Skip to content

Skip to table of contents

CIBALO CAKWIIYA 15

Amumwiiye Jesu Akuzumanana Kuba Muluumuno

Amumwiiye Jesu Akuzumanana Kuba Muluumuno

“Luumuno lwa Leza oolo lwiinda maano oonse luyookwabilila myoyo yanu.”—FLP. 4:7.

LWIIMBO 113 Luumuno Ndotujisi

IZILI MUCIBALO *

1-2. Nkaambo nzi Jesu ncaakatyompedwe kapati?

MUBUZUBA bwamamanino bwabuumi bwakwe kali muntu, Jesu wakalityompedwe kapati. Kakutanainda ciindi, wakali kuyoopenga kwiinda mukujaigwa calunya abantu babyaabi. Pele lufwu lwakwe taluli lulikke ilwakali kumupa kulimvwa boobo. Wakali kubayanda kapati Bausyi alimwi wakali kuyanda kubakkomanisya. Jesu wakalizyi kuti kwiinda mukuzumanana kusyomeka ciindi naakali kuyoosikilwa musunko uukatazya, wakali kuyoopa kuti zina lya Jehova lisumpulwe. Jesu alimwi wakali kubayanda bantu, wakalizyi kuti tulakonzya kuba abulangizi bwakupona buumi butamani lilikke kuti wazumanana kusyomeka kuli Jehova kusikila mane wafwa.

2 Nokuba kuti Jesu wakalityompedwe kapati, wakali muluumuno. Wakaambila baapostolo bakwe kuti, “Ndamupa luumuno lwangu.” (Joh. 14:27) Wakalijisi “luumuno lwa Leza,” kuliiba ikuboola akaambo kakuba acilongwe cibotu a Jehova. Luumuno luli boobu lwakamugwasya Jesu kutalibilika.—Flp. 4:6, 7.

3. Ncinzi ncotutiilange-lange mucibalo eeci?

3 Kunyina muntu uuli woonse uyoosikilwa masunko ngaakaliyumya Jesu, pele boonse ibatobela Jesu bayoojana masunko. (Mt. 16:24, 25; Joh. 15:20) Mbubwenya mbuli Jesu, andiswe tulatyompwa zimwi ziindi. Ino mbuti mbotukonzya kutalekela kulibilika kutumanina luumuno lwesu lwamumizeezo? Aboobo lino atulange-lange zintu zyotatwe Jesu nzyaakacita naakali kubeleka mulimo wakwe waanyika alimwi akubona mbotukonzya kumwiiya ciindi notujana masunko.

JESU WAKAZUMANANA KUPAILA

Tulakonzya kuzumanana kuba muluumuno kwiinda mukupaila (Amubone muncali 4-7)

4. Kweelana alugwalo lwa 1 Batesalonika 5:17, amupe zikozyanyo izitondezya kuti Jesu wakapaila cakutaleka mubuzuba bwamamanino aabuumi bwakwe anyika?

4 Amubale 1 Batesalonika 5:17. Jesu wakapaila cakutaleka mubuzuba bwamamanino bwabuumi bwakwe anyika. Ciindi naakatalisya ciibalusyo calufwu lwakwe, wakaupailila mukamu alimwi awaini. (1Kor. 11:23-25) Kabatanazwa abusena mpobakali kucitila Pobwe Lyakwiindilila, wakapaila antoomwe abasikwiiya bakwe. (Joh. 17:1-26) Ciindi walo alimwi abasikwiiya bakwe nobakasika a Cilundu ca Maolifa mubusiku oobo, wakapaila cakwiinduluka-induluka. (Mt. 26:36-39, 42, 44) Alimwi majwi aamamanino Jesu ngaakaamba katanafwa wakali mupailo. (Lk. 23:46) Kwiinda mumupailo, Jesu wakamubikkilizya Jehova muzintu zipati-pati zyoonse izyakacitika mubuzuba buyandika kapati oobo.

5. Nkaambo nzi busicamba bwabaapostolo ncobwakamana?

5 Kaambo kamwi kakapa kuti Jesu akonzye kuliyumya kumasunko aakwe nkakuti wakali kusyoma Bausyi kwiinda mumupailo. Kulubazu lumwi, baapostolo bakaalilwa kuzumanana kupaila mubusiku oobo. Aboobo, busicamba bwabo bwakamana ciindi nobakasikilwa sunko. (Mt. 26:40, 41, 43, 45, 56) Ciindi notujana masunko, tuyoozumanana kusyomeka lilikke buyo kuti twatobela cikozyanyo ca Jesu alimwi ‘akupaila cakutaleka.’ Ino ncinzi ncotukonzya kulomba mumupailo?

