Skip to content

Skip to table of contents

Ino Nguni Uusololela Bantu ba Leza Mazuba Aano?

Ino Nguni Uusololela Bantu ba Leza Mazuba Aano?

“Kamubayeeya aabo basololela akati kanu.”HEB. 13:7.

NYIMBO: 125, 43

1, 2. Jesu naakaunka kujulu, ino kweelede kuti ncinzi ncobakali kulibuzya baapostolo bakwe?

BASIKWIIYA ba Jesu bakaima a Cilundu ca Maolifa, kabalanga kujulu. Bakabona buyo simalelaabo alimwi amweenzinyina, Jesu katolwa kujulu, alimwi akuvwumbwa akkumbi. (Mil. 1:9, 10) Kwamyaka yobilo, Jesu wali kubayiisya, kubakulwaizya, alimwi akubasololela. Lino waunka. Ino balacita buti?

2 Katanaunka kujulu, Jesu wakaambila basikwiiya bakwe kuti: “Muyooba bakamboni bangu mu Jerusalemu, mu Judaya moonse amu Samariya, mane kusikila kumasena aakulamfwu kapati aanyika.” (Mil. 1:8) Ino mbuti mbobakali kukonzya kuucita mulimo ooyo? Masimpe, Jesu wakabasyomezya kuti bayootambula muuya uusalala. (Mil.1:5) Nokuba boobo, mulimo wakukambauka nyika yoonse wakali kuyandika busolozi alimwi abubambe bubotu. Kutegwa Jehova asololele bantu bakwe kaindi, wakali kubelesya baiminizi baboneka ameso. Aboobo, kweelede kuti baapostolo bakali kulibuzya kuti: ‘Sena lino Jehova ulasala musololi mupya?’

3. (a) Ciindi naakaunka kujulu Jesu, ino nkusala kuli buti kuyandika kapati nkobakacita baapostolo basyomeka? (b) Ino tulalanga-langa nzi mucibalo eeci?

3 Kakutanainda nsondo zyobilo kuzwa ciindi Jesu naakaunka, basikwiiya ba Jesu bakalanga-langa Magwalo, kupailila busolozi bwa Leza, alimwi akusala Matiya kutegwa anjile abusena bwa Judasi Iskariote kuba mwaapostolo wanamba 12. (Mil.1:15-26) Ino nkaambo nzi kusala ooku ncokwali kuyandika kapati kulimbabo alimwi akuli Jehova? Matiya wakazuzikizya cibeela cakali kuyandika kapati mumbunga. * Jesu wakasalide baapostolo bakwe kutali buyo kuti kababeleka limwi mumulimo wakwe, pele kutegwa kababeleka milimo iiyandika akati kabantu ba Leza. Ino wakali mulimo nzi ooyo, alimwi ino mbuti Jehova kwiinda muli Jesu mbwaakabayiisya kutegwa bauzuzikizye? Ino mbubambe nzi ibuliko mazuba aano akati kabantu ba Leza ibukozyenye aboobo bwakaliko kaindi? Alimwi ino mbuti mbotukonzya ‘kubayeeya aabo basololela’ akati kesu, kwaambisya “muzike uusyomeka alimwi uucenjede”?—Heb. 13:7; Mt. 24:45.

