Skip to content

Skip to table of contents

Bakandicita Mbuli Kuti Tandili Muntu

Bakandicita Mbuli Kuti Tandili Muntu

Bakandicita Mbuli Kuti Tandili Muntu

“Nondakali mugiledi yakusaanguna kucikolo icili mucisi ca Spain, bana bamwi mucikolo mondakali kwiiya bakali kundisampaula akaambo kakuti bakali kundiinda kulampa. Abuzuba, ndakali kuunka kuŋanda nkelila.”—Jennifer, uujisi bazyali bakazwa kunsumbu ya Philippine.

“Ciindi nondakatalika kuunka kucikolo cimwi, basicikoloma bakuwa bakali kundifwubaazya. Ndilizyi kuti bakali kuyanda kundinyemya kutegwa tulwane. Nokuba boobo, ndakacikonzya kujata moyo—pesi mukati cakali kundicisa alimwi ndakali kulendelelwa.”—Timothy, muntu uusiya wakazyalilwa kucisi ca America.

“Nondakajisi myaka yakuzyalwa iili ciloba, bantu babelesya mwaambo wa Chiigbo a Chihausa mucisi ca Nigeria bakatalika kulwana. Ikutamvwana ooku kwakandijatikizya, aboobo, ndakatalika kufwubaazya mulombwana umwi mucikolo mondakali kwiiya walo iwakali umwi wabantu babelesya mwaambo wa Chihausa, nokuba kuti wakali mweenzuma.”—John, umwi wabantu babelesya mwaambo wa Chiigbo.

“Mebo amweenzuma ngondakali kubeleka limwi mumulimo wabumisyinali twakali kukambaukila basimukoboma ciindi bana ibakatumwa abapati bakucikombelo cimwi, nobakatalika kututobela alimwi akutufwusa mabwe. Ibapati bacikombelo bakali kuyanda kuti tuzwe mumunzi.”—Olga.

SENA kuli ciindi bantu nobakamusampaula akaambo kalusalululo? Andiza bakacita oobo akaambo kakuti mulivwubide naa muli bacete naa bakacita oobo akaambo kamusyobo walukanda lwenu, cikombelo, kuba baalumi naa bakaintu, naa myaka yakuzyalwa njomwakajisi. Bantu ibasalululwa balalibilika lyoonse. Ciindi nobajana bantu babungene, nobanjila mucintoolo, nobatalika kuunka kucikolo cimwi, naa nobajanika kupobwe, balakonzya kupengana kapati mumoyo.

Kunze lyaboobo, ibantu ibasalululwa balakonzya kukakilwa kujana ncito, naa balakonzya kukasyigwa kuunka kuzibbadela akuzikolo zibotu, twaambo twabo inga tatutalanizyigwi kabotu kunkuta alimwi balakonzya kwiimwa zyintu zimwi nzyobapegwa bantu mbobakkala limwi mucilawo. Ikuti naa lusalululo lwacitwa abeendelezi, lulakonzya kupa kuti bantu bamusyobo umwi batandwe mubusena mobakkala naa kujaigwa buya. Cikozyanyo cakumazuba aansiku icijatikizya muntu wakali kuyanda kujazya bantu bamwaambo umwi, cijanika mu Bbaibbele mubbuku lya Esita. Amubone lusulo ncolukonzya kupa muntu kucita.—Esita 3:5, 6.

Lusulo lulakonzya kuzumanana nokuba kuti kuli milawo iikasya bantu kusalulula bamwi. Mukaintu uumwi iwakali kwiiminina kabunga ikalanganya zyeelelo zyabantu munyika yoonse (United Nations High Commissioner for Human Rights) wakaamba kuti: “Nokuba kuti kwainda myaka iili 60 kuzwa ciindi bantu nobakazumina kutobela milawo yaamba kuti bantu boonse baleelene alimwi akuti takweelede kuba lusalululo yalo iyiitwa kuti Universal Declaration of Human Rights (naa Ikwaambilizya Munyika Yoonse Kujatikizya Zyeelelo Zyamuntu) . . . , kwajanika kuti bantu banji munyika tabaitobeli milawo eeyi.” Makani aaya alausisya akaambo kakuti bantu ibalongela kumasi aambi alimwi abaabo ibatija nkondo mumasi aabo bavwulisya, aboobo eeci capa kuti kakuli bantu bazwa kuzisi ziindene-indene mucisi comwe.

Aboobo, sena kuyeeya kuti ciindi cimwi takukabi lusalululo akati kabantu nciloto buyo? Naa sena lusalululo lulakonzya kumana? Zibalo zitobela zilayiingula mibuzyo eeyi.