Skip to content

Skip to table of contents

Amumuzyibe Sinkondonyoko

Amumuzyibe Sinkondonyoko

“Tulizizyi nzila [zya Saatani] zyabucenjezu.”—2KOR. 2:11.

NYIMBO: 150, 32

1. Ncinzi Jehova ncaakayubununa kujatikizya sinkondoma mu Edeni?

CAKUTADOONEKA Adamu wakalizyi kuti nzoka tazyaambauli. Aboobo weelede kuti wakayeeyela kuti cilenge camuuya cimwi cakaambaula a Eva kwiinda munzoka. (Matl. 3:1-6) Adamu a Eva kunyina ncobakazyi kujatikizya cilenge camuuya eeci. Nokuba boobo, Adamu wakalisalila kuzangila Usyi wakujulu siluyando alimwi akusangana cilenge camuuya eeci ncaatakazyi mukukazya makanze aa Leza. (1Tim. 2:14) Mpoonya-mpoonya, Jehova wakatalika kuyubununa makani aajatikizya sinkondo ooyu iwakeena Adamu a Eva, alimwi wakasyomezya kuti cilenge cibyaabi eeci cakali kuyoonyonyoonwa. Pele Jehova alimwi wakacenjezya kuti kwaciindi cili mbocibede, cilenge camuuya eeco icakaambaula kwiinda munzoka cakali kuyooba anguzu zyakukazya baabo ibamuyanda Leza.—Matl. 3:15.

2, 3. Nkaambo nzi ncokuli buyo makani masyoonto aakaambwa kujatikizya Saatani mane kuzikusika ciindi Mesiya naakaboola?

2 Jehova kunyina naakatwaambila zina lyamungelo iwakamuzangila. * Alimwi Leza wakasala kuti atayubununi nobuba bupanduluzi bwazina lyasinkondo ooyu kusikila nokwakainda myaka iili 2,500 kuzwa ciindi buzangi bwakusaanguna nobwakacitika. (Job. 1:6) Alimwi buya, kuli buyo mabbuku otatwe mu Magwalo aa Chihebrayo, 1 Makani, Jobu, alimwi a Zekariya, aamba zina lyakuti Saatani, lyalo ilyaamba “Sikukazya.” Nkaambo nzi ncokuli buyo makani masyoonto aakaambwa kujatikizya sinkondoma mane kuzikusika ciindi Mesiya naakaboola?

3 Cilasalala kuti Jehova tanaakayanda kuti Saatani abe abulemu butamweelede kwiinda mukupa kuti zibeela zinji zya Magwalo aa Chihebrayo zyaambe kujatikizya nguwe amicito yakwe. Kaambo kapati ikakapa kuti Jehova asololele cibeela ca Magwalo aaya kuti cilembwe kakali kakuzyibya Mesiya alimwi akusololela bantu ba Leza kulinguwe. (Lk. 24:44; Gal. 3:24) Eeco nocakazuzikizyigwa alimwi a Mesiya naakaboola, Jehova wakamubelesya walo alimwi abasikwiiya bakwe kuyubununa zintu zinji nzyotuzyi kujatikizya Saatani alimwi abangelo ibakamusangana. * Eeci cileelela, mbwaanga Jehova uyoobelesya Jesu alimwi abalelinyina bananike kunyonyoona Saatani abasikumutobela.—Rom. 16:20; Ciy. 17:14; 20:10.

4. Nkaambo nzi ncotuteelede kulibilika kapati kujatikizya Diabolosi?

4 Mwaapostolo Petro upandulula Saatani Diabolosi kuti ‘ngusyuumbwa wabutambo uuvwuluma,’ mpoonya Johane umwaamba kuti ‘muzoka’ alimwi akuti “simwaaba.” (1Pet. 5:8; Ciy. 12:9) Pele tatweelede kulibilika kapati kujatikizya Diabolosi, nkaambo nguzu zyakwe zilaampozigolela. (Amubale Jakobo 4:7.) Tulakwabililwa a Jehova, Jesu, alimwi abangelo basyomeka. Kwiinda mukugwasyigwa ambabo, tulakonzya kumukazya sinkondoma. Nokuba boobo, tweelede kubuzyiba bwiinguzi bwamibuzyo yotatwe iyandika kapati: Ino Saatani ujisi nguzu zinji buti? Mbuti mbwasola kubayunga bantu? Nzintu nzi nzyatakonzyi kucita? Notubandika mibuzyo eeyi, tulalanga-langa aziiyo nzyotukonzya kwiiya.

