Skip to content

Skip to table of contents

CIBALO CAKWIIYA 22

Amutondezye Kulumba Kuzipego Zitalibonyi

Amutondezye Kulumba Kuzipego Zitalibonyi

‘Meso aanu alange zintu zitalibonyi . . . Nkaambo zintu zilibonya nzyakaindi kaniini buyo, pele izintu zitalibonyi tazimani pe.’​—2KOR. 4:18.

LWIIMBO 45 Zintu Nzyondiyeeya Mumoyo

IZILI MUCIBALO *

1. Ino ncinzi ncaakaamba Jesu kujatikizya lubono lwakujulu?

ZIPEGO zimwi tatukonzyi kuzibona. Alimwi buya, zipego ziinda kubota tazilibonyi. Mu Mulumbe waa Cilundu, Jesu wakaamba lubono lwakujulu kuti lulayandika kapati kwiinda lubono lwakumubili. Mpoonya wakayungizya kuti: “Ooko kuli lubono lwako, awalo moyo wako nkuuyooba.” (Mt. 6:19-21) Moyo wesu uyootukulwaizya kuyandaula zintu nzyotuyandisya kapati. ‘Tulaliyobweda lubono kujulu’ kwiinda mukulipangila zina libotu a Leza, naa kupona kweelana ambwayanda. Jesu wakaamba kuti lubono luli boobu talukonzyi kunyonyooka naa kubbigwa.

2. (a) Kweelana alugwalo lwa 2 Bakorinto 4:17, 18, ino Paulo utukulwaizya kulanga nzi? (b) Ncinzi ncotutiilange-lange mucibalo eeci?

2 Mwaapostolo Paulo utukulwaizya ‘kulanga zintu zitalibonyi.’ (Amubale 2 Bakorinto 4:17, 18.) Zintu eezyi zitalibonyi ndubono ilubikkilizya zilongezyo nzyotuyooba anzizyo munyika mpya ya Leza. Mucibalo eeci, tulalanga-langa zintu zyone zitalibonyi nzyotujisi lino, nkokuti cilongwe a Leza, cipego camupailo, lugwasyo lwamuuya uusalala wa Leza alimwi alugwasyo ndotupegwa kuzwa kujulu mumulimo wesu wakukambauka. Kuyungizya waawo, tulalanga-langa mbotukonzya kutondezya kuti tulalumba kuzintu eezyi izitalibonyi.

CILONGWE A JEHOVA

3. Ndubono nzi lutalibonyi ilwiinda kukomena, alimwi ncinzi cipa kuti cikonzyeke kuba alubono oolo?

3 Lubono lwiinda kukomena ndotujisi, ncilongwe a Jehova Leza. (Int. 25:14) Mbuti Leza uusalala mbwakonzya kuba mulongwe wabantu basizibi? Ulakonzya kucita oobo akaambo kakuti cipaizyo cacinunuzyo ca Jesu ‘cilagusya cibi canyika!’ kubantu. (Joh. 1:29) Nociba ciindi Jesu katanafwa, Jehova wakalizyi kuti Jesu uyoozumanana kusyomeka kusikila kulufwu kutegwa afwutule bantu. Nkakaambo kaako Leza wakali kukonzya kupanga cilongwe abantu ibakapona Jesu katanaboola anyika.—Rom. 3:25.

4. Amupe zikozyanyo zyabamaalumi ibakaba balongwe ba Leza, Jesu katanaboola anyika.

4 Atulange-lange kujatikizya bamaalumi ibakaba balongwe ba Leza Jesu katanaboola anyika. Abrahamu wakali mwaalumi iwakajisi lusyomo luyumu kapati. Nokwakainda myaka iinda ku 1,000 Abrahamu kafwide kale, Jehova wakamwaamba kuti, “mulongwe wangu.” (Is. 41:8) Aboobo eeci citondezya kuti noluba lufwu talukonzyi kumwaandaanya Jehova kubalongwe bakwe. Abrahamu muumi mumizeezo ya Jehova. (Lk. 20:37, 38) Mulongwe uumbi ngu Jobu. Ciindi bangelo boonse nobakabungene kujulu, Jehova wakamulumbaizya Jobu. Jehova wakamwaamba kuti “mwaalumi uululeme alimwi uusyomeka, uuyoowa Leza akutantamuka cibi.” (Job. 1:6-8) Mbuti Jehova mbwaakalimvwa kujatikizya Daniele, iwakamubelekela cakusyomeka kwamyaka iibalilwa ku 80 munyika iyakazwide bantu batakali kukomba Leza? Kwaziindi zyotatwe bangelo bakaambila mwaalumi ooyu iwakacembeede kuti, wakali ‘kuyandwa kapati’ kuli Leza. (Dan. 9:23; 10:11, 19) Tulakonzya kuba masimpe kuti Jehova ulangila buzuba nayoobabusya balongwe bakwe bayandwa.—Job. 14:15.

