Skip to content

Skip to table of contents

CIBALO CAKWIIYA 35

Jehova Ulababikkila Maano Babelesi Bakwe Balicesya

Jehova Ulababikkila Maano Babelesi Bakwe Balicesya

“Nokuba kuti Jehova ulisumpukide, ulamubona muntu uulicesya.”—INT. 138:6.

LWIIMBO 48 Kweenda a Jehova Abuzuba

IZILI MUCIBALO *

1. Ino Jehova ulimvwa buti kujatikizya bantu balicesya? Amupandulule.

JEHOVA ulabayanda bantu balicesya. Balikke aabo ibalicesya ncobeni mbabakonzya kuba acilongwe ciyumu anguwe. Kulubazu lumwi, “ooyo uulisumpula tamusweni afwaafwi, umuzyi buyo kulamfwu.” (Int. 138:6) Toonse tuyanda kumukkomanisya Jehova alimwi tuyanda kuti kali afwaafwi andiswe. Aboobo tulijisi twaambo tubotu itweelede kutupa kulicesya.

2. Ncinzi ncotutiibandike mucibalo eeci?

2 Mucibalo eeci, tulabandika bwiinguzi kumibuzyo eeyi yotatwe: (1) Ino kulicesya ninzi? (2) Nkaambo nzi ncotweelede kulicesya? (3) Ino mbukkale buli buti ibukonzya kusunka kulicesya kwesu? Kweelana ambotulaabone, ciindi notulicesya, tupa kuti moyo wa Jehova ukkomane alimwi andiswe tulagwasyigwa.—Tus. 27:11; Is. 48:17.

INO KULICESYA CAAMBA NZI?

3. Ino kulicesya caamba nzi?

3 Kulicesya caamba kutalisumpula naa kutaliyanda. Bbaibbele litondezya kuti muntu uulicesya ulizyi kuti Jehova ulisumpukide kapati kwiinda nguwe alimwi ulizyi lubazu ndobajisi bantu bamwi. Kunze lyaboobo, muntu uulicesya ulizyi kuti muntu uuli woonse ulamwiinda mumbazu zimwi.—Flp. 2:3, 4.

4-5. Nkaambo nzi muntu umwi uulibonya mbuli kuti ulalicesya, pele mubwini inga katalicesyi?

4 Bantu bamwi balibonya mbuli kuti balalicesya, pele mubwini tabalicesyi pe. Balakonzya kabali baumuzi. Naa ambweni inga kababalemeka bamwi naa kwaambaula cabubombe ambabo akaambo kakuti mbobakakomezyegwa. Pele kuzwa ansi aamoyo inga kabalisumpula kapati. Kalitanalampa naa mukuya kwaciindi, bayoolitondezya bwini mbobabede.—Lk. 6:45.

5 Kulubazu lumwi, bantu bamwi balibonya kuti balalisyoma alimwi baamba cakutainda mumbali kufwumbwa mbobalimvwa alimwi ambobayeeya, pele eeci tacaambi kuti balalisumpula. (Joh. 1:46, 47) Pele bantu ibatajisi nsoni beelede kubikkila maano kutegwa kabatanoolisyomi. Kufwumbwa naa tulijisi nsoni naa pe, toonse tweelede kusolekesya kuba bantu balicesya ncobeni.

