Skip to content

Skip to table of contents

Tamumukide Pe Kuba Mulongwe wa Leza

Tamumukide Pe Kuba Mulongwe wa Leza

Tamumukide Pe Kuba Mulongwe wa Leza

Akaluulwa aba Olavi J. Mattila

Kamboni wa Jehova umwi wakandibuzya mubuzyo ooyu wakuti “Sena kuli nomwakakayeeyede kaambo aaka kakuti mulakonzya kukajana kasimpe kajatikizya Mulengi?” Mubuzyo ooyu wakandipa kuzinzibala kuyeeya. Ciindi nindakajisi myaka yakuzyalwa iili 80, ndakazyibana abantu bakupukide kapati, kubikkilizya abasololi bamumfwulumende banji. Nokuba boobo, mubuumi bwangu ciindi eeco, ndakali kulibuzya kuti, sena kuli nendiya kumuzyiba Leza alimwi akuba mulongwe wakwe?

NDAKAZYALWA mu October 1918 mudolopo lya Hyvinkää, ku Finland. Nindakacili mwana, ndakatalika kubeleka milimo imwi yaafaamu yesu. Mukwasyi wesu wakalivwubide ŋombe, mahacci, nkuku, alimwi amadada. Ndakaiya kubeleka cabunkutwe alimwi akuukkomanina mulimo.

Nindakali kukomena, bazyali bangu bakali kundikulwaizya kubikkila maano kucikolo. Aboobo ciindi nindakakomena-komena ndakazwa aŋanda akuya kukkoleji. Kumane ndakatalika zisobano zyakuzuzaana calo cakapa kuti ndizyibane aba Urho Kekkonen, ibapati bakabunga kazisobano ka Finnish Athletic Association. Tiindakazyi kuti ba Kekkonen bayooba baleli babili bacisi ca Finland mpoonya akuzooba baleli bacisi kumbele, icuuno ncobakajisi kwamyaka iili 30. Alimwi buya, tiindakali kuyeeya akuti bayoocita cintu ciyoondijatikizya kapati mubuumi bwangu.

Kuba Ampuwo

Mu 1939, kwakaba kutamvwana akati kacisi ca Finland alimwi aca Soviet Union. Mumwaka ngoonya ooyu mu November, ndakanjila mulimo wabusikalumamba. Kumatalikilo, ndakali mwiiyi wabasikalumamba, mpoonya ndakazooba mupati-pati wabasikalumamba. Nkondo yakali ku Karelia busena buli amunyinza wacisi ca Finland alimwi aca Soviet Union. Ciindi cacilimo mu 1941, nitwakacili kulwana munsi-munsi aa dolopo ya Vyborg, ndakalicisa kapati cakuti ndakatolwa kucibbadela cabasikalumamba. Zilonda zyangu zyakapa kuti ndicileke mulimo.

Mu September 1944, ndakacileka kuba sikalumamba, kumane ndakapiluka kukkoleji. Mpoonya ndakazumanana alimwi kucita zisobano. Kwaziindi zili cisambomwe ndakapegwa bulumbu bwakuzwidilila mucisi coonse, mumusobano wakubalika. Ndakapegwa pepa lyadigili lyakuyunivesiti muzyakupanga-panga alimwi amumakani abweende bwamali.

Mukuya kwaciindi, ba Urho Kekkonen bakazwidilila mumakani aamapolitikisi. Mu 1952, nibakali baleli babili, bakandilomba kuti ndikabeleke mulimo wabwiiminizi ku China. Nindakacili kubelekela ku China ndakazyibana ankume-kume zinji zyamfwulumende, kubikkilizya amuleli wacisi eeci wazyina lya Mao Tse-tung. Nokuba boobo, muntu uuyandika kapati mubuumi bwangu ngondakazyibana anguwe, mukaintu wazyina lya Annikki, iwakali kubelekela kucibeela camfwulumende cilanganya twaambo twakunze aacisi. Twakakwatana mu November 1956.

Mwaka wakatobela, ndakatumwa kucisi ca Argentina kuyoobelekela kuofesi yamwiiminizi wacisi ca Finland. Katuli kucisi ooku, twakaba abana basankwa bobile. Mu January 1960, twakapiluka ku Finland. Mpoonya twakaba amwana watatu, musimbi.

