Skip to content

Skip to table of contents

CIBALO CAKWIIYA 42

Amusinizye Kuti Mujisi Kasimpe

Amusinizye Kuti Mujisi Kasimpe

“Amusinizye zintu zyoonse; amukakatile kucintu cibotu.”​—1TES. 5:21.

LWIIMBO 142 Ikujatisya Bulangizi Mbotujisi

IZILI MUCIBALO *

1. Nkaambo nzi bantu banji ncobanyongene?

KULI zikombelo zinji mazuba aano izilitaminina kuti zikomba Leza munzila njakkomanina. Nkakaambo kaako bantu banji ncobanyongene! Aboobo balabuzya kuti, “Sena kuli buyo cikombelo comwe cakasimpe, naa sena zikombelo zyoonse zilamukkomanisya Leza?” Sena tulisinizyide ncobeni kuti swebo Tobakamboni ba Jehova tuyiisya kasimpe alimwi akuti nzila njotumukomba Jehova nenzila ilikke njakkomanina? Sena cilakonzyeka kuba alusyomo luli boobu? Lino atulange-lange bumboni.

2. Nkaambo nzi mwaapostolo Paulo ncaakasinizyide kuti nzyaakali kusyoma nkasimpe? (1 Batesalonika 1:5)

2 Mwaapostolo Paulo wakalisinizyide ncobeni kuti nzyaakali kusyoma nkasimpe. (Amubale 1 Batesalonika 1:5.) Kusinizya ooko tiikwakayeeme akulimvwa buyo. Muciindi caboobo, Paulo wakali musungu kubala Jwi lya Leza. Wakali kusyoma kuti “Magwalo oonse akasololelwa a Leza.” (2Tim. 3:16) Ino ncinzi ncaakaiya? Mu Magwalo, Paulo wakajana bumboni businizyide bwakuti Jesu wakali Mesiya wakasyomezyedwe, bumboni bwalo basololi bacikombelo caba Juda mbobatakabikkila maano. Basololi bacikombelo aaba basikuupaupa ameso bakali kulitaminina kwiiminina Leza, pele bakamukaka kwiinda mumilimo yabo. (Tit. 1:16) Mukwiimpana ambabo, Paulo kunyina naakali kusala zibeela zyamu Jwi lya Leza nzyaakeelede kusyoma. Wakalilibambilide kuyiisya alimwi akucita zintu “zyoonse nzyayanda Leza.”—Mil. 20:27.

3. Sena tuyandika kuti tujane bwiinguzi kumibuzyo yoonse njotujisi kutegwa tusinizye kuti tujisi kasimpe? (Amubone kabbokesi kakuti “ Milimo ya Jehova Amakanze Ngajisi Kulindiswe, ‘Tatukonzyi Kuzibandauka Zyoonse.’”)

3 Bamwi bayeeya kuti cikombelo cakasimpe ceelede kwiingula mubuzyo uuli woonse, noiba mibuzyo iitajisi bwiinguzi bugaminide bwamu Bbaibbele. Sena eeci cilakonzyeka? Atulange-lange cikozyanyo ca Paulo. Wakakulwaizya basyominyina kuti ‘basinizye zintu zyoonse,’ pele alimwi wakaamba kuti kuli zintu zinji nzyaatakamvwisya awalo. (1Tes. 5:21) Wakalemba kuti, “tujisi luzyibo lutazulide, tatuboni kabotu nkaambo tulanga mucimbonimboni calubulo.” (1Kor. 13:9, 12) Mbubwenya mbuli ndiswe, Paulo kunyina naakazimvwisya zintu zyoonse. Pele wakakamvwisya kasimpe kantalisyo kujatikizya makanze aa Jehova. Makani ngaakazyi akali kumupa kusinizya kuti nzyaakali kusyoma nkasimpe.

4. Mbuti mbotukonzya kusinizya ncobeni kuti twakakajana kasimpe, alimwi ino ncinzi ncotutiibandike kujatikizya Banakristo bakasimpe?

