Skip to content

Skip to table of contents

“Ikuti Kamuzizyi Zintu Eezyi, Munookkomene Ikuti naa Kamuzicita”

“Ikuti Kamuzizyi Zintu Eezyi, Munookkomene Ikuti naa Kamuzicita”

“Cakulya cangu nkucita kuyanda kwayooyo wakandituma alimwi akumanizya mulimo wakwe.”—JOH. 4:34.

NYIMBO: 80, 35

1. Ino muuya wakuliyanda uuli munyika inga wakujatikizya buti kulicesya kwesu?

NKAAMBO nzi ncocili ciyumu kuzibelesya nzyotwiiya mu Jwi lya Leza? Kaambo kamwi nkakuti kulicesya kulayandika kutegwa tucite cintu ciluzi, alimwi kuzumanana kulicesya kuli muntenda. “Kumazuba aamamanino” aano, tuzingulukidwe abantu “basikuliyanda, bayandisya mali, basikulidunda, basikulisumpula, basikusampaula,” alimwi “batalilesyi.” (2Tim. 3:1-3) Ciindi bukkale bwakuliyanda nobwaambwa alimwi anobukkomaninwa abamwi, mubelesi wa Leza ambweni ulakonzya kubunyonokela, pele zikonzya kutobela nzibi. (Int. 37:1; 73:3) Umwi ulakonzya kulibuzya kuti: ‘Sena kuli bubotu buli boonse buliko ciindi nondibikka nzyobayandika bamwi mubusena bwakusaanguna? Ikuti naa kandicita zintu “mbuli muniini,” sena bantu bayooleka kundilemeka?’ (Lk. 9:48) Kuzumizya muuya wakuliyanda uuli munyika ikutuyunga kulakonzya kunyonganya luyando ndotujisi mumbungano alimwi a Bunakristo bwesu. Pele tulajana bubotu ciindi notwiiya kuzikozyanyo zibotu izyaambidwe mu Bbaibbele alimwi akuzitobela.

2. Ino babelesi ba Leza basyomeka inga batujatikizya buti?

2 Ikuti naa katuyanda kuti bantu basyomeka babe zikozyanyo zyesu nzyotukonzya kutobela, tweelede kuvwuntauzya kujatikizya nzyobakacita, izyakabapa kuti bazwidilile. Ino ncinzi cakabagwasya kuba acilongwe a Leza, kukkomaninwa anguwe alimwi akuba anguzu zyakucita kuyanda kwakwe? Kucita boobu ncibeela ciyandika kapati icijatikizya mbotusaninwa kumuuya.

CAKULYA CAKUMUUYA CIBIKKILIZYA ZINTU ZINJI

3, 4. (a) Ino mbuti mbotutambula malailile aakumuuya? (b) Nkaambo nzi ncotukonzya kwaamba kuti cakulya cakumuuya cibikkilizya zintu zinji kutali buyo kuba aluzyibo?

3 Tulatambula lulayo lubotu alimwi alwiiyo kwiinda mu Bbaibbele, mumabbuku eesu aa Bunakristo, a jw.org, JW Broadcasting, kumiswaangano yesu yambungano alimwi ayabbazu. Pele kweelana amajwi aa Jesu aali kuli Johane 4:34, cakulya cakumuuya cibikkilizya zintu zinji kutali buyo kuba aluzyibo. Ino ncinzi cibikkilizyidwe? Jesu wakaamba kuti: “Cakulya cangu nkucita kuyanda kwayooyo wakandituma alimwi akumanizya mulimo wakwe.”

4 Kuli Jesu, cakulya cakumuuya cakali kubikkilizya kutobela busolozi bwa Leza. Ino eeci cikozyenye buti acakulya? Mbubwenya mbuli mibili yesu mboimvwa kabotu alimwi akujana busani bubotu ciindi notwalya cakulya cibotu, lusyomo lwesu lulayuma akuba abulangizi bwabuumi butamani ciindi notucita kuyanda kwa Leza. Ino nziindi zyongaye nzyomwakaunka kale kumuswaangano wamulimo wamumuunda kamutalimvwide kabotu, mpoonya nomwakakotoka buzuba oobo mwakalimvwa kukatalukwa akuyumizyigwa?

