Skip to content

Skip to table of contents

Balikkomene Aabo Ibabelekela “Leza Uukkomene”

Balikkomene Aabo Ibabelekela “Leza Uukkomene”

“Balikkomene bantu aabo bajisi Jehova kali Leza wabo!”—INT. 144:15.

NYIMBO: 44, 125

1. Nkaambo nzi bakombi ba Jehova ncobali bantu bakkomene? (Amubone cifwanikiso icili kumatalikilo aacibalo.)

BAKAMBONI BA JEHOVA mbantu bakkomene kapati. Ciindi nobaba antoomwe, ambweni lyamiswaangano yabo yambungano, yabbazu, naa kuyanzana buyo, balakkomana caantoomwe. Ncinzi cibapa kukkomana? Kaambo kapati nkakuti balimuzyi Jehova, balamubelekela alimwi balasola kumwiiya, “Leza uukkomene.” (1Tim. 1:11; Int. 16:11) Mbwaanga ngo Kasensa kalukkomano, Leza uyanda kuti katukkomene, alimwi ulatupa twaambo tunji itweelede kutupa kukondwa.—Dt. 12:7; Muk. 3:12, 13.

2, 3. (a) Ino lukkomano caamba nzi? (b) Nkaambo nzi ncocili ciyumu kuba alukkomano?

2 Ino mbuti nywebo kumugama? Sena mulikkomene? Sena inga mwaluyungizya lukkomano lwanu? Lukkomano caamba “kubotelwa lyoonse, kukkutila alimwi akukondwa mubuumi, alimwi akulombozya kuti bukkale buli boobo buzumanane.” Ibbaibbele litondezya kuti kuba alukkomano lwini-lwini caamba mbwabede muntu uulelekedwe a Jehova. Nokuba boobo, munyika mazuba aano, nciyumu kuba alukkomano. Nkaambo nzi ncocili boobo?

3 Zintu zityompya mbuli kufwidwa muyandwa naa kuti wagwisyigwa mumbungano, kumana kwalukwatano naa kumaninwa mulimo zilakonzya kutumanina lukkomano. Kulwana muŋanda alimwi akutamvwana mukubandika kulakonzya kututyompya. Kusampaulwa ababelesima naa basicikoloma, kupenzyegwa akaambo kabukombi naa kwaangwa zilakonzya kutumanina lukkomano. Mbubwenya buyo kuciswa-ciswa, bulwazi butasilikiki naa kupenga mumizeezo azyalo inga zyatumanina lukkomano. Nokuba boobo, Jesu Kristo, “ooyo uukkomene alimwi Singuzu zinji uuli alikke,” wakali kukkomana kuumbulizya bantu alimwi akubaletela lukkomano. (1Tim. 6:15; Mt. 11:28-30) Mu Mulumbe wakwe Waacilundu, Jesu wakaamba bube buli mbobubede ibukonzya kutuletela lukkomano nokuba kuti kuli masunko manji munyika ya Saatani.

KUSIMA KUMUUYA KULAYADIKA KAPATI KUTEGWA TUBE ALUKKOMANO

4, 5. Mbuti mbotukonzya kuba alukkomano alimwi akuzumanana kuba andulo?

4 Cintu cakusaanguna Jesu ncaakabikkila maano cilayandika kapati. Wakaamba kuti: “Balikkomene aabo bazyi kuti bayandika kusololelwa a Leza, nkaambo Bwami bwakujulu mbubwabo.” (Mt. 5:3) Ino mbuti mbotutondezya kuti tulizyi kuti tuyandika kusololelwa a Leza? Tulacita oobo kwiinda mukulya cakulya cakumuuya, kuzyibikkila maano zintu zyakumuuya, alimwi akukubikka mubusena bwakusaanguna kukomba Leza uukkomene. Kuti naa twacita oobo, tuyookkomana kapati. Tuyooba alusyomo luyumu muzisyomezyo zya Leza iziyoozuzikizyigwa kumbele. Alimwi tuyookulwaizyigwa ‘abulangizi bukkomanisya’ oobo Jwi lya Leza mbolipa bakombi bakasimpe.—Tit. 2:13.

