Ncolyaamba Bbaibbele

Ino Nimbaakani nzi Njobajisi Bazyali?

INO muyanda kuti mwanaanu akabe buti aakukomena?

A. Uuli mbuli ndinywe.

B. Muzangi, walo uujisi makanze aakuba muntu wiimpene kapati andinywe.

C. Mwana mupati uucikonzya kusala camaano.

Bamazyali bamwi ibasala bukkale buli mu C balakonzya kucita zyintu mbuli kuti bayanda bukkale buli mu A. Balabasinikizya bana babo kucita zyintu nzyobayanda, kwiinda mukubasalila zyintu nzyobayoocita baakukomena. Ino ncinzi cicitika? Mbwaakomenena buyo akuba alwaanguluko, mwana ulakonzya kupona bukkale bumbi. Munzila imwi inga twaamba kuti, bamazyali banji ibasyanga bukkale buli mu A, balatebula bukkale buli mu B.

Kaambo Ncomutakonzyi Kuzwidilila Kulaya Bana Ikuti Kamubasinikizya Kucita Zyintu

Muyanda kuti mwanaanu akacikonzye kusala camaano aakukomena. Pele ino mbuti mbomukonzya kuzuzikizya mbaakani eeyo? Ncomweelede kuzyiba ncakuti: Kumusinikizya kucita nzyomuyanda mwanaanu takukonzyi kugwasya pe. Amubone twaambo tobilo ncomuteelede kucitila boobo.

1. Kusinikizya mwana kucita nzyomuyanda takali kaambo kamumagwalo. Jehova wakalenga bantu kuti kabajisi nguzu zyakulisalila. Ulabazumizya bantu kusala nzila njobayanda kutobela, nzila mbotu naa mbyaabi. Mucikozyanyo, ciindi Kaini naakaba aamunyono kumunyina Abelo, Jehova wakamwaambila kuti: “Kuti noocita cibotu, nindatambula cipaizyo cako. Pele akaambo kakuti wacita citaluleme, cinyonyoono cilikukkalilide amulyango mbuli munyama wabutambo. Ciyanda kuti cikuvwaampile, pele uleelede kuti yebo uzunde cinyonyoono eeco.”—Matalikilo 4:7, BT.

Amubone kuti nokuba kuti Jehova wakamupa malailile Kaini, tanaakamusinikizya kuti aatobele. Kaini wakalijisi nguzu zyakusala kwaatobela naa pe. Ino ncinzi ncotwiiya aawa? Ikuti Jehova tasinikizyi zilenge zyakwe kuti kazimumvwida, andinywe tamweelede kubasinikizya bana banu. *

2. Kubasinikizya kucita zyintu nzyomuyanda kupa kuti bacite cintu ciimpene. Amuciyeeyele buyo kuti musambazi umusinikizya kuula cintu cimwi. Mbwayaabuzumanana kumusinikizya kuti mucuule cintu eeco, anywebo mulazumanana kukaka. Nokuba kuti mulaciyanda cintu eeco, tamukonzyi kucuula akaambo kakusinikizigwa. Inga mwayanda buyo kumusiya.

Eeci inga cacitika akumwanaanu ikuti kamumusinikizya kucita nzyomuyanda, nzyomusyoma, alimwi akumubikkila mbaakani. Sena uyoozizumina? Naaceya! Alimwi buya, kumusinikizya inga kwapa kuti ataziswiilili nzyomumwaambila. Ziindi zinji, ibazyali nobasola kubasinikizya bana babo kutobela zyintu nzyobabaambila, bazangilalimwi. Ino ncinzi lino ncomukonzya kucita?

Muciindi cakumusinikizya mwanaanu kutobela nzyomuyanda mbuli mbomwakali kucita naakacili muniini, amumugwasye kuba aabusongo bwakucita cintu ciluzi. Mucikozyanyo, kuti naa muli Banakristo, amumugwasye kubona mbocigwasya kupona kweelana amilawo ya Leza lino alimwi akumbele.—Isaya 48:17, 18.

Nomucita boobo, amube cikozyanyo cibotu. Amube mbuli muntu ngomuyanda kuti mwanaanu  akabe. (1 Bakolinto 11:1) Amube cikozyanyo cibotu kwiinda mukupona kweelana amilawo ya Leza. (Tusimpi 4:11) Ikuti mwanaanu kamuyanda Leza azyeelelo zyakwe, uyoopanga zyakusala zibotu, noliba leelyo nomutako.—Intembauzyo 119:97; Bafilipi 2:12.

Amumuyiisye Milimo Iigwasya

Mbubonya mbokwaambwa kale apeeji 2 mumagazini eeyi, buzuba buyoosika—cakufwambaana, mbomutayeeyeli—ciindi mwanaanu naya “kusia wisi abanyina.” (Matalikilo 2:24) Mbomuli bazyali, muyanda kuba masimpe kuti mwanaanu waiya milimo iiyandika kutegwa akacikonzye kulibelekela aakukomena. Amulange-lange zyintu zimwi nzyomukonzya kumuyiisya nacili aaŋanda.

Milimo Yaaŋanda. Sena mwanaanu ulakonzya kujika zyakulya? kuwasya akuccisa zisani zyakwe? kusalazya akubamba muŋanda mwaona? kubamba-bamba mootokala naa ncinga? Kwiiya milimo eeyi kuyoomugwasya kubamba ŋanda yakwe kumbele. Mwaapostolo Paulo wakaamba kuti: “Ndakaiya kukkutila anzyondijisi kufwumbwa mubukkale mondibede.”—Bafilipi 4:11.

Kuyanzana Abamwi. (Jakobo 3:17) Ino mbuti mwanaanu mbwayanzana abamwi? Sena ulacikonzya kubamba twaambo kabotu-kabotu? Sena mwakamuyiisya kulemeka bamwi alimwi akumana mazwanga caluumuno? (Baefeso 4:29, 31, 32) Ibbaibbele lyaamba kuti: “Amubalemeke bantu bamisyobo yoonse.”—1 Petulo 2:17.

Kubelesya Mali. (Luka 14:28) Sena inga mwamugwasya mwanaanu kwiiya mulimo umwi, kubelesya kabotu mali, alimwi akutakweleta-kweleta zyintu? Sena mwakamuyiisya kuula buyo zyintu ziyandika, kutali kuula buyo kufwumbwa? (Tusimpi 22:7) Paulo wakalemba kuti: “Twanoojisi cakulya azyakulivwumba, tunookkutila azyintu eezyi.”—1 Timoteyo 6:8.

Bakubusi ibaiya kupona kweelana azyeelelo zya Leza alimwi ibaiya milimo iigwasya, balilibambilide ncobeni kuyoopona kabotu baakukomena. Ibazyali babo lino, baizuzikizya mbaakani yabo.—Tusimpi 23:24.

[Bupanduluzi buyungizidwe]

SENA KULI NOMWAKALIBUZYIDE KUTI?

● Ino nimbaakani nzi nzyondijisi mbuli muzyali?—Bahebulayo 5:14.

● Ino mwanaangu aakukomena uyooba amikuli iili buti?—Joshua 24:15.

[Cifwanikiso icili apeeji 25]

Ino muyanda kuti mwanaanu akabe muntu uuli buti aakukomena?

Uuli mbuli ndinywe . . .

Muzangi . . .

Mwana uuli aamaano