Skip to content

Skip to table of contents

CIBALO 20

“Mwaapaule Nyika Kuti Ibe Lukono”

“Mwaapaule Nyika Kuti Ibe Lukono”

EZEKIELI 45:1

MAKANI AALI MUCIBALO: Ncocaamba kwaapaula nyika

1, 2. (a) Malailile nzi ngaakatambula Ezekieli kuzwa kuli Jehova? (b) Mibuzyo nzi njotutiilange-lange?

EZEKIELI wakazwaakubona cilengaano calo ceelede kuti cakamupa kuyeeya zintu zyakacitika myaka iitandila ku 900 mumazuba aa Musa alimwi a Joshua. Aciindi eeco, Jehova wakamupandulwida Musa kujatikizya minyinza ya Nyika Yakasyomezyedwe mpoonya kumamanino wakaambila Joshua kujatikizya mboyakeelede kwaapaulwa akati kamisyobo ya Israyeli. (My. 34:1-15; Jos. 13:7; 22:4, 9) Pele alimwi, mumwaka wa 593 B.C.E., Jehova wakalailila Ezekieli alimwi abaangenyina ikwaapaula Nyika Yakasyomezyedwe akati kamisyobo ya Israyeli.—Ezk. 45:1; 47:14; 48:29.

2 Mulumbe nzi ngocakajisi cilengaano eeci kuli Ezekieli alimwi akubaangenyina? Nkaambo nzi cilengaano eeci ncocikulwaizya kubantu ba Leza mazuba aano? Sena ciyoozuzikizyigwa cakumaninina kumbele?

Cilengaano Icijisi Zisyomezyo Zyone

3, 4. (a) Cilengaano ca Ezekieli camamanino cakapa zisyomezyo nzi zyone kubaange? (b) Ncisyomezyo nzi ncotutiilange-lange mucibalo eeci?

3 Cilengaano camamanino ncaakatambula Ezekieli cilajanika muzyaandaano zili fwuka zyabbuku lyakwe. (Ezk. 40:1-48:35) Cakapa baange zisyomezyo zyone izikulwaizya kujatikizya musyobo wabana Israyeli iwakabukulusyigwa. Ino nzisyomezyo nzi eezyo? Cakusaanguna, bukombi busalala bwakali kuyoobukulusyigwa mutempele lya Leza. Cabili, bapaizi alimwi abeembezi baluleme bakali kuyoosololela cisi cibukulusyidwe. Catatu, nyika yalukono yakali kuyoobambilwa boonse aabo ibakali kuyoopiluka ku Israyeli. Mpoonya cane, Jehova wakali kuyooba ambabo, akukkala akati kabo alimwi.

4 Zibalo 13 a 14 zyabbuku eeli zyakabandika kujatikizya zisyomezyo zyobilo zyakusaanguna, nkokuti kubukulusyigwa kwabukombi bwakasimpe alimwi abusolozi bwabeembezi baluleme kuti zyakali kuyoozuzikizyigwa. Mucibalo eeci, tulabikkila maano kucisyomezyo catatu, cisyomezyo cijatikizya lukono lwanyika. Mucibalo citobela, tuyoolanga-langa cisyomezyo cijatikizya kubako kwa Jehova.—Ezk. 47:13-21; 48:1-7, 23-29.

“Mwapegwa Nyika Eeyi Kaili Lukono”

5, 6. (a) Mucilengaano ca Ezekieli, ncilawo nzi icakeelede kwaapaulwa? (Amubone cifwanikiso icili kumatalikilo aacibalo.) (b) Ino cilengaano cakwaapaula nyika cakajisi makanze nzi?

5 Amubale Ezekieli 47:14. Mucilengaano, Jehova wakaambila Ezekieli kujatikizya cibeela canyika calo icakali afwaafwi kuba mbuli “muunda wa Edeni.” (Ezk. 36:35) Mpoonya Jehova wakati: “Eeci ncecilawo ncimuyakwaapaula akupa misyobo ya Israyeli iili 12 kacili lukono.” (Ezk. 47:13) “Cilawo” icakeelede kwaapaulwa yakali nyika ya Israyeli yakabukulusyigwa mwalo baange mobakali kuyoopilukila. Mpoonya, kweelana ambokulembedwe mulugwalo lwa Ezekieli 47:15-21, Jehova wakazumanana kupandulula masena aagaminide kujatikizya minyinza yanyika yoonse.

