Skip to content

Skip to table of contents

CIBALO CAKWIIYA 1

“Utalibiliki Pe, Nkaambo Ndime Leza Wako”

“Utalibiliki Pe, Nkaambo Ndime Leza Wako”

“Utayoowi pe, nkaambo ndilaanduwe. Utalibiliki pe, nkaambo ndime Leza wako. Ndilakuyumya, inzya ndilakugwasya.”​—IS. 41:10.

LWIIMBO 7 Jehova Onguzu Zyesu

IZILI MUCIBALO *

1-2. (a) Mbuti mulumbe uulembedwe kulugwalo lwa Isaya 41:10 mbowakamujatikizya mucizyi wazina lya Yoshiko? (b) Ino mbaani ibakonzya kugwasyigwa kumulumbe ooyo Jehova ngwaakasololela kuti ulembwe?

MUCIZYI Munakristo uusyomeka wazina lya Yoshiko wakatambula makani aatakkomanisyi. Musilisi wakwe wakamwaambila kuti wakajisi buyo myezi misyoonto yakupona. Ino wakalimvwa buti? Ba Yoshiko bakayeeya kapango nkobakali kuyandisya kapati mu Bbaibbele, Isaya 41:10. (Amubale.) Kabaliibide bakaambila musilisi wabo kuti tiibakayoowede pe, nkaambo Jehova wakajatilide janza lyabo. * Mulumbe uupa luumbulizyo uujanika mukapango aaka wakamugwasya mucizyi uuyandwa ooyu kusyoma Jehova cakumaninina. Kapango nkamunya aaka kalakonzya kutugwasya kukkalwa moyo ciindi notulwana masunko mapati. Kutegwa tumvwisye mbokakonzya kutugwasya, cakusaanguna atulange-lange kaambo Leza ncaakamupeda mulumbe ooyo Isaya.

2 Kumatalikilo, Jehova wakaambila Isaya kulemba majwi aayo kutegwa abaumbulizye ba Juda aabo kumbele ibakali kuyootolwa mubuzike ku Babuloni. Nokuba boobo, Jehova wakauyobola mulumbe ooyo kutegwa utagwasyi buyo ba Juda ibakatolwa mubuzike pele alimwi abantu bakwe boonse kuzwa ciindi eeco. (Is. 40:8; Rom. 15:4) Mazuba aano, tupona ‘muziindi zikatazya ncobeni,’ alimwi kwiinda lyoonse, tuyandika kukulwaizyigwa ikujanika mubbuku lya Isaya.—2Tim. 3:1.

3. (a) Ino zisyomezyo nzi izijanika kulugwalo lwa Isaya 41:10, ilugwalo lwakasalwa lwamwaka wa 2019? (b) Nkaambo nzi ncotuyandika zisyomezyo eezyi?

3 Mucibalo eeci, tulabikkila maano kuzisyomezyo zya Jehova zyotatwe ziyumya lusyomo izilembedwe kulugwalo lwa Isaya 41:10: (1) Jehova unooli andiswe, (2) ngu Leza wesu, alimwi (3) uyootugwasya. Tuyandika zisyomezyo eezyi * nkaambo, mbubwenya mbuli ba Yoshiko, tulajana masunko mubuumi. Alimwi tulwana buyumuyumu buboola akaambo kabukkale bubyaabi buli munyika. Bamwi besu bali mukuliyumya akaambo kakupenzyegwa amfwulumende izijisi nguzu. Lino atuzilange-lange zisyomezyo zyotatwe cimwi acimwi kucigama.

“NDILAANDUWE”

4. (a) Ino ncisyomezyo nzi cakusaanguna ncotutiilange-lange? (Amubone abupanduluzi buyungizyidwe) (b) Muunzila nzi Jehova mwatondezya mbwalimvwa kujatikizya ndiswe? (c) Ino majwi aa Leza amupa kulimvwa buti?