5 Kuba acilongwe ciyumu a Jehova kulayandika kapati kutegwa tube alukkomano lutamani. Mwaapostolo Paulo wakasololelwa amuuya kulemba kuti: “Lyoonse amukondwe mu Mwami [Jehova]. Alimwi ndainduluka kuti, Amukondwe!” (Flp. 4:4) Kutegwa tube acilongwe eeci cibotu, tweelede kuba abusongo bwa Leza. Jwi lya Leza lyaamba kuti: “Ulikkomene muntu ooyo uujana busongo ayooyo uulijanina bupampu. Ncisamu cabuumi kulibaabo babujata, alimwi aabo bazumanana kubujatisya baambwa kuti balikkomene.”—Tus. 3:13, 18.

6. Ino lukkomano lwesu lutamani luyeeme anzi?

6 Nokuba boobo, kutegwa tube alukkomano lutamani, cilayandika kapati kuti katubala Jwi lya Leza alimwi akucita ncolyaamba. Kutondezya mbociyandika kuzibelesya nzyotubala, Jesu wakaamba kuti: “Ikuti kamuzizyi zintu eezyi, munookkomene ikuti naa kamuzicita.” (Joh. 13:17; amubale Jakobo 1:25.) Kucita boobo kulayandika kapati nkaambo kuyootupa kukkutila kumuuya alimwi akuba alukkomano lutamani. Pele ino mbuti mbotukonzya kukkomana nokuba kuti kuli zintu zinji zitumanina lukkomano? Atulange-lange kaambo katobela nkaakaamba Jesu mu Mulumbe Waacilundu.

IBUBE BUPA KUTI KUBE LUKKOMANO

7. Mbuti aabo ibalila mbobakonzya kukkomana?

7 “Balikkomene aabo balila, nkaambo bayakuumbulizyigwa.” (Mt. 5:4) Ibamwi balakonzya kulibuzya kuti, ‘Ino mbuti aabo balila mbobakonzya kukkomana?’ Jesu tanaakali kwaamba boonse aabo ibalila akaambo katwaambo twiindene-indene. Nobaba basizibi balalila akaambo kazintu zityompya izicitika ‘muziindi eezyi zikatazya ncobeni.’ (2Tim. 3:1) Pele kulila kwabo ikutondezya kuti balibikkila buyo maano lwabo beni, takubapi kuswena afwaafwi a Jehova pe; aboobo kunyina nokubapa kuba alukkomano. Jesu weelede kuti wakali kwaamba bantu ibazyi kuti bayandika kusololelwa a Leza alimwi aabo ibalila akaambo kabukkale bubyaabi bwakumuuya ibuliko. Balakonzya kubona mbobali basizibi alimwi abukkale butyompya ibwaboola akaambo kakubisya kwabantu. Jehova ulababikkila maano bantu aabo ibalila ncobeni; ulabaumbulizya alimwi akubalongezya aluumbulizyo lwakumuuya, lukkomano alimwi abulangizi bwabuumi butamani.—Amubale Ezekieli 5:11; 9:4.

8. Amupandulule kubomba moyo mbokukonzya kupa kuti kube lukkomano.

8 “Balikkomene babombe myoyo, nkaambo bayookona nyika.” (Mt. 5:5) Ino mbuti kubomba moyo mbokukonzya kupa kuti kube lukkomano? Nobamana kuba aluzyibo lwini-lwini lwakasimpe, bantu balacinca. Aciindi cimwi, ambweni bakali bayumu moyo, basimazwanga, alimwi bakali. Pele lino balisamika “buntu bupya” alimwi batalika kutondezya “luyando lwamoyo walubomba, luzyalo, kulicesya, kubomba moyo alimwi akukkazika moyo.” (Kol. 3:9-12) Aboobo lino balijisi luumuno, luyando, alimwi abuumi bukkomanisya kapati. Kuyungizya waawo, Jwi lya Leza lisyomezya kuti ibali boobo “bayookona nyika.”—Int. 37:8-10, 29.