Ninzila nzi zimwi motukonzya kutondezya kulumba akaambo kazintu zitalibonyi? (Amubone muncali 5) *

5. Ncinzi ciyandika kutegwa tube acilongwe ciyumu a Jehova?

5 Ino bali bongaye bantu batalondokede mazuba aano ibakkomene akaambo kakuba balongwe ba Jehova? Mbanji kapati. Tulizyi oobo akaambo kakuti bamaalumi banji, bamakaintu alimwi abana nyika yoonse mboizulwa balatondezya kwiinda mubukkale bwabo kuti bayanda kuba balongwe ba Leza. “Balulami mbabajisi cilongwe ciyumu” a Jehova. (Tus. 3:32) Cilongwe eeci cilakonzyeka akaambo kalusyomo ndobajisi mucipaizyo cacinunuzyo ca Jesu. Akaambo kacipaizyo cacinunuzyo, tulakonzya kuba balongwe ba Jehova, kulyaaba kulinguwe alimwi akubbapatizyigwa. Ciindi notubweza ntaamu eezyi iziyandika kapati, tulabasangana bantu banji kapati balyaabide, Banakristo babbapatizyidwe ibakkomene kuba ‘acilongwe ciyumu’ amuntu mupati mububumbo boonse!

6. Mbuti mbotukonzya kutondezya kuti cilongwe cesu a Leza cilayandika kapati?

6 Mbuti mbotukonzya kutondezya kuti cilongwe cesu a Leza cilayandika kapati? Mbubwenya mbuli Abrahamu alimwi a Jobu, ibakazumanana kusyomeka kuli Leza kwamyaka minji, andiswe tweelede kuzumanana kusyomeka tacikwe makani akuvwula kwamyaka njotwamubelekela Jehova mubweende bwazintu obuno. Mbubwenya mbuli Daniele, tweelede kubona kuti cilongwe cesu a Leza cilayandika kapati kwiinda buumi bwesu. (Dan. 6:7, 10, 16, 22) Kwiinda mukugwasyigwa a Jehova, tulakonzya kuliyumya kumasunko aali woonse ngotukonzya kujana, calo iciyoopa kuti cilongwe cesu anguwe ciyume.—Flp. 4:13.

CIPEGO CAMUPAILO

7. (a) Kweelana alugwalo lwa Tusimpi 15:8, ino Jehova ulimvwa buti kujatikizya mipailo yesu? (b) Mbuti Jehova mbwayiingula mipailo yesu?

7 Cipego cimbi citalibonyi, mupailo. Balongwe beni-beni balakkomana kwaambilana nzyobayeeya alimwi ambobalimvwa. Sena oobo mbocibede akucilongwe cesu a Jehova? Inzya! Jehova ulabandika andiswe kwiinda mu Jwi lyakwe, alimwi mulindilyo ulaliyubununa kulindiswe kujatikizya nzyayeeya alimwi ambwalimvwa. Tulabandika anguwe kwiinda mumupailo, alimwi tulakonzya kumwaambila izili mumoyo alimwi abwini mbotulimvwa. Cilamukkomanisya Jehova kuswiilila mipailo yesu. (Amubale Tusimpi 15:8.) Mbwali Mulongwe siluyando, Jehova taiswiilili buyo mipailo yesu, pele alimwi ulayiingula. Zimwi ziindi ulaingula cakufwambaana. Pele zimwi ziindi, inga twayandika kuzumanana kucipailila cintu eeco ncotuyanda. Nokuba boobo, tulakonzya kuba masimpe kuti uyootwiingula aciindi ceelede alimwi munzila iiluzi. Bwini mbwakuti, Leza ulakonzya kutwiingula munzila njotwatali kuyeeyela. Mucikozyanyo, muciindi cakuligusya sunko ulakonzya kutupa busongo alimwi anguzu ‘zyakuliyumya musunko eelyo.’—1Kor. 10:13.