6. Mbuti lusyomo mboluyootugwasya kuzumanana kuba aluumuno?

6 Tulakonzya kupaila kuli Jehova kutegwa ‘atuyungizyile lusyomo.’ (Lk. 17:5; Joh. 14:1) Tuyandika kuba alusyomo nkaambo Saatani uyoobasunka aabo boonse ibatobela Jesu. (Lk. 22:31) Ino lusyomo luyootugwasya buti kuzumanana kuba aluumuno nociba ciindi twaakusikilwa mapenzi aaccililana? Ikuti twacita kufwumbwa ncotukonzya kulwana masunko, lusyomo luyootupa kwaasiya mumaanza aa Jehova makani. Akaambo kakuti tulijisi lusyomo lwakuti ulakonzya kwaalanganya kabotu makani kwiinda ndiswe, tuyooba aluumuno lwamumizeezo amumoyo.—1Pet. 5:6, 7.

7. Ino mwiiya nzi kumajwi ngobakaamba ba Robert?

7 Mupailo ulatugwasya kuzumanana kuba aluumuno lwamumizeezo tacikwe makani amasunko ngotwajana. Amubone cikozyanyo caba Robert, ibaalu basyomeka ibajisi myaka yakuzyalwa iili kuma 80. Bakaamba kuti: “Lulayo luli kulugwalo lwa Bafilipi 4:6, 7 lwakandigwasya kuliyumya mumasunko manji mubuumi bwangu. Ndali kulwana penzi lyakubula mali. Alimwi kwaciindi cili mbocibede tiindakacili mwaalu.” Ncinzi cakabagwasya ba Robert kuzumanana kuba aluumuno lwamumizeezo? Bakaamba kuti: “Ndilapaila kufwumbwa ciindi ndatalika kulibilika. Ndilimvwa kuti kupaila lyoonse alimwi canguzu, kupa kuti ndibe aluumuno lunji.”

JESU WAKAKAMBAUKA CABUSUNGU

Tulakonzya kuzumanana kuba muluumuno kwiinda mukukambauka (Amubone muncali 8-10)

8. Kweelana alugwalo lwa Johane 8:29, nkaambo nzi kambi ikakapa kuti Jesu kajisi luumuno lwamumizeezo?

8 Amubale Johane 8:29. Noliba leelyo naakali kupenzyegwa, Jesu wakalijisi luumuno lwamumizeezo akaambo kakuti wakalizyi kuti wakali kupa kuti Bausyi bakkomane kwiinda mukuliyumya cakusyomeka. Wakazumanana kumvwida ciindi nocakali kukatazya kucita boobo. Wakali kubayanda Bausyi alimwi kubelekela Jehova cakali cintu ciyandika kapati mubuumi bwakwe. Katanaboola anyika, wakali ‘mubelesi wa Leza uucibwene.’ (Tus. 8:30) Alimwi naakali anyika cabusungu wakayiisya bamwi kujatikizya Bausyi. (Mt. 6:9; Joh. 5:17) Mulimo ooyu wakapa kuti Jesu akkomane kapati.—Joh. 4:34-36.

9. Mbuti kubelesya ciindi cesu coonse mumulimo wakukambauka mbokutugwasya kuzumanana kuba aluumuno lwamumizeezo?

9 Tulakonzya kumwiiya Jesu kwiinda mukumvwida Jehova alimwi ‘lyoonse atube azintu zinji zyakucita mumulimo wa Mwami.’ (1Kor. 15:58) Ikuti ‘katubelesya ciindi cesu coonse’ mumulimo wakukambauka, tunakwaabona munzila yeelede mapenzi eesu. (Mil. 18:5) Mucikozyanyo, aabo mbotujana mumulimo wesu wakukambauka kanji-kanji balajana mapenzi manji kwiinda ndiswe. Pele ciindi nobaiya kuyanda Jehova alimwi akubelesya lulayo lwakwe, buumi bwabo bulabota alimwi balakkomana. Ciindi notuzibona zintu eezyi kazicitika, tulaba alusyomo lwakuti Jehova uyootulanganya. Lusyomo ndotuba andulo lulatugwasya kuzumanana kuba aluumuno lwamumizeezo. Mucizyi umwi iwakapenga abulwazi bwakutyompwa alimwi akulimvwa kubula mpindu mubuumi bwakwe boonse wakabona kuti makani aaya ngamasimpe. Wakaamba kuti: “Ciindi nondijisi bubi mumulimo wakukambauka, ndilimvwa kuba aluumuno mumizeezo alimwi akukkomana. Ndiyeeya kuti cili boobu akaambo kakuti ciindi nondili mumulimo wamumuunda, ndilimvwa kuba acilongwe ciyumu kapati a Jehova.”