KABUNGA KALIBONYA IKEENDELEZYEGWA AMUSOLOLI UUTALIBONYI

4. Ino mulimo nzi ngobakali kubeleka baapostolo alimwi abaalu bambi ku Jerusalemu mumwaanda wamyaka wakusaanguna?

4 Lya Pentekoste 33 C.E., baapostolo bakatalika kusololela mumbungano ya Banakristo. Buzuba mbubwenya oobo, “Petro wakaima antoomwe abali Kkumi Aumwi” akwaambila nkamu mpati yaba Juda alimwi abasandule kasimpe kapa buumi. (Mil. 2:14, 15) Bunji bwabo bakaba basyomi. Kumane, aaba Banakristo bapya “bakazumanana kubikkila maano kukuyiisya kwabaapostolo.” (Mil. 2:42) Baapostolo bakali kulanganya mali aamumbungano. (Mil. 4:34, 35) Bakali kulanganya zintu zyakumuuya nzyobakali kuyandika bantu ba Leza, kabaamba kuti: “Swebo tulazumanana kubikkila maano kumipailo akumulimo wakuyiisya jwi lya Leza.” (Mil. 6:4) Alimwi bakatuma Banakristo basimide kuti batole aambele mulimo wakukambauka muzilawo zipya. (Mil. 8:14, 15) Mukuya kwaciindi, baalu bamwi bananikidwe bakabasangana baapostolo mukulanganya twaambo tujatikizya mbungano. Mbuli kabunga keendelezya, bakali kupa busolozi kumbungano zyoonse.—Mil. 15:2.

5, 6. (a) Ino muuya uusalala wakabagwasya buti bakabunga keendelezya? (Amubone cifwanikiso icili kumatilikilo aacibalo.) (b) Ino bangelo bakabagwasya buti bakabunga keendelezya? (c) Ino Jwi lya Leza lyakabasololela buti bakabunga keendelezya?

5 Banakristo bamumwaanda wamyaka wakusaanguna bakalizyi kuti kabunga keendelezya kakali kusololelwa a Jehova Leza kwiinda mu Musololi wabo, Jesu. Ino mbuti mbobakali kukonzya kuba masimpe? Cakusaanguna, kabunga keendelezya kakali kusololelwa amuuya uusalala. (Joh. 16:13) Muuya Uusalala wakatilwa ku Banakristo bananike boonse, pele kwaambisya baapostolo alimwi abaalu bambi bamu Jerusalemu wakabagwasya kutegwa bazuzikizye mulimo wabo wabulangizi. Mucikozyanyo, mu 49 C.E., muuya uusalala wakasololela kabunga keendelezya kupanga cakusala kujatikizya makani aakupalulwa. Mbungano yakabutobela busolozi bwabo alimwi “bakazumanana kuyumizyigwa mulusyomo alimwi bakali kuyaabuvwula buzuba abuzuba.” (Mil. 16:4, 5) Lugwalo ilwakali kwaamba kusala ooku lwakatondezya akuti kabunga keendelezya kakalijisi mucelo wamuuya wa Leza, mbuli luyando alimwi alusyomo.—Mil. 15:11, 25-29; Gal. 5:22, 23.

6 Cabili, bangelo bakakagwasilizya kabunga keendelezya. Koneliyo katanabbapatizyigwa akuba Munakristo Wamasi mutaanzi, mungelo wakamusololela kuti akabone mwaapostolo Petro. Ciindi Petro naakamukambaukila Koneliyo alimwi amukwasyi wakwe, muuya uusalala wakatilwa ali mbabo, nokuba kuti mwaalumi ooyu tanaakapaludwe. Eeci cakapa baapostolo alimwi abakwesu bambi kuti bakuzumine kuyanda kwa Leza akubatambula Bamasi batapaludwe mumbungano ya Banakristo. (Mil. 11:13-18) Kuyungiya waawo, bangelo bakaukulwaizya alimwi akuugwasyilizya kuti uyaambele mulimo wakukambauka walo ngobakali kulanganya bakabunga keendelezya. (Mil. 5:19, 20) Catatu, Jwi lya Leza lyakabasololela bakabunga keendelezya. Kufwumbwa leelyo nobakali kubamba twaambo tujatikizya njiisyo naa tujatikizya busolozi bwamumbunga, baalu aabo bananikidwe bakali kusololelwa a Magwalo.—Mil. 1:20-22; 15:15-20.