6 Ino cilengaano cakwaapaula nyika cakajisi makanze nzi? Bupanduluzi ibujatikizya mboyakapimidwe cacigaminina minyinza bwakamupa cisyomezyo Ezekieli alimwi abaangenyina cakuti nyika yabo njobakali kuyanda yakali kuyoobukulusyigwa ncobeni. Amweezyeezye buyo kujatikizya cisyomezyo eeco cizwa kuli Jehova, icipandulula minyinza yoonse munzila iigaminide, mbocakabakulwaizya kapati baange! Sena bantu ba Leza bakaindi bakapegwa ncobeni nyika eeyo iyakaapaulwa kaili lukono lwabo? Inzya, bakapegwa.

7. (a) Ino zintu izyakatalika kucitika mu 537 B.C.E., zituyeezya nzi? (b) Mubuzyo nzi ngotutiilange-lange?

7 Mu 537 B.C.E., kakwiindide myaka iili 56 kuzwa ciindi Ezekieli naakapegwa cilengaano, bunji bwabaange bakatalika kupiluka kunyika ya Israyeli akwiikona. Zintu eezyi izyakacitika kaindi zituyeezya kujatikizya kusumpuka kukozyenye ikuli mukucitika akati kabantu ba Leza mazuba aano. Munzila iikozyenye, abalo bakatambula bwaapauzi bwanyika. Munzila nzi? Jehova wakazumizya babelesi bakwe kunjila munyika yakumuuya akwiikona. Akaambo kaceeci, kubukulusyigwa kwa Nyika Yakasyomezyedwe yansiku kulakonzya kutuyiisya zinji kujatikizya kubukulusyigwa kwanyika yakumuuya yabantu ba Leza mazuba aano. Pele katutanazilanga-langa ziiyo eezyo, atusaangune kwiingula mubuzyo wakuti, “Nkaambo nzi ncotukonzya kwaamba kuti nyika yakumuuya nkoili ncobeni mazuba aano?”

8. (a) Mbaani Jehova mbaakanjizya mubusena bwabana Israyeli bazyalwe? (b) Ino nyika yakumuuya naa paradaiso ninzi? (c) Ndilili noyakatalika, alimwi ino mbaani bakkala mulinjiyo?

8 Mucilengaano ncaakapegwa musyule Ezekieli, Jehova wakatondezya kuti businsimi bujatikizya kubukulusyigwa kwa Israyeli bwakali kuyoozuzikizyigwa kapati aakutalika kulela kali Mwami, ‘mubelesi wakwe Davida,’ Jesu Kristo. (Ezk. 37:24) Eeco cakacitika mu 1914 C.E. Kuzikusika kuciindi eeco, bana Israyeli tiibakacili bantu ba Leza nkaambo bakanjililwa mubusena abana Israyeli bakumuuya, nkokuti Banakristo bananikidwe amuuya. (Amubale Matayo 21:43; 1 Petro 2:9.) Nokuba boobo, Jehova tanaakacinca buyo bana Israyeli bazyalwe kuba bana Israyeli bakumuuya pele wakacinca anyika iini ya Israyeli kuba nyika yakumuuya, naa paradaiso. (Is. 66:8) Mbubwenya mbotwakabona mu Cibalo 17 cabbuku eeli, nyika yakumuuya mbusena bwakumuuya bubotu alimwi bukwabilidwe, naa mucitilwa zintu zyakumuuya, mwalo bananike basyeede mobakombela Jehova kuzwa mu 1919. (Amubone kabbokesi 9B, kakuti “Nkaambo nzi mu 1919?”) Mukuya kwaciindi, aabo bakajisi bulangizi bwaanyika, “bambelele zimbi,” abalo bakatalika kukkala munyika yakumuuya. (Joh. 10:16) Nokuba kuti paradaiso yakumuuya yazumanana kuyaambele alimwi akukomena mazuba aano, zilongezyo zyanjiyo ziyoozuzikizyigwa cakumaninina lilikke buyo yaakwiinda Amagedoni.