INO SAATANI UJISI NGUZU ZINJI BUTI?

5, 6. Nkaambo nzi mfwulumende zyabantu ncozitakonzyi kubapa zintu nzyobayandika kapati bantu?

5 Mweelwe uuli mbuubede wabangelo wakamusangana Saatani mubuzangi bwakwe. Kalitanacitika Zambangulwe, Saatani wakoongolezya bamwi babo mukutalilemeka kwiinda mukoonana abana basimbi babantu. Bbaibbele lilakayubununa kaambo aaka kamasimpe kwiinda mukwaamba munzila yacikozyanyo kuti simwaaba wakali kukwelelezya cibeela catatu canyenyeezi zyakujulu antoomwe anguwe. (Matl. 6:1-4; Jud. 6; Ciy. 12:3, 4) Ciindi bangelo aabo nobakazwa mumukwasyi wa Leza, bakatalika kweendelezyegwa a Saatani. Nokuba boobo, bangelo aaba tabali buyo kakamu kabasikuleta manyongwe. Kwiinda mukutobelezya Bwami bwa Leza, Saatani wakatalisya mfwulumende yakwe akulibikka kali mwami wanjiyo. Mubusena ibutalibonyi, Saatani wakabikka madaimona muzibeela-beela akubamba mfwulumende, wakaapa bweendelezi akwaabikka kuba baleli banyika.—Ef. 6:12.

6 Kwiinda mukubelesya mbunga yakwe iitalibonyi, Saatani ulazyeendelezya mfwulumende zyabantu zyoonse. Kaambo aaka kakaambwa munzila iisalede ciindi Saatani naakatondezya Jesu “mami oonse aamunyika” akumwaambila kuti: “Ndilakupa bweendelezi boonse oobu abulemu bwambubo, nkaambo ndakapegwa mbubo, alimwi kufwumbwa ngwendiyanda kupa mbubo, ndilamupa.” (Lk. 4:5, 6) Nokuba kuti Saatani ulazyeendelezya mfwulumende eezyi, mfwulumende zinji zilabacitila zintu zibotu balelwa banzizyo. Alimwi beendelezi bamwi balakonzya kabajisi makanze mabotu. Pele kunyina mfwulumende yabantu naa muleli uukonzya kubapa zintu nzyobayandika kapati bantu.—Int. 146:3, 4; Ciy. 12:12.

7. Mbuti Saatani mbwabelesya mfwulumende, bukombi bwakubeja alimwi amakwebo aamunyika? (Amubone cifwanikiso icili kumatalikilo aacibalo.)

7 Saatani alimwi amadaimona tababelesyi buyo mfwulumende, pele balabelesya abukombi bwakubeja alimwi amakwebo aamunyika kweena “nyika yoonse.” (Ciy. 12:9) Kwiinda mubukombi bwakubeja, Saatani usumpula makani aakubeja kujatikizya Jehova. Kuyungizya waawo, Diabolosi ukanzide kuyunga bantu banji kutegwa balilube zina lya Leza. (Jer. 23:26, 27) Aboobo, bantu babombe myoyo balayungwa kukomba madaimona kabayeeya kuti bakomba Leza. (1Kor. 10:20; 2Kor. 11:13-15) Saatani alimwi usumpula muuya wakubeja kwiinda mumakwebo aamunyika. Mucikozyanyo, bweende oobu kanji-kanji buyiisya bantu kuti nzila iinda kubota yakujana lukkomano nkuba amali manji alimwi azintu zinji. (Tus. 18:11) Aabo ibakusyoma kubeja ooku babikkila kapati maano kubelekela “Lubono” kwiinda Leza. (Mt. 6:24) Mukuya kwaciindi, luyando ndobajisi kuzintu zyakumubili lulakonzya kunyonganya luyando luli loonse ndobajisi kuli Leza.—Mt. 13:22; 1Joh. 2:15, 16.

