Skip to content

Skip to table of contents

Mbuti Mbondikonzya Kulilemeka Kabotu Ciindi Cakusaanguna Kubonana Amuntu?

Mbuti Mbondikonzya Kulilemeka Kabotu Ciindi Cakusaanguna Kubonana Amuntu?

Bakubusi Balabuzya

Mbuti Mbondikonzya Kulilemeka Kabotu Ciindi Cakusaanguna Kubonana Amuntu?

“Ooyu mubandi weenda kabotu kapati! Ndili masimpe kuti ibayakuba basikulemba mulimo aaba balizyi kuti ndililikwaide; alimwi ndibaita zyina lyabo lyakusaanguna kuzwa buyo ciindi nindanjila muno. Ndisyoma kuti balandinjizya mulimo!”

“Mwati ngonguwe buya musankwa ooyu iwakatuma lugwalo lwakulomba mulimo? Tandikonzyi kumunjizya mulimo! Kuti naa mbwalilemeka oobu katanatalika kubeleka, ino mbuti aakutalika kubeleka?”

Kolanga acifwanikiso eeci mpoonya ubale majwi aali atala aawa. Sena ulakonzya kuzizyiba zyintu zyotatwe zikonzya kupa sikulembela mulimo kuti ateeleli?

1 ․․․․․

2 ․․․․․

3 ․․․․․

● Bwiinguzi buli ansi aawa

1. Nsamino yakwe tayeeleli kumuntu uulembela mulimo. 2. Ŋambawido yakwe (kwiita basikumulemba mulimo azyina lyabo lyakusaanguna) taipi bulemu. 3. Mbwalilemeka tacitondezyi bulemu.

KOYEEYA buyo kuti ulabila cakulya cimwi ciindi cakusaanguna. Ino inga cakutolela ciindi cilamfwu buti kuti uzyibe naa ulacikkomanina? Mbowacilabilila buyo, ulakonzya ikuzyiba naa uyakucilya cakulya eeco alimwi—naa inga wacimanizya cakulya eeci ncojisi.

Ncimwi buyo anowaswaangana amuntu ciindi cakusaanguna. Muciindi buyo cisyoonto, ulakonzya kuzyiba mbwalilemeka. Lino nkaaka kaambo nkoelede kuzyiba: Muciindi nciconya eeco, muntu ooyo ulakonzya kuzyiba mbolilemeka.

Sena uyandaula mulimo? mulongwe? muntu wakukwatana limwi? Kutegwa uzwidilile, ciyeeme buyo akulilemeka nkotondezya ciindi cakusaanguna. Lino atulange-lange mbazu zyotatwe zikonzya kukugwasya kubambulula nzila mbokonzya kutondezya kuti ulalilemeka kabotu kulibamwi.

1. Mbolibonya

Nokuba kuti oobo mbobede naa pe, bantu mbobakuyeeyela kuti mbobede kuyeeme acintu ncobasaanguna kubona alinduwe, nkokuti mbolibonya. Bantu banji tabakabikkili maano kaambo aaka. Musimbi umwi wazyina lya Clarissa * wakaamba kuti: “Cilibonya kuti mazuba aano, ikuti naa waunka kusambalilwa akulida zyakulya, tokonzyi kuzyiba kuti naa bantu banoosamide cabulemu naa pe.”

Masimpe ngakuti, mweelede kusama kweelana abusena nkomubede. Mucikozyanyo, nounka kukuyandaula mulimo tokonzyi kusama cisani iceelede kusamwa nounka kukusobana. Pele ino mbuti kuti kotacizyi cakusama ceelede? Cikonzya kugwasya nkusama cabulemu. Kuti kamutacizyi cakusama, mweelede kusama zisani zipa bulemu.

KOKAYEEYA KAAMBO AAKA! Nsamino yako ilakonzya kutondezya bwini mbobede mukati, mbubwenya mbuli cifwanikiso citondezya zifwuwa zyamuntu (X-ray).

