1. Mbubwenya mbuli Mwami Davida, mubuzyo nzi tobamwi ngotukonzya kubuzya?

TOONSE tulayanda kupona muluumuno. Kunyina uyanda kulibilika. Nokuba boobo, zimwi ziindi tulakonzya kulibilika kapati. Nkakaambo kaako, babelesi ba Jehova bamwi balakonzya kubuzya mubuzyo nguwenya ngwaakabuzya Mwami Davida wakuti: “Ino ndilalibilika kwaciindi cilamfwu buti, akuusa mumoyo wangu buzuba abuzuba?”—Int. 13:2.

2. Ncinzi ncotutiibandike mucibalo eeci?

² Nokuba kuti toonse tulalibilika zimwi ziindi, kuli zintu nzyotukonzya kucita kutegwa tucesye kulibilika. Mucibalo eeci, tulasaanguna kubandika zintu zimwi izikonzya kutupa kulibilika. Mpoonya tulabandika zintu izili cisambomwe nzyotukonzya kucita kutegwa tuzumanane kubatama ciindi notujisi mapenzi.

3. Nzintu nzi zikonzya kutupa kulibilika, alimwi sena inga twazilesya?

³ Kunyina ncotukonzya kucita kujatikizya zintu zimwi izitupa kulibilika. Mucikozyanyo, tatukonzyi kulesya kudula kwacakulya, zisani, leenti yaŋanda mwaka amwaka, alimwi tatukonzyi kulesya babelesima naa basicikoloma kusola kutusunka kucita zintu cakutasyomeka naa kucita bwaamu. Alimwi tatukonzyi kulesya milandu iicitwa mucilawo cesu. Tulajana mapenzi aali boobu akaambo kakuti tupona munyika mwalo bantu banji mobacita zintu ziteendelani anjiisyo zyamu Bbaibbele. Saatani,  leza wanyika eeyi, ulizyi kuti bantu bamwi balakonzya kulekela “kulibilika kwamubweende bwazintu obuno” kubalesya kubelekela Jehova. (Mt. 13:22; 1Joh. 5:19) Aboobo tacitugambyi kuti nyika izwide mapenzi aapa bantu kulibilika kapati!

4. Ncinzi cikonzya kucitika ikuti twalibilika kapati kujatikizya mapenzi ngotujisi?

⁴ Tulakonzya kulibilika kapati kujatikizya mapenzi eesu cakuti ambweni inga catwaalila akuyeeya zintu zimbi buyo. Mucikozyanyo, tulakonzya kulibilika kuti tatukonzyi kujana mali akuula zintu nzyotuyandika naa kuti ambweni inga twaciswa akwaalilwa kuunka kumulimo naa kumaninwa mulimo buya. Alimwi tulakonzya kulibilika kuti tuyoocita cakutasyomeka ciindi twaakusunkwa kutyola mulawo wa Leza. Lino-lino Saatani uyoopa baabo mbeendelezya kubukila bantu ba Leza, aboobo tulakonzya kulibilika kujatikizya ncotuyoocita ciindi Saatani abantu bakwe baakutubukila. Tulakonzya kulibuzya kuti, ‘Sena cililubide kulibilika kujatikizya zintu eezyi?’

5. Ncinzi ncaakali kupandulula Jesu ciindi naakaamba kuti: “Amuleke kulibilika”?

⁵ Tulizyi kuti Jesu wakaambila basikwiiya bakwe kuti: “Amuleke kulibilika.” (Mt. 6:25) Sena Jesu wakali kwaamba kuti tatweelede kulibilika kujatikizya cintu cili coonse? Peepe! Amuyeeye kuti kaindi, babelesi ba Jehova bamwi abalo bakali kulibilika. Pele Jehova kunyina naakaleka kubakkomanina. * (1Bam. 19:4; Int. 6:3) Aboobo Jesu wakali kutuumbulizya buya. Tanaakali kuyanda kuti katulibilika kapati kujatikizya zintu nzyotuyandika mubuumi, cakuti mane buya mulimo wesu kuli Leza wanyonganizyigwa. Aboobo ino ncinzi ncotweelede kucita ciindi notwalibilika?—Amubone kabbokesi kakuti, “ Nzyomukonzya Kucita.”

6. Kweelana alugwalo lwa Bafilipi 4:6, 7, ncinzi cikonzya kutugwasya kubatama?

⁶ (1) Amupaile ciindi aciindi. Ciindi nomwalibilika kapati kujatikizya mapenzi aanu, amupaile kuli Jehova kulomba lugwasyo. (1Pet. 5:7) Uyakwiingula mipailo yanu kwiinda mukumupa “luumuno lwa Leza oolo lwiinda maano oonse.” (Amubale Bafilipi 4:6, 7.) Aboobo Jehova ulakonzya kumupa luumuno oolo kwiinda mukumupa muuya wakwe uusalala.—Gal. 5:22.