4 Cakusaanguna, Jehova ulatuumbulizya kwiinda mumajwi aaya aakuti: “Utayoowi pe, nkaambo ndilaanduwe.” Jehova ulatondezya kuti ulaandiswe kwiinda mukutubikkila maano alimwi akutuyanda kapati. Amubone mbwatondezya luzyalo kapati kulindiswe. Jehova waamba kuti: “Wakali kuyandika kapati mumeso aangu, wakalemekwa, alimwi mebo ndakuyanda.” (Is. 43:4) Kunyina cintu cili coonse mububumbo icikonzya kupa Jehova kuti aleke kubayanda aabo ibamubelekela; lusyomo ndwajisi mulindiswe taluzungaani pe. (Is. 54:10) Luyando lwakwe alimwi acilongwe ncajisi andiswe zitupa busicamba. Ulatukwabilila mazuba aano, mbubwenya mbuli mbwaakakwabilila Abramu (Abrahamu) mulongwe wakwe. Jehova wakamwaambila kuti: “Utayoowi Abramu. Ndili ntobo yako.”—Matl. 15:1. *

Kwiinda mukugwasyigwa a Jehova, tulakonzya kuzunda masunko aali woonse aali mbuli maanzi manji alimwi amabangabanga aamulilo (Amubone muncali 5-6) *

5-6. (a) Ino tuzyi buti kuti Jehova ulayandisya kutugwasya ciindi notujana masunko? (b) Nciiyo nzi ncotukonzya kwiiya kucikozyanyo caba Yoshiko?

5 Tulizyi kuti Jehova uliyandide kutugwasya mumasunko eesu akaambo kakuti usyomezya bantu bakwe kuti: “Waakwiinda mumaanzi manji, ndinooli anduwe, alimwi waakwiinda mumilonga, tiikakutoli pe. Waakwiinda mumulilo, tokapyi pe, alimwi naaba mabangabanga aamulilo taakakubabuli pe.” (Is. 43:2) Ino majwi aaya aamba nzi?

6 Jehova tasyomezyi kuti uyoogusya buyumuyumu ibupa kuti buumi bukatazye, pele kunyina nayoolekela kuti tubbile “mumilonga” yamapenzi naa kunyonyoodwa limwi amasunko ‘aamabangabanga aamulilo.’ Usyomezya kuti unooli andiswe, uyootugwasya “kwiinda” mubuyumuyumu boonse oobu. Ino ncinzi ncayoocita Jehova? Uyootugwasya kumana kulibilika kwesu kutegwa tukacikonzye kuzumanana kusyomeka kulinguwe, nokuba kuti caamba kufwa buya. (Is. 41:13) Ba Yoshiko, ibaambwa musyule bakabona kuti makani aaya ngamasimpe. Mwanaabo musimbi wakaamba kuti: “Twakagambwa kapati kubona mbuli mbobakakkedwe moyo Bamaama. Masimpe twakabona kuti Jehova ngowakabapa luumuno lwamumizeezo. Kusikila buzuba mbobakafwa, Bamaama bakali kubaambila bamanesi alimwi abalwazi kujatikizya Jehova azisyomezyo zyakwe.” Ino ncinzi ncotwiiya kucikozyanyo caba Yoshiko? Ciindi notucisyoma cisyomezyo ca Leza cakuti “Ndinooli anduwe,” tunootondezya busicamba alimwi akuyuma ciindi notulwana masunko.

“NDIME LEZA WAKO”

7-8. (a) Ino ncisyomezyo nzi cabili ncotutiilange-lange, alimwi ino caamba nzi? (b) Nkaambo nzi Jehova ncaakaambila ba Juda ibakali mubuzike kuti: “Utalibiliki pe”? (c) Majwi nzi aali kulugwalo lwa Isaya 46:3, 4 aayeelede kuti akabakkazika myoyo bantu ba Leza?

7 Amubone cisyomezyo cabili ncaakalemba Isaya: “Utalibiliki pe, nkaambo ndime Leza wako.” Ino majwi aaya aajatikizya kulibilika aamba nzi? Mukapango aaka, ibbala lyakabelesyegwa mumwaambo wakusaanguna iIyaamba ‘kulibilika’ lijisi muzeezo wakulanga musyule cakwiinduluka-induluka akaambo kakuyoowa cintu cimwi naa muntu uumwi kuti inga wakuuma.

