Skip to content

Skip to table of contents

CIBALO CAKWIIYA 46

Nobanabukwetene Bapya—Amubikkile Maano Kubelekela Jehova

Nobanabukwetene Bapya—Amubikkile Maano Kubelekela Jehova

“Jehova ninguzu zyangu . . . Moyo wangu ulamusyoma.”—INT. 28:7.

LWIIMBO 131 “Aabo Leza Mbaaswaanganya”

IZILI MUCIBALO *

1-2. (a) Nkaambo nzi banabukwetene bapya ncobeelede kusyoma Jehova? (Intembauzyo 37:3, 4) (b) Ncinzi ncotutiilange-lange mucibalo eeci?

 SENA mulaafwaafwi kukwata naa kukwatwa, naa muli banabukwetene bapya? Ikuti kacili boobo, cakutadooneka mulangila kukkomana mubuumi amuntu ooyo ngomuyandisya kapati. Pele bwini mbwakuti, kuli mapenzi amwi aajanika mucikwati, alimwi kuli zyakusala zimwi ziyandika kapati zyeelede kucitwa. Aboobo mbomwaalanganya mapenzi aayo alimwi azintu nzyomusala ziyoolujatikizya lukkomano lwanu kwamyaka minji. Ikuti kamusyoma Jehova, ciyoomugwasya kusala cabusongo, cikwati canu ciyooyuma alimwi munookkomene kapati. Ikuti kamutalutobeli lulayo lwa Leza, cakutadooneka muyoojana buyumuyumu ibuyooleta mapenzi mucikwati canu, calo ciyoomupa kutaba alukkomano.—Amubale Intembauzyo 37:3, 4.

2 Nokuba kuti cibalo eeci cigamikidwe kuli banabukwetene bapya, cilabandika buyumuyumu banabukwetene boonse mbobakonzya kujana. Cilatondezya ncotukonzya kwiiya kuzikozyanyo nzyobakatusiila bamaalumi alimwi abamakaintu bamwi bamu Bbaibbele ibasyomeka. Zikozyanyo zyamu Bbaibbele eezyi zituyiisya ziiyo nzyotukonzya kwiiya mubukkale bwiindene-indene mubuumi, kubikkilizya amucikwati. Kuyungizya waawo, tulabona ncotukonzya kwiiya kuzyakuluula zyabanabukwetene bamwi bamazuba aano.

MBUYUMUYUMU NZI MBOBAKONZYA KUJANA BANABUKWETENE BAPYA?

Ino nzyakusala nzi izikonzya kupa banabukwetene bapya kwaalilwa kuyungizya mulimo wabo kuli Jehova? (Amubone muncali 3-4)

3-4. Mbuyumuyumu nzi mbobakonzya kujana banabukwetene bapya?

3 Bamwi bantu balakonzya kukulwaizya banabukwetene bapya kupona mbobapona bantu bamwi mazuba aano. Mucikozyanyo, bazyali alimwi abacibbululu bamwi balakonzya kusinikizya banabukwetene kutalika kuba abana cakufwambaana. Ambweni balongwe abanamukwasyi balakonzya kukulwaizya banabukwetene bapya kuula ŋanda alimwi azintu zimwi zibotu.

4 Ikuti naa tiibacenjela, banabukwetene balakonzya kusala zintu izikonzya kubanjizya muzikwelete zipati. Mpoonya mulumi amukaintu inga bayandika kunoobeleka mawoola manji kutegwa bazibbadele zikwelete eezyo. Aboobo mulimo wakumubili inga wabamanina ciindi ncobeelede kubelesya kucita ciiyo cabo beni, kukomba mumukwasyi alimwi amulimo wakukambauka. Alimwi buya banabukwetene balakonzya kutalika kulovwa kumiswaangano akaambo kakubeleka maovataimu kuti bajane mali manji naa kutegwa basinizye kuti baikwabilila milimo yabo. Akaambo kaceeci, inga baindwa zyoolwe zibotu zyakuyungizya mulimo wabo kuli Jehova.