4 Nzila imwi mbotukonzya kusinizya ncobeni kuti twakakajana kasimpe, nkwiinda mukweezyanisya nzila yabukombi njaakasiya Jesu alimwi anzyobacita Bakamboni ba Jehova mazuba aano. Mucibalo eeci, tulabona kuti Banakristo bakasimpe (1) balakaka kukomba mituni, (2) balalilemeka zina lya Jehova, (3) balakayanda kasimpe, alimwi (4) balayandana kapati.

TULAIKAKA MITUNI

5. Ncinzi ncotwiiya kuli Jesu kujatikizya nzila iiluzi yakukomba Leza, alimwi mbuti mbotukonzya kuzibelesya nzyaakayiisya?

5 Akaambo kakuti Jesu wakali kumuyanda kapati Jehova, wakali kukomba buyo nguwe alikke, ciindi naakali kujulu alimwi anaakali anyika. (Lk. 4:8) Wakaambila basikwiiya bakwe kuti kabacita mbubwenya. Jesu naa basikwiiya bakwe, kunyina nobakabelesya mituni mubukombi bwabo. Mbwaanga Leza Muuya, kunyina muntu naba omwe uukonzya kupanga cintu cili coonse icikonzya kwiiminina nguwe. (Is. 46:5) Pele ino mbuti kujatikizya kupanga mituni yabasaante akupaila kulinjiyo? Mumulawo wabili mu Milawo Iili Kkumi, Jehova wakaamba kuti: “Utalipangili cikozyanyo cibezedwe naa cikozyanyo cili mbuli cintu cili coonse icili kujulu naa icili aanyika. . . Utazikotamini.” (Kul. 20:4, 5) Majwi aaya alisalede kulibaabo ibayanda kumukkomanisya Leza.

6. Ninzila nzi yabukombi Bakamboni ba Jehova njobatobela mazuba aano?

6 Basikulemba makani aakaindi bakatondezya kuti Banakristo bakusaanguna bakali kukomba buyo Leza alikke. Mucikozyanyo, bbuku limwi litegwa History of the Christian Church lyaamba kuti, Banakristo bakusaanguna “nobakaubona kuti ncisesemyo” muzeezo wakubikka zikozyanyo mumasena aakukombela. Mazuba aano, Bakamboni ba Jehova batobela nzila yabukombi Jesu njaakasiila Banakristo bamumwaanda wamyaka wakusaanguna. Tatupaili kuzikozyanyo “zyabasaante” naa bangelo; nokuba kupaila kuli Jesu. Alimwi tatusalyuti ndembela naa kucita cintu cili coonse cikonzya kutupa kukomba mfwulumende. Ziyume zitete, tulikanzide kutobela majwi aa Jesu aakuti: “Ngu Jehova Leza wako ngoelede kukomba.”—Mt. 4:10.

7. Ndwiindano nzi lupati iluliko akati ka Bakamboni ba Jehova alimwi azikombelo zimbi?

7 Mazuba aano, bantu banji balayanda kuswiilila kubasololi babukombi ibalaampuwo kapati. Balabakkomanina kapati basololi aaba cakuti inga bayanda kubakomba. Bantu banji balaunka kuzikombelo zyabo, balaula mabbuku aabo alimwi akusanga mali manji kugwasyilizya mbunga zyabo. Bamwi balazisyoma zyoonse nzyobabaambila. Cilakatazya kweezeezya naa bantu aaba inga baindila kukkomana kuti babona Jesu! Mukwiimpana, bakombi ba Jehova bakasimpe tabajisi basololi bacikombelo. Nokuba kuti tulabalemeka aabo basololela, tulaitobela njiisyo ya Jesu iisalede yakuti: “Nywebo nyoonse muli babunyina.” (Mt. 23:8-10) Tatukombi bantu, tacikwe makani mbasololi bazikombelo naa mbeendelezi bazisi. Tatubagwasyilizyi kusumpula bukombi bwabo naa cisi. Tatutoli lubazu mutwaambo twazisi alimwi tulalyaandaanya anyika. Aboobo mumbazu zyoonse eezyi, tuliindene kapati abasizikombelo banji ibalitaminina kuti Mbanakristo.—Joh. 18:36.