7. Ncinzi ncotweelede kuyeeya ciindi notupaila kuli Leza?

⁷ Ciindi nomupaila kuli Jehova, amumwaambile bwini mbomulimvwide. Amumwaambile cacigaminina penzi ndyomujisi, alimwi akumupandulwida mbomulimvwa kujatikizya penzi eelyo. Ikuti naa kuli cikonzya kucitwa kutegwa penzi eelyo limane, amulombe busongo kulinguwe kutegwa mucizyibe cintu eeco alimwi akulomba nguzu zyakuti mukonzye kucicita. Kuti naa kunyina cikonzya kucitwa kutegwa penzi limane, amumulombe Jehova kuti amugwasye kutaciindizya kulibilika kujatikizya penzi eelyo. Ciindi nomupaila mipailo iigaminide, mukuya kwaciindi muyoolibonena caantangalala mbwayakuyiingula Jehova. Kuti naa mupailo wanu tiiwaingulwa mpoonya-mpoonya nomwamana kupaila, mutatyompwi pe. Jehova ulayanda kuti muzumanane kupaila alimwi akucita oobo cacigaminina.—Lk. 11:8-10.

8. Ncinzi ncotweelede kubikkilizya mumipailo yesu?

⁸ Ciindi nomumwaambila nzyomulibilika Jehova kwiinda mumupailo, amubone kuti mwabikkilizya amajwi aakulumba. Cilayandika kuyeeya zintu zibotu zyoonse nzyotujisi, nokuba  kuti bukkale bwesu mbuyumu kapati. Pele ino ncinzi ncomukonzya kucita ikuti naa kamutazyi mbomukonzya kumwaambila Jehova kujatikizya mbomulimvwa? Amuyeeye kuti Jehova uyakwiingula mupailo wanu, nokuba kuti cilikke ncomukonzya kwaamba ncakuti, ‘Akaka ndigwasye!’—2Mak. 18:31; Rom. 8:26.

9. Ino lukwabililo lwini-lwini inga twalujana buti?

⁹ (2) Amusyome busongo bwa Jehova, ikutali busongo bwanu. Kuciindi camusinsimi Isaya, bantu bamu Juda bakali kuyoowa kulwanwa abana Asuri. Akaambo kakuti bantu bamu Juda tiibakali kuyanda kuzundwa abana Asuri, bakalomba lugwasyo kubana Egepita. (Is. 30:1, 2) Jehova wakabacenjezya kuti kusyoma bana Egepita kwakali kuyoobanjizya mumapenzi. (Is. 30:7, 12, 13) Kwiinda mumusinsimi Isaya, Jehova wakabaambila bantu aaba mbobakali kukonzya kujana lukwabililo lwini-lwini. Wakaamba kuti: “Mulaba anguzu kufwumbwa buyo kuti mubatame akuba alusyomo” muli Jehova.—Is. 30:15b.

10. Muubukkale buli buti motukonzya kutondezya lusyomo lwesu muli Jehova?

¹⁰ Mbuti mbotukonzya kutondezya lusyomo muli Jehova? Amubone zikozyanyo eezyi. Amweezeezye kuti mwajana mulimo uuvwolwa mali manji pele uuyandika kuti kamubeleka mawoola manji kapati alimwi uuyoomupa kuti kamutamubelekeli kabotu Jehova mbuli mbomucita lino. Naa ambweni kumulimo muntu umwi watalika kutondezya kuti ulamuyanda, pele muntu ooyo tali mubelesi wa Leza uubbapatizyidwe. Naa amweezeezye kuti munamukwasyi ngomuyandisya kapati wamwaambila kuti: “Musale ngomuyanda kapati akati kandime a Leza wanu?” Mubukkale boonse oobu, inga camukatazya kapati kusala, pele mubukkale bumwi abumwi, Jehova uyoomupa busolozi mbomuyandika. (Mt. 6:33; 10:37; 1Kor. 7:39) Lino mubuzyo ngwakuti, Sena inga mwabusyoma busolozi oobo akubutobela?

