1. Ncinzi Jehova ncatuzumizya kucita?

JEHOVA ulatuzumizya kulisalila buumi mbotuyanda kupona. Ulatuyiisya mbotweelede kusala alimwi akutugwasya kuzwidilila ikuti twasala zintu izimukkomanisya. (Int. 119:173) Aboobo ciindi notubelesya busongo ibujanika mu Jwi lya Leza, tunoosala kabotu.—Heb. 5:14.

2. Mbuyumuyumu nzi mbotukonzya kujana notwamana kusala kucita cintu cimwi?

² Noliba leelyo notwasala cabusongo, cilakonzya kutukatazya kuumanizya mulimo ooyo ngotwakatalika kale. Amubone zikozyanyo zimwi: Mukwesu uucili mwana-mwana wasala kulibala Bbaibbele lyoonse mbolizulwa. Wacita kabotu kwansondo zisyoonto, nokuba boobo wacileka akaambo katwaambo tumwi. Mucizyi umwi wasala kuti abe mupainiya waciindi coonse, pele wazumanana kusumpya deeti nayootalika. Kabunga kabaalu koonse kasala kuubikkila maano kapati mulimo wakweembela butanga mumbungano, pele nokwainda myezi minji kwajanika kuti tabanatalika. Nokuba kuti bukkale oobu buliindene, kuli cintu cimwi cikozyenye mubukkale boonse. Zintu eezyo zyakasalwa kunyina nozyakazuzikizyigwa. Banakristo bamumwaanda wamyaka wakusaanguna mu Korinto abalo bakajana buyumuyumu bukozyenye. Atubandike ncotukonzya kwiiya kulimbabo.

3. Ino nkusala kuli buti bana Korinto nkobakacita, alimwi ncinzi cakacitika?

³ Cakuma 55 C.E., bana Korinto bakasala cintu ciyandika kapati. Bakamvwa kuti bakwesu mu Jerusalemu alimwi amu Judaya bakali mubukkale bukatazya alimwi abucete akuti mbungano zimwi zyakali kusanga mali aakugwasya bakwesu aaba. Akaambo  kaluzyalo alimwi abwaabi bwabo, bana Korinto bakasala kusanga akulomba mwaapostolo Paulo kuti abaambile ncobakeelede kucita kutegwa bagwasye. Mpoonya Paulo wakatuma malailile kumbungano alimwi akusala Tito kuti kabwezelela nguwe mali aasangwa. (1Kor. 16:1; 2Kor. 8:6) Nokwakainda myezi misyoonto, Paulo wakamvwa kuti bana Korinto kunyina nobakasanga mali kweelana ambobakasyomezyede. Akaambo kaceeci, cipego cabo kunyina nocakali kuyootolwa ku Jerusalemu muciindi ceelede kubikkilizya amali aakasangwa kuzwa kumbungano zimbi.—2Kor. 9:4, 5.

4. Kweelana alugwalo lwa 2 Bakorinto 8:7, 10, 11, ncinzi Paulo ncaakabakulwaizya kucita bana Korinto?

⁴ Bana Korinto bakasala cintu cibotu, alimwi Paulo wakabalumbaizya akaambo kalusyomo lwabo luyumu alimwi akuyandisisya kutondezya bwaabi bwabo. Pele alimwi wakabakulwaizya kuumanizya mulimo ooyo ngobakatalika. (Amubale 2 Bakorinto 8:7, 10, 11.) Ncotwiiya kulimbabo ncakuti, nobaba Banakristo basyomeka cilakonzya kubakatazya kuzuzikizya cintu cibotu ncobasala.