(Amubone muncali 8) *

8. Mbuti mbotukonzya kutondezya kulumba kucipego camupailo?

8 Mbuti mbotukonzya kutondezya kulumba kucipego camupailo icitaliboteli? Nzila imwi nkwiinda mukutobela lulayo lwakuti, “amupaile cakutaleka.” (1Tes. 5:17) Jehova tatusungilizyi kupaila. Muciindi caboobo, ulazilemeka nguzu zyakulisalila nzyotujisi alimwi utukulwaizya ‘kujatisya kupaila.’ (Rom. 12:12) Aboobo tulakonzya kutondezya kulumba kwiinda mukupaila ciindi aciindi abuzuba. Tatweelede kuluba kumulumba Jehova alimwi akumutembaula mumipailo yesu.—Int. 145:2, 3.

9. Ino mukwesu umwi ulimvwa buti kujatikizya mupailo, ino nywebo mulimvwa buti?

9 Bulamfwu bwaciindi ncotwamubelekela Jehova alimwi akubona mbwayiingula mipailo yesu, ziyootupa kulumba kapati akaambo kacipego camupailo. Mucikozyanyo, mukwesu Chris, iwabeleka mumulimo waciindi coonse kwamyaka iili 47, wakaamba kuti, “Cilandikkomanisya kapati kubuka mafwumofwumo kutegwa ndipaile kuli Jehova. Eelo kaka cilakatalusya kubandika a Jehova mafwumofwumo ciindi zuba nolipasula akupa kuti zintu zyoonse kazilibonya kabotu! Eeci candikulwaizya kumulumba Jehova akaambo kazipego zyoonse nzyatupa, kubikkilizya acipego camupailo. Mpoonya kumangolezya ndamana kupaila, cilandikkomanisya koona kandijisi manjezyeezya aasalala.”

CIPEGO CAMUUYA UUSALALA

10. Nkaambo nzi ncotweelede kulumba kapati kujatikizya muuya uusalala wa Leza?

10 Muuya uusalala wa Leza ncipego acimbi citalibonyi ncotweelede kulumba. Jesu wakatukulwaizya kuzumanana kupailila muuya uusalala. (Lk. 11:9, 13) Kwiinda mumuuya wakwe, Jehova ulatupa nguzu, noziba “nguzu zigambya iziinda zyabantu.” (2Kor. 4:7; Mil. 1:8) Kwiinda mulugwasyo lwamuuya wa Leza, tulakonzya kuliyumya kumasunko oonse ngotukonzya kujana.

(Amubone muncali 11) *

11. Muunzila nzi muuya uusalala moukonzya kutugwasya?

11 Muuya uusalala ulakonzya kutugwasya kwiizuzikizya milimo njotubelekela Leza. Muuya uusalala ulakonzya kutugwasya kutegwa zipego nzyotujisi zibeleke kabotu. Tulizyi kuti tulacikonzya kuuzuzikizya mulimo wesu kuli Leza akaambo kalugwasyo lwamuuya uusalala.

12. Kweelana alugwalo lwa Intembauzyo 139:23, 24, ncinzi ncotukonzya kupailila kuti muuya uusalala utugwasye?

12 Nzila aimbi mbotukonzya kutondezya kuti muuya uusalala ulayandika kapati kulindiswe, nkwiinda mukupaila kutegwa utugwasye kuzyiba naa kuli mizeezo iitali kabotu naa kulombozya kutali kabotu ikuli mumyoyo yesu. (Amubale Intembauzyo 139:23, 24.) Kuti twacita oobo, kwiinda mumuuya wakwe uusalala, Jehova ulakonzya kutugwasya kuzyiba mizeezo iitali kabotu alimwi akulombozya kutali kabotu. Alimwi ciindi notuzyiba kuti tujisi mizeezo iitali kabotu naa kulombozya kutali kabotu, tweelede kupaila kulomba muuya wa Leza kutegwa tube anguzu zyakucikonzya kuzunda. Kuti twacita oobo, Jehova uyoobona kuti tatuyandi kucita cintu cili coonse icikonzya kupa kuti aleke kutugwasya kwiinda mumuuya wakwe uusalala.—Ef. 4:30.