10. Ino ncinzi ncomwaiya kumajwi ngobakaamba ba Brenda?

10 Alimwi amubone cikozyanyo caba Brenda. Balo alimwi amwanaabo baciswa bulwazi bwansinga amilambi (multiple sclerosis). Ba Brenda beendela akacinga kabalema alimwi tabajisi nguzu zinji. Balakambauka kuŋanda aŋanda ciindi nobacikonzya kucita oobo, pele kanji-kanji balakambauka kwiinda mukulemba magwalo. Bakaamba kuti: “Ciindi nondakazyiba akuzumina kuti bulwazi bwangu tabukonzyi kupona mubweende bwazintu obuno, ndakatalika kubikkila kapati maano kumulimo wangu wakukambauka. Mubwini, kukambauka kundipa kutabikkila maano kuzintu nzyondilibilika. Muciindi caboobo, ndibikkila maano kugwasya baabo mbondikambaukila mucilawo cambungano yesu. Alimwi kukambauka kundiyeezya bulangizi mbondijisi bwakumbele.

JESU WAKAZUMINA KUGWASYIGWA ABALONGWE BAKWE

Tulakonzya kuzumanana kuba muluumuno kwiinda mukuyanzana abalongwe bali kabotu (Amubone muncali 11-15)

11-13. (a) Mbuti baapostolo alimwi abantu bamwi mbobakatondezya kuti bakali balongwe ba Jesu beni-beni? (b) Ino balongwe ba Jesu bakapa kuti alimvwe buti?

11 Ciindi coonse Jesu ncaakali kukambauka, baapostolo basyomeka bakali balongwe bakwe beni-beni. Bakali balongwe Bbaibbele mbolyaamba kuti: “Kuli mulongwe uukakatila kwiinda mwanookwanu.” (Tus. 18:24) Jesu wakali kubayanda kapati balongwe bali boobu. Ciindi naakali kubeleka mulimo wakwe wakukambauka, kunyina mwanookwabo iwakamusyoma. (Joh. 7:3-5) Alimwi buya aciindi cimwi, banamukwasyi bakayeeya kuti wasondoka. (Mk. 3:21) Mukwiimpana, baapostolo basyomeka bakali balongwe ba Jesu beni-beni cakuti busiku katanafwa wakabaambila kuti: “Nywebo ndinywe mwakakatila kulindime mumapenzi aangu.”—Lk. 22:28.

12 Zimwi ziindi baapostolo bakali kumutyompya Jesu, pele kunyina naakali kubikkila maano kukulubizya kwabo, muciindi caboobo wakali kubona kuti balijisi lusyomo mulinguwe. (Mt. 26:40; Mk. 10:13, 14; Joh. 6:66-69) Mubusiku bwamamanino kali antoomwe ambabo katanajaigwa, Jesu wakaamba majwi aaya kubaalumi aaba basyomeka kuti: “Ndimwaamba kuti muli beenzuma, nkaambo ndamuzyibya zintu zyoonse nzindakamvwa kuli Taata.” (Joh. 15:15) Cakutadooneka, balongwe ba Jesu bakali kumuyumya-yumya kapati. Lugwasyo ndobakamupa mumulimo wakwe lwakapa kuti Jesu akkomane kapati.—Lk. 10:17, 21.

13 Kunze lyabaapostolo, Jesu wakalijisi balongwe bambi, baalumi alimwi abamakaintu ibakamugwasyilizya mumbazu zimwi ciindi naakali kubeleka mulimo wakukambauka. Bamwi bakamutamba kumaanda aabo kuti akalye. (Lk. 10:38-42; Joh. 12:1, 2) Bamwi bakali kweenda anguwe alimwi akumupa zintu nzyobakajisi. (Lk. 8:3) Jesu wakalijisi balongwe bali kabotu nkaambo awalo wakali mulongwe mubotu kulimbabo. Wakabacitila zintu zibotu alimwi tanaakali kulangila kuti bacite zintu nzyobatakonzyi. Jesu wakalilondokede, pele wakatondezya kulumba kulugwasyo ndobakamupa balongwe bakwe batalondokede. Alimwi cakutadooneka bakamugwasya kuzumanana kuba alumuuno lwamumizeezo.

14-15. Mbuti mbotukonzya kujana balongwe bali kabotu, alimwi mbuti mbobakonzya kutugwasya?