7. Nkaambo nzi ncotukonzya kwaamba kuti Jesu wakali kubasololela Banakristo bakusaanguna?

7 Nokuba kuti bakabunga keendelezya mbabakali kweendelezya mumbungano zyakusaanguna, bakalizyi kuti Musololi wabo ngu Jesu. Mwaapostolo Paulo wakalemba kuti: “[Kristo] wakaipa bamwi kuti babe baapostolo, caluyando atukomene muzintu zyoonse mukutobela yooyo uuli ngomutwe wesu, Kristo.” (Ef. 4:11, 15) Muciindi cakulyuulika zina lyamwaapostolo umwi iwakali ampuwo, ‘basikwiiya kwiinda mukusololelwa a Leza kwaciindi cakusaanguna bakaitwa kuti Banakristo.’ (Milimo 11:26) Masimpe, Paulo wakaamba mbocakali kuyandika ‘kutobelesya zilengwa,’ naa zintu zyamu Magwalo, izyakali kupegwa abaapostolo alimwi abaalumi bambi ibakali kusololela. Nokuba boobo, wakayungizya kuti: “Pele ndiyanda kuti muzyibe kuti mutwe wamwaalumi uuli woonse [kubikkilizya abali mukabunga keendelezya] ngu Kristo; . . . mpoonya mutwe wa Kristo ngu Leza.” (1Kor. 11:2, 3) Aboobo, ansi amutwe wakwe, Jehova Leza a Kristo Jesu uutalibonyi alimwi uulemekwa bakali kwiisololela mbungano.

“OOYU TAULI MULIMO WAMUNTU”

8, 9. Kutalikila kumamanino aamwaanda wamyaka wa 19, ino Mukwesu Russell wakajisi mulimo nzi uuyandika kapati?

8 Kumamanino aamwaanda wamyaka wa 19, Charles Taze Russell alimwi abeenzinyina bakasolekesya kubukulusya bukombi bwa Bunakristo bwakasimpe. Kutegwa cibaubaubile kumwaya kasimpe kamu Bbaibbele mumyaambo minji, mu 1884 mbunga ya Zion’s Watch Tower Tract Society yakazumizyigwa amulawo, alimwi Mukwesu Russell nguwakaba musololi. * Wakali sikwiiya Bbaibbele mubotu kapati, alimwi cakutayoowa wakayubununa njiisyo zyakubeja mbuli Butatu alimwi akutafwa kwabuumi. Wakazyikuzyiba kuti Kristo uyakupiluka katalibonyi, alimwi akuti “ciindi cibikkidwe camasi” ciyakumana mu 1914. (Lk. 21:24) Mukwesu Russell wakaaba ciindi, nguzu alimwi amali aakwe kutegwa aambile bamwi kasimpe aaka. Masimpe, aciindi eeco icakali kuyandika kapati, Mukwesu Russell wakali kubelesyegwa a Jehova alimwi amutwe wambungano.

9 Mukwesu Russell tanaakayandaula bulemu kubantu. Mu 1896, wakalemba kuti: “Tatuyandi bulemu, naa kulemekwa, nokuba kumalembe eesu; tatulombozyi kwiitwa kuti Mufwundisi naa Rabbi. Alimwi tatulombozyi kuti bantu kabaitwa azina lyesu.” Alimwi mukuya kwaciindi wakaamba akuti: “Ooyu tauli mulimo wamuntu.”

10. (a) Ino ndilili Jesu naakasala “muzike uusyomeka alimwi uucenjede”? (b) Amupandulule Kabunga Keendelezya mbokakali kuyaabwaandaanizyigwa ambunga ya Watch Tower Society.

10 Mu 1919, nokwakainda myaka yotatwe ciindi mukwesu Russell naakafwa, Jesu wakasala “muzike uusyomeka alimwi uucenjede.” Nkaambo nzi? Kutegwa kapa bamuŋanda yakwe “cakulya cabo aciindi ceelede.” (Mt. 24:45) Nokuba kumatalikilo aamyaka eeyo, kabunga kasyoonto kabakwesu bananike ibakali kubelekela kumaofesi mapati ku Brooklyn, New York, bakali kubamba akupa cakulya cakumuuya kuli basikutobela ba Jesu. Mabala aakuti “kabunga keendelezya” akatalika kulibonya mumabbuku eesu muma 1940, ciindi nokwakazyibwa kuti kabunga keendelezya kaliswaangene ambunga ya Watch Tower Bible and Tract Society. Nokuba boobo, mu 1971, kabunga keendelezya ikalanganya makani akubamba cakulya cakumuuya kakaandaanizyigwa kumbunga ya Watch Tower Society abeendelezi banjiyo, yalo iilanganya makani aamilawo. Aboobo kuzwa ciindi eeco, Kabunga Keendelezya kakali kubikkilizya buyo bakwesu bananike balo ibatakali beendelezi ba Society. Myaka misyoonto yainda, bakwesu beendelezya ‘bambelele zimbi’ bali kubeleka kabali beendelezi bambunga yamumulawo ya Society alimwi atubunga tumwi twamumulawo itubelesyegwa abantu ba Leza, aboobo eeci cipa kuti kabunga keendelezya kakabikkila buyo maano kukupa cakulya cakumuuya alimwi amalailile. (Joh. 10:16; Mil. 6:4) Ngazi Yamulindizi yamu July 15, 2013 yakapandulula kuti, “muzike uusyomeka alimwi uucenjede” nkabunga kasyoonto kabakwesu bananike balo ibapanga Kabunga Keendelezya.