13. Mbuti mbotukonzya kutondezya kulumba akaambo kamuuya uusalala?

13 Tulakonzya kulumba kapati akaambo kamuuya uusalala kwiinda mukuyeeya zintu muuya uusalala nzyowazuzikizya mumazuba eesu. Katanaunka kujulu, Jesu wakaambila basikwiiya bakwe kuti: “Muyootambula nguzu muuya uusalala waakusika alindinywe, eelyo muyooba bakamboni bangu . . . kusikila kumasena aakulamfwu kapati aanyika.” (Mil. 1:8) Eeci ncecili mukucitika mazuba aano. Kwiinda mulugwasyo lwamuuya uusalala, bakombi ba Jehova ibainda ku 8.6 miliyoni babunganizyigwa kuzwa kumabazu oonse aanyika. Alimwi tulikkomene muparadaiso yakumuuya akaambo kakuti muuya wa Leza ulatugwasya kuba abube bubotu kapati, mbuli luyando, lukkomano, luumuno, kukkazika moyo, luzyalo, bubotu, lusyomo, kubomba moyo alimwi akulilesya. Bube oobu mbobupanga “mucelo wamuuya.” (Gal. 5:22, 23) Eelo kaka muuya uusalala ncipego cibotu kapati!

LUGWASYO LUZWA KUJULU MUMULIMO WESU WAKUKAMBAUKA

14. Ino ndugwasyo nzi lutalibonyi ndotujisi ciindi notutola lubazu mumulimo wakukambauka?

14 Tujisi cipego citalibonyi ‘cakubelekela antoomwe’ a Jehova alimwi acibeela cambunga yakwe yakujulu. (2Kor. 6:1) Tulacita oobo ciindi notutola lubazu mumulimo wakugwasya bantu kuba basikwiiya. Paulo wakaamba kujatikizya nguwe alimwi abaabo batola lubazu mumulimo ooyu kuti: “Tuli basimilimonyina a Leza.” (1Kor. 3:9) Alimwi ciindi notutola lubazu mumulimo wa Bunakristo, tuba basimilimonyina a Jesu. Amuyeeye kuti naakamana kwaambila basikumutobela “kuyiisya bantu bazisi zyoonse kuti babe basikwiiya,” Jesu wakaamba kuti: “Ndilaandinywe.” (Mt. 28:19, 20) Mbuti kujatikizya bangelo? Eelo kaka ncilongezyo kusololelwa abangelo ciindi notwaambilizya “makani mabotu aatamani . . . kuli baabo bakkala anyika”!—Ciy. 14:6.

15. Amupe cikozyanyo citondezya lubazu ndwajisi Jehova mumulimo wesu wakukambauka.

15 Akaambo kalugwasyo oolu luzwa kujulu, ino ncinzi ncotwazuzikizya? Ciindi notusyanga mulumbe wa Bwami, mbuto zimwi ziwida amyoyo iili kabotu alimwi zilakomena. (Mt. 13:18, 23) Ino nguni uupa kuti mbuto eezyo zikomene alimwi akuzyala micelo? Jesu wakaamba kuti kunyina muntu uukonzya kuba sikumutobela ccita kuti “wakwelwa a Taata.” (Joh. 6:44) Bbaibbele lilaamba cikozyanyo cigaminide kujatikizya makani aaya. Amuyeeye ciindi Paulo naakakambaukila nkamu yabamakaintu anze amunzi wa Filipi. Amubone Bbaibbele ncolyaamba kujatikizya umwi wabamakaintu aabo, nkokuti Lydia: “Jehova wakajalula moyo wakwe cakumaninina kuti abikkile maano kuzintu nzyaakali kwaamba Paulo.” (Mil. 16:13-15) Mbubwenya mbuli Lydia, mamiliyoni aabantu bakwelwa a Jehova.

16. Nguni weelede kupegwa bulemu kukuzwidilila kuli koonse nkotujana mumulimo wakukambauka?

16 Nguni weelede kupegwa bulemu kukuzwidilila kuli koonse nkotujisi mumulimo wakukambauka? Paulo wakawiingula mubuzyo ooyu ciindi naakalemba majwi aaya kumbungano yaku Korinto: “Mebo ndakasyanga, Apolo wakatilila, pele Leza nguwakali kukomezya, aboobo ooyo uusyanga naba yooyo uutilila kunyina mbwabede pe, pele Leza uukomezya.” (1Kor. 3:6, 7) Mbubwenya mbuli Paulo, lyoonse notwazwidilila mumulimo wakukambauka, bulemu boonse bweelede kuunka kuli Jehova.

17. Mbuti mbotukonzya kutondezya kulumba akaambo kakuba “basimilimonyina” a Leza, Kristo alimwi abangelo?

17 Mbuti mbotukonzya kutondezya kulumba kucoolwe cakuba “basimilimonyina” a Leza, Kristo alimwi abangelo? Inga twacita oobo kwiinda mukucita zyoonse nzyotukonzya kutegwa twaambile bamwi makani mabotu. Kuli nzila zinji zyakucita boobo, mbuli kukambaukila “mubuleya alimwi akuŋanda aŋanda.” (Mil. 20:20) Banji balabukkomanina bukambausi bwamukwiizya. Ciindi nobaswaanganya muntu ngobatazyi, balamujuzya cabulongwe alimwi akusola kutalisya mubandi. Ikuti naa muntu ooyo watondezya luyandisisyo, cabupampu balamwaambila mulumbe wa Bwami.