5. Mibuzyo nzi njotutiingule?

⁵ Mbubwenya mbuli bana Korinto, andiswe cilakonzya kutukatazya kuzuzikizya kusala kwesu. Nkaambo nzi? Akaambo kakutalondoka, tulakonzya kwiile kunoosumpya kucita cintu ncotwakasala. Naa ambweni zintu zitalangilwi zilakonzya kupa kuti citukatazye kucita boobo. (Muk. 9:11; Rom. 7:18) Mbuti mbotukonzya kukulanga-langa kusala kwesu akubona naa tweelede kukucinca? Mbuti mbotukonzya kuba masimpe kuti twaumanizya mulimo ooyo ngotwakatalika?

6. Ino ndili notukonzya kucinca cintu ncotwakasala?

⁶ Zyakusala zimwi iziyandika kapati tazikonzyi kucincwa. Mucikozyanyo, tulakakatila kukusala kwesu kwakubelekela Jehova, alimwi tulikanzide kuzumanana kusyomeka kumuntu ngotukwetene limwi. (Mt. 16:24; 19:6) Nokuba boobo, zyakusala zimwi, inga zyayandika kucinca. Nkaambo nzi? Nkaambo bukkale bulakonzya kucinca. Ino nintaamu nzi zikonzya kutugwasya kusala zintu zili kabotu?

7. Ncinzi ncotweelede kulomba mumupailo alimwi nkaambo nzi?

⁷ Amupaile kulomba busongo. Jehova wakasololela Jakobo kulemba kuti: “Ikuti muntu umwi akati kanu kabulizyide busongo, azumanane kumulomba Leza nkaambo boonse ulabapa cabuuya.” (Jak. 1:5) Munzila imwi, inga twaamba kuti toonse ‘tulibulizyide busongo.’ Aboobo amumulombe Jehova kuti amugwasye ciindi nomuyanda kusala cakucita alimwi aciindi nomuyanda kucinca ncomwakasala. Ikuti mwacita oobo, Jehova uyoomugwasya kusala zintu zili kabotu.

8. Nkuvwuntauzya kuli buti nkotweelede kucita katutanasala cakucita?

⁸ Amuvwuntauzye cakulomya. Amuvwuntauzye mu Jwi lya Leza, mumabbuku aazwa kumbunga ya Jehova alimwi akubandika abantu ibakonzya kumupa lulayo lwabusongo. (Tus. 20:18) Kucita boobo kulayandika kapati kamutanasala kucinca mulimo ngomubeleka, kulonga naa kusala lwiiyo luli kabotu kutegwa kamujana mali aakuligwasya ciindi nomubelekela Jehova.

9. Mbuti mbotukonzya kugwasyigwa ikuti katusyomeka?

⁹ Amwaalange-lange makanze aamupa kusala cintu cimwi. Jehova ulabikkila maano kumakanze ngotujisi notusala kucita cintu cimwi. (Tus. 16:2) Uyanda kuti katusyomeka muzintu zyoonse. Aboobo ciindi notusala zyakucita, tweelede kusyomeka kulindiswe tobeni alimwi akuli bamwi kujatikizya makanze ngotujisi. Kuti katutasyomeki, ciyootuyumina kuzuzikizya ncotwakasala kucita. Mucikozyanyo, mukubusi ulakonzya kusala kuba mupainiya waciindi coonse. Pele mukuya kwaciindi, catalika kumukatazya kukkwanya mawoola aayandika alimwi tacijani lukkomano mumulimo wakwe. Ambweni wakali kuyeeya kuti makanze aakwe aakuyanda kucita bupainiya akali aakukkomanisya Jehova.  Pele ambweni kaambo keni ikakamupa kuyanda kucita bupainiya nkakuti wakali kuyanda kukkomanisya bazyali bakwe naa muntu uumbi buyo.

10. Ino ncinzi ciyandika kutegwa tucince?

¹⁰ Amuyeeye kujatikizya bukkale bwasikwiiya Bbaibbele uuyanda kuleka kufweba. Kumatalikilo waliyumya, tafwebi kwansondo yomwe naa zyobilo, pele alimwi watalika kufweba. Nokuba boobo, mukuya kwaciindi, wacilekela limwi kufweba! Luyando ndwajisi kuli Jehova alimwi akuyanda kumukkomanisya zyamugwasya kuzunda cilengwa cakufweba.—Kol. 1:10; 3:23.