8 Nkaambo nzi Jehova ncaakaambila ba Juda ibakali kuyootolwa mubuzike ku Babuloni kuti ‘batalibiliki’? Nkaambo kakuti wakalizyi kuti bantu ibakali kukkala mumunzi ooyu bakali kuyooyoowa. Ino ncinzi cakali kuyoobapa kuyoowa? Kumamanino aamyaka iili 70 ba Juda kabali mubuzike, Babuloni wakali kuyoolwanwa abasikalumamba basinguzu bana Mediya a Persia. Jehova wakali kuyoobelesya basikalumamba aaba kwaangununa bantu bakwe kuzwa mubuzike ku Babuloni. (Is. 41:2-4) Ciindi bana Babuloni alimwi abantu bamuzisi zimwi ibakali kupona aciindi eeco nobakazyiba kuti basinkondonyina bakali aafwaafwi, bakasola kuzumanana kutondezya busicamba kwiinda mukwaambila umwi amweenzinyina kuti: “Koyuma.” Alimwi bakapanga baleza banji, kabayeeya kuti bayoobagwasya. (Is. 41:5-7) Nozyakali kucitika zintu eezyi, Jehova wakakkazika myoyo yaba Juda ibakali mubuzike kwiinda mukubaambila kuti: “Yebo O Israyeli, [mukwiimpana abeenzinyoko] uli mubelesi wangu . . . Utalibiliki pe, nkaambo ndime Leza wako.” (Is. 41:8-10) Amubone kuti Jehova wakaamba kuti: “Ndime Leza wako.” Kwiinda mukwaamba majwi aaya Jehova wakasyomezya bakombi bakwe basyomeka kuti tanaakabalubide pe, wakacili Leza wabo alimwi bakacili bantu bakwe. Wakabaambila kuti: “Ndilamuyumuna akumuvwuna.” Majwi aawumbulizya aaya cakutadooneka akabayumya ba Juda ibakali mubuzike.—Amubale Isaya 46:3, 4.

9-10. Nkaambo nzi ncotuteelede kuyoowa? Amupe cikozyanyo.

9 Lino kwiinda lyoonse, bantu ibatuzingulukide balilibilikide akaambo kazintu iziyaabwiindila kubija munyika. Masimpe, andiswe tulijatikizyidwe amapenzi ngoonya aayo. Pele tatweelede kulibilika pe. Jehova utwaambila kuti: “Ndime Leza wako.” Nkaambo nzi majwi aaya ncaayelede kutupa kuzumanana kukkalwa moyo?

10 Amubone cikozyanyo eeci: Bantu bobilo ibali mulweendo, ba Jim aba Ben, bali mundeke iili mukwiinda muguwo lipati. Ciindi ndeke noyatalika kuzungaana akaambo kaguwo, kwalimvwisya jwi lyaamba kuti: “Mutaangululi ntambo pe. Tulazumanana kwiinda muguwo kwaciindi cili mbocibede.” Ba Jim balibilika kapati. Pele sikweenzya ndeke wazumanana ulaamba: “Mutalibiliki pe. Ndime namutekenya wanu iwaambaula.” Aciindi eeco, ba Jim bazungaanya mutwe balaamba, “Ino ncisyomezyo cabuti eeco?” Pele babona kuti balo ba Ben tabalibonyi kulibilika naaceya. Ba Jim bababuzya kuti: “Nkaambo nzi nywebo ncomuliibide kapati?” Ba Ben bamweta-mweta balaamba: “Nkaambo kakuti ndilibazyi kabotu banamutekenya aaba. Mbaataata!” Mpoonya ba Ben bayungizya balaamba: “Amuleke ndimwaambile kujatikizya bataata. Ndili masimpe kuti, ikuti naa mwabazyiba alimwi ambobacibwene kapati kweenzya ndeke, andinywe mulakkalwa moyo.”

11. Ino nziiyo nzi nzyotukonzya kwiiya kucikozyanyo cabantu bobilo bali mulweendo?

11 Ino nziiyo nzi nzyotukonzya kwiiya kucikozyanyo eeci? Mbubwenya mbuli ba Ben, tuliliibide akaambo kakuti tulimuzyi kabotu Taateesu wakujulu, Jehova. Tulizyi kuti unootusololela mumapenzi aali mbuli guwo ngotuyaanya mumazuba aano aamamanino aabweende bwazintu oobu. (Is. 35:4) Tusyoma muli Jehova, aboobo tulakonzya kuzumanana kukkalwa moyo nokuba kuti bantu ibali munyika baliyoowede kapati. (Is. 30:15) Alimwi tucita mbuli ba Ben ciindi notubaambila basimukoboma twaambo ncobeelede kumusyoma Leza. Mpoonya abalo balakonzya kuba alusyomo lwakuti tacikwe makani abuyumuyumu mbobayoojana, Jehova uyoobagwasya.

“NDILAKUYUMYA [ALIMWI] NDILAKUGWASYA”

12. (a) Ino ncisyomezyo nzi catatu ncotutiilange-lange? (b) Ino kaambo kakuti “janza” lya Jehova katuyeezya nzi?