TULALILEMEKA ZINA LYA JEHOVA

Banakristo bakasimpe balakkomana kwaambila bamwi kujatikizya Jehova (Amubone muncali 8-10) *

8. Ino tuzyi buti kuti Jehova uyanda kuti katulilemeka zina lyakwe alimwi akulizyibya kuli bamwi?

8 Aciindi cimwi, Jesu wakapaila kuti: “Taata, kopa kuti zina lyako lilemekwe.” Jehova lwakwe kumugama wakawiingula mupailo ooyo ajwi pati kuzwa kujulu, kusyomezya kuti ulalilemeka zina lyakwe. (Joh. 12:28) Mumulimo wakwe waanyika, Jesu wakalilemeka zina lya Bausyi. (Joh. 17:26) Aboobo Banakristo bacibona kuti ncoolwe cipati kubelesya zina lya Leza alimwi akulizyibya kuli bamwi.

9. Mbuti Banakristo bamumwaanda wamyaka wakusaanguna mbobakatondezya kuti bakali kulilemeka zina lya Leza?

9 Mumwaanda wamyaka wakusaanguna C.E., kakwiindide ciindi cisyoonto kuzwa mbungano ya Bunakristo noyakatalisyigwa, Jehova ‘wakababikkila maano bamasi kuti mulimbabo ajane bantu bazina lyakwe.’ (Mil. 15:14) Banakristo bamumwaanda wamyaka wakusaanguna aabo bakalikkomene kubelesya zina lya Leza alimwi akulizyibya kuli bamwi. Bakalibelesya zina lya Leza mumulimo wabo wakukambauka alimwi aciindi nobakali kulemba mabbuku aamu Bbaibbele. * Kwiinda mukucita boobo, bakatondezya kuti mbabantu balikke ibakali kuzyibya bantu zina lya Leza.—Mil. 2:14, 21.

10. Ino tuzyi buti kuti Bakamboni ba Jehova balikke mbobazyibya bantu zina lya Jehova?

10 Sena Bakamboni ba Jehova balikke mbobazyibya bantu zina lya Jehova? Atulange-lange bumboni oobu. Mazuba aano, basololi bazikombelo banji bacita zyoonse nzyobakonzya kusisa kaambo kamasimpe kakuti Leza ulijisi zina limugeme. Bakaligusya mubusanduluzi bwama Bbaibbele aabo, alimwi buya mane bamwi tabazumizyidwe kulibelesya zina lya Leza muzikombelo zyabo. * Aboobo cilalibonya caantangalala kuti Bakamboni ba Jehova balikke mbobalilemeka zina lya Jehova. Tulalizyibya zina lya Leza limugeme kubantu banji kapati kwiinda cikombelo cili coonse! Kwiinda mukucita boobo, tulasoleka kusikila mpotugolela kupona kweelana abwaamba zina lyesu lyakuti, Bakamboni ba Jehova. (Is. 43:10-12) Twamwaya makkopi aayinda ku 240 miliyoni aa Bbaibbele lya Busanduluzi Bwanyika Mpya, aabelesya zina lya Jehova mumasena oomo basanduluzi bama Bbaibbele aambi mobakaligusya. Alimwi twamwaya mabbuku aamba zyamu Bbaibbele mumyaambo iinda ku 1,000, aasumpula zina lya Jehova.