5. Ncinzi ncomwaiya kucikozyanyo caba Klaus aba Marisa?

5 Zikozyanyo zinji zitondezya kuti kubikkila maano kukujana zintu zyakumubili takuleti lukkomano. Amubone ncobakaiya ba Klaus aba Marisa, banabukwetene, kujatikizya makani aaya. * Nobakakwatana, boonse bakali kubeleka mulimo wakumubili kutegwa kabakkomana mubuumi. Pele kwaamba masimpe, kunyina nobakali kulimvwa kukkutila. Ba Klaus bakati: “Twakalijisi zintu zyakumubili zinji kapati, pele tiitwakajisi mbaakani zyakumuuya. Kwaamba masimpe, buumi bwakali kukatazya akutyompya.” Ambweni andinywe mwakalibonena kuti kubikkila maano kuzintu zyakumubili takumuleteli lukkomano. Ikuti kacili boobo, mutatyompwi pe. Ikulanga-langa zikozyanyo zibotu zyabamwi kulakonzya kumugwasya mumakani aaya. Cakusaanguna, atulange-lange balumi ncobakonzya kwiiya kucikozyanyo ca Mwami Jehosafati.

MBULI MWAMI JEHOSAFATI, AMUSYOME JEHOVA

6. Mbuti Mwami Jehosafati mbwaakalutobela lulayo lujanika ku Tusimpi 3:5, 6, ciindi basikalumamba banji nobakaboola kulwana bantu bakwe?

6 Nobalumi, sena zimwi ziindi mulimvwa kulemenwa kapati akaambo kamikuli yanu? Ikuti kacili boobo, mulakonzya kugwasyigwa acikozyanyo ca Mwami Jehosafati. Mbwaanga wakali mwami, Jehosafati wakajisi mukuli wakukwabilila cisi coonse. Mbuti mbwaakaulanganya mukuli mupati ooyu? Jehosafati wakacita ncaakali kukonzya kutegwa abakwabilile aabo mbaakali kulanganya. Wakaikwabilila kapati minzi ya Juda akubunganya basikalumamba basinguzu bainda ku 1,160,000. (2Mak. 17:12-19) Mpoonya kumbele, Jehosafati wakasikilwa penzi lipati. Impi mpati yabana Amoni, bana Moabu alimwi abaalumi bamumalundu aa Seiri bakamukonga walo, mukwasyi wakwe abantu bakwe. (2Mak. 20:1, 2) Ino ncinzi ncaakacita Jehosafati? Wakalomba Jehova kuti amugwasye alimwi akumuyumya. Eeci cakali kweendelana alulayo lwabusongo lujanika kulugwalo lwa Tusimpi 3:5, 6. (Amubale.) Mupailo Jehosafati ngwaakapaila cakulicesya, uulembedwe kulugwalo lwa 2 Makani 20:5-12, ulatondezya mbwaakali kumusyoma kapati Usyi wakujulu siluyando. Mbuti Jehova mbwaakawiingula mupailo wa Jehosafati?

7. Mbuti Jehova mbwaakawiingula mupailo wa Jehosafati?

7 Jehova wakabandika a Jehosafati kwiinda muli Jahazieli, imu Levi. Jehova wakati: “Amwiime mumasena aanu, mwiime nji, akubona lufwutuko lwa Jehova ndwatiimucitile.” (2Mak. 20:13-17) Masimpe eeyi taili nzila iizyibidwe yakulwana nkondo. Nokuba boobo, malailile aaya tanaakazwa kumuntu; akazwa kuli Jehova. Kasyomede kapati muli Leza wakwe, Jehosafati wakacita kweelana ambwaakaambilwa. Ciindi walo abantu bakwe nobakaunka kuyooswaangana abasinkondonyina, kumbele lyabasikalumamba bakwe tanaakabikka basikalumamba bacibwene, pele wakabikka baimbi ibatakajisi zilwanyo. Jehova kunyina naakamulekelezya Jehosafati; wakaizunda mpi yabasinkondonyina.—2Mak. 20:18-23.

