Koezyeezya bukkale oobu: Kwainda buyo maminiti aataindi ku 10 kuzwa ciindi Karen naasika kupobwe, mpoonya wamvwa jwi lyamuntu ngwazyi kusyule lyakwe.

Karen wacebuka kuti abone mweenzinyina Jessica walo uujisi mabbodela mumaanza aazwaakujulwa ino-ino. Karen ulizyi kuti aaya mabbodela aabukoko. Jessica watambika Karen bbodela lyomwe akwaamba kuti: “Toli mwana musyoonto cakuti tokonzyi kulikondelezya, tee kayi?”

Karen uyanda kukaka, pele Jessica mweenzinyina. Alimwi Karen tayandi kuti mweenzinyina amuyeeyele kuti ulazilaika. Kunze lyaboobo, Jessica ngumwi wabasimbi bali kabotu. Ikuti walo ulanywa, nkokuti inga tiicabija boobo kunywa. Karen walyaambauzya mumoyo kuti, ‘ncakunywa buyo. Ciliindene akubelesya misamu iikola.’

Kuti naa walijana mubukkale mbuli bwa Karen, ino inga wacita buti?

Kutegwa usale cabusongo mubukkale buli boobu, weelede kulizyiba kuti uli muntu uuli buti. Kulizyiba kuti uli muntu uuli buti, caamba kuzyiba mboyelede kulilemeka, zintu nzyolemeka mubuumi alimwi azintu nzyosyoma. Ciindi nooba aluzyibo luli boobu, unoojisi nguzu zyakweendelezya buumi bwako muciindi cakulekela bantu bambi kuti bakweendelezye.—1 Bakorinto 9:26, 27.

Mbuti mbokonzya kuba anguzu zili boobu? Inzila mbotu nkusaanguna kuvwiila mibuzyo eeyi iitobelela.

Ikuzyiba zintu nzyocita kabotu alimwi abube bubotu mbojisi kuyookugwasya kuba sicamba.

CIKOZYANYO CAMU BBAIBBELE: Mwaapostolo Paulo wakalemba kuti: “Nokuba kuti tandicizyi kwaambaula, mubwini luzyibo lwalo ndilijisi.” (2 Bakorinto 11:6) Akaambo kakuti wakali kwaamvwisya kabotu Magwalo, Paulo tanaakazungaana ciindi bamwi nobakali kumukazya. Kunyina naakalekela zibi nzyobakali kumwaamba kuti zimupe kutalika kulitenga.—2 Bakorinto 10:10; 11:5.

KOLILINGULA: Ansi aawa, kolemba zintu nzyocita kabotu naa luzyibo ndojisi.

Lino kopandulula bube bubotu kapati mbojisi. (Mucikozyanyo, sena ulababikkila maano bamwi? sena uli mwaabi? sena ulabikkila maano kucita zintu? sena ulabamba ciindi?)

Mbubonya nketani mboitakonzyi kuyuma kuti kabeela komwe kanjiyo kakatali kayumu, abwalo bube bwako bubotu bulakonzya kufwambaana kunyongana kuti kolekela zintu nzyotaciti kabotu kweendelezya mbolimvwa alimwi anzyocita.

CIKOZYANYO CAMU BBAIBBELE: Paulo wakalizizyi zintu nzyaatakali kucita kabotu. Wakalemba kuti: “Mumoyo wangu ndilaukkomanina kapati mulawo wa Leza, pele mumubili wangu ndibona mulawo uumbi uulwana mulawo uuli mumizeezo yangu, alimwi uundipa kuba mwaange wamulawo wacibi.”—Baroma 7:22, 23.

KOLILINGULA: Ino muumbazu nzi motaciti kabotu moyandika kucinca?

Sena inga watanta mootokala akwaambila sikweenzya mootokala kuti kakuzungulusya abusena bomwe mane kusikila mungwimba wamana? Kucita boobo inga bwaba bufwuba-fwuba—alimwi kuladula!

Ino nciiyo nzi ciliko aawa? Mbaakani zipa kuti uzyibe ncoyelede kucita mubuumi alimwi zipa kuti kotazinguluki abusena bomwe. Ulizyi nkoyanda kuunka alimwi ambokonzya kuyoosika nkuko.

CIKOZYANYO CAMU BBAIBBELE: Paulo wakalemba kuti: “Tandibaliki mbuli kuti tandikuzyi nkondiya pe.” (1 Bakorinto 9:26) Muciindi cakwiile kuzinguluka akwaalilwa kucita zintu ziyandika kapati mubuumi, Paulo wakalibikkila mbaakani alimwi akupona kweelana ambaakani eezyo.—Bafilipi 3:12-14.

KOLILINGULA: Ansi aawa, kolemba mbaakani zyotatwe nzyoyanda kuyoozuzikizya mwaka uuboola.

Kuti kotazyi zintu nzyosyoma, ciyookwaalila kusala ncoyelede kucita. Mbubonya mbuli naluntaambwe, unoocinca-cinca mubala kutegwa weelane abeenzinyoko—kucita boobu citondezya kuti tozyi naa uli muntu uuli buti.

Mukwiimpana, ciindi nocita zintu iziyeeme azintu nzyosyoma, cipa kuti uzumanane kuba mbobede—tacikwe makani azintu nzyobacita bamwi.

CIKOZYANYO CAMU BBAIBBELE: Ciindi naakacili mukubusi, musinsimi Daniele “wakakanza mumoyo wakwe” kuti uyootobela milawo ya Leza, nokuba kuti wakali kule amukwasyi wakwe. (Daniele 1:8) Kwiinda mukucita boobu, tanaakacinca alimwi wakakakatila kuzintu nzyaakali kusyoma. Daniele wakazumanana kupona kweelana azintu nzyaakali kusyoma.

KOLILINGULA: Ino nzintu nzi nzyosyoma? Mucikozyanyo: Sena ulasyoma kuti Leza nkwali? Kuti mboobo, nkaambo nzi? Ino mbumboni nzi ibukupa kusyoma kuti nkwali ncobeni?

Sena ulasyoma kuti zyeelelo zya Leza izyakulilemeka zigwasya nduwe? Kuti naa mboobo, nkaambo nzi?

Aboobo, ino inga wasala cili—kuba mbuli tewu lilaansi ilipepuluka kufwumbwa kwatozya muwo naa inga wayanda kuba mbuli cisamu cizyatide icitazungaani nokuba kuti kwaunga guwo pati? Ciindi nokakatila kuzintu nzyolemeka mubuumi alimwi akuzintu nzyosyoma uyooba mbuli cisamu eeci. Kucita boobo kuyookugwasya kwiingula mubuzyo wakuti, Ino ndili muntu uuli buti?