12 Lino atulange cisyomezyo catatu ncaakalemba Isaya: “Ndilakuyumya, inzya ndilakugwasya.” Isaya wakalaambide kale Jehova mbwaakali kuyoobayumya bantu bakwe naakaamba kuti: “Jehova uyooboola anguzu, alimwi janza lyakwe liyoomweendelezyela.” (Is. 40:10) Ibbaibbele kanji-kanji libelesya bbala lyakuti “janza” munzila yamaambilambali ikwaamba nguzu. Aboobo kaambo kakuti ‘janza lyakwe liyoomweendelezya,’ nkokuti lya Jehova, katuyeezya kuti Jehova Mwami singuzu. Wakabelesya nguzu zyakwe izitakonzyi kuzundwa kutegwa abagwasye akubakwabilila babelesi bakwe kaindi, alimwi wazumanana kubayumya akubakwabilila aabo ibamusyoma mazuba aano.—Dt. 1:30, 31; Is. 43:10.

Kunyina cilwanyo iciyoozwidilila mukulwana janza lya Jehova lyakukwabilila (Amubone muncali 12-16) *

13. (a) Ndilili kwaambisya Jehova natacilubi cisyomezyo cakwe cakutuyumya? (b) Ino ncisyomezyo nzi icituyumya alimwi akutupa lusyomo?

13 Kwaambisya ciindi basinkondoma nobatupenzya, Jehova tacilubi cisyomezyo cakwe cakuti: “Ndilakuyumya.” Mumasena aambi amunyika mazuba aano, basinkondoma balasolekesya kulesya mulimo wesu wakukambauka naa kulesya mbunga yesu. Nokuba boobo, tatulibiliki kapati akaambo kakulwanwa kuli boobu. Jehova watupa cisyomezyo icituyumya alimwi akutupa lusyomo. Utusyomezya kuti: “Kunyina cilwanyo cipangilwa kulwana nduwe iciyoozwidilila.” (Is. 54:17) Kaambo aaka katuyeezya twaambo totatwe ituyandika kapati.

14. Nkaambo nzi ncocitagambyi kuti basinkondonyina Leza balatulwana?

14 Cakusaanguna, mbotuli basikutobela Kristo, tulangila kusulaikwa. (Mt. 10:22) Jesu wakasinsima kuti basikwiiya bakwe bayoopenzyegwa kapati mumazuba aamamanino. (Mt. 24:9; Joh. 15:20) Cabili, businsimi bwa Isaya butucenjezya kuti basinkondoma tabakagoleli buyo aakutusulaika pe; pele bayoobelesya zilwanyo ziindene-indene ikutulwana. Zilwanyo eezyo zibikkilizya lweeno, bubeji alimwi akupenzya kapati. (Mt. 5:11) Jehova takabalesyi basinkondoma aaba kubelesya zilwanyo eezyi kutegwa batulwane. (Ef. 6:12; Ciy. 12:17) Pele tatweelede kuyoowa pe. Nkaambo nzi?

15-16. (a) Ino nkaambo nzi katatu nkotweelede kuyeeya, alimwi ino lugwalo lwa Isaya 25:4, 5 lwaamba nzi kujatikizya kaambo aaka? (b) Ino lugwalo lwa Isaya 41:11, 12 lucipandulula buti iciyoobacitikila aabo batulwana?

15 Amulange kaambo katatu nkotweelede kuyeeya. Jehova wakaamba kuti “kunyina cilwanyo” ciyoobelesyegwa kulwana ndiswe “iciyoozwidilila.” Mbubwenya mbuli bwaanda mbobutukwabilila kumvwula yaguwo, mbombubo Jehova mbwatukwabilila ‘kubukali bwabantu basilunya.’ (Amubale Isaya 25:4, 5.) Basinkondoma kunyina nobayoozwidilila kutuletela mapenzi aatamani.—Is. 65:17.

16 Kuyungizya waawo, Jehova ulaluyumya lusyomo lwesu mulinguwe kwiinda mukutupandulwida ciyoocitikila baabo ‘bafwundilide’ akaambo kandiswe. (Amubale Isaya 41:11, 12.) Tacikwe makani ambobasolekesya basinkondoma kutulwana naa mboibbebba nkondo, ciyoobacitikila cilikozyene: Basinkondo babantu ba Leza boonse “bayooba babuyo alimwi bayooloba.”