Banabukwetene bapya balakonzya kupa kuti mulimo wabo kuli Jehova ube cintu ciyandika kapati mubuumi bwabo, kwiinda mukupaila kulinguwe alimwi akwiiya Jwi lyakwe (Amubone muncali 8, 10)

8. Ncinzi balumi ncobakonzya kwiiya kucikozyanyo ca Jehosafati?

8 Nobalumi, mulakonzya kwiiya kucikozyanyo ca Jehosafati. Mukuli wanu kulanganya mukwasyi wanu, aboobo mulabeleka canguzu kuukwabilila alimwi akuugwasyilizya. Ciindi nomujana buyumuyumu, mulakonzya kulimvwa kuti inga mwaalanganya mapenzi aayo nyolikke. Pele, amucitantamuke cilengwa cakusyoma nguzu zyanu. Muciindi caboobo, ciindi nomuli nyolikke amulombe lugwasyo kuli Jehova mumupailo. Kuyungizya waawo, amupaile kuzwa ansi amoyo antoomwe amukaintu wanu. Amulombe busolozi kuzwa kuli Jehova kwiinda mukwiiya Bbaibbele amabbuku aazwa kumbunga ya Leza, alimwi akulutobela lulayo ndomujana. Ibamwi tabakonzyi kuzizumina zintu nzyomusala iziyeeme a Bbaibbele, mane buya balakonzya kumwaambila kuti muli bafwubafwuba. Balakonzya kwaamba kuti mali alimwi azintu nzyaakonzya kuula ziyakuukwabilila kapati mukwasyi wanu. Pele amuyeeye cikozyanyo ca Jehosafati. Wakasyoma Jehova alimwi wakatondezya oobo kwiinda muzintu nzyaakacita. Jehova tanaakamulekelezya muntu ooyo iwakali kusyomeka alimwi andinywe kunyina nayakumulekelezya pe. (Int. 37:28; Heb. 13:5) Ncinzi banabukwetene ncobakonzya kucita kutegwa basinizye kuti bapona buumi bwalukkomano antoomwe?

MBULI MUSINSIMI ISAYA AMUKAINTU WAKWE, AMUBIKKILE MAANO KUBELEKELA JEHOVA

9. Ncinzi ncotukonzya kwaamba kujatikizya musinsimi Isaya amukaintu wakwe?

9 Kujatikizya musinsimi Isaya amukaintu wakwe, buumi bwabo bwakayeeme akubelekela Jehova. Isaya wakali musinsimi alimwi ambweni awalo mukaintu wakwe wakajisi mulimo uumugeme wabusinsimi, mbwaanga wiitwa kuti “musinsimi mukaintu.” (Is. 8:1-4) Mbuli banabukwetene, kweelede kuti Isaya amukaintu wakwe bakabikkilide maano kukomba Jehova. Eelo kaka bakasiya cikozyanyo cibotu kuli banabukwetene mazuba aano!

10. Mbuti kwiiya businsimi bwamu Bbaibbele mbokubagwasya banabukwetene kubelekela Jehova kusikila mpobagolela?

10 Banabukwetene mazuba aano balakonzya kumwiiya Isaya amukaintu wakwe kwiinda mukubeleka kusikila mpobagolela mumulimo wa Jehova. Balakonzya kuyumya lusyomo lwabo muli Jehova kwiinda mukwiiya antoomwe businsimi bwamu Bbaibbele alimwi akubona mbobuzuzikizyigwa lyoonse. * (Tit. 1:2) Balakonzya kuyeeya kujatikizya mbobakonzya kutola lubazu mukuzuzikizyigwa kwabusinsimi bwamu Bbaibbele bumwi. Mucikozyanyo, balakonzya kuba alubazu mukuzuzikizya businsimi bwa Jesu bwaamba kuti makani mabotu ayookambaukwa munyika yoonse kaatanasika mamanino. (Mt. 24:14) Ikuti naa banabukwetene kabasinizyide kapati kuti businsimi bwamu Bbaibbele buli mukuzuzikizyigwa, bayoomubelekela Jehova kusikila mpobagolela.