8, 9. (a) Nziiyo nzi zyobilo nzyotukonzya kwiiya kuzwa kucibalo icijatikizya Adamu, Eva, alimwi abangelo bazangi? (b) Mbubotu nzi mbotujana kwiinda mukuzyiba mpozigolela nguzu zya Saatani?

8 Cikozyanyo ca Adamu, Eva, alimwi abangelo bazangi cituyiisya ziiyo zyobilo iziyandika kapati. Cakusaanguna ncakuti, kuli buyo zintu zyobilo, alimwi tweelede kusala comwe. Tulakonzya kusala kuzumanana kusyomeka kuli Jehova, naa kuba kulubazu lwa Saatani. (Mt. 7:13) Cabili, aabo ibasala kuba kulubazu lwa Saatani bajana buyo bubotu bwakaindi kasyoonto. Adamu a Eva bakaba acoolwe cakulibikkila zyeelelo zyabo kujatikizya cibi acibotu, alimwi madaimona akaba anguzu zyakweendelezya mfwulumende zyabantu. (Matl. 3:22) Nokuba boobo, kusala kuba kulubazu lwa Saatani lyoonse takugwasyi alimwi kunyina mpindu iili yoonse pe.—Job. 21:7-17; Gal. 6:7, 8.

9 Mbubotu nzi mbotujana akaambo kakuzyiba mpozigolela nguzu zya Saatani? Cilatugwasya kuzumanana kubalanga munzila yeelede beendelezi bamfwulumende alimwi cilatukulwaizya mumulimo wesu wakukambauka. Tulizyi kuti Jehova uyanda kuti katubalemeka beendelezi bamfwulumende. (1Pet. 2:17) Alimwi uyanda kuti katumvwida milawo yamfwulumende zyabantu kufwumbwa buyo kuti milawo eeyo kayeendelana azyeelelo zyakwe. (Rom. 13:1-4) Pele tatweelede kutola lubazu mutwaambo twacisi, kuba kulubazu lwacipani cimwi camapolitikisi naa kuba kulubazu lwamweendelezi uuli woonse. (Joh. 17:15, 16; 18:36) Mbwaanga tulibwene Saatani ncasola kucita kuzina lya Jehova alimwi ampuwo yakwe, tulakulwaizyigwa kapati kuyiisya bantu kasimpe kajatikizya Leza wesu. Tulakkomana kwiitwa azina lyakwe alimwi akulibelesya, katuzyi kuti kuyanda nguwe kulaampindu kapati kwiinda kuyanda mali naa zintu.—Is. 43:10; 1Tim. 6:6-10.

MBUTI SAATANI MBWASOLA KUBAYUNGA BANTU?

10-12. (a) Mbuti Saatani mbwaakabelesya tukole kuca bangelonyina? (b) Ino nziiyo nzi nzyotukonzya kwiiya kukuzanga kwabangelo banji?

10 Saatani ubelesya nzila zibeleka kabotu kuyunga bantu. Mucikozyanyo, ubelesya tukole kutegwa aboongelezye kucita zintu munzila njayanda. Kuyungizya waawo, ulasola kubadyaaminina kutegwa balibombye kulinguwe.

11 Amubone Saatani mbwaakazwidilila mukubelesya kakole ikuca mweelwe mupati wabangelonyina. Weelede kuti wakabaiya kwaciindi cili mbocibede katanaboongelezya kuba kulubazu lwakwe. Ciindi bamwi babangelo aaba nobakacegwa mukakole akoonana abamakaintu, bakazyala mabbabbani alo aakali kudyaaminina bantu. (Matl. 6:1-4) Ambweni Saatani tanaakabasunka kucita buyo bwaamu bangelo aaba batasyomeki, pele alimwi wakabasyomezya kubapa nguzu zyakweendelezya bantu. Weelede kuti wakajisi makanze aakunyonganya kuboola ‘kwalunyungu lwamukaintu’ ilwakasyomezyegwa. (Matl. 3:15) Kufwumbwa mbocakabede, Jehova wakaanyonganya makanze aayo oonse kwiinda mukuleta Zambangulwe, intaamu yakasinkila kusoleka kwa Saatani abangelo bakwe bazangi kuciindi eeco.