Kwaapaula Nyika Kabotu-kabotu

9. Malailile nzi aagaminide Jehova ngaakapa kujatikizya bwaapauzi bwanyika iini?

9 Amubale Ezekieli 48:1, 28. Naakamana kwaamba zyaminyinza yanyika, Jehova wakapandulula munzila iigaminide kujatikizya bwaapauzi bwanyika kwiigama. Wakalailila kuti lukono lwamisyobo iili 12 lwaapaulwe kabotu-kabotu kuzwa kunyika kusikila kumusanza, kutalikila amusyobo wa Dani kumagolelo aanyika nkoili kulubazu lwakunyika alimwi akugolela amusyobo wa Gadi kumunyinza nkouli kumusanza kwini. Lukono luli loonse lwamisyobo iili 12 lwakajisi cilawo ciyalidwe kuzwa kumunyinza wakujwe kutozya ku Lwizi Lupati, naa Lwizi lwa Mediterranean, kumbo.—Ezk. 47:20.

10. Nzisyomezyo nzi cibeela cacilengaano eeci nconceelede kuti cakapa kubaange?

10 Nzisyomezyo nzi cibeela cacilengaano eeci ncoceelede kuti cakapa kubaange? Malailile aagaminide Ezekieli ngaakapa kujatikizya bwaapauzi bwanyika kweelede kuti akabakkomanisya kapati baange nkaambo bwaapauzi bwanyika bwakali kuyoocitwa kabotu-kabotu. Nokuba boobo, bwaapauzi bwini bwanyika akati kamisyobo iili 12 bwakakankaizya kuti mwaange uuli woonse wakali kuyoopegwa lukono munyika iyakabukulusyigwa. Kunyina iwakali kuyoobula nyika naa kwakukkala.

11. Nziiyo nzi nzyotukonzya kwiiya kucilengaano cabusinsimi kujatikizya bwaapauzi bwanyika? (Amubone kabbokesi kakuti “Bwaapauzi Bwanyika.”)

11 Nziiyo nzi izikulwaizya nzyotukonzya kwiiya mazuba aano kuzwa kucilengaano eeci? Nyika Yakasyomezyedwe iibukulusyidwe tiiyakali buyo yabapaizi balikke, ba Levi, alimwi abasilutwe, pele abaabo boonse ibakali bamisyobo iili 12. (Ezk. 45:4, 5, 7, 8) Mbubwenya buyo amazuba aano, paradaiso yakumuuya taili buyo yabananike alimwi ‘abankamu mpati’ aabo ibasololela, pele abaabo boonse bazulilwa munkamu mpati. * (Ciy. 7:9) Tacikwe makani naa mulimo ngotucita mumbunga ngwaansi kapati, tulijisi busena bukwabilidwe alimwi amulimo uukomanisya munyika yakumuuya. Eelo kaka cisyomezyo eeci cilakkazika moyo!

Tacikwe makani amulimo ngotucita mumbunga ya Leza, Jehova ulakukkomanina kusoleka kwesu (Amubone muncali 11)

Kwiindana Kobilo Kupati, Ino Kwaamba nzi Kulindiswe?

12, 13. Malailile nzi aagaminide Jehova ngaakapa kujatikizya bwaapauzi bwanyika kweelana amusyobo?

12 Malailile aa Jehova amwi kujatikizya bwaapauzi bwanyika ayelede kuti akamunyonganya Ezekieli nkaambo akaliindene ayaayo Leza ngaakapa Musa. Atukulange-lange kwiindana kobilo ooko. Kumwi kujatikizya nyika; mpoonya kumbi, kujatikizya bantu bayookkala mumo.

13 Kwakusaanguna, nyika. Musa wakaambilwa kupa musyobo mupati nyika mpati, mpoonya musyobo muniini nyika nsyoonto. (My. 26:52-54) Nokuba boobo, mucilengaano ca Ezekieli, Jehova wakapa malailile aagaminide aakuti misyobo yoonse ipegwe “zyaabilo zyeelene.” (Ezk. 47:14) Nkokuti, bulamfwu bwanyika kuzwa kumunyinza nkouli kulubazu lwakunyika kusikila kumunyinza nkouli kulubazu lwakumusanza mumisyobo yoonse iili 12 yalukono bwakeelede kuti kabweelene. Bana Israyeli boonse, tacikwe makani amusyobo nkobakali kuzulilwa, bakali kukonzya kuba azilongezyo zyeelene izyakali kuzwa mu Nyika Yakasyomezyedwe iijisi mbolezi.