MBULI PURISILA A AKULA, AMUBIKKE BWAMI MUBUSENA BWAKUSAANGUNA

11. Ncinzi Purisila a Akula ncobakali kukonzya kucita alimwi nkaambo nzi?

11 Banabukwetene bacili bana-bana balakonzya kwiiya kuli Purisila a Akula, banabukwetene ba Juda ibakali kukkala mumunzi wa Roma. Bakamvwa makani mabotu kujatikizya Jesu aboobo bakaba Banakristo. Cakutadooneka, bakalikkomene abuumi mbobakali kupona. Nokuba boobo, buumi bwabo bwakacinca cakutayeeyela ciindi Mwami Kilaudiyo naakalailila ba Juda boonse kuti bazwe mu Roma. Amubone eeci ncocakali kwaamba kuli Akula a Purisila. Bakeelede kuzwa kubusena nkobakazyibide, kujana ŋanda mpya akutalika mulimo wabo wakusuma matente mubusena bupya. Sena kunyonganizyigwa kwazintu ooku mubuumi bwabo kwakapa kuti bacileke kubikka ziyandika zya Bwami mubusena bwakusaanguna? Cakutadooneka mulibuzyi bwiinguzi kumubuzyo ooyu. Muŋanda yabo mpya ku Korinto, Akula a Purisila bakatalika kugwasya mbungano yakubusena oobo alimwi akubelekela antoomwe amwaapostolo Paulo kuyumya bakwesu ooko. Kumbele, bakalongela kuminzi iimbi ooko ikwakali kuyandika bakambausi banji. (Mil. 18:18-21; Rom. 16:3-5) Eelo kaka bakaba abuumi bulaampindu kapati antoomwe!

12. Nkaambo nzi banabukwetene ncobeelede kulibikkila mbaakani zyakumuuya?

12 Banabukwetene mazuba aano balakonzya kumwiiya Purisila a Akula kwiinda mukubikka ziyandika zya Bwami mubusena bwakusaanguna. Ciindi cibotu kapati bantu bobilo nobeelede kubandika mbaakani zyabo mubuumi ndileelyo nobeebana. Ciindi banabukwetene nobalibikkila mbaakani mumulimo wa Jehova alimwi akubeleka canguzu kutegwa bazizuzikizye mbaakani eezyo, balaba azyoolwe zinji zyakubona Jehova mbwabagwasya mubuumi bwabo. (Muk. 4:9, 12) Amubone icakabacitikila ba Russell aba Elizabeth. Ba Russell bakati, “Notwakali kweebana, twakazibandika cacigaminina mbaakani zyesu zyakumuuya.” Ba Elizabeth bakati, “Twakabandika kutegwa kumbele twakuba azintu ziindene-indene nzyotweelede kusala, tukasinizye kuti zyakusala zyesu zitakanyonganyi mbaakani eezyo nzyotwakalibikkila.” Bukkale bwaba Russell aba Elizabeth bwakabazumizya kulongela ku Micronesia kuti bakabelekele kubusena ikwakali kuyandika basikumwaya banji.

Banabukwetene bapya balakonzya kupa kuti mulimo wabo kuli Jehova ube cintu ciyandika kapati mubuumi bwabo, kwiinda mukulibikkila mbaakani zyakumuuya (Amubone muncali 13)

13. Kweelana alugwalo lwa Intembauzyo 28:7, ncinzi ciyoocitika ciindi notumusyoma Jehova?

13 Mbubwenya mbuli ba Russell aba Elizabeth, banabukwetene banji bakasala kuubyaubya buumi bwabo kutegwa bacikonzye kuba aciindi cinji mumulimo wakukambauka alimwi akuyiisya. Ciindi banabukwetene nobalibikkila mbaakani zibotu mumulimo wa Jehova alimwi akubelekela antoomwe kutegwa bazizuzikizye, kuli zintu zibotu zinji zikonzya kucitika. Bayoolibonena mbwabalanganya Jehova, lusyomo lwabo mulinguwe luyooyuma alimwi bayooba alukkomano lwini-lwini.—Amubale Intembauzyo 28:7.