Kabunga keendelezya, muma 1950

11. Ino Kabunga Keendelezya kabeleka buti?

11 Ba Kabunga Keendelezya caantoomwe balapanga zyakusala iziyandika kapati. Ino bacita buti oobo? Bamukabunga keendelezya balaswaangana ansondo, calo icipa kuti kababandika alimwi akukamantana. (Tus. 20:18) Mbwaanga taakwe wamu Kabunga Keendelezya uubonwa kuti ulayandika kapati kwiinda bamwi, amwaka, balacincana busicuuno kumiswaangano eeyo. (1Pet. 5:1) Mukkomiti imwi aimwi ya Kabunga Keendelezya, mwaka amwaka wamu Kabunga Keendelezya umwi uleendelezya miswaangano. Aumwi uuli mukabunga keendelezya, ulibona kuti tali mweendelezi wabanyina, pele ulibona kuti ngumwi ‘wababelesi bamuŋanda,’ uusaninwa amuzike uusyomeka alimwi ulalibombya kubweendelezi bwakabunga aaka.

Kuzwa muzike uusyomeka naakasalwa mu 1919, ulababambila cakulya cakumuuya bantu ba Leza (Amubone muncali 10 a 11)

“INO MUBWINI, NGUNI MUZIKE UUSYOMEKA ALIMWI UUCENJEDE?”

12. Mbwaanga ba Kabunga Keendelezya tabalondokede, ino mibuzyo nzi iibuzyigwa?

12 Bakabunga Keendelezya tabalondokede. Aboobo, balakonzya kulubizya mumakani aanjiisyo naa mumakani aabusolozi bwamumbunga. Mubwini, Watch Tower Publications Index ilijisi kamutwe kaamba kuti “Beliefs Clarified,” kalo ikatondezya kucinca ikwacitika mukumvwisya Magwalo kuzwa mu 1870. * Masimpe, Jesu kunyina naakatwaambila kuti muzike uusyomeka unakupanga cakulya cakumuuya cilondokede. Aboobo, ino mbuti mbotukonzya kuwiingula mubuzyo wa Jesu wakuti: “Ino mubwini, nguni muzike uusyomeka alimwi uucenjede?” (Mt. 24:45) Ino mbumboni nzi buliko ibutondezya kuti Kabunga Keendelezya kalaucita mulimo ooyo? Atulange-lange mbazu zyotatwe nzyobakali kutobela bakabunga keendelezya mumwaanda wamyaka wakusaanguna.

13. Ino muuya uusalala wabagwasya buti ba Kabunga Keendelezya?

13 Bumboni bwamuuya uusalala. Muuya uusalala wabagwasya ba Kabunga Keendelezya kumvwisya kasimpe kamu Magwalo katakazyibidwe kabotu kaindi. Mucikozyanyo, amuyeeye mulongo wazintu nzyotusyoma izyakasalazyigwa izyaambwa mumuncali wainda. Masimpe, taakwe muntu uuyandika kulumbwa akaambo kakuzyiba alimwi akupandulula eezyi “zintu zisisidwe zya Leza”! (Amubale 1 Bakorinto 2:10.) Bamu Kabunga Keendelezya baamba mbubwenya mbwaakaamba Paulo, iwakalemba kuti: “Zintu eezyi azyalo tulazikanana ikutali amajwi aakayiisyigwa abusongo bwabantu, pele amajwi ngotuyiisyigwa amuuya.” (1Kor. 2:13) Kwamyaanda yamyaka minji kakuli luleyo alimwi amudima wakumuuya, sena kuli cimbi kunze amuuya uusalala cikonzya kupandulula kuyaambele kapati kwacitika mukumvwisya zintu zyakumuuya kutalikila mu 1919?