“Ciindi ndabona bantu babungene kumwi kabasamide munzila iitali yabulemu, ndilafwa nsoni nokuba kuswaangana ambabo. Aciindi eeci ncendizyi buyo kujatikizya mbabo ncakuti mbobalibonya ambobasamide zitondezya bukkale bwabo mbobuli bubi.”Oobu mbwaakamba—Diane.

Ibbaibbele lilaamba mboiyandika nsamino mbotu kuti ‘kusama kabotu,’ kulatondezya kuti ulijisi ‘bulemu alimwi ulalibatamika.’—1 Timoteyo 2:9.

Weelede kulibuzya kuti: ‘Sena nsamino yangu nimbotu naa tailibonyi kabotu? Sena sikundinjizya mulimo, ngondiyanda kuti abe mulongwe wangu, naa muntu ngondiyanda kukwatana limwi undibona kubula bulemu kwiinda munsamino yangu?’

Ncokonzya kucita: Weelede kubuzya muntu ngolemeka kuti akwaambile mboelede kusama cabulemu.

2. Mboambaula

Ŋambawido yako ilakonzya kutondezya kuti ulalibombya naa pe. Weelede kukayeeya kaambo aaka ciindi notondezya mbolilemeka kumuntu uutali musankwanyoko naa musimbinyoko. Musimbi umwi wazyina lya Valerie wakaamba kuti: “Cilandicima kuti kandibandika amusankwa mpoonya walo wiide kwaamba buyo zyintu zijatikizya nguwe.” Alimwi wakayungizya kuti: “Kulubazu lumwi, basankwa bamwi inga bayanda kuti mpoonya-mpoonya bazizyibe zyoonse zijatikizya nduwe. Eeci cilakatazya alimwi cilakonzya kupa kuti musimbi akopane.”

KOKAYEEYA KAAMBO AAKA! Mboambaula kulakonzya kupa bantu bamwi kuti bazyibe bwini mbobede—aboobo weelede kubikkila maano kuti kolilemeka kabotu.

“Ciindi nindibandika amusankwa, cilandikkomanisya kuti kacita zyintu kweelana abwini mbwabede. Muntu mbwakubona ciindi cakusaanguna, mbombubo mbwakonzya kuyeeya kuti mbobede. Ikuti musankwa kalibilika kujatikizya ncayanda kwaamba, ulakonzya kucibula acakwaamba.”—Oobu mbwaakamba Selena.

Bbaibbele lyaamba kuti: “Mukuvula kwamajwi tamubuli mulandu, pele oyo uukasya milomo yakwe musongo.”—Tusimpi 10:19.

Weelede kulibuzya kuti: ‘Mbuti mbondikonzya kutaciindizya kubandika alimwi akutaciindizya kuumuna? Sena mbondibandika kulakonzya kubanyemya bamwi?’

Ncokonzya kucita: Kobabikkila maano bantu balibonya kuti mbaasimisalo. Ino bacita buti kuti bazumanane kubandika? Sena andiwe inga wacita mbubwenya?

3. Mbocita Zyintu

Mbubwenya mbobaamba, micito yamuntu ilayandika kapati kwiinda nzyaamba. Mucikozyanyo, ikuti kolilemeka, micito yako “ilatondezya” kuti ulabalemeka bamwi. Aaka nkaambo nkoelede kubikkila maano ciindi noyandaula muntu wakukwatana limwi. Musimbi wazyina lya Carrie uujisi myaka iili 18 yakuzyalwa wakaamba kuti: “Ikucita tuntu tusyoonto-syoonto, mbuli kujalwida muntu cijazyo, kutondezya kuti ulijisi bulemu. Bunji bwatootu tuntu tusyoonto-syoonto, ntuntu umwi ntwalangilwa kucita.”