MBULI MWAAPOSTOLO PETRO AMUKAINTU WAKWE, AMUSYOME ZISYOMEZYO ZYA JEHOVA

14. Mbuti mwaapostolo Petro amukaintu wakwe mbobakatondezya kuti bakali kucisyoma cisyomezyo cijanika kulugwalo lwa Matayo 6:25, 31-34?

14 Banabukwetene balakonzya kwiiya kucikozyanyo camwaapostolo Petro amukaintu wakwe. Nokwakainda ciindi citandila kumyezi iili cisambomwe kusikila kumwaka omwe kuzwa ciindi naakaswaangana a Jesu, mwaapostolo Petro wakeelede kusala cintu ciyandika kapati. Mulimo Petro ngwaakali kubeleka mubuumi wakali wakuzuba nswi. Aboobo ciindi Jesu naakamutamba kuti amutobele mumulimo waciindi coonse, Petro wakeelede kububikkila maano bukkale bwamukwasyi wakwe. (Lk. 5:1-11) Petro wakasala kumusangana Jesu mumulimo wakwe wakukambauka. Eelo kaka wakasala cabusongo! Tulijisi kaambo kabotu katupa kusyoma kuti mukaintu wa Petro wakumugwasyilizya mukusala kwakwe. Bbaibbele litondezya kuti naakabusyigwa Jesu, Petro amukaintu wakwe bakali kweenda antoomwe kwaciindi cili mbocibede. (1Kor. 9:5) Cakutadooneka, cikozyanyo cakwe mbuli mukaintu Munakristo cakapa Petro kwaanguluka kulemba majwi aakasololelwa amuuya kubalumi abamakaintu Banakristo. (1Pet. 3:1-7) Petro amukaintu wakwe bakali kucisyoma cisyomezyo ca Jehova cakuti wakali kuyoobapa nzyobayandika ikuti babikka Bwami mubusena bwakusaanguna mubuumi bwabo.—Amubale Matayo 6:25, 31-34.

15. Ncinzi ncomwaiya kucakuluula caba Tiago aba Esther?

15 Ikuti mwakkwanya myaka iili mbwiibede mucikwati lino, mbuti mbomukonzya kuzumanana kuyumya luyandisisyo lwakuyungizya mulimo wanu? Nzila imwi nkwiinda mukubikkila maano kuzyakuluula zyabanabukwetene bamwi. Mucikozyanyo, mulakonzya kubala zibalo zijisi mutwe wakuti, “Bakalyaaba Amoyo Woonse.” Zibalo eezyi zyakabagwasya ba Tiago aba Esther, banabukwetene baku Brazil, kuba aluyandisisyo kapati lwakuyoobelekela kubusena kubulide. Ba Tiago bakati: “Ciindi notwakali kubala zyakuluula zitondezya Jehova mbwabagwasya babelesi bakwe mazuba aano, andiswe twakali kuyanda kubona janza lya Jehova kalitusololela alimwi akutulanganya.” Mpoonya mukuya kwaciindi bakalongela ku Paraguay, ooko nkobali kubelekela mucilawo cibelesya mwaambo waci Portuguese kuzwa mu 2014. Ba Esther bakati: “Lugwalo lumwi ndotuyandisya kapati ndwa Baefeso 3:20. Ziindi zinji, twalibonena majwi aayo mbwaali aamasimpe mumulimo wa Jehova.” Mulugwalo oolu ndwaakalembela bana Efeso, Paulo wakasyomezya kuti Jehova uyootupa zintu zinji kwiinda aali zyeezyo nzyotumulomba. Eelo kaka cisyomezyo eeci cazuzikizyigwa ziindi zinji!

Banabukwetene bapya balakonzya kupa kuti mulimo wabo kuli Jehova ube cintu ciyandika kapati mubuumi bwabo, kwiinda mukulomba lulayo kubanabukwetene basimide (Amubone muncali 16)

16. Ndulayo lwabani banabukwetene bacili bana-bana ndobeelede kubikkila maano ciindi nobalanga-langa mbaakani zyabo mubuumi?