5. Nzilongezyo nzi ziboola kwiinda mukuba basongo?

5 Ikuba musongo caamba kutobela malailile aa Leza. (Int. 107:43) Cilayandika kubeleka canguzu notubona zilongezyo ziboola kwiinda mukuba abusongo. “Kunyina cintu nociba comwe ncolombozya icikonzya kweelana ambubo.  . . Ncisamu cabuumi kulibaabo babujata, alimwi aabo bazumanana kubujatisya baambwa kuti balikkomene.” (Tus. 3:13-18) Jesu wakati: “Ikuti kamuzizyi zintu eezyi, munookkomene ikuti naa kamuzicita.” (Joh. 13:17) Basikwiiya bakali kuyooba alukkomano lutamani kwiinda mukuzumanana kucita ncaakabalailila Jesu. Kunyina nobakazumina kutobela njiisyo zyakwe alimwi akwiiya cikozyanyo cakwe aciindi comwe buyo. Pele bwakaba mbobuumi bwabo.

6. Nkaambo nzi ncotweelede kuzumanana kububelesya busongo?

6 Kuliyumya mukutobela zintu nzyotuzyi kuti nzyamasimpe kulayandika kapati amazuba aano. Mucikozyanyo, syaazibwene mukubamba zintu inga kajisi zibelesyo, alimwi aluzyibo. Pele kuti katazibelesyi zintu eezyo, kunyina mpindu njayoojana. Ikuti naa wakaucita kale mulimo ooyu alimwi wakaba aluzyibo luyandika, weelede kuzumanana kuzibelesya nzyaakaiya kutegwa kayaabuyungizya luzyibo alimwi akuzwidilila. Mbubwenya buyo, kumatalikilo tulakonzya kukkomana akaambo kakuti tulazitobela nzyotubala mu Bbaibbele. Nokuba boobo, tuyooba alukkomano lutamani kwiinda mukupona kweelana amalailile aa Jehova buzuba abuzuba.

7. Ncinzi ncotweelede kucita kujatikizya zikozyanyo zyamu Bbaibbele kutegwa tube basongo?

7 Atulange-lange bukkale bumwi bwiindene-indene mwalo kulicesya kwesu mokukonzya kusunkwa alimwi tulabona buyumuyumu bukozyenye aboobu mbobakajana bantu bakaindi basyomeka. Nzinji zijatikizyidwe mukuba anguzu zyakumuuya kunze lyakuzyiba buyo makani. Aboobo amuyeeye nywebo lwanu kumugama mbomukonzya kukabelesya kaambo kamwi akamwi akati katwaambo ootu tutobela alimwi akucita boobo cakufwambaana.

AMUBABONE KUTI MULEELENE

8, 9. Ino zintu zyakacitika izilembedwe mulugwalo lwa Milimo 14:8-15 zyaamba nzi kujatikizya kulicesya kwamwaapostolo Paulo? (Amubone cifwanikiso icili kumatalikilo aacibalo.)

8 Kuyanda kwa Leza nkwakuti “bantu boonse bafwutulwe akuba aluzyibo lwini-lwini lwakasimpe.” (1Tim. 2:4) Ino mubabona buti bantu boonse ibatanakazyiba kasimpe? Nokuba kuti mwaapostolo Paulo wakali kubayandaula muzikombelo aabo ibakajisi kale luzyibo kujatikizya Leza, kunyina naakali kuyiisya buyo ba Juda balikke. Mbobakali kuutambula mulumbe aabo ibakali kukomba baleza bambi kwakali kukonzya kusunka kulicesya kwakwe.