14. Mbuti malailile aa Jehova kujatikizya beenzu ibakali kukkala mucisi mbwaakaindene kapati aceeco icakaambwa mu Mulawo wa Musa?

14 Kwabili, bantu ibayookkala mulinjiyo. Mulawo wa Musa wakali kubakwabilila beenzu alimwi akubazumizya kutola lubazu mukukomba Jehova, pele bakanyina caabilo canyika. (Lev. 19:33, 34) Nokuba boobo, Jehova ncaakaambila Ezekieli aciindi eeci cakaindana kapati aceeco ncaakaambide mu Mulawo wa Musa. Jehova wakalailila Ezekieli kuti: “Muzwakule mweelede kumupa lukono mucilawo camusyobo ooyo mwakkede.” Kweelana amulawo ooyo, Jehova wakakugwisya kwiindana kupati ikwakali akati ‘kaba Israyeli bazyalwe’ alimwi abeenzu ibakali kukkala munyika. (Ezk. 47:22, 23) Munyika iibukulusyidwe njaakabona Ezekieli mucilengaano, wakabona kweelana akati kabantu bakkala mumo alimwi alukamantano mubukombi.—Lev. 25:23.

15. Nkaambo nzi katakonzyi kucinca kujatikizya ncaakaamba Jehova kwiinda mumalailile aakwe aamba zyanyika alimwi abantu bakkala mulinjiyo?

15 Malailile aaya obilo aayandika kapati ngaakapegwa Ezekieli kujatikizya nyika alimwi abantu bayookkala mulinjiyo kweelede kuti akabayumya-yumya baange. Bakalizyi kuti Jehova wakali kuyoobaapawida masena aayelene, tacikwe makani bakali ba Israyeli bazyalwe naa bakali beenzu ibakali kukomba Jehova. (Ezr. 8:20; Neh. 3:26; 7:6, 25; Is. 56:3, 8) Malailile aaya alimwi akatondezya kaambo kakulwaizya alimwi ikatakonzyi kucinca kakuti babelesi ba Jehova boonse balayandika kapati kulinguwe. (Amubale Hagai 2:7.) Mazuba aano, kufwumbwa naa tujisi bulangizi bwakujulu naa bwaanyika, tulakakkomanina kaambo nkakonya aaka.

16, 17. (a) Ino tugwasyigwa buti kwiinda mukulanga-langa makani aajatikizya nyika alimwi abantu bakkala mumo? (b) Ncinzi ncotuyoolanga-langa mucibalo citobela?

16 Ino tugwasyigwa buti kwiinda mukulanga-langa makani aaya aajatikizya nyika alimwi abantu bakkala mulinjiyo? Tulayeezyegwa kuti kutasalulula alimwi akukamantana kweelede kulibonya kapati akati kabunyina bwesu bwanyika yoonse mazuba aano. Jehova tasalululi pe. Aboobo tweelede kulibuzya kuti: ‘Sena ndilakwiiya kutasalulula kwa Jehova? Sena bakombima boonse ndibeendelezya cabulemu, tacikwe makani ankobakakomenena naa bukkale bwabo?’ (Rom. 12:10) Tulakkomana kuti Jehova toonse wakatupa coolwe cakunjila muparadaiso yakumuuya, mwalo motubeleka mulimo uusetekene camoyo woonse kuli Taateesu wakujulu alimwi akukkomana azilongezyo zyakwe.—Gal. 3:26-29; Ciy. 7:9.

Sena tulakwiiya kutasalulula kwa Jehova alimwi akubalemeka bamwi? (Amubone muncali 15 a 16)

17 Lino atulange-lange cisyomezyo cane camucibeela camamanino mucilengaano ca Ezekieli camamanino, nkokuti cisyomezyo cakuti Jehova wakali kuyooba aambabo baange. Nziiyo nzi nzyotukonzya kwiiya kucisyomezyo eeco? Tuyoobujana bwiinguzi mucibalo citobela.

^ munc. 11 Kutegwa muzyibe zinji kujatikizya busena bwaalubazu alimwi amulimo ooyo Jehova ngwaakabikka aambali wabupaizi alimwi awabusilutwe munyika yakumuuya, amubone Cibalo 14 cabbuku eeli.