11. Nzibalo nzi zyamu Bbaibbele nzyotukonzya kubala kutegwa tuzumanane kubatama ciindi notukazyigwa?

¹¹ (3) Amwiiye kuzikozyanyo zibotu alimwi azibi. Mu Bbaibbele muli zibalo zinji izitondezya mbociyandika kapati kubatama alimwi akusyoma muli Jehova. Ciindi nomubala zibalo eezyi, amubone icakagwasya babelesi ba Leza kuzumanana kubatama ciindi nobakali kukazyigwa kapati. Mucikozyanyo, ciindi ba Juda bankuta mpati nobakaambila baapostolo kuti baleke kukambauka, tiibakayoowa. Muciindi caboobo, cabusicamba bakaamba kuti: “Tweelede kumvwida Leza mbwali mweendelezi kutali bantu.” (Mil. 5:29) Nociba ciindi nobakaumwa, baapostolo aaba bakalibateme. Nkaambo nzi? Nkaambo bakalizyi kuti Jehova wakali kulubazu lwabo. Wakali kubakkomanina. Aboobo bakazumanana kukambauka makani mabotu. (Mil. 5:40-42) Mbubwenya buyo, ciindi sikwiiya Sitefano naakali kuyanda kujaigwa, wakazumanana kuba muluumuno cakuti busyu bwakwe bwakalibonya “mbuli busyu bwamungelo.” (Mil. 6:12-15) Nkaambo nzi? Nkaambo wakalisinizyide kuti Jehova wakali kumukkomanina.

12. Kweelana alugwalo lwa 1 Petro 3:14 alimwi a 4:14, nkaambo nzi ncotukonzya kukkomana ciindi notupenzyegwa?

¹² Baapostolo bakalisinizyide kuti Jehova wakali aambabo. Wakalibapede nguzu zyakucita maleele. (Mil. 5:12-16; 6:8) Oobo tabusyi mbocibede kulindiswe mazuba aano. Nokuba boobo, kwiinda mu Jwi lyakwe, caluyando Jehova ulatusyomezya kuti ciindi notwapenga akaambo kabululami, ulatukkomanina alimwi muuya wakwe ulaandiswe. (Amubale 1 Petro 3:14; 4:14.) Aboobo tatweelede kulibilika kapati kujatikizya ncotuyoocita ciindi twaakupenzyegwa kumbele. Muciindi caboobo,  tweelede kubeleka canguzu lino kuyumya lusyomo lwesu lwakuti Jehova ulakonzya kutugwasya alimwi akutufwutula. Mbubwenya mbobakacita basikwiiya aaba bakaindi, tweelede kucisyoma cisyomezyo ca Jesu cakuti: “Ndiyoomupa majwi abusongo, eezyo basikumukazya boonse nzyobatakakonzyi kukaka naa kukazya.” Tulijisi lusyomo lwakuti: “Kwiinda mukuliyumya kwanu, muyoofwutula buumi bwanu.” (Lk. 21:12-19) Alimwi mutalubi kuti Jehova ulaayeeya makani oonse aajatikizya babelesi bakwe basyomeka ibakafwa. Akaambo kamakani aayo, uyoobabusya.

13. Mbuti mbotukonzya kugwasyigwa kwiinda mukubala izyakabacitikila aabo ibakaalilwa kuzumanana kubatama akusyoma Jehova?

¹³ Alimwi tulakonzya kwiiya kuli zyeezyo izyakabacitikila aabo ibakaalilwa kuzumanana kubatama akusyoma Jehova. Kubala zikozyanyo eezyo zibyaabi inga kwatugwasya kutegwa tutalubizyi mbuli mbobakacita balo. Mucikozyanyo, kumatalikilo aabulelo bwakwe, Mwami Asa waba Juda wakasyoma Jehova ciindi mpi yabasikalumamba mpati noyakaboola kuti imulwane, alimwi Jehova wakamulongezya kwiinda mukumupa kuzunda. (2Mak. 14:9-12) Pele kumbele, ciindi mpi yabasikalumamba nsyoonto kapati ya Mwami Basa wa Israyeli noyakaboola kumulwana, Asa wakabbadela mpi yabana Siriya kutegwa imugwasye muciindi cakulanga kuli Jehova kuti amufwutule, mbubwenya mbwaakacitide musyule. (2Mak. 16:1-3) Alimwi kumamanino aabuumi bwakwe, ciindi naakaciswa kapati, Asa kunyina naakasyoma Jehova kuti amugwasye.—2Mak. 16:12.