TULAKAYANDA KASIMPE

11. Ino Banakristo bakusaanguna bakatondezya buti kuti bakali kukayanda kasimpe?

11 Jesu wakali kukayanda kasimpe, nkokuti kasimpe kajatikizya Leza alimwi amakanze aakwe. Jesu wakali kupona kweelana akasimpe aako, alimwi kasimpe aako wakakazyibya kuli bamwi. (Joh. 18:37) Basikutobela Jesu bakasimpe abalo bakali kukayanda kapati kasimpe. (Joh. 4:23, 24) Mane buya, mwaapostolo Petro wakaamba Bunakristo kuti ‘ninzila yakasimpe.’ (2Pet. 2:2) Akaambo kakuti bakali kukayanda kapati kasimpe, Banakristo bakusaanguna bakazikaka njiisyo zyabukombi, zilengwa alimwi amizeezo yabantu iyatakali kweendelana akasimpe. (Kol. 2:8) Mbubwenya buyo amazuba aano, Banakristo bakasimpe balasoleka ‘kuzumanana kweenda mukasimpe’ kwiinda mukusolekesya kutobela nzyobasyoma alimwi akupona kweelana a Jwi lya Jehova.—3Joh. 3, 4.

12. Ncinzi cicitika ciindi aabo basololela nobabona kuti kuyandika kucinca mukumvwisya kwesu mumakani amwi, alimwi nkaambo nzi ncobabweza ntaamu?

12 Bantu ba Leza mazuba aano tabalitaminini kuti balizizyi zyoonse zili mu Bbaibbele. Zimwi ziindi, balalubizya munzila mbobapandulula njiisyo zyamu Bbaibbele zimwi naa malailile aapegwa kumbunga. Eeci taceelede kutugambya pe. Magwalo alacisalazya kuti luzyibo lwini-lwini lulavwula mukuya kwaciindi. (Kol. 1:9, 10) Jehova ulayubununa kasimpe aasyoonto-syoonto, alimwi tweelede kulisungula kulindila cakukkazika moyo kutegwa mumuni wakasimpe umwekesye. (Tus. 4:18) Ciindi aabo basololela nobabona kuti kumvwisya kwesu mumakani amwi aajatikizya kasimpe kuyandila kusalazyigwa, tabawayi-wayi kucinca. Nokuba kuti basizikombelo banji mu Bunakristo Bwanyika balacinca zintu kutegwa bakkomanisye bantu babo naa kuti bapange cilongwe anyika, kucinca kupangwa ambunga ya Jehova kugwasya bantu kuba acilongwe ciyumu a Leza alimwi akutobela nzila yabukombi iyakatalisyigwa a Jesu. (Jak. 4:4) Kucinca ooku takucitwi akaambo kakuti mizeezo yabantu munyika yacinca, pele kulacitwa akaambo kakulimvwisya kabotu Bbaibbele. Eelo kaka tulakayanda kasimpe!—1Tes. 2:3, 4.

TULAYANDANA KAPATI

13. Mbube nzi ibuyandika kapati ibutondezyegwa a Banakristo bakasimpe, alimwi ino Bakamboni ba Jehova babutondezya buti mazuba aano?

13 Banakristo bakusaanguna bakalizyibidwe akaambo kakuba abube bubotu bunji, pele bube buyandika kapati mbobakajisi, nduyando. Jesu wakaamba kuti: “Eeci nceciyoozyibya bantu boonse kuti muli basikwiiya bangu, ikuti kamujisi luyando akati kanu.” (Joh. 13:34, 35) Mazuba aano, Bakamboni ba Jehova balatondezyanya luyando lwini-lwini alimwi alukamantano munyika yoonse mboizulwa. Tuliindene azikombelo zimbi zyoonse nkaambo tuli mbuli mukwasyi omwe nokuba kuti tuzwa mumasi alimwi amubukkale bwiindene-indene. Tulalubona luyando lwini-lwini kumiswaangano yesu yambungano, yabbazu alimwi ayacooko. Eeci citugwasya kusinizya ncobeni kuti tukomba Jehova munzila njakkomanina.

14. Kweelana alugwalo lwa Bakolose 3:12-14, muunzila nzi iiyandika motukonzya kutondezya kuti tulayandana kapati?

14 Magwalo atukulwaizya ‘kuyandana kapati.’ (1Pet. 4:8) Nzila imwi mbotulutondezya luyando oolo nkwiinda mukulekelelana alimwi akweengelelana akaambo kakutalondoka kwaumwi aumwi. Tulajana zyoolwe zyakutondezya bwaabi alimwi akusamausya bantu boonse mumbungano, nobaba baabo ibakatunyemya. (Amubale Bakolose 3:12-14.) Kuti katutondezya luyando luli boobu, tutondezya kuti tuli Banakristo bakasimpe.

