Skip to content

Skip to table of contents

MAKANI AAKULUULA

Ndakacita Nzyondakeelede Kucita

Ndakacita Nzyondakeelede Kucita

KWAMYAKA iinda ku 30, mukwesu Donald Ridley wakali loya iwakali kwiiminina Bakamboni ba Jehova munkuta. Wakabeleka canguzu kugwasya bamadokota alimwi ababetesi kumvwisya kuti balwazi balijisi lwaanguluko lwakukaka kubikkwa bulowa. Mukwesu Don Ridley wakabagwasya kapati Bakamboni ba Jehova kuzunda milandu minji munkuta zipati zyamu United States. Kubalongwe bakwe wakazyibidwe kuti ngu Don, wakali musungu, uulicesya alimwi wakalilyaabide kubeleka.

Mu 2019, mukwesu Don wakaciswa bulwazi butasilikiki. Bulwazi oobu bwakakkomena cakufwambaana, aboobo wakafwa mu August 16, 2019. Lino ngaaya makani aajatikizya buumi bwakwe.

Ndakazyalwa mu 1954, ku St. Paul, Minnesota, U.S.A., mumukwasyi wa Bakatolika iwatakavwubide kapati. Ndendime wabili akati kabana bosanwe. Nindakacili mwana ndakali kuunka kucikolo caba Katolika alimwi ndakali kugwasyilizya mupaizi muzintu zicitwa mucikombelo. Pele tiindakajisi luzyibo lunji lwamu Bbaibbele. Nokuba kuti ndakali kusyoma kuti kuli Leza iwakalenga zintu zyoonse, tiindakajisi lusyomo naaceya kujatikizya cikombelo eeci.

MBONDAKAIYA KASIMPE

Mumwaka wakusaanguna nindakali ku William Mitchell College of Law, Bakamboni ba Jehova bakandiswaya kuŋanda. Mubuzuba oobo ndakajisi bubi kuwasya zisani pele banabukwetene aaba caluzyalo bakazumina kuti bayooboola alimwi kutegwa tukabandike. Nobakapiluka, ndakababuzya mibuzyo yobilo yakuti: “Nkaambo nzi bantu bacita zibi ncobazwidilila kwiinda baabo ibacita zintu zibotu?” alimwi awakuti “Ino lukkomano lwini-lwini inga twalujana buti?” Aboobo bakandipa bbuku lyakuti The Truth That Leads to Eternal Life alimwi a Bbaibbele lya Busanduluzi Bwanyika Mpya, ilyakali kulibonya kabotu kapati alimwi ilyakajisi civwumbyo camusyobo wanyanzabili. Mpoonya ndakazumina kwiiya Bbaibbele. Eeci cakandigwasya kuzyiba zintu zinji kapati alimwi zikkomanisya. Ndakakkomana kapati kuzyiba kuti Bwami bwa Leza njemfwulumende iiyoolela nyika. Ndakabona kuti bweendelezi bwabantu bwaalilwa cakumaninina alimwi bwaleta macise, kupenga alimwi akutalulama.

Ndakalyaaba kuli Jehova kumatalikilo amwaka wa 1982 alimwi ndakabbapatizyigwa mumwaka nguwenya ooyu amuswaangano wacooko iwakajisi mutwe wakuti, “Kasimpe ka Bwami” (Kingdom Truth) ku St. Paul Civic Center. Nsondo yakatobela ndakapiluka ku civic center kuyoolemba musunko wabuloya ku Minnesota. Kumatalikilo aamwezi wa October, ndakamvwa kuti ndakapasa, calo cakapa kuti ndeelele kubeleka mulimo wabuloya.

Amuswaangano wa “Kasimpe ka Bwami” ndakaswaangana aba Mike Richardson bamukwasyi wa Beteli ku Brooklyn, ibakandaambila kuti Ofesi Yamilawo yakatalisyigwa kumaofesi mapati. Ndakayeeya majwi aamuntu umwi uulemekwa muna Etiopiya aali kulugwalo lwa Milimo 8:36 mpoonya akulibuzya kuti, ‘Ino ncinzi cindilesya kulembela mulimo waku Beteli kutegwa ndikabeleke mu Ofesi Yamilawo?’ Aboobo ndakalembela mulimo waku Beteli.

Bazyali bangu tiibakakkomana akaambo kakuti ndakaba Kamboni wa Jehova. Bataata bakandibuzya kuti naa ndakali kuyakuubeleka mulimo wabuloya ku Beteli. Ndakabaambila kuti ndinoobeleka mulimo wakulisungula. Alimwi ndakabaambila kuti ndinoopegwa mali akuligwasyilizya masyoonto buyo amwezi, mbubwenya mbuli bamukwasyi wa Beteli boonse.

