo Waku Magogo nayoocilwana cisi cesu cakumuuya icakabukulusyigwa?

15 Cilausisya kuyeeya kuti lino-lino nkamu yazisi zyamunyika iyoolwana cisi cesu cakumuuya ciyandisi. Mbwaanga kulwanwa ooku ikwakasinsimwa kuyootujatikizya swebo tobakombi ba Jehova basalala, tuyanda kuzyiba zinji kujatikizya nkuko. Atulange-lange mibuzyo yotatwe iikonzya kubuzyigwa.

16 Ndilili Gogo Waku Magogo nayoocilwana cisi cesu cakumuuya icakabukulusyigwa? Businsimi bwiingula kuti: “Kumamanino aamyaka uyoolwana cisi.” (Ezk. 38:8) Eeci citondezya ciindi icili afwaafwi amamanino aabweende bwazintu oobu. Amuyeeye kuti mapenzi mapati ayootalika aakunyonyoonwa Babuloni Mupati, bulelo bwanyika yoonse bwabukombi bwakubeja. Zyaakumana kunyonyoonwa mbunga zyabukombi bwakubeja alimwi kaitanatalika Amagedoni, Gogo uyoobalwana camamanino bakombi bakasimpe.

17, 18. Mbuti Jehova mbwayoozisololela zintu lyamapenzi mapati?

17 Nkaambo nzi Gogo ncayoocilwana cisi cabakombi ba Jehova basalala icakabukulusyigwa? Businsimi bwa Ezekieli buyubununa twaambo tobilo, kakusaanguna, kajatikizya mbwayoozisololela zintu Jehova, mpoonya kabili, kajatikizya makanze aa Gogo mabyaabi.

18 Mbwayoozisololela zintu Jehova. (Amubale Ezekieli 38:4, 16.) Amubone Jehova ncamwaambila Gogo: ‘Ndiyookubikka tulobyo mumyeebo yako’ alimwi, “ndiyookuleta kuti ulwane cisi cangu.” Sena majwi aaya atondezya kuti Jehova uyoosinikizya masi kulwana bakombi bakwe? Peepe! Kunyina napa kuti bubi bubasikile bantu bakwe. (Job. 34:12) Pele Jehova ulibazyi basinkondonyina, kuti bayoobasulaika bakombi basalala alimwi tabakacileki coolwe cakusoleka kubanyonyoona. (1Joh. 3:13) Kacili mbuli kuti ubikka tulobyo mumyeebo ya Gogo alimwi akumusololela, Jehova uyoosololela kutegwa zintu eezyo zikacitike kweelana akuyanda kwakwe alimwi aciindi ncabikkide. Aciindi cimwi aakumana kunyonyoonwa Babuloni Mupati, Jehova ambweni munzila imwi uyoopa zisi kuzuzikizya makanze aali kale mumyoyo yanzizyo. Aboobo Jehova uyootalisya nkondo iyoosololela kunkondo ya Amagedoni, inkondo mpati yaanyika. Mpoonya uyoobafwutula bantu bakwe, uyoosumpula bweendelezi bwakwe, alimwi akusalazya zina lyakwe lisalala.—Ezk. 38:23.

Bamasi bayoosola kunyonganya bukombi busalala akaambo kakuti balabusula alimwi abaabo ibabusumpula

19. Ncinzi ciyookulwaizya Gogo kusoleka kunyonyoona bukombi busalala?

19 Makanze aa Gogo mabyaabi. Masi ‘ayooyeeya kucita cintu cibi.’ Ayooyanda kutondezya bukali bwangawo ibwakatalika kaindi alimwi alusulo ndwaajisi kubakombi ba Jehova, ibayoolibonya kubula lukwabililo, mbuli kuti “bakkala muminzi iitakwabilidwe abwaanda, iitajisi mpingizyo naa zijazyo zyamilyango.” Alimwi masi anooyandide kapati “kubweza zintu zinji” kuzwa kuli baabo “ibaliyungizyila lubono.” (Ezk. 38:10-12) Ino ‘ndubono’ nzi oolu? Bantu ba Jehova balijisi lubono lunji lwakumuuya; cintu ciyandisi kapati ncotujisi mbukombi bwesu busalala, oobo mbotupa kuli Jehova alikke. Masi ayoosoleka kubunyonyoona bukombi busalala, ikutali akaambo kakuti babubona kuba cintu ciyandisi, pele akaambo kakuti balibusulaikide kubikkilizya abaabo boonse ibabusumpula.