9. (a) Mbuti babombe myoyo ‘mbobayookona nyika’? (b) Nkaambo nzi aabo ‘ibafwa nzala anyota yabululami’ ncobakkomene?

9 Ino mbuti babombe moyo ‘mbobayookona nyika’? Basikwiiya ba Jesu ibananikidwe amuuya uusalala bayookona nyika ciindi baakutalika kuyeendelezya kabali bami alimwi abapaizi. (Ciy. 20:6) Nokuba boobo, mamiliyoni aabantu ibatajisi bulangizi bwakujulu, bayookona nyika mukuti bayoopegwa coolwe cakukkala mulinjiyo kukabe kutamani kabalondokede, kabali muluumuno alimwi kabakkomene. Aaba mbambabo ibakkomene akaambo ‘kakufwa nzala anyota yabululami.’ (Mt. 5:6) Nzala yakumuuya njobajisi alimwi anyota yabululami ziyoomana cakumaninina munyika mpya. (2Pet. 3:13) Ciindi Leza aakubugwisya bubi boonse, lukkomano lwabantu balulami kunyina noluyoonyonganizyigwa limbi abubi alimwi akutalulama.—Int. 37:17.

10. Ino caamba nzi kuba aluse?

10 “Balikkomene aabo balaaluse, nkaambo bayoofwidwa luse.” (Mt. 5:7) Kuba aluse caamba kusangalizya, kuba aluzyalo, alimwi alubomba, nkokuti kubeetelela aabo ibapengede. Mbubwenya buyo, ibbala lya Chigiliki lilabikkilizya akweetelela muntu umbi. Nokuba boobo, luse takuli kulimvwa buyo bubi kujatikizya bapengede. Mu Bbaibbele kulabikkilizya akucita cintu cimwi kutegwa tugwasye bamwi.

11. Ncinzi ncotukonzya kwiiya kucikozyanyo camu Samariya mubotu kujatikizya kuba aluse?

11 Amubale Luka 10:30-37. Cikozyanyo ca Jesu camu Samariya mubotu cilatondezya kabotu-kabotu ncocaamba kutondezya luse. Akaambo kaluzyalo alimwi aluse, mu Samariya wakabweza ntaamu kugwasya muntu iwakapengede. Naakamana kwaamba cikozyanyo, Jesu wakaamba kuti: “Koya anduwe kocita mbubonya oobo.” Aboobo, tulakonzya kulibuzya kuti: ‘Sena mebo ndilacita mbubwenya oobo? Sena ndilacita mbubwenya mbwaakacita mu Samariya siluse? Sena inga ndayungizya kutondezya luse alimwi akucita milimo mibotu yalubomba kuli baabo bapengede? Mucikozyanyo, sena inga ndabagwasya Banakristoma bacembeede, bamukabafwu, alimwi abamucaala kumuuya? Sena inga ‘ndabaumbulizya aabo ibatyompedwe mumoyo’?’—1Tes. 5:14; Jak. 1:27.

Amubweze ntaamu yakutondezya luse, mpoonya muyoolubona lukkomano luboola akaambo kakucita boobo (Amubone muncali 12)

12. Mbuti kufwida bamwi luse mbokutupa kuba alukkomano?

12 Pele ino mbuti kuba aluse mbokupa kukkomana? Ciindi notubafwida luse bamwi, tulaba alukkomano iluboola akaambo kakupa. Kuyungizya waawo, tulizyi kuti tukkomanisya Jehova. (Mil. 20:35; amubale Bahebrayo 13:16.) Kujatikizya muntu uubabikkila maano bantu bamwi, Mwami Davida wakati: “Jehova uyoomulinda akumubamba kuti kapona. Munyika uyakwaambwa kuti ulikkomene.” (Int. 41:1, 2) Ikuti katutondezya luse alimwi alubomba kuli bamwi, andiswe tuyoofwidwa luse alubomba kuli Jehova alimwi akuyookkomana kukabe kutamani.—Jak. 2:13.