Kubelekela Mumaofesi Mapati Aamfwulumende

Nokuba kuti tiindakali kuzulilwa munkamu iili yoonse yatwaambo twacisi, mu November 1963, baleli bacisi ba Kekkonen bakandisala kuba minisita uulanganya makwebo aakunze aacisi. Mumyaka yakatobela iili 12, ndakabelekela muzibeela zili 6, ziindi zyobilo ndakabelekela mucibeela cilanganya twaambo twakunze aacisi. Mumazuba aayo, ndakali kuyeeya kuti mapenzi oonse aamunyika alakonzya kumanizyigwa amuntu. Pele ndakazoozyiba kuti muntu uyanda buyo kweendelezya mweenzinyina. Ndakazoolibonena mapenzi aaboola akaambo kakutasyomeka alimwi amunyono.—Mukambausi 8:9.

Masimpe ngakuti, ndakazyiba kuti kuli bantu banji bayanda kuti zyintu kazili kabotu. Nokuba boobo, nobaba beendelezi bakanzide kululamika zyintu balaalilwa kucita oobo.

Ciindi cacilimo mu 1975, baleli bazisi bali 35 bakaboola ku Helsinki kumuswaangano wakali kwiitwa kuti Security and Cooperation in Europe. Aciindi eeci, ndakali minisita wacibeela cilanganya twaambo twakunze aacisi alimwi asikupa lulayo kumuleli wacisi. Ndakapegwa mukuli wakulanganya bweende bwamuswaangano, alimwi ndakabonana abaleli bazisi boonse bakaboola kumuswaangano ooyu.

Mumazuba masyoonto buyo aaya, mulimo wangu wakasunkwa. Kukkazyika buyo bantu muzyuuno zyabo cakali ciyumu! Nokuba boobo, ndakalimvwa kuti muswaangano ooyu, ulapa kuti buumi bwabantu busumpuke alimwi ulapa kuti kube kumvwana akati kabaleli baindene-indene.

Luyandisisyo Lwazyintu Zyakumuuya

Mu 1983, ndakacileka kubeleka. Kumane twakalongela ku France, kwalo kwakali kukkala mwanaangu musimbi. Mpoonya kwakabbuka penzi. Mu November 1994, ba Annikki bakaciswa bulwazi bwakkansa yakunkolo. Mumwaka ngoonya ooyu, ndakaba amulandu wakucita makwebo munzila yabumpelenge. Nokuba kuti ndakabeleka kwaciindi cilamfwu alimwi akuba ampuwo, mulandu ooyu wakapa kuti zyina lyangu libije kapati.

Ndakali kuswaigwa a Bakamboni ba Jehova lyoonse. Nokuba kuti ndakali kukkomana kuswaigwa akutambula mamagazini aabo, ndakanyina ciindi cakwiiya. Mumwaka wa 2000, ndakali kulwazya ba Annikki. Buzuba bumwi mu September 2002, ndakaswaigwa a Kamboni wa Jehova. Wakandibuzya mubuzyo uuli kumatalikilo aacibalo eeci. Ndakalibuzya kuti: ‘Sena ncobeni cilakonzyeka kwiiya kasimpe kajatikizya Leza? Sena cilakonzyeka kuba mulongwe wakwe?’ Ndakalibweza Bbaibbele lyangu akulikunkumuna lusuko, mpoonya ndakatalika kwiiya.

Mu June 2004, bakaintu bangu bakafwa. Ndakacaala endike. Nokuba boobo, bana bangu bakali kundiyumya-yumya. Pele ndakalijisi mibuzyo iijatikizya cicitika ciindi muntu naafwa. Ndakabuzya basololi bacikombelo ca Lutheran kujatikizya ciimo cabafwide. Bakandiingula buyo kuti: “Mibuzyo eeyi ilakatazya.” Kunyina nindakakkutila kubwiinguzi bwabo. Lino ndakazyiba kuti ndiyandika zyintu zyakumuuya.