Saatani ulasola kutuca kwiinda mukutalilemeka, kulisumpula, alimwi amizimo (Amubone muncali 12, 13)

12 Ino nziiyo nzi nzyotukonzya kwiiya kucibalo eeci? Tatweelede kukuubya-ubya koongelezya kujatikizya kutalilemeka mumakani aakoonana naa ntenda iiboola akaambo kakulisumpula. Bangelo ibakamusangana Saatani bakakkala kwamyaka minji kujulu a Leza. Pele nokuba kuti bakali mubukkale bubotu boobo, banji bakalekela kulombozya kubyaabi kukomena mumizeezo yabo. Mbubwenya buyo, tulakonzya kuti twali kubeleka kwamyaka minji mucibeela cambunga ya Leza yaanyika. Nokuba boobo, nomuba mubukkale bwakumuuya busalala oobu, kulombozya kubyaabi kulakonzya kutalika mumizeezo yesu. (1Kor. 10:12) Aboobo cilayandika kapati kuti lyoonse katulilingula mumoyo wesu, katwiikaka mizeezo mibyaabi alimwi akuleka kulisumpula.—Gal. 5:26; amubale Bakolose 3:5.

13. Ino nkakole nzi kambi Saatani nkabelesya kapati, alimwi mbuti mbotukonzya kukeeleba?

13 Kakole akambi Saatani nkabelesya kapati nkusyoma mizimo. Mazuba aano, upa kuti bantu babikkile maano kumadaimona kwiinda mubukombi bwakubeja alimwi amuzyakulikondelezya. Mafilimu, zisobano zyaakkompyuta, alimwi anzila zimwi zyakumwaya twaambo zipa kuti makani aajatikizya mizimo kaalibonya kuti alakkomanisya. Mbuti mbotukonzya kweeleba kucegwa mukakole aaka? Tatweelede kulangila mbunga ya Leza kutupa mulongo wazyakulikondelezya izili kabotu azitali kabotu. Umwi aumwi wesu weelede kuyiisya manjezyeezya aakwe kutegwa kaayendelana azyeelelo zya Leza. (Heb. 5:14) Nokuba boobo, tuyoosala cabusongo ikuti twalubelesya lulayo lwamwaapostolo Paulo, ilwakasololelwa amuuya lwakulekela luyando ndotujisi kuli Leza ‘kutaba lwakuupaupa ameso.’ (Rom. 12:9) Tulakonzya kulibuzya kuti: ‘Sena zyakulikondelezya nzyondisala ziyoopa kuti ndilibonye kuba sikuupaupa ameso? Kuti ziiyo zyangu zya Bbaibbele naa bantu mbondibandika limwi makani amu Bbaibbele bazibona zyakulikondelezya nzyondisala, sena bayooyeeya kuti ndilazicita nzyondiyiisya?’ Kuti katupona kweelana anzyotuyiisya bantu, tacikatukatazyi kukaka tukole twa Saatani.—1Joh. 3:18.

Saatani ulasola kutukonga kwiinda mukubelesya mfwulumende kulesya mulimo wesu, kuyungwa abasicikoloma, alimwi akukazyigwa abanamukwasyi (Amubone muncali 14)

14. Mbuti Saatani mbwasola kutukonga, alimwi mbuti mbotukonzya kuliyumya?

14 Kuyungizya aakuteya tukole, Saatani ulasola kutukonga kutegwa tucileke kusyomeka kuli Jehova. Mucikozyanyo, ulakonzya kupa kuti mfwulumende zilesye mulimo wesu wakukambauka. Ambweni ulakonzya kupa kuti mbotubeleka limwi naa basicikoloma kabatufwubaazya akaambo kakuti tupona kweelana azyeelelo zyamu Bbaibbele ziluleme. (1 Pet. 4:4) Alimwi ulakonzya kuyunga banamukwasyi ibayeeya kuti bajisi mizeezo mibotu ikututyompya kutegwa tucileke kujanika kumiswaangano. (Mt. 10:36) Mbuti mbotukonzya kuliyumya? Cakusaanguna, tweelede kukulangila kupenzyegwa kuli boobu, nkaambo tuli mukulwanwa a Saatani. (Ciy. 2:10; 12:17) Alimwi tweelede kubona kaambo kapati ikajatikizyidwe mumakani aaya, Saatani ulitaminina kuti swebo tulamubelekela Jehova lilikke buyo kuti zintu kazitweendela kabotu. Waamba kuti, ikuti naa twasunkwa, tulakonzya kumukaka Leza. (Job. 1:9-11; 2:4, 5) Camamanino, tweelede kusyoma Jehova kutegwa atupe nguzu. Alimwi lyoonse katuyeeya kuti, kunyina nayootulekelezya pe.—Heb. 13:5.