9 Mucikozyanyo, mulweendo lwakusaanguna lwabumisyinali lwa Paulo, bantu baku Lukaoniya bakabona kuti walo alimwi a Barnaba bali muciimo cabaleza babo, bakabona mbuli kuti baleza babo bakubeja ba Zusi aba Herme babuka. Sena Paulo a Barnaba bakasunkwa kuti balipangile mpuwo? Sena bakacibona kuba coolwe cakulyookezya akaambo kakuti muminzi yobilo njobakazwa akuswaya bakabapenzya kapati? Sena bakayeeya kuti kuba ampuwo kwakali kukonzya kupa kuti mulimo wakukambauka makani mabotu uyaambele? Peepe! Cakutawayawaya bakakaka kwiinda mukuzapula zisani zyabo akubalikila munkamu yabantu eeyo akoompolola kuti: “Ino nkaambo nzi ncomucitila boobu? Andiswe tuli bantu buyo ibalezya mbubonya mbuli ndinywe.”—Mil. 14:8-15.

10. Muunzila nzi Paulo alimwi a Barnaba mobakatondezya kuti baleelene abantu baku Lukaoniya?

10 Kwiinda mukwaamba kuti abalo bakali bantu batalondokede, Paulo alimwi a Barnaba tiibakali kupandulula kuti bukombi bwabo bwakalikozyenye aboobo bwakubeja. Sena bakwesu aaba tiibakali bamisyinali ibakajisi mikuli yaalubazu? (Mil. 13:2) Sena tiibakananikwa amuuya uusalala alimwi akusamikwa bulangizi butaliboteli? Nokuba kuti cili boobo, Paulo alimwi a Barnaba bakalizyi kuti bantu baku Lukaoniya bakali kukonzya kuba acoolwe nciconya eeci ikuti naa baatambula makani mabotu.

11. Ciindi notukambauka, mbuti mbotukonzya kwiiya cikozyanyo ca Paulo cakulicesya?

11 Mbuti mbotukonzya kwiiya cikozyanyo ca Paulo cakulicesya icilibedelede? Cakusaanguna, tweelede kulikaka sunko lili lyoonse lijatikizya kuyanda naa kupegwa bulemu akaambo kazintu nzyotucita munguzu zya Jehova. Umwi aumwi wesu weelede kulibuzya kuti: ‘Ino ndibabona buti bantu mbondikambaukila? Sena cakutazyiba ndilakonzya kutondezya muuya wakusalulula bantu bamwi uudumide mucilawo cangu?’ Cikkomanisya ncakuti, Bakamboni ba Jehova munyika yoonse bali kuzilanga-langa zilawo zyabo kutegwa babone naa kucili bantu bamwi ibakonzya kuswiilila kumakani mabotu. Zimwi ziindi, kucita boobo kuyandika kwiiya myaambo alimwi azilengwa zyabantu aabo kanji-kanji ibatabikkilwi maano kapati. Bakamboni aabo ibalyaaba kugwasya bantu bali boobo tabeelede kulibona kuti balabainda bantu bamwi. Muciindi caboobo, balasolekesya kumuzyiba kabotu muntu umwi aumwi kutegwa bamusike amoyo amulumbe wa Bwami.

AMUBAAMBE MAZINA BAMWI MUMUPAILO

12. Ino mbuti Epafra mbwaakatondezya kuti wakali kubabikkila maano bamwi?

12 Nzila iimwi motutondezya kuti tulabutobela busolozi bwa Leza cakulicesya nkwiinda mukubapailila aabo “ibakatambula lusyomo luyandisi mbubonya mbuli ndotujisi andiswe.” (2Pet. 1:1) Epafra wakacita oobo. Bbaibbele limwaamba buyo ziindi zyotatwe, zyoonse zili mumagwalo ngaakasololelwa amuuya kulemba Paulo. Ciindi naakaangidwe muŋanda ku Roma, Paulo wakalembela Banakristo ibakali kukkala ku Kolose kuti Epafra wakali ‘kulitakata lyoonse mumipailo yakwe kujatikizya mbabo.’ (Kol. 4:12) Epafra wakalibazyi kabotu bakwesu, alimwi wakali kubabikkila maano kapati. Bukkale bwakwe mbubwenya mbuli bwa Paulo ‘imwaangenyina’ tiibwakamusinkilila kugwasya bamwi kumuuya. (Flm. 23) Alimwi wakacita ncaakali kukonzya. Sena eeci tacili citondezyo cakulyaaba? Kubapailila babelesi ba Jehova kulagwasya kapati, kwaambisya ciindi notubayeeya umwi aumwi kumugama, mbuli kubaamba mazina aabo mumupailo.—2Kor. 1:11; Jak. 5:16.