11. Nkaambo nzi ncomweelede kuba ambaakani zigaminide?

¹¹ Amube ambaakani zigaminide. Ikuti mbaakani zyanu kazigaminide, ciyoomuubila kuzizuzikizya. Mucikozyanyo, mulakonzya kusala kubala Bbaibbele ziindi zinji. Pele kuti kamutajisi mulongo uugaminide, tamukonzyi kuzwidilila. * Ambweni baalu mumbungano balakonzya kusala kweembela butanga bwambelele ziindi zinji, pele nokwainda ciindi, babona kuti kunyina nobacita kweelana akusala kwabo. Kutegwa bazwidilile, beelede kulibuzya mibuzyo eeyi: “Sena twakapanga mulongo wabakwesu alimwi abacizyi ibakonzya kugwasyigwa akuswaya kwesu? Sena twakabikka ciindi cigaminide cakubaswaya?”

12. Ino ncinzi ncotweelede kucita alimwi nkaambo nzi?

¹² Amuzilange munzila yeelede zintu. Toonse tatujisi ciindi, zintu, naa nguzu zyakucita zyoonse nzyotuyanda. Aboobo kamuzilanga munzila yeelede zintu. Kuti kaceelela, inga mwayandika kucinca cintu ncomwakasala eeco ncomubona kuti tamukonzyi kucizuzikizya. (Muk. 3:6) Aboobo mbuti kuti mwakakulanga-langa alimwi kusala kwanu, mwakabambulula aawo aakali kuyandika kubambulula, akulimvwa kuti inga mwacita kweelana akusala kwanu. Amubone nzila zyosanwe izikonzya kumugwasya kumanizya mulimo ngomwakatalika kucita.

13. Ino inga mwazijana kuli nguzu nzyomuyandika kutegwa muzuzikizye cintu ncomwakasala?

¹³ Amupaile kulomba nguzu. Leza ulakonzya kumupa “nguzu zyakucita zintu” alimwi akuzuzikizya cintu ncomwakasala. (Flp. 2:13) Aboobo amulombe muuya uusalala kuli Jehova kutegwa umupe nguzu nzyomuyandika. Amuzumanane kupaila nokuba kuti bwiinguzi bwamupailo wanu bwalibonya mbuli kuti bwamuka. Jesu wakaamba kuti: “Amuzumanane kulomba, eelyo muyoopegwa [muuya uusalala] nzyomulomba.”—Lk. 11:9, 13.

14. Ino njiisyo iili kulugwalo lwa Tusimpi 21:5 inga yamugwasya buti kuzuzikizya cintu ncomwakasala?

¹⁴ Amulembe mulongo wazintu nzyomweelede kucita. (Amubale Tusimpi 21:5.) Kutegwa mumanizye mulimo umwi, muyandika mulongo. Mpoonya mweelede kubeleka kweelana amulongo ooyo. Mbubwenya buyo, ciindi nomwasala cakucita, amulembe nzila zigaminide nzyomweelede kutobela kutegwa muzuzikizye cintu ncomwasala. Kwaapaula milimo mipati muzibeela-beela kulakonzya kumugwasya kubona mpomweendela mumulimo wanu. Paulo wakakulwaizya bana Korinto kubikka mali amwi ambali “mubuzuba bwakusaanguna bwansondo imwi aimwi” muciindi cakusola kubwezelela mali ciindi naasika. (1Kor. 16:2) Kuyungizya waawo, kwaapaula milimo mipati muzibeela-beela kulakonzya kumugwasya kwiibona kuti myuuba-uba alimwi akuti mulakonzya kwiimanizya.