14. Kweelana alugwalo lwa Ciyubunuzyo 14:6, 7, mbuti bangelo mbobagwasya bantu ba Leza mazuba aano?

14 Bumboni bwakugwasyigwa abangelo. Kabunga Keendelezya mazuba aano kajisi mulimo mupati kapati wakweendelezya mulimo wakukambauka munyika yoonse kubikkilizya abakambausi bainda ku 8 miliyoni. Ino nkaambo nzi mulimo ooyu ncowazwidilila? Kaambo kamwi nkakuti, bangelo balibikkilizyidwe. (Amubale Ciyubunuzyo 14:6, 7.) Ziindi zinji, basikumwaya bakambaukila bantu ibali kupaila kulomba kuti bagwasyigwe! * Ikuyaambele kwamulimo wakukambauka akuyiisya bantu kuti babe basikwiiya nokuba kuti tulakazyigwa citaambiki mumasi aamwi kwakonzyeka akaambo buyo kakugwasyigwa anguzu ziinda aali zyabuntu.

15. Ino nkwiindana nzi kuliko akati ka Kabunga Keendelezya alimwi abasololi ba Bunakristo bwanyika? Amupe cikozyanyo.

15 Kusyoma Jwi lya Leza. (Amubale Johane 17:17.) Atulange-lange cakacitika mu 1973. Mucibalo camu Ngazi Yamulindizi yamu June 1 kwakali mubuzyo wakuti: “Sena bantu batanacileka cilengwa cakufweba tombwe baleelela kubbapatizyigwa?” Bwiinguzi bwakali bwakuti: “Bumboni ibuli mu Magwalo butondezya kuti tabeeleli.” Noyakamana kubandika magwalo aali mbwaabede aayandika kapati, Ngazi Yamulindizi eeyi yakapandulula kaambo muntu uufweba uuteempwi ncayelede kugwisyigwa mumbungano. (1Kor. 5:7; 2Kor. 7:1) Yakaamba kuti: “Eeci tacaambi kuti kucita boobo ndunya naa nkudyaaminina bamwi. Pele ooyu mulawo uuzwa kuli Leza, walo uutondezya mbwalimvwa kwiinda mu Jwi lyakwe lilembedwe.” Sena kuli zikombelo zimbi zilisungwide kutobela Jwi lya Leza cakumaninina, nokuba kuti kucita boobo kulakonzya kuba buyumu-yumu kubantu bazulilwa mumo? Bbuku limwi lyamazuba aano ilyaamba zyabukombi ku United States lyaamba kuti: “Basololi Banakristo kanji-kanji inga balalembulula njiisyo zyabo kutegwa zyeendelane azintu zyobasyoma alimwi amizeezo yabantu kutegwa bakkomanisye bantu bazulilwa mucikombelo eeco alimwi abantu bamwi buyo banji.” Ikuti ba Kabunga Keendelezya bazumizya Jwi lya Leza ikutali mizeezo yabantu iidumide ikusololela zintu nzyobasala, ino nguni ncobeni uusololela bantu ba Leza mazuba aano?

“KAMUBAYEEYA AABO BASOLOLELA”

16. Ino ninzila nzi yomwe mbotukonzya kubayeeya ba Kabunga Keendelezya?

16 Amubale Bahebrayo 13:7. Ibbala lyakuti “kamubayeeya” lilakonzya alimwi kusandululwa kuti “kamubaamba.” Aboobo, nzila yomwe njotukonzya ‘kubayeeya aabo basololela’ nkwiinda mukubapailila ba Kabunga Keendelezya mumipailo yesu. (Ef. 6:18) Kamuuyeeya mukuli ngobajisi wakwaabila cakulya cakumuuya, kulanganya mulimo wakukambauka nyika yoonse, alimwi akulanganya mali aasangwa. Ncobeni bayandika kubapailila lyoonse!