13. Mbuti mbomukonzya kwiiya cikozyanyo ca Epafra kujatikizya mipailo yanu?

13 Amuyeeye kujatikizya baabo mbomukonzya kwaamba mazina aabo mumupailo. Mbubwenya mbuli Epafra, bunji bwabakwesu alimwi abacizyi balabapailila aabo mbobali limwi mumbungano, mikwasyi iikwelela aantunda naa eeyo iiyandika kusala mumakani mapati, naa eeyo iili mumasunko. Banji balabapailila aabo ibali aamazina aabikkidwe mucibeela icili aa jw.org icakuti “Jehovah’s Witnesses Imprisoned for Their Faith.” (Amubone aalembedwe kuti NEWSROOM > LEGAL DEVELOPMENTS.) Kuyungizya waawo, inga twacita kabotu kubayeeya aabo ibakafwidwa bayandwa babo, aabo ibakafwutuka muntenda zyakacitika caino-ino alimwi amunkondo, alimwi abaabo ibaliyumya mubukkale bukatazya. Cakutadooneka, kuli bakwesu alimwi abacizyi banji ibayandika kubikkilizyigwa mumipailo yesu alimwi ibakonzya kugwasyigwa anjiyo. Ciindi notubapailila bantu bali boobu, tutondezya kuti tatubikkili buyo maano kuzintu nzyotuyanda tobeni, pele akuzintu nzyobayandika bamwi. (Flp. 2:4) Jehova ulaiswiilila mipailo iili boobo.

‘AMUFWAMBAANE KUSWIILILA’

14. Mbuti Jehova mbwapa cikozyanyo cibotu kapati cakuswiilila?

14 Aimbi nzila iitondezya kuti tulalicesya, nkwiinda mukubaswiilila bantu. Lugwalo lwa Jakobo 1:19 lwaamba kuti tweelede “kufwambaana kuswiilila.” Jehova lwakwe kumugama ulapa cikozyanyo cibotu kapati mumakani aaya. (Matl. 18:32; Jos. 10:14) Amubone ncotukonzya kwiiya kumubandi uuli kulugwalo lwa Kulonga 32:11-14. (Amubale.) Nokuba kuti tanaakali kuyanda mizeezo ya Musa, Jehova wakapa Musa coolwe cakutondezya mbwaakalimvwide. Sena kuli muntu uukonzya kuswiilila kumizeezo yamuntu iwakatondezya kuyeeya kutaluzi mpoonya akuzicita eezyo nzyaamba muntu ooyo? Nokuba boobo, Jehova ulabaswiilila cakukkazika moyo bantu bamukomba calusyomo.

15. Mbuti mbotukonzya kumwiiya Jehova mukulemeka bamwi?

15 Umwi aumwi wesu weelede kulibuzya kuti: ‘Ikuti naa Jehova ulakonzya kooka kutegwa alanganye bantu alimwi akubaswiilila mbubwenya mbwaakacita kuli Abrahamu, Rakele, Musa, Joshua, Manowa, Elija alimwi a Hezekiya, sena inga tiindatondezya kuti ndilabalemeka bakwesu boonse, kuswiilila kumizeezo yabo, alimwi buya akwiitobela mizeezo yabo eeyo mibotu? Sena kuli muntu umwi mumbungano mondizulilwa naa mumukwasyi wangu ngondeelede kugwasya? Ino ncinzi ncondeelede kucita? Ino ncinzi ncondiyoocita?’—Matl. 30:6; Bab. 13:9; 1Bam. 17:22; 2Mak. 30:20.