14 Balongwe bali kabotu bayoopa kuti tuzumanane kusyomeka kuli Jehova. Alimwi nzila mbotu kapati yakujana balongwe bali kabotu nkuba mulongwe uuli kabotu. (Mt. 7:12) Mucikozyanyo, Bbaibbele litukulwaizya kubelesya ciindi alimwi anguzu zyesu mukugwasya bamwi, kwaambisya aabo ‘ibabulide.’ (Ef. 4:28) Sena kuli ngomuyeeya mumbungano yanu ngomukonzya kugwasya? Sena mulakonzya kumuulila zintu sikumwaya uutacikonzyi kweenda akaambo kakucembaala naa kuciswa? Sena mulakonzya kupa cakulya kumukwasyi uujisi penzi lyamali? Ikuti kamucizyi mboibelesyegwa webbusaiti ya jw.org® alimwi a JW Library® app, sena mulakonzya kubagwasya bamwi mumbungano yanu mbozibeleka? Ciindi notubikkila maano kugwasya bamwi, tulalangilwa kukkomana kapati.—Mil. 20:35.

15 Balongwe besu bayootugwasya ciindi twaakujana masunko, bayootugwasya kuzumanana kuba aluumuno lwamumizeezo. Mbubwenya mbuli Elihu mbwaakaswiilila ciindi Jobu naakali kwaamba kujatikizya masunko aakwe, balongwe besu balatugwasya kwiinda mukuswiilila cakukkazika moyo ciindi notubaambila mbotulimvwa. (Job. 32:4) Tatweelede kulangila kuti balongwe besu batusalile zyakucita, pele ncabusongo ikuti twaswiilila kululayo lwabo luzwa mu Bbaibbele. (Tus. 15:22) Alimwi mbubwenya mbuli Mwami Davida cakulicesya mbwaakatambula lugwasyo kuzwa kubalongwe bakwe, tatweelede kukaka kutambula lugwasyo ndobayootupa balongwe besu ciindi twaakuyandika kugwasyigwa. (2Sam. 17:27-29) Masimpe, balongwe bali kabotu boobu ncipego kuzwa kuli Jehova.—Jak. 1:17.

MBOTUKONZYA KUZUMANANA KUBA MULUUMUNO

16. Kweelana alugwalo lwa Bafilipi 4:6, 7, ninzila nzi ilikke iikonzya kutupa kuba aluumuno? Amupandulule.

16 Amubale Bafilipi 4:6, 7Nkaambo nzi Jehova ncatwaambila kuti tulakonzya kuba aluumuno oolo ndwapa “kwiinda muli Kristo Jesu”? Akaambo kakuti tulakonzya kuba aluumuno lutamani mumizeezo yesu alimwi amumoyo lilikke buyo kuti katuumvwisya mulimo Jesu ngwazuzikizya alimwi akuba alusyomo mulinguwe. Mucikozyanyo, kwiinda mucipaizyo cacinunuzyo ca Kristo, zibi zyesu zyoonse zilakonzya kulekelelwa. (1Joh. 2:12) Eelo kaka alaumbulizya makani aaya! Mbwali Mwami wa Bwami bwa Leza, Jesu uyookumanizya kupenga koonse nkwatuletela Saatani alimwi abweende bwakwe. (Is. 65:17; 1Joh. 3:8; Ciy. 21:3, 4) Eelo kaka eeci citupa kuba abulangizi! Nokuba kuti Jesu wakatupa mulimo uukatazya, uli andiswe, ulatugwasyilizya mumazuba aamamanino aaya aabweende bwazintu. (Mt. 28:19, 20) Eeci citupa kuba basicamba kapati! Luumbulizyo, bulangizi alimwi abusicamba, nzintu ziyandika kapati izitupa kuba aluumuno lwamumizeezo.

17. (a) Mbuti Banakristo mbobakonzya kuzumanana kuba aluumuno lwamumizeezo? (b) Kweelana acisyomezyo icili kulugwalo lwa Johane 16:33, ncinzi ncotuyookonzya kucita?

17 Aboobo, ino mbuti mbomukonzya kuzumanana kuba aluumuno lwamumizeezo ciindi nomwajana masunko mapati? Mulakonzya kucita oobo kwiinda mukwiiya zintu Jesu nzyaakacita. Cakusaanguna, amupaile, alimwi amupaile cakutaleka. Cabili, amumumvwide Jehova alimwi akukambauka cabusungu nociba ciindi nocikatazya kucita boobo. Catatu, amulekele balongwe banu kuti bamugwasye. Mpoonya luumuno lwa Leza luyookwabilila mizeezo yanu alimwi amoyo wanu. Alimwi mbubwenya mbuli Jesu, muyakwaazunda masunko aali woonse.—Amubale Johane 16:33.

LWIIMBO 41 Komvwa Mupailo Wangu

^ munc. 5 Toonse tulalwana amapenzi aapa kuti tutabi aluumuno. Mucibalo eeci tulabandika zintu zyotatwe Jesu nzyaakacita alimwi nzyotukonzya kucita andiswe kutegwa tuzumanane kuba muluumuno nociba ciindi notuliyumya kumasunko aakatazya.