14. Ncinzi ncotukonzya kwiiya kuzwa kukulubizya kwa Asa?

¹⁴ Kumatalikilo, Asa wakasyoma Jehova ciindi naakajisi mapenzi. Pele kumbele wakaalilwa kusyoma Jehova kuti amugwasye, aboobo wakayanda kwaalwana mapenzi munguzu zyakwe. Kumatalikilo, makanze aa Asa aakulomba bana Siriya kuti bamugwasye kulwana bana Israyeli akali kulibonya mbuli kuti alazwidilila. Pele kuzwidilila kwakwe kwakali kwakaindi kaniini buyo. Jehova kwiinda mumusinsimi wakamwaambila kuti: “Akaambo kakuti wakasyoma mwami wa Siriya muciindi cakusyoma Jehova Leza wako, impi yabasikalumamba yamwami wa Siriya yaloboka mumaanza aako.” (2Mak. 16:7) Aboobo tweelede kucenjela akutayeeya kuti tulakonzya kwaamana mapenzi eesu kakunyina kulomba Jehova kuti atusololele kwiinda mu Jwi lyakwe. Nociba ciindi notweelede kusala cakufwambaana, tweelede kukkazika moyo akusyoma Jehova, mpoonya uyootugwasya kusala cabusongo.

15. Ncinzi ncotukonzya kucita ciindi notubala Bbaibbele?

¹⁵ (4) Amuswate zibalo zyamu Bbaibbele. Ciindi nomwajana zibalo zyamu Bbaibbele izitondezya mbociyandika kuzumanana kubatama alimwi akusyoma Jehova, amusoleke kuziswata zibalo eezyo. Inga camugwasya kuziswata kwiinda mukuzibala cakupozya naa kuzilemba alimwi akunooziinduluka-induluka kuzibala ciindi aciindi. Jehova wakaambila Joshua kubala bbuku lwa Mulawo caansaansi kutegwa kacita zintu cabusongo. Nzyaakali kubala mu Mulawo zyakamugwasya kutayoowa alimwi akuba abusicamba bwakusololela bantu ba Leza. (Jos. 1:8, 9) Zibalo zinji izili mu Jwi lya Leza zilakonzya kumugwasya kubatama mubukkale kanji-kanji ibukonzya kumupa kulibilika alimwi akuyoowa.—Int. 27:1-3; Tus. 3:25, 26.

16. Mbuti Jehova mbwabelesya bakwesu abacizyi kutugwasya kuzumanana kubatama akumusyoma?

¹⁶ (5) Amuyanzane abantu ba Leza. Jehova ubelesya bakwesu abacizyi kutugwasya kuzumanana kubatama alimwi akumusyoma. Kumiswaangano tulagwasyigwa kuzwa kumakani  aapegwa acibumbili, kubwiinguzi bwabaswiilizi alimwi akumibandi iikulwaizya njotuba aanjiyo abakwesu abacizyi. (Heb. 10:24, 25) Alimwi tulakonzya kukulwaizyigwa ciindi notubaambila mbotulimvwa balongwe besu mumbungano. “Jwi libotu” kuzwa kumulongwe lilakonzya kutugwasya kucesya kulibilika.—Tus. 12:25.

17. Kweelana alugwalo lwa Bahebrayo 6:19, mbuti bulangizi bwesu mbobukonzya kutupa kuba anguzu nomuba mubukkale bukatazya?

¹⁷ (6) Amuyumye bulangizi bwanu. Bulangizi bwesu buli mbuli “ngobyo yiimika bwato yabuumi bwesu,” butupa kuba anguzu nomuba mubukkale bukatazya naa notujisi mizeezo iilibilisya. (Amubale Bahebrayo 6:19.) Amuzinzibale kuyeeya cisyomezyo ca Jehova cakumbele mwalo munoonyina mizeezo iitali kabotu. (Is. 65:17) Amweezeezye kuti muli munyika mpya yaluumuno, mwalo munoonyina zintu zibyaabi. (Mik. 4:4) Alimwi muyoobuyumya bulangizi bwanu ciindi nomwaambila bamwi kujatikizya mbubo. Amucite kufwumbwa nzyomukonzya mumulimo wakukambauka alimwi akugwasya bantu kuba basikwiiya. Ikuti mwacita oobo, inga mwaba “alusyomo luyumu mubulangizi kusikila kumamanino.”—Heb. 6:11.

18. Ncinzi cilangilwa kuyoocitika kumbele, alimwi ino ncinzi ncotukonzya kucita?

¹⁸ Akaambo kakuti tuli kumamanino aabwende bwazintu oobu, tuyoojana mapenzi manji aakonzya kutupa kulibilika. Lugwalo lwesu lwamwaka wa 2021 inga lwatugwasya kulwana mapenzi aayo akuzumanana kubatama, ikutali kwiinda munguzu zyesu, pele kwiinda mukusyoma Jehova. Mumwaka uuno, atutondezye kwiinda mumicito yesu kuti tulijisi lusyomo mucisyomezyo ca Jehova cakuti: “Mulaba anguzu kufwumbwa buyo kuti mubatame akuba alusyomo.”—Is. 30:15.