MBOTUYUMYA LUSYOMO LWESU MULI JEHOVA

Tulakonzya kuluyumya lusyomo lwesu muli Jehova kwiinda mukubala kujatikizya nguwe lyoonse mu Bbaibbele (Amubone muncali 17-18) *

17-18. (a) Mbuti kubala Bbaibbele mbokukonzya kuyumya lusyomo lwesu muli Leza? Amupe cikozyanyo. (b) Ino mbuti kuzinzibala kuyeeya lugwalo lwamwaka lwamu 2019 mbokuyootugwasya?

17 Tulaluyumya lusyomo lwesu muli Jehova kwiinda mukumuzyiba kabotu. Nzila ilikke mbotukonzya kumuzyiba kabotu Leza nkwiinda mukulibala Bbaibbele cakulomya akuzinzibala kuyeeya nzyotubala. Alimwi Bbaibbele lilijisi makani aasyomeka aajatikizya mbwaakabakwabilila bantu bakwe Jehova kaindi. Makani aayo atupa kuba alusyomo lwakuti unootulanganya noliba lino.

18 Amubone cikozyanyo cibotu ncaakabelesya Isaya ikupandulula mbwatukwabilila Jehova. Isaya wakaamba Jehova kuti mweembezi alimwi babelesi ba Leza wakabaamba kuti ntwana twambelele. Mboobu mbwaakaamba Isaya kujatikizya Jehova: “Ajanza lyakwe uyoobunganya twana twambelele antoomwe, alimwi uyootunyamuna acamba cakwe.” (Is. 40:11) Ciindi notubala majwi aaya aatondezya kuti Jehova ulatubukata mumaanza aakwe aanguzu, tulimvwa kukwabililwa alimwi akuliiba. Kutegwa tugwasyigwe kuzumanana kuliiba nokuba kuti tujisi mapenzi manji, muzike uusyomeka alimwi uucenjede wasala lugwalo lwa Isaya 41:10 kuba lugwalo lwamwaka wa 2019, “Utalibiliki pe, nkaambo ndime Leza wako.” Amuzinzibale kwaayeeya majwi aaya aawumbulizya. Ayoomuyumya ciindi nomulwana buyumuyumu ibuli kumbele.

LWIIMBO 38 Uyoomuyumya

^ munc. 5 Lugwalo lwamwaka ilwakasalwa lwamu 2019 lutupa twaambo totatwe ncotukonzya kukkalwa moyo nokuba kuti kucitika zintu zibi munyika naa noliba leelyo swebo kutugama notucitikilwa zintu zibi. Cibalo eeci cilatulanga-langa twaambo ooto akutugwasya kutalibilika kapati pele kusyoma muli Jehova. Amuzinzibale kuyeeya aalugwalo lwamwaka. Ikuti kamucikonzya, amulupete buya. Luyoomuyumya kujatikizya mapenzi aali kumbele.

^ munc. 1 Amubone Ngazi Yamulindizi yamu July 2016, peeji 18.

^ munc. 3 BUPANDULUZI BWAMABALA: Cisyomezyo makani aamasimpe naa kwaamba kuti cintu cimwi ciyoocitika ncobeni. Zisyomezyo nzyatupa Jehova zilakonzya kutugwasya kutalibilika kapati kujatikizya mapenzi ngotukonzya kujana mubuumi.

^ munc. 4 Majwi aakuti “Utayoowi pe” alaambwa ziindi zyotatwe mulugwalo lwa Isaya 41:10, 13, alimwi a 14. Tupango ntomunya ootu cakwiinduluka-induluka tubelesya bbala lyakuti “mebo” (kwaamba Jehova). Nkaambo nzi Jehova ncaakasololela Isaya kubelesya bbala lyakuti “mebo” cakwiinduluka-induluka? Kutegwa akankaizye kaambo kamasimpe kayandika kapati kakuti, tulakonzya kukkalwa moyo kuzintu nzyotulibilika lilikke buyo kuti twasyoma muli Jehova.

^ munc. 52 BUPANDULUZI BWAZIFWANIKISO: Banamukwasyi balwana masunko kumulimo, kuciswa-ciswa, mumulimo wakukambauka alimwi akucikolo.

^ munc. 54 BUPANDULUZI BWAZIFWANIKISO: Bamapulisa banyonganya muswaangano wa Bakamboni muŋanda, pele bakwesu abacizyi kunyina nobalibilika.

^ munc. 56 BUPANDULUZI BWAZIFWANIKISO: Kukomba Mumukwasyi lyoonse kulatugwasya kuliyumya.