Gogo ‘uyooyeeya kucita cintu cibi’ icitakazwidilili mukumanizya bukombi busalala (Amubone muncali 19)

20. Mbuti Gogo mbwayoocilwana cisi cakumuuya, naa paradaiso?

20 Mbuti Gogo mbwayoocilwana cisi cakumuuya, naa paradaiso? Masi alakonzya kusoleka kunyonganya bukkale bwesu alimwi akutulesya kuzumanana abukombi bwesu. Aboobo, ambweni ayoosoleka kunyonganya bweende bwacakulya cakumuuya, kutukasya kuswaangana antoomwe, kunyonganya lukamantano lwesu ndotujisi, alimwi akutulesya kwaambilizya mulumbe wa Leza cabusungu. Zyoonse eezyi nzibeela zyaparadaiso yakumuuya. Kwiinda mukoongelezyegwa a Saatani, masi ayoosoleka kubanyonyoona bakombi bakasimpe, kubikkilizya abukombi busalala, anyika.

21. Nkaambo nzi ncomumulumba kapati Jehova akaambo kakutucenjezya kujatikizya ziboola kumbele?

21 Kulwanwa a Gogo Waku Magogo ikuboola kumbele kuyoobajatikizya bakombi bakasimpe boonse ibali mucisi cakumuuya ncaakabapa Leza. Eelo kaka tulamulumba kapati Jehova akaambo kakutucenjezya kujatikizya ziboola kumbele! Aboobo, ciindi notulindila mapenzi mapati, atube amakanze aakukakatila kubukombi busalala, kububikka mubusena bwakusaanguna mubuumi bwesu. Kwiinda mukucita boobo, tuyooyungizya bubotu bwanyika iibukulusyidwe lino. Ciindi bukombi busalala notububikka mubusena bwakusaanguna mubuumi bwesu, tulaba abulangizi bwakuya kubona cintu cimwi cipati kumbele, nkokuti Amagedoni. Lya Amagedoni Jehova uyoobakwabilila bantu bakwe akwiiminina zina lyakwe. Cibalo citobela ciyoopandulula mbociyoocitika eeci.

^ munc. 3 Mucibalo citobela cabbuku eeli, tuyoolanga-langa kujatikizya bukali bupati bwa Jehova mbobuyoovwutukila Gogo Waku Magogo, nociyoocitika eeci alimwi ancociyakwaamba kubakombi basalala.

^ munc. 4 Amubone cibalo cakuti “Mibuzyo Yabasikubala” mu Ngazi Yamulindizi, yamu May 15, 2015, peeji 29-30.

^ munc. 8 Lugwalo lwa Daniele 11:45 lutondezya kuti mwami wakunyika uyoolwana bantu ba Leza, mbwaanga lwaamba kuti mwami ooyu “uyoosimpa matente aakwe aabwami akati kalwizi lupati [Mediterranean] acilundu cisalala camu Cisi Cibotu Kapati [kwalo tempele lya Leza nkolyakabede aciindi cimwi alimwi bantu ba Leza nkobakali kukombela].”

^ munc. 9 Alimwi Bbaibbele lyaamba kujatikizya kulwanwa abana “Asuri” bamazuba aano, bayoosola kubanyonyweeda limwi bantu ba Leza. (Mik. 5:5) Kulwanwa kone ikwakasinsimwa ikuyoocitwa kubantu ba Leza, nkokuti kulwanwa a Gogo Waku Magogo, mwami wakunyika, bami bamunyika, alimwi abana Asuri, kulwanwa ooku kulikozyenye pele kwiindene buyo mazina.

^ munc. 10 Amubone Cibalo 22 cabbuku eeli kujatikizya bupanduluzi bwa “Gogo a Magogo” ibwaambidwe kulugwalo lwa Ciyubunuzyo 20:7-9.