ZINTU NZI NZYATAKONZYI KUCITA SAATANI?

15. Sena Saatani ulakonzya kutusinikizya kucita zintu nzyotutayandi? Amupandulule.

15 Saatani takonzyi kusinikizya bantu kucita zintu nzyobatayandi. (Jak. 1:14) Akaambo kakutazyiba, ibanji bacita zintu kweelana amakanze aa Saatani. Pele bamana kwiiya kasimpe, umwi aumwi ulalisalila ngwayelede kubelekela. (Mil. 3:17; 17:30) Ikuti katukanzide ncobeni kucita kuyanda kwa Leza, kunyina ncakonzya kucita Saatani icinga catupa kuleka kusyomeka.—Job. 2:3; 27:5.

16, 17. (a) Ino nzintu nzi azimbi nzyatakonzyi kucita Saatani alimwi amadaimona aakwe? (b) Nkaambo nzi ncotuteelede kuyoowa kupaila kuli Jehova cakupozya?

16 Kuli zintu azimbi Saatani alimwi amadaimona aakwe nzyobatakonzyi kucita. Mucikozyanyo, kunyina Magwalo mpaatondezya kuti balakonzya kuzyiba zintu umwi aumwi nzyayeeya. Alikke Jehova alimwi a Jesu mbebaambwa kuti balakonzya kucita oobo. (1Sam. 16:7; Mk. 2:8) Pele ino mbuti kujatikizya kupaila cakupozya? Sena tweelede kuyoowa kuti Diabolosi naa madaimona alakonzya kumvwa mipailo yesu akupa kuti nzyotupailila zitazwidilili? Peepe. Nkaambo nzi? Tatuyoowi kucita milimo mibotu mumulimo wa Jehova akaambo buyo kakuti Diabolosi ulakonzya kutubona. Mbubwenya buyo, tatweelede kuyoowa kupaila cakupozya akaambo buyo kakuti Diabolosi ulakonzya kutumvwa. Alimwi buya, mu Bbaibbele kuli zikozyanyo zinji zyababelesi ba Leza ibakapaila cakupozya, alimwi kunyina aatondezyedwe kuti aaba bakali kuyoowa kuti Diabolosi wakali kukonzya kubamvwa. (1Bam. 8:22, 23; Joh. 11:41, 42; Mil. 4:23, 24) Ikuti twabeleka canguzu kucita zintu kweelana akuyanda kwa Leza, tulakonzya kuba alusyomo lwakuti Jehova kunyina noyoomuzumizya Diabolosi kutuletela mapenzi aatamani.—Amubale Intembauzyo 34:7.

17 Tweelede kumuzyiba sinkondoma, pele tatweelede kumuyoowa. Kwiinda mukugwasyigwa a Jehova, nobaba bantu batalondokede balakonzya kumuzunda Saatani. (1Joh. 2:14) Ikuti twamukazya, uyootutija. (Jak. 4:7; 1Pet. 5:9) Kulibonya kuti Saatani ukanzide kapati bakubusi. Ino ncinzi cini ncobeelede kucita kutegwa bamukazye Diabolosi? Cibalo citobela ciyakuulanga-langa mubuzyo ooyu.

^ munc. 2 Bbaibbele liyubununa kuti bangelo bamwi balijisi mazina aabageme. (Bab. 13:18; Dan. 8:16; Lk. 1:19; Ciy. 12:7) Mbwaanga Jehova wakazipa mazina nyenyeezi zyoonse (Int. 147:4), cileelela kwaamba kuti bangelo bakwe boonse, kubikkilizya ayooyo iwakaba Saatani, abalo balijisi mazina aabageme.

^ munc. 3 Saatani ulaambwa azina eeli ziindi zili buyo 18 mu Magwalo aa Chihebrayo, pele mu Magwalo aa Banakristo aa Chigiriki ulaambwa ziindi ziinda ku 30.