Akaambo kakuti ndakalijanide kale mulimo kunkuta, tiindakaunka mpoonya-mpoonya, ndakaunka mu 1984. Ndakapegwa mulimo wakubelekela mu Ofesi Yamilawo. Luzyibo ndondakajana ciindi nondakabeleka kunkuta lwakandigwasya kulibambila zintu izyakali kuboola kumbele.

KUBAMBULULWA KWA STANLEY THEATER

Mboyakali kulibonya Stanley Theater ciindi noyakaulwa

Busena bwiitwa kuti Stanley Theater mu Jersey City, ku New Jersey, bwakaulwa mu November 1983. Bakwesu bakalomba kutegwa bazumizyigwe kubambulula malaiti alimwi amapaipi abusena oobu. Ciindi nobakaswaangana abalupati-pati badolopo, bakwesu bakapandulula kuti bakajisi makanze aakupanga Stanley Theater kuba ŋanda yakucitila miswaangano mipati ya Bakamboni ba Jehova. Kucita boobo kwakali buyumuyumu. Milawo yamu Jersey City yaamba kuti maanda aakukombela taayelede kuyakilwa mutauni mwini, pele muzilawo oomo imukkala bantu. Stanley Theater yakali mudolopo abusena bucitilwa makwebo, akaambo kaceeci, balupati-pati badolopo bakakaka kubazumizya busena oobu bakwesu. Bakwesu bakatola makani aaya kunkuta, pele makani aabo tanaakalanganizyigwa.

Nsondo yakusaanguna nondakasika ku Beteli, imbunga yakatola makani aajatikizya kukasyigwa ooku kunkuta. Akaambo kakuti ndakalibelekede kale kwamyaka yobilo kunkuta yaku St. Paul, Minnesota, ndakaliizyi mboyeenda milandu iili boobu. Sikutwiiminina kunkuta umwi wakaamba kuti Stanley Theater yakabelesyegwa kale kucitila zintu ziindene-indene, kaili ŋanda yakucitila zisobano, kutondezya mafilimu alimwi anyimbo. Aboobo, ino nkaambo nzi ncocitali mumulawo kucitila zintu zyabukombi? Nkuta yakakalanga-langa kaambo alimwi yakakosola kuti balupati-pati bamu Jersey City tiibakalulemeka lwaanguluko lwesu lwabukombi. Mpoonya nkuta yakabalailila kuti batupe mapepa aakutuzumizya kwiibambulula Stanley Theater, aboobo ndakatalika kubona Jehova mbwaakali kwiilongezya mbunga yakwe kujatikizya mboibelesya Ofesi Yamilawo kutegwa mulimo wakwe uyaambele. Ndakakkomana kapati kutola lubazu mumakani aaya kunkuta.

Bakwesu bakatalika mulimo mupati wakubambulula, aboobo muswaangano wakumanizya cikolo ca Gileadi canamba 79 wakacitilwa mu Ŋanda Yakucitila Miswaangano Mipati mu Jersey City mu September 8, 1985, kakutanainda mwaka kuzwa ciindi mulimo wakubambulula nowakatalika. Ndakakkomana kapati kugwasya mumulimo wa Jehova ooyu. Wakandikkomanisya kapati kwiinda mulimo wabuloya ngondakali kubeleka kanditanasika ku Beteli. Tiindakazyi kuti Jehova wakali kuyoondibelesya mumakani manji aamunkuta.

KWIIMININA LWAANGULUKO LWABUSILISI BUTABIKKILIZYI BULOWA

Kuma 1980, bamadokota tiibakali kukulemeka kusala kwa Kamboni wa Jehova kujatikizya busilisi butabikkilizyi bulowa. Babetesi bunji bwaziindi bakali kuyeeya kuti bamakaintu bamitide tabajisi nguzu zyakukaka kubikkwa bulowa. Bakali kuyeeya kuti, ikuti mukaintu uumitide wakaka kubikkwa bulowa, ulakonzya kufwa alimwi mwana wakali kuyookomena katajisi banyina.