“AMBWENI SUNU JEHOVA ULAABONA MAPENZI AANGU”

Davida wakaamba kuti: “Amumuleke!” Ino nomwakacita buti? (Amubone muncali 16 a 17)

16. Ino Mwami Davida wakacita buti ciindi Simeyi naakamunyemya?

16 Kulicesya alimwi kulatugwasya kulijata ciindi bamwi nobatunyemya. (Ef. 4:2) Cikozyanyo cibotu kapati mumakani aaya cilajanika kulugwalo lwa 2 Samuele 16:5-13. (Amubale.) Davida ababelesi bakwe bakaliyumya kukusampaulwa alimwi akupenzyegwa a Simeyi, munamukwasyi wa Mwami Saulo. Davida wakaliyumya mubukkale oobu nokuba kuti wakalijisi nguzu zyakulikwabilila. Ino Davida wakacikonzya buti kulijata? Tulakonzya kubujana bwiinguzi kwiinda mukulanga-langa caandaano 3 cabbuku lya Intembauzyo.

17. Ino ncinzi cakamugwasya kulijata Davida, alimwi mbuti mbotukonzya kumwiiya?

17 Katwe kamakani kalugwalo lwa Intembauzyo caandaano 3 katondezya kuti caandaano eeci cakalembwa ciindi Davida “naakali kutija Abisalomu imwanaakwe.” Kapango 1 a 2 kaleendelana azyakacitika izyaambidwe kulugwalo Lwabili lwa Samuele caandaano 16. Mpoonya Intembauzyo 3:4 itondezya lusyomo ndwaakajisi Davida walo iwakaamba kuti: “Ndilakwiilila Jehova, eelyo ulandivwiila kuzwa kucilundu cakwe cisalala.” Mbubwenya buyo, andiswe tulakonzya kupaila ciindi notulwanwa. Kuti twacita oobo, Jehova ulatupa muuya uusalala, walo uukonzya kutugwasya kuliyumya. Sena mulakonzya kuyeeya kujatikizya bukkale mwalo momuyandika kulijata naa kulekelela camoyo woonse? Sena mulasyoma kuti Jehova ulakonzya kwaabona mapenzi aanu mpoonya akumulongezya?

“BUSONGO NCINTU CIYANDIKA KAPATI”

18. Mbuti mbotuyoogwasyigwa ikuti twazumanana kutobela malailile aa Leza?

18 Kucita zintu nzyotuzyi kuti zililuzi kuletela zilongezyo zinji. Nkakaambo kaako lugwalo lwa Tusimpi 4:7 lwaamba kuti “busongo ncintu ciyandika kapati”! Nokuba kuti busongo buyeeme aluzyibo, bujatikizya kapati zyakusala zyesu ikutali buyo makani aamasimpe ngotuzyi. Notuba tunyenyene tulatondezya busongo. Tunyenyene tulatondezya busongo mbwaakatupa Leza kwiinda mukubamba cakulya cantuto ciindi cacilimo. (Tus. 30:24, 25) Kristo, iwaambwa kuti “mbusongo bwa Leza,” lyoonse ulacita zintu zikkomanisya Bausyi. (1Kor. 1:24; Joh. 8:29) Leza ulikuzyi kwiindana kuliko akati kakusala munzila iiluzi alimwi akucita kweelana akusala ooko. Alimwi ulabapa bulumbu aabo ibalicesya kumwi kabaliyumya alimwi abaabo ibacita zintu nzyobazyi kuti zililuzi. (Amubale Matayo 7:21-23.) Aboobo, amukwabilile bukkale bubotu bwakumuuya mwalo kulicesya kwini-kwini mokukonzya kuzumanana. Ikucita zintu nzyotuzyi kuti zililuzi kuyanda ciindi akukkazika moyo, pele kulicesya nkokupa kuti katukkomene lino alimwi mane kukabe kutamani.