IKAAMBO AABO “BASALALA MUMOYO” NCOBAKKOMENE

13, 14. Ino kusalala mumoyo alimwi alukkomano ziswaangene buti?

13 Jesu wakaamba kuti: “Balikkomene aabo basalala mumoyo, nkaambo bayoomubona Leza.” (Mt. 5:8) Kutegwa katusalala mumoyo, nzyotuyeeya alimwi anzyotulombozya zyeelede kuti kazisalala. Eeci cilayandika kapati kutegwa Jehova abutambule bukombi bwesu.—Amubale 2 Bakorinto 4:2; 1Tim. 1:5.

14 Aabo ibasalala mumoyo balakonzya kuba acilongwe cibotu a Jehova walo iwakaamba kuti: “Balikkomene aabo ibawasya zisani zyabo zilamfwu.” (Ciy. 22:14) Ino mbuti ‘mbobawasya zisani zyabo’? Banakristo bananike ‘balawasya zisani zyabo’ mukuti balasalala mumeso aa Jehova alimwi bayoopegwa buumi butafwi akuba alukkomano lyoonse mumasena aabo kujulu. Bankamu mpati aabo ibajisi bulangizi bwakuyoopona anyika abalo balakonzya kuba acilongwe cibotu a Leza. Abalo lino ‘balawasya zisani zyabo zilamfwu akuzitubya mubulowa bwa Mwanaambelele.’—Ciy. 7:9, 13, 14.

15, 16. Mbuti aabo ibasalala mumoyo ‘mbobamubona Leza’?

15 Nokuba boobo, ino mbuti ibasalala mumoyo ‘mbobamubona Leza’ kakuli mubwini ‘kunyina muntu uukonzya kumubona Leza akuzumanana kupona’? (Kul. 33:20) Ibbala lya Chigiliki lisandululwa kuti “kubona” lilakonzya kwaamba kweezyeezya, kumvwisya, kuzyiba. Aabo ibamubona Leza ‘mumyoyo yabo’ mbabaabo ibamuzyi bwini mbwabede, ibamulumba akaambo kabube bwakwe. (Ef. 1:18) Jesu wakabutondezya bube bwa Leza munzila iilondokede, aboobo wakaamba kuti: “Kufwumbwa ooyo wandibona wamubona awalo Taata.”—Joh. 14:7-9.

16 Kunze lyakuzyiba bube bwa Leza, bakombi bakasimpe balakonzya ‘kumubona Leza’ kwiinda mukubona zintu nzyabacitila. (Job. 42:5) Alimwi ‘balazyibona mumyoyo yabo’ zilongezyo zibotu eezyo Leza nzyabambilide baabo ibasolekesya kuzumanana kusalala alimwi akumubelekela cakusyomeka. Pele bananike bayoomubona Jehova cacigaminina baakubusyigwa akuunka kujulu.—1Joh. 3:2.

KUKKOMANA NOKUBA KUTI KULI BUYUMUYUMU

17. Muunzila nzi luumuno molupa kukkomana?

17 Mpoonya Jesu wakaamba kuti: “Balikkomene aabo baleta luumuno.” (Mt. 5:9) Aabo babweza ntaamu yakuleta luumuno bajisi twaambo tubotu tubapa kuba alukkomano. Sikwiiya Jakobo wakalemba kuti: “Mucelo wabululami ulasyangwa muluumuno akati kabaabo baleta luumuno.” (Jak. 3:18) Kuti kwaba kutamvwana amuntu umwi, ambweni mumbungano naa mumukwasyi, tulakonzya kulomba Leza kuti atugwasye kuleta luumuno. Kuti twacita oobo, Jehova uyootupa muuya wakwe uusalala uuyootugwasya kuba abube bubotu, alimwi tuyookkomana kapati. Jesu wakakankaizya kujatikizya mbociyandika kubweza ntaamu kutegwa tulete luumuno ciindi naakaamba kuti: “Lino ikuti uleta cipego cako kucipaililo kumane noli kooko wayeeya kuti munyoko ulaakaambo anduwe, siya cipego cako aawo kumbele lyacipaililo, uunke. Usaangune kumvwana amunyoko, mpoonya upiluke akutuula cipego cako.”—Mt. 5:23, 24.