Mu December 29, 1988, mucizyi Denise Nicoleau wakaswekelwa bulowa bunji ciindi naakatumbuka. Busani bwamubulowa butegwa hemoglobin nobwakaceya kusika ku 5.0, dokota wakaambila mucizyi ooyu kuti azumine kubikkwa bulowa. Pele Mucizyi Nicoleau wakakaka. Bacibbadela bakalomba mubetesi kuti naa inga wabazumizya kumubikka bulowa mucizyi ooyu. Mubetesi ooyu kunyina naakamulekela Mucizyi Nicoleau naa balumi bakwe kutegwa baambe mbobalimvwa kujatikizya makani aaya alimwi kunyina naakabazyibya kuti ngowakazumizya bacibbadela kuti bamubikke bulowa Mucizyi Nicoleau.

Muli Bwasanu, December 30, bacibbadela bakamubikka bulowa Mucizyi Nicoleau nokuba kuti balumi bakwe alimwi abanamukwasyi mbobakali limwi bakakaka cakumaninina kuti abikkwe bulowa. Mangolezya aayo, banamukwasyi banji alimwi abaalu bamwi bakaangwa akaambo kakusinkilila bulo kutegwa mucizyi Nicoleau atabikkwi bulowa. Mafwumofwumo aamu Mujibelo, December 31, makani aaya akamwaika mu New York City alimwi akabalwa anyuzi aba Long Island.

Mebo aba Philip Brumley katucili bana-bana

Mafwumofwumo mu Muhulo, ndakabandika amubetesi wakunkuta mpati, Milton Mollen. Ndakamupandulwida mbwaakabede makani oonse aakuti mubetesi umwi wakazumizya kuti mucizyi abikkwe bulowa kakunyina kumuzumizya kuti aambe mbwaakali kulimvwa. Mubetesi Mollen wakandilomba kuunka kuofesi yakwe kumazuba kutegwa tukabandike twaambo alimwi amilawo iijatikizyidwe mumulandu ooyu. Ba Philip Brumley balangizi mu Ofesi Yamilawo ku Beteli bakandisindikila kuofesi yaba Mollen mangolezya aayo. Mubetesi alimwi wakatamba mubetesi ooyo iwakali kwiiminina cibbadela kutegwa atusangane. Makani akabbebba. Mukwesu Brumley wakandilembela akapepa kundaambila kuti “kkazika moyo.” Mubwini wakacita kabotu nkaambo ndakalifwundilide kapati kuyanda kutondezya mubetesi wacibbadela kuti wakalilubizyide.

Kuzwa kulumwensyi kuya kululyo: Ba Richard Moake, ba Gregory Olds, ba Paul Polidoro, ba Philip Brumley, mebo alimwi aba Mario Moreno​—bamaloya besu mubuzuba makani naakali kubandikwa mu Nkuta Mpati yaku U.S. mukaambo kajatikizya ba Watchtower aba Village of Stratton.​—Amubone Sinsimuka! yamu January 8, 2003

Nokwakainda ciindi cisyoonto buyo, Mubetesi Mollen wakaamba kuti makani aaya ngaanooli aakusaanguna kulanganizyigwa juunza mafwumofwumo. Notwakazwa muofesi yakwe, Mubetesi Mollen wakaamba kuti mubetesi wacibbadela “mulandu ulalangilwa kumuwida juunza.” Eeci cakali kwaamba kuti cakali kuyoomukatazya kapati mubetesi wacibbadela kutondezya kuti bacibbadela bakalijisi nguzu zyakusinikizya mucizyi Nicoleau kuti abikkwe bulowa. Ndakalimvwa kuti Jehova wali kundisyomezya kuti tulakonzya kuuzunda mulandu ooyu. Cakali kugambya kubona kuti Jehova wakali kutubelesya kutegwa azuzikizye makanze aakwe.

Busiku boonse twakali kulibambila kujatikizya nzyotuyakwaamba buzuba butobela. Nkuta yakali buyo afwaafwi a Beteli yaku Brooklyn, aboobo bunji bwabakwesu bamu Ofesi yesu Yamilawo bakaunka kunkuta kuyooswiilila makani. Ciindi babetesi bone nobakaamvwa makani ngotwakaamba, bakaamba kuti kubikkwa bulowa tiikwakeelede kucitwa. Alimwi bankunta mpati bakaamba kuti tiicakali mumulawo kumubikka bulowa mulwazi kamutanamvwa mbwayeeya kujatikizya makani aaya.