KOKAYEEYA KAAMBO AAKA! Micito yako iili mbuli cikwankwani citondezya mbobede. (Tusimpi 20:11) Ino micito yako “yaambilizya” nzi kubuleya kujatikizya nduwe?

“Ndiyeeya kuti kuba muswiilizi mubotu kulayandika. Alimwi, cilatondezya kuti mulabapa bulemu bamwi nobaambaula.”—Oobu mbwakaamba Natalia.

Bbaibbele lyaamba kuti: “Mbubonya mbomuyanda kuti bantu bamucitile, andinywe amubacitile mbubonya.”—Luka 6:31.

Weelede kulibuzya kuti: ‘Sena ndilijisi bulemu? Sena ndilazibikkila maano nzyobayandika bamwi? Sena ndilasyomeka? Sena ndilafwambaana kucita zyintu?’

Ncokonzya kucita: Weelede kusoleka kufwambaana kusika kubusena nkomwapangana kuswaangana abamwi kakucili ciindi, ambweni kwamaminiti aali 10 kutegwa naa kuli cilicoonse cikonzya kucitika, utamuki. Toelede kubonwa kuti nduwe sikumuka ciindi cakusaanguna.

Majwi aakucenjezya: Kutondezya bwini mbobede tacaambi kuti weelede kulicengeezya buya, nkaambo kucita oobo inga kwaba kuupaupa ameso. (Intembauzyo 26:4) Muciindi caboobo, amubuzyibe bube bwanu mbomuyanda kuti buzyibwe kubantu banji alimwi akubutondezya mukati aanze kwiinda mumicito. (Bakolose 3:9, 10) Wanoocita boobu, weelede kuyeeya kuti nduwe uulitondezya mbolilemeka. Kwiinda mukubikkila maano kuŋambawido yako, mbolibonya, alimwi amicito yako ilakonzya kutondezya mbolilemeka ciindi cakusaanguna—mpoonya tacilubiki kufwambaana.

Zibalo zimwi zyakuti “Bakubusi Balabuzya” zilakonzya kujanwa a Intaneti akkeyala ya www.watchtower.org/ype

[Bupanduluzi buyungizidwe]

^ munc. 15 Mazyina amwi mucibalo eeci acincwa.

[Kabbokesi/Zifwanikiso izili apeeji 31]

NZYOBAAMBA BEENZINYOKO

“Caboola kumakani aabalongwe, cilayandika kapati kuba abupampu. Ndilakonzya kubona balongwe mbobakonzya kukujatikizya kuyeeya kwangu, aboobo ndiIasola kusala balongwe bakonzya kundigwasya.”

“Kujana balongwe takuyeeme akubota kwamuntu naa kuba amali—zyintu nzyotakonzyi kweendelezya—pele kuyeeme abube mbwajisi muntu. Zyintu nzyokonzya kweendelezya.”

[Zifwanikiso]

Sier

Ashley

[Kabbokesi/Cifwanikiso icili apeeji 31]

ZYINTU ZIKONZYA KUKUGWASYA KUZWIDILILA . . .

● Kumweta-mweta

● Kwaanzyanya amooni wakumaanza

● Kuba mulondo

● Kulangana cabulemu amuntu ngomubandika limwi

[Kabbokesi/Cifwanikiso icili apeeji 32]

UTACIINDILIZYI!

Koambaula PELE utabi nduwe waambaula olikke

Kobuzya mibuzyo PELE utanoobuzyi mibuzyo iijatikizya twaambo twamaseseke

Koba mulongwe PELE utanoolitondezyi kuti ujisi muzeezo wakusyabana amuntu ooyo

Koba acamba PELE utanoolidundi

[Kabbokesi kali apeeji 32]

WEELEDE KUBUZYA BAZYALI KUTI:

Ciindi nomwakali mukubusi mbuli ndime, ino mwakali kucikonzya buti kulilemeka kabotu ciindi cakusaanguna kubonana amuntu?

․․․․․