Akaambo kakuzumanana kwiiya Bbaibbele a Bakamboni, ndakakazyiba kasimpe nkindakali kuyanda. Mucikozyanyo, Bbaibbele lilapandulula kuti muntu uufwide kunyina cili coonse ncazyi, uli mbuli muntu uuli muŋonzi, alimwi akuti bantu bafwide bayoobusyigwa kuti bakapone alimwi anyika. (Johane 11:25) Eeci cakanduumbulizya kapati alimwi akundipa bulangizi.

Mumazuba masyoonto buyo, ndakalibala Bbaibbele lyoonse. Lugwalo lwakandikkomanisya kapati ndugwalo lwa Mika 6:8, lwalo lwaamba kuti: “Taakwe cintu cimbi Jehova ncayanda kulinduwe, pele kucita bululami akuyanda luzyalo akweenda cakulibombya a-Leza wako.” Kaambo aaka, alimwi ikajisi busongo kakandikulwaizya kapati. Alimwi eeci cakandipa kuzyiba mbuli Jehova Leza mbwali siluyando aluumuno.

Bulangizi Bwakumbele

Mbondakali kuyaabwiiya kasimpe kajatikizya Leza, ndakaba aalusyomo luyumu mulinguwe. Cilongwe cangu a Mulengi cakali kuyaabukomena. Ndakaakkomanina majwi aalembedwe mulugwalo lwa Isaya 55:11 aakuti: “Mbubonya obo mbuliyooba ijwi lyangu lizwa kumulomo wangu. Talikooyooboola kulindime cabuyo pe, liyoozuzikizya makanze aangu akucita kabotu makani ngendalitumina.” Masimpe, Leza wazuzikizya makanze aakwe, alimwi uyoocita oobo akumbele. Uyoozicita zyintu eezyo zyalo mfwulumende zyabantu alimwi abasitwaambo twacisi nzyobaalilwa kucita. Mucikozyanyo, lugwalo lwa Intembauzyo 46:9 lwaamba kuti: “Ulalesya inkondo mane kusikila kumamanino aanyika.”

Ndagwasyigwa kapati akaambo kakujanika kumiswaangano ya Bakamboni ba Jehova. Ndalibonena luyando lwini-lwini lwa Bunakristo lwalo lubazyibya kuti mbaasikwiiya ba Jesu. (Johane 13:35) Luyando oolu, lulilibedelede alimwi talujaniki munyika eeyi.

Coolwe Cilibedelede

Lino ndijisi myaka iili 90 yakuzyalwa, alimwi ndicibona kuba coolwe cipati kuba Kamboni wa Jehova. Ndaba aluzyibo lwamu Magwalo. Ndaba acoolwe cakuzyiba mpindu yabuumi alimwi akasimpe kajatikizya Leza.

Ndilikkomene kuti nokuba kuti ndilicembeede, ndilatola lubazu mumulimo wakukambauka alimwi akujanika kumiswaangano yambungano. Nokuba kuti ndakazyibana abaalumi basinguzu alimwi akubelekela mumaofesi mapati-pati aamfwulumende, kunyina cikonzya kweelanisyigwa acoolwe cakuzyiba mulengi, Jehova Leza, alimwi akuba mulongwe wakwe. Ndilamulumba kapati, alimwi ndiyanda kumutembaula akaambo kacoolwe eeci cakuba “similimonyina.” (1 Bakolinto 3:9) Tamumukide pe kuba mulongwe wa Mulengi, Jehova Leza!

[Cifwanikiso icili apeeji 26]

Kandili amuleli Kekkonen alimwi amuleli waku U.S. wazyina lya Ford mumwaka wa 1975 kumuswaangano ku Helsinki

[Cifwanikiso icili apeeji 26]

Kandili amuleli Kekkonen alimwi amusololi waku Soviet Union wazyina lya Brezhnev

[Cifwanikiso icili apeeji 27]

Ndilabeleka cabunkutwe mumilimo ya Bunakristo

[Nkotwakajana cifwanikiso icili apeeji 26]

Ansi kulumwensi: Ensio Ilmonen/Lehtikuva; ansi kululyo: Esa Pyysalo/Lehtikuva