“LUSYOMO LOMWE”

15. Muunzila nzi zimbi motutobela nzila yabukombi ya Banakristo bamumwaanda wamyaka wakusaanguna?

15 Tulatobela nzila yabukombi yambungano ya Banakristo bamumwaanda wamyaka wakusaanguna munzila azimbi. Mucikozyanyo, mboibambidwe mbunga yesu, yalo iibikkilizya balangizi beendeenda, baalu alimwi abakutausi, itondezya bubambe ibwakatalisyigwa abaapostolo mumwaanda wamyaka wakusaanguna. (Flp. 1:1; Tit. 1:5) Mbotwaabona makani aakoonana alimwi alukwatano, mbotubulemeka bulowa akaambo kakuti bulisetekene alimwi aluyandisisyo ndotujisi lwakukwabilila mbungano kuli basizibi ibateempwi, zyoonse ziyeeme anzila yabukombi yamumwaanda wamyaka wakusaanguna.—Mil. 15:28, 29; 1Kor. 5:11-13; 6:9, 10; Heb. 13:4.

16. Ncinzi ncotwiiya kumajwi aali mulugwalo lwa Baefeso 4:4-6?

16 Jesu wakaamba kuti banji bayoolitaminina kuba basikwiiya bakwe, pele tabali boonse ibanooli bakasimpe. (Mt. 7:21-23) Alimwi Magwalo alatucenjezya kuti mumazuba aamamanino, banji ‘bayoolibonya mbuli kuti balilyaabide mubukombi.’ (2Tim. 3:1, 5) Nokuba boobo, Bbaibbele lilatwaambila cakutainda mumbali kuti kuli buyo “lusyomo lomwe” ndwakkomanina Leza.—Amubale Baefeso 4:4-6.

17. Ino mbaani mazuba aano batobela Jesu alimwi akutondezya lusyomo lomwe lwini-lwini?

17 Ino mbaani mazuba aano ibatondezya lusyomo lomwe lwini-lwini? Twabulanga-langa bumboni. Twaibona nzila yabukombi njaakayiisya Jesu alimwi njobakali kutobela Banakristo bamumwaanda wamyaka wakusaanguna. Kuli buyo bwiinguzi bomwe, Mbaakamboni ba Jehova. Eelo kaka ncoolwe cipati njotujisi cakuba bantu ba Jehova alimwi akuzyiba kasimpe kujatikizya makanze aakwe! Aboobo atuzumanane kusinizya kuti tujisi kasimpe.

LWIIMBO 3 Leza Ninguzu Zyesu, Mbulangizi Bwesu, Ngotusyoma

^ munc. 5 Mucibalo eeci, tulalanga-langa nzila yabukombi bwakasimpe njaakatusiila Jesu alimwi akubona basikwiiya bakwe bakaindi mbobakaitobela. Alimwi tulabona bumboni bwakuti Bakamboni ba Jehova balaitobela nzila eeyo yabukombi bwakasimpe mazuba aano.

^ munc. 9 Amubone kabbokesi kakuti “Did the First Christians Use God’s Name?” mu Ngazi Yamulindizi, yamu Chikuwa yamu July 1, 2010, peeji 6.

^ munc. 10 Mucikozyanyo, mu 2008, Pope Benedict XVI wakabikka mulawo wakuti zina lya Leza “talyeelede kubelesyegwa nokuba kwaambwa” aba Katolika ciindi nobakomba, munyimbo naa mumipailo.

^ munc. 63 BUPANDULUZI BWACIFWANIKISO: Mbunga ya Jehova yamwaya Bbaibbele lya Busanduluzi Bwanyika Mpya mumyaambo iinda ku 200 kutegwa bantu kabacikonzya kubala Bbaibbele lijisi zina lya Leza mumwaambo wabo.