Mwaapostolo Paulo wakali kulicesya (Amubone muncali 6) *

6. Kweelana alugwalo lwa 1 Bakorinto 15:10, ncinzi ncotukonzya kwiiya kucikozyanyo camwaapostolo Paulo?

6 Amubone cikozyanyo camwaapostolo Paulo. Jehova wakamubelesya kapati kutalisya mbungano zipya muminzi minji. Weelede kuti wakacita zinji mumulimo wakukambauka kwiinda baapostolo ba Jesu Kristo boonse. Nokuba boobo, Paulo kunyina naakalisumpula akati ka Banakristonyina. Cakulicesya wakati: “Ndendime muniini akati kabaapostolo boonse, alimwi tandeeleli kwiitwa kuti ndimwaapostolo, nkaambo ndakapenzya mbungano ya Leza.” (1Kor. 15:9) Mpoonya cakweelela Paulo wakaamba kuti wakajisi cilongwe cibotu a Jehova akaambo buyo kakuti Jehova wakamutondezya luzyalo lwakwe, ikutali akaambo kakuti Paulo wakali muntu uulibedelede naa wakacita zintu zinji. (Amubale 1 Bakorinto 15:10.) Eelo kaka Paulo wakatondezya cikozyanyo cibotu kapati kujatikizya kulicesya mulugwalo lwakwe ku Banakorinto, ikapati twayeeya kuti bantu bamwi mumbungano bakali kuyanda kulitondezya kuti bakalisumpukide kwiinda nguwe!—2Kor. 10:10.

Ba Karl F. Klein, mukwesu uulicesya iwakabeleka mu Kabunga Keendelezya (Amubone muncali 7)

7. Mbuti mukwesu umwi iwakajisi mikuli mbwaakatondezya kulicesya? Amupe cikozyanyo.

7 Bantu ba Jehova banji balakulwaizyigwa kapati acakuluula ca Mukwesu Karl F. Klein, walo iwakabeleka mu Kabunga Keendelezya. Mumakani aakwe aakuluula, Mukwesu Klein cakulicesya ulaamba kujatikizya buyumuyumu bunji mbwaakajana mubuumi bwakwe. Mucikozyanyo, mumyaka yakuma 1920, mulimo wakukambauka kuŋanda aŋanda wakamuyumina kapati cakuti naakaunka ciindi cakusaanguna, kunyina naakaucita alimwi kwamyaka yobilo. Nokwakainda ciindi, kabelekela a Beteli, mukwesu umwi wakamupa lulayo, aboobo wakamubikkilila mukwesu ooyo kwaciindi cili mbocibede. Kuyungizya waawo, wakaciswa bulwazi bwakunyongana mumizeezo, pele mukuya kwaciindi wakazyi kupona. Pele alimwi wakaba amikuli minji iikkomanisya alimwi iiyandika kapati. Amuciyeeyele buyo mbokwakali kuyandika kulicesya kutegwa mukwesu ooyu iwakajisi mikuli aambe kulezya kwakwe cakwaanguluka! Bakwesu alimwi abacizyi banji balamuyeeya kapati Mukwesu Klein alimwi amakani aakwe aakuluula ngaakaluula cakutainda mumbali. *

NKAAMBO NZI NCOTWEELEDE KULICESYA?

8. Mbuti lugwalo lwa 1 Petro 5:6 mbolutugwasya kubona kuti kulicesya kulamukkomanisya Jehova?

8 Kaambo kapati ncotweelede kulicesya nkakuti, cilamukkomanisya Jehova. Mwaapostolo Petro wakakasalazya kaambo aaka. (Amubale 1 Petro 5:6.) Kalyaamba kujatikizya majwi aa Petro, bbuku lyakuti “Come Be My Follower” lyaamba kuti: “Kulisumpula kuli mbuli musamu uujaya. Zintu zikonzya kucitika nzibyaabi kapati. Bube oobu bulakonzya kupa syaazibwene mukucita zintu kuba muntu wabuyo kuli Leza. Kulubazu lumwi, kulicesya kulakonzya kupa naba muntu uunyina mbwabede kuba muntu uuyandika kapati kuli Jehova. . . . Leza . . . uyookkomana kapati kumulongezya akaambo kakulicesya kwanu.” * Mubwini, cintu cibotu kapati ncotukonzya kucita, nkukkomanisya Jehova!—Tus. 23:15.