16 Banabukwetene bacili bana-bana balakonzya kugwasyigwa kuzyakuluula zyabamwi ibakaiya kusyoma Jehova. Banabukwetene bamwi ambweni babeleka myaka minji mumulimo waciindi coonse. Mulakonzya kubalomba kuti bamugwasye ikuti naa mwabona kuti muyandika kuzilanga-langa mbaakani zyanu. Eeyi ninzila aimbi yakutondezya kuti mulamusyoma Jehova. (Tus. 22:17, 19) Abalo baalu balakonzya kubagwasya banabukwetene bacili bana-bana kulibikkila alimwi akuzizuzikizya mbaakani zyakumuuya.

17. Ncinzi cakabacitikila ba Klaus aba Marisa, alimwi ncinzi ncotwiiya kucikozyanyo cabo?

17 Nokuba boobo, zimwi ziindi kusala kwesu kwakuti tuyungizye mulimo wesu inga tiikwazwidilila kweelana ambotwali kuyanda. Amubone cikozyanyo caba Klaus aba Marisa, icaambwa kumatalikilo aacibalo. Nokwakainda myaka yotatwe kuzwa ciindi nobakakwatana, bakalonga akulyaaba kunjila mumulimo wamayake kumutabi waku Finland. Nokuba boobo, bakabaambila kuti tiibakali kuyoozumizyigwa kukkala ooko kwamyezi iindilila kumyezi iili cisambomwe. Kumatalikilo, bakatyompwa. Pele nokwakainda buyo ciindi cisyoonto, bakatambwa kunjila cikolo cakwiiya mwaambo waci Arabic, aboobo lino balikkomene kubeleka mucilawo cibelesya mwaambo ooyu kucisi cimbi. Ba Marisa bayeeya cakacitika, balaamba: “Ndakaliyoowede kucita cintu nconditana buzuba ndacita aboobo ndakali kuyandika kusyoma Jehova cakumaninina. Pele ndalibonena Jehova mbwaali kutugwasya lyoonse munzila nzyotutayeeyeli. Kuzwa nocakatucitikila eeci, lusyomo lwangu muli Jehova lwayuma kapati.” Kweelana ambocitondezya cikozyanyo eeci, mulakonzya kuba masimpe kuti Jehova lyoonse uyoomulumbula ikuti mwamusyoma cakumaninina.

18. Ncinzi cikonzya kugwasya banabukwetene kuti bazumanane kusyoma Jehova?

18 Cikwati ncipego kuzwa kuli Jehova. (Mt. 19:5, 6) Uyanda kuti banabukwetene kabakkomana acipego eeci. (Tus. 5:18) Nobanabukwetene bana-bana, amuzilange-lange zintu nzyomucita mubuumi bwanu. Sena mulabeleka kusikila mpomugolela kutegwa mumutondezye Jehova kuti mulalumba kapati kuzipego nzyaakamupa? Amubandike a Jehova mumupailo. Amuvwuntauzye mu Jwi lyakwe njiisyo nzyomukonzya kutobela mubukkale bwanu. Mpoonya amulutobele lulayo ndwamupa Jehova. Eelo kaka mulakonzya kuba masimpe kuti muyooba abuumi bukkomanisya alimwi ibulaampindu, ikuti naa mucikwati canu mwabikkila maano kapati kubelekela Jehova!

LWIIMBO 132 Lino Twaba Mubili Omwe

^ Zintu zimwi nzyotusala zilakonzya kucijatikizya ciindi alimwi anguzu zyesu zyakubelekela Jehova. Ikapati banabukwetene bapya kuli zintu zimwi nzyobasala izikonzya kubujatikizya buumi bwabo boonse. Cibalo eeci cilabagwasya kusala cabusongo, calo cikonzya kubapa kuba abuumi bubotu alimwi bukkomanisya.

^ Mazina aamwi acincwa.