(Amubone muncali 18) *

18-19. (a) Mbuti mbotutilila mbuto zyakasimpe? (b) Amwaambe cakuluula icitondezya Jehova mbwaakagwasya sikwiiya Bbaibbele umwi.

18 Mbotuli “basimilimonyina a Leza” tatweelede kunoosyanga buyo mbuto zyakasimpe pele alimwi tweelede kunoozitilila. Ciindi muntu natondezya luyandisisyo, tuyanda kusolekesya kusikila mpotugolela kupilukila kumuntu ooyo naa kupanga bubambe bwakuti muntu umwi akamuswaye kajisi makanze aakutalisya ciiyo ca Bbaibbele. Tulakkomana ciindi notubona Jehova mbwamugwasya sikwiiya kucinca mbwayeeya alimwi ambwalimvwa.

19 Amubone cikozyanyo caba Raphalalani ibaku South Africa, ibakali baŋanga. Bakazikkomanina nzyobakali kwiiya mu Bbaibbele. Pele bakakatazyigwa kapati ciindi nobakabala ncolyaamba Jwi lya Leza kujatikizya kubandika abasikale ibakafwa. (Dt. 18:10-12) Aasyoonto-syoonto, bakalekela Leza kuti abumbe mizeezo yabo. Kumamanino, bakauleka mulimo wabuŋanga, nokuba kuti mpobakali kuponena. Ba Raphalalani, lino ibajisi myaka iili 60, bakaamba kuti: “Ndilabalumba kapati Bakamboni ba Jehova akaambo kakundigwasya munzila zinji.” Bakayungizya kuti, “kwiinda zyoonse, ndilamulumba kapati Jehova akaambo kakundigwasya kucinca bukkale bwangu, cakuti lino ndilatola lubazu mumulimo wakukambauka kandili Kamboni wakwe uubbapatizyidwe.”

20. Ino mukanzide kucita nzi?

20 Mucibalo eeci, twabandika kujatikizya zintu zyone zitalibonyi. Iciinda zyoonse, ncoolwe cakuba balongwe ba Jehova. Eeci cipa kuti katucikonzya kugwasyigwa azintu zimbi izitalibonyi, mbuli kumusikila mumupailo, kutambula lugwasyo lwamuuya wakwe uusalala, kubelekela antoomwe anguwe alimwi acibeela cambunga yakwe yakujulu. Aabe makanze eesu kulumba kapati akaambo kazintu eezyi izitalibonyi. Aboobo atuzumanane kumulumba Jehova akaambo kakuba Mulongwe wesu mubotu.

LWIIMBO 145 Cisyomezyo ca Leza ca Paradaiso

^ munc. 5 Mucibalo cainda, twakalanga-langa kujatikizya zipego zili mbozibede izizwa kuli Leza nzyotukonzya kubona. Cibalo eeci cilalanga-langa zipego nzyotutakonzyi kubona alimwi ambotukonzya kutondezya kulumba kujatikizya zipego eezyo. Alimwi cilatugwasya kumulumba kapati Sikutupa zipego eezyo, Jehova Leza.

^ munc. 58 BUPANDULUZI BWACIFWANIKISO: (1) Ciindi nalanga zintu zyaakalenga Jehova, mucizyi uzinzibala kuyeeya cilongwe cakwe a Jehova.

^ munc. 60 BUPANDULUZI BWACIFWANIKISO: (2) Mucizyi nguwenya ooyu ulapaila kulomba Jehova kuti amupe nguzu zyakucikonzya kukambauka.

^ munc. 62 BUPANDULUZI BWACIFWANIKISO: (3) Muuya uusalala wamugwasya mucizyi kuba abusicamba mubukambausi bwamukwiizya.

^ munc. 64 BUPANDULUZI BWACIFWANIKISO: (4) Mucizyi usololela ciiyo ca Bbaibbele kumuntu ngwaakabandikide limwi mubukambausi bwamukwiizya. Mucizyi wauzuzikizya mulimo wakukambauka alimwi akugwasya bantu kuba basikwiiya kwiinda mulugwasyo lwabangelo.