9. Mbuti kulicesya mbokupa kuti bantu bamwi baswene afwaafwi andiswe?

9 Kunze lyakukkomanisya Jehova, tulagwasyigwa kapati ciindi notulicesya. Kuti katulicesya, bantu bamwi bayooswena afwaafwi andiswe. Nkaambo nzi ncocili boobo? Amuyeeye kujatikizya bantu mbomukkomanina kuba ambabo. (Mt. 7:12) Mbasyoonto ibakkomana kuyanzana abantu ibayanda kuti zintu kazicitwa mbuli mbobayanda balo alimwi ibakaka kuswiilila kumizeezo yabamwi. Mukwiimpana, tulakkomana kapati kuyanzana abasyomima ciindi nobatondezya ‘lweetelelo, luyando lwabunyina, moyo mutete walubomba alimwi akulicesya.’ (1Pet. 3:8) Ikuti katukkomana kapati kuyanzana abantu bali boobu, abalo bayooswena kulindiswe, ikuti katulicesya.

10. Mbuti kulicesya mbokupa kuti katupona buumi buli kabotu?

10 Kulicesya alimwi kupa kuti katupona buumi buli kabotu. Kwaamba masimpe, mubuumi tulakonzya kubona zintu izitali kabotu naa zitondezya kuti bululami kunyina nobwacitwa. Mwaalumi musongo, Mwami Solomoni wakati: “Ndabona babelesi kabatantide mabbiza, pele basilutwe kabeenda amaulu mbubonya mbuli babelesi buyo.” (Muk. 10:7) Aabo ibajisi luzyibo lunji talili lyoonse nobapegwa bulemu bweelede. Pele aabo ibatajisi luzyibo lunji zimwi ziindi mbembabo ibapegwa bulemu kapati. Nokuba boobo, Solomoni wakaamba kuti ncabusongo kubuzumina buumi mbubonya mbobubede muciindi cakulipenzya azintu zicitika mubuumi. (Muk. 6:9) Ikuti naa katulicesya, ciyootuubila kubuzumina buumi mbubonya mbobubede, muciindi cakuyeeya kuti zintu zyeelede kuba mbuli mbotuyanda swebo.

MBUKKALE BULI BUTI IBUKONZYA KUSUNKA KULICESYA KWESU?

Mbuti bukkale buli boobu mbobukonzya kusunka kulicesya kwesu? (Amubone muncali 11-12) *

11. Ncinzi ncotweelede kucita ciindi notupegwa lulayo?

11 Abuzuba tulijisi zyoolwe zinji zyakutondezya kulicesya. Atulange bukkale bumwi busyoonto. Ciindi notwapegwa lulayo. Tweelede kuyeeya kuti, ikuti umwi watululamika, nkokuti kweelede kuti twalubizya munzila njotutayeeyeli. Muziindi zili boobu, cisaanguna kuboola mumizeezo nkukaka lulayo. Tulakonzya kumufwubaazya muntu iwalupa naa munzila mbwaalupa. Pele kuti naa katulicesya, tuyoosolekesya kuzibona munzila yeelede zintu.

12. Kweelana alugwalo lwa Tusimpi 27:5, 6, nkaambo nzi ncotweelede kumulumba muntu iwatupa lulayo? Amupe cikozyanyo.

12 Muntu uulicesya ulalumba kapati napegwa lulayo. Mucikozyanyo: Amweezyeezye kuti muli kumiswaangano ya Bunakristo. Nomwamana kubandika abasyominyoko banji, umwi akati kabo wamukwelela ambali akumwaambila munzila yabupampu kuti, kuli kantu kaliko mumenyo. Cakutadooneka, mulakonzya kufwa nsoni. Pele sena inga tiimwalumba kuti muntu ooyo wamwaambila? Alimwi buya, inga mwalombozya kuti nikwali muntu umwi iwafwambaana kumwaambila! Mbubwenya buyo, cakulicesya tweelede kumulumba musyomima iwatondezya busicamba kutupa lulayo ciindi notuyandika kulaigwa. Muntu ooyo tweelede kumubona kuti mweenzuma, ikutali sinkondoma.—Amubale Tusimpi 27:5, 6; Gal. 4:16.