Bankunta mpati yaku New York bakaazumina makani akuti mucizyi Nicoleau wakalijisi lwaanguluko lwakulisalila busilisi butabikilizyi bulowa. Ooyu wakali mulandu umwi akati kamilandu yone iyakali kujatikizya bulowa kunkuta mpati mondakajisi coolwe cakutola lubazu. (Amubone kabbokesi kakuti: “ Kuzunda Kunkuta Mpati yaku United States.”) Ndakabasangana bakwesu ibakali kubelekela mu Ofesi Yamilawo ku Beteli, kulanganya milandu iijatikizya kukwabilila bana, kulekana alimwi amilawo ijatikizya masena akuyakila alimwi amayake.

LUKWATANO ALIMWI ABUUMI BWAMUKWASYI WANGU

Mebo abakaintu bangu ba Dawn

Ciindi cakusaanguna notwakazyibana aba Dawn, bakalilekedwe kubalumi babo alimwi bakajisi bana botatwe. Bakali kulibelekela mulimo wakumubili alimwi akucita bupainiya. Bakainda mubukkale buyumu, aboobo ndakakkomana kapati kubona mbobakakanzide kubelekela Jehova. Mu 1992, notwakaunka ku Muswaangano Wacooko wakajisi mutwe wakuti “Basikunyamuna Mumuni” (“Light Bearers”) mu New York City, ndakabalomba kuti tuzyibane kabotu. Mpoonya twakakwatana mwaka iwakatobela. Kuba amukaintu uubikka Jehova lyoonse mubusena bwakusaanguna alimwi uumweta-mweta cakali cipego kuzwa kuli Jehova. Masimpe, ba Dawn bakandicitila zintu zibotu mazuba oonse aabuumi bwesu.—Tus. 31:12.

Ciindi notwakakwatana, mwana wakusaanguna wakajisi myaka iili 16, wabili iili 13 mpoonya watatu iili 11. Ndakali kuyanda kuba usyi uuli kabotu kulimbabo, aboobo ndakali kubala cakusitikila alimwi akuzitobela zyoonse nzyondakali kubala mumabbuku eesu kujatikizya kuba muzyali wakujana. Mumyaka yakatobela, kwakali kuba buyumuyumu, pele ndilikkomene kuti bana bakali kundibona kuti ndakali mulongwe wabo uusyomeka alimwi usyi siluyando. Balongwe babana besu lyoonse bakalaangulukide kuswaya kuŋanda yesu alimwi twakali kukkomana kuba abakubusi aaba ibasangalizya akati kesu.

Mu 2013, mebo aba Dawn twakalongela kudolopo lya Wisconsin kutegwa tukalanganye bazyali besu ibakacembeede. Cakandigambya ncakuti, mulimo wangu waku Beteli tiiwakamana pe. Ndakatambwa kuti ndizumanane kugwasya mbunga mumakani aamilawo kandili sikulisungula ciindi aciindi.

KUCINCA KUGAMBYA

Mu September 2018, ndakazyiba kuti kuli cakalubide agoyooyo lyangu. Dokota wakandilanga-langa, pele taakacijana icakali kuleta penzi eelyo. Mpoonya dokota uumbi wakapa muzeezo wakuti ndikabonane adokota ulanganya penzi lili boobu. Mu January 2019, dokota aumbi wakandaambila kuti kulangilwa kuti ndakajisi bulwazi bukatazya kapati bwalo mukuya kwaciindi ibwakali kuyoonyonganya mubili wangu woonse.

Nokwakainda mazuba otatwe, nondakali kusobana cisobano ncondiyandisya, ndakawa akutyoka janza lyalulyo. Ndakacisobana cisobano eeci kwamyaka minji alimwi ndakali kucita kabotu kapati. Aboobo ndakazyiba kuti milambi yangu tiiyakacili kubeleka kabotu. Ndakagambwa kapati kubona bulwazi oobu mbobwakakomena cakufwambaana. Cakatalika kundaalila kwaambaula, kweenda alimwi akumena cintu cili coonse.

Ndilikkomene kapati kuti ndakacikonzya kutola lubazu kugwasyilizya mbunga ya Jehova amulimo wangu wabuloya. Alimwi ndilikkomene kapati kuti ndakalemba zibalo zinji zyamagazini izibalwa abamadokota, bamaloya alimwi ababetesi. Kunze lyaboobo, ndakalijisi coolwe cakwiiminina lwaanguluko lwabantu ba Jehova munyika yoonse ilwakusala busilisi ibutabikkilizyi kubikkwa bulowa. Nokuba kuti ndakacita zyoonse eezyi, ndaamba mbuli mbwaakaamba mulembi wa Bbaibbele Luka kulugwalo lwa Luka 17:10 kuti: ‘Ndili muzike buyo. Ndakacita nzyondakeelede kucita.’