17, 18. (a) Mbuti mbotubelekela antoomwe aba Kabunga Keendelezya? (b) Mbuti kukambauka kwesu mbokugwasyilizya muzike uusyomeka alimwi a Jesu?

17 Inzya, kubayeeya ba Kabunga Keendelezya takubikkilizyi buyo kubaamba pele kulabikkilizya akutobela busolozi bwabo. Ba Kabunga Keendelezya balapa malailile aalembwa mumabbuku eesu alimwi akumiswaangano yambungano, kumiswaangano yabbazu alimwi ayacooko. Kuyungizya waawo, ba Kabunga Keendelezya mbabasala balangizi bamabazu, mpoonya balangizi bamabazu mbabasala baalu mumbungano. Balangizi bamabazu alimwi abaalu balabayeeya ba Kabunga Keendelezya kwiinda mukwaatobela kapati malailile ngobapegwa. Toonse tulatondezya bulemu ku Musololi wesu, Jesu, kwiinda mukubamvwida alimwi akutobela nzyobaamba baalumi aaba mbabelesya ikutusololela.—Heb. 13:17.

18 Nzila aimbi njotubayeeya ba Kabunga Keendelezya nkwiinda mukubeleka canguzu mumulimo wakukambauka. Alimwi buya, Paulo wakakulwaizya Banakristo ikwiiya lusyomo lyabaabo ibeendelezya akati kabo. Muzike uusyomeka watondezya lusyomo luyumu kwiinda mukumwaya makani mabotu aa Bwami cabusungu. Sena muli umwi wambelele zimbi ugwasyilizya bananike kucita mulimo ooyu uuyandika kapati? Eelo kaka muyookkomana ciindi Musololi wanu, Jesu, akwaamba kuti: “Akaambo kakuti mwakacita oobo kuli umwi wabaniini akati kabakwesu aaba, nkokuti mwakacitila ndime.”—Mt. 25:34-40.

19. Ino nkaambo nzi ncomukanzide kutobela Musololi wesu, Jesu?

19 Ciindi Jesu naakapiluka kujulu, tanaakabalekelezya basikumutobela. (Mt. 28:20) Wakalizyi muuya uusalala, bangelo, alimwi a Jwi lya Leza mbozyakamugwasya kuti asololele kacili anyika. Aboobo, awalo Jesu wapa muzike uusyomeka lugwasyo ndomunya oolu. Mbobali Banakristo bananike, aabo ibazulilwa mukabunga kamuzike uusyomeka “bazumanana kutobela Mwanaambelele kufwumbwa ooko nkwaya.” (Ciy. 14:4) Aboobo, ciindi notutobela busolozi bwabo, tutobela Musololi wesu, Jesu. Lino-lino uyootusololela kubuumi butamani. (Ciy. 7:14-17) Alimwi kunyina musololi muntunsi uukonzya kusyomezya cintu cili boobu!

^ munc. 3 Cilisalede kuti, Jehova wakali kuyanda baapostolo bali 12 kutegwa babambe “mabwe aantalisyo aali 12” aa Jerusalemu mupya. (Ciy. 21:14) Aboobo, tiikwakali kuyandika kubikka mwaapostolo umbi ikuti naa kumbele mwaapostolo uusyomeka wamanizya buumi bwakwe anyika.

^ munc. 8 Kuzwa mu 1955, mbunga eeyo izyibidwe kuti Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania.

^ munc. 12 Alimwi amubone katwe kakuti “Kusalazya Nzyotusyoma” mu Bbuku Ligwasya Kuvwuntauzya lya Bakamboni ba Jehova.

^ munc. 14 Amubone bbuku lyamu Chingisi lyakuti: “Bearing Thorough Witness” About God’s Kingdom, peeji 58-59.