18, 19. Nkaambo nzi Banakristo ncobakonzya kukkomana nokuba kuti balapenzyegwa?

18 “Mulikkomene nywebo ciindi bantu nobamusampaula akumupenzya akumubejelezya zintu zibi ziindene-indene akaambo kandime.” Ncinzi Jesu ncaakali kupandulula? Wakazumanana ulaamba: “Amukondwe akusekelela, mbwaanga bulumbu bwanu mbupati kujulu, nkaambo mbubonya oobo mbubakabapenzya basinsimi ibakamusaangunina.” (Mt. 5:11, 12) Ciindi baapostolo nobakaumwa akulaililwa kuti bacileke kukambauka, “bakazwa kumbele lya Nkuta Mpati Yaba Juda, kabakkomene.” Takuli kuti cakabakkomanisya kukwibbaulwa pe. Pele bakakkomana “nkaambo bakajanwa kuti baleelela kusampaulwa akaambo kazina [lya Jesu].”—Mil. 5:41.

19 Mazuba aano, abalo bantu ba Jehova balaliyumya calukkomano ciindi nobapenga akaambo kazina lya Jesu naa ciindi nobasikilwa masunko mapati. (Amubale Jakobo 1:2-4.) Mbubwenya mbuli baapostolo, kunyina naatukkomanisya mapenzi aali woonse. Pele ikuti naa twazumanana kusyomeka kuli Leza mumasunko aatucitikila, Jehova ulakonzya kutugwasya kuliyumya cakutazungaana. Mucikozyanyo, mu August 1944, beendelezi bamfwulumende yalunya bakatuma ba Henryk Dornik antoomwe amwanookwabo kucilabba cakupenzyenzya. Nokuba boobo, basikubapenzya bakaamba kuti: “Tacikonzyeki kuboongelezya kucita cintu cili coonse. Cibaletela lukkomano kufwa akaambo kalusyomo lwabo.” Mukwesu Dornik wakaamba kuti: “Nokuba kuti tiindakali kulombozya kujaigwa akaambo kalusyomo lwangu, kuba abusicamba alimwi abulemu ciindi nondakali kupenga akaambo kakusyomeka kwangu kuli Jehova kwakandiletela lukkomano. . . . Kupaila camoyo woonse kwakayumya cilongwe cangu a Jehova, alimwi wakaba Mugwasyi uusyomeka.”

20. Nkaambo nzi ncotukkomene kubelekela “Leza uukkomene”?

20 Ciindi notumweta-mweta akaambo kakukkomaninwa a “Leza uukkomene,” tulakonzya kukkomana nokuba kuti kuli kupenzyegwa akaambo kabukombi, kukazyigwa aŋanda, kuciswa, naa kucembaala. (1Tim. 1:11) Alimwi tulakkomana akaambo kazisyomezyo zibotu zya Leza wesu, “uutakonzyi kubeja.” (Tit. 1:2) Kuzuzikizyigwa kwazisyomezyo zya Jehova kunookkomanisya kapati cakuti buyumuyumu alimwi amasunko aaliko mazuba aano tazikayeeyegwi limbi pe. Mu Paradaiso iboola kumbele, zilongezyo nzyayootupa Jehova zinooli zinji kwiinda mbotuyeeya. Alimwi buya tuyookkomana kapati. Cakutadooneka, ‘tuyoobotelwa kapati muluumuno lunji.’—Int. 37:11.