15. Ino ncinzi ncomweelede kucita ciindi mwamana kuulemba mulongo?

¹⁵ Ikuti mwazilemba zintu nzyomuyanda kucita, inga camuubila kuzicita. (1Kor. 14:40) Mucikozyanyo, kabunga kabaalu kalaililwa kusala mwaalu omwe kulemba zintu zyoonse nzyobasala kucita, mpoonya akusala baabo ibeelede kuzicita zintu eezyo nzyobasala alimwi anobeelede kumanizya kuzicita. Ikuti baalu bapanga mulongo uuli boobu, cilakonzya kubaubila kucita  kweelana ancobakasala. (1Kor. 9:26) Andinywe mulakonzya kusola kucita mbubwenya oobu muzintu nzyomucita mubuumi bwanu buzuba abuzuba. Mucikozyanyo, mulakonzya kulemba mulongo wazintu nzyomuyanda kucita buzuba bumwi abumwi alimwi akuzilemba kweelana ambomuyanda kuti zicitwe. Ikuti mwacita oobo, cilakonzya kumuubila kumanizya mulimo ngomwatalika kucita alimwi buya akucita zintu zinji muciindi buyo cisyoonto.

16. Ino ncinzi ncomweelede kucita kutegwa muzuzikizye cintu ncomwakasala, alimwi ino lugwalo lwa Baroma 12:11 lweendelana buti amakani aaya?

¹⁶ Amubeleke canguzu. Kuyandika kubeleka canguzu kutegwa muutobele mulongo wanu akuumanizya mulimo ngomwakatalika. (Amubale Baroma 12:11.) Paulo wakaambila Timoteyo kuti ‘akuzumanane kulitakata’ alimwi ‘akukakatila’ kutegwa abe mwiiyi mubotu. Lulayo oolu lulabeleka akumbaakani zimwi zyakumuuya nzyotusala.—1Tim. 4:13, 16.

17. Ino lugwalo lwa Baefeso 5:15, 16 inga lwatugwasya buti kuzuzikizya cintu ncotwakasala kucita?

¹⁷ Kamucibelesya kabotu ciindi. (Amubale Baefeso 5:15, 16.) Amubikke ciindi ambali cakucita cintu ncomwakasala alimwi akutacicinca. Mutalindili kuti mane mukajane ciindi cilibedelede cakuti mucite cintu ncomwakasala, ciindi eeco kunyina nociyoojanika. (Muk. 11:4) Mutalekeli zintu izitayandiki kapati kumumanina ciindi alimwi anguzu nzyomuyandika kutegwa mucite zintu ziyandika kapati. (Flp. 1:10) Kuti kacikonzyeka, amusale ciindi ncomubona kuti kunyina cikonzya kumunyonganya. Amubaambile bamwi kuti tamuyandi kunyonganizyigwa. Amwiizime fooni yanu alimwi mutanoolangi ma e-mail naa mawebbusaiti aakubandikila a Intaneti ciindi nomucita milimo yanu. *

18-19. Ncinzi cikonzya kumugwasya kuzumanana kutegwa muumanizye mulimo ngomwakatalika kucita nokuba kuti mwajana buyumuyumu?

¹⁸ Amubikkile maano kububotu. Bubotu buboola kwiinda mukuzuzikizya cintu ncomwakasala buli mbuli kubusena nkomuya. Ikuti kamuyanda kusika kubusena ooko, muyoozumanana alweendo lwanu nokuba kuti mwajana kuti nzila yakajalwa alimwi akuti mweelede kubelesya nzila iimbi. Mbubwenya buyo, ikuti twabikkila maano kububotu mbotukonzya kujana kwiinda mukuzuzikizya cintu ncotwakasala, tatukatyompwi pe ciindi twaakujana buyumuyumu naa zisinkilizyo.—Gal. 6:9.

¹⁹ Kusala kabotu kulakatazya, alimwi tacili cuuba-uba kuzuzikizya cintu ncotwasala. Pele kwiinda mukugwasyigwa a Jehova, mulakonzya kuba anguzu alimwi abusongo mbomuyandika kutegwa muumanizye mulimo ngomwakatalika kucita.