Nkaambo nzi kulicesya ncokuyandika ciindi bamwi nobapegwa mikuli? (Amubone muncali 13-14) *

13. Mbuti mbotukonzya kulicesya ciindi bamwi nobapegwa mikuli?

13 Ciindi bamwi nobapegwa mikuli. Mwaalu wazina lya Jason wakaamba kuti: “Ciindi nondibona bamwi kabapegwa mikuli, zimwi ziindi ndilalibuzya kaambo mebo nconditapegwi.” Sena andinywe kuli nomulimvwa boobu? Tacilubide ‘kuyanda’ kuba amikuli mipati. (1Tim. 3:1) Nokuba boobo, tweelede kucenjela kujatikizya nzyotuyeeya. Ikuti naa tiitwacenjela, tulakonzya kupa kuti kulisumpula kukomene mumoyo wesu. Mucikozyanyo, mwaalumi Munakristo ulakonzya kutalika kuyeeya kuti walo ngoweelela kubeleka mulimo umwi. Naa mukaintu Munakristo ulakonzya kuyeeya kuti, ‘Mulumi wangu ulakonzya kuubeleka kabotu mulimo ooyu kwiinda mukwesu uulya!’ Nokuba boobo, ikuti katulicesya ncobeni, tuyakuutantamuka muuya wakulisumpula uuli boobu.

14. Ncinzi ncotukonzya kwiiya kuli Musa kujatikizya mbwaakalimvwa ciindi bamwi nobakapegwa mikuli?

14 Tulakonzya kwiiya kuli Musa kujatikizya mbwaakalimvwa ciindi bamwi nobakapegwa mikuli. Musa wakali kuukkomanina kapati mukuli ngwaakapedwe wakusololela bana Israyeli. Ino Musa wakalimvwa buti ciindi Jehova naakapa bamwi nguzu zyakubeleka milimo imwi njaakali kucita walo? Kunyina naakaba abbivwe pe. (My. 11:24-29) Musa wakalicesya akulekela bamwi kuti bamugwasye kubeleka mulimo wakubeteka bantu. (Kul. 18:13-24) Mpoonya bana Israyeli bakaba abaalumi banji ibakali kuyoobabetekela milandu, aboobo tiibakeelede kulindila kwaciindi cilamfwu kutegwa milandu yabo ibetekwe. Eeci citondezya kuti Musa wakabikkila maano kuli ceeco icakali kuyoogwasya bantu muciindi cakubikkila maano kukuba amikuli minji. Eelo kaka eeci ncikozyanyo cibotu kulindiswe! Ikuti katuyanda kubelesyegwa kapati a Jehova, cilayandika kapati kulicesya kwiinda kuba aluzyibo lunji mumulimo umwi. “Nokuba kuti Jehova ulisumpukide, ulamubona muntu uulicesya.”—Int. 138:6.

15. Mbuti bukkale bwabakwesu alimwi abacizyi banji mbobwakacinca?

15 Ciindi bukkale nobwacinca. Caino-ino, bakwesu alimwi abacizyi banji ibali kumubelekela Jehova kwamyaka minji bakacincwa milimo njobakali kubeleka. Mucikozyanyo, mu 2014, balangizi bazyooko alimwi abamakaintu babo bakaambilwa kubeleka mumbazu zimwi zyamulimo waciindi coonse. Kutalikila mumwaka ngweenya ooyu, mbunga yakaamba kuti ciindi mukwesu naakkwanya myaka iili 70, taceeleli kuzumanana kubeleka kali mulangizi wabbazu. Mpoonya bakwesu ibajisi myaka iili 80 naa kwiinda waawo, abalo tabaceeleli kubeleka mbuli sicuuno wakabunga kabaalu mumbungano. Kuyungizya waawo, mumyaka minji yainda, bamukwasyi wa Beteli banji bakatumwa kuyoobeleka kabali bapainiya. Bamwi bakaleka mulimo waciindi coonse waalubazu akaambo kakuciswa-ciswa, kulanganya mukwasyi naa akaambo kazintu zimbi buyo.

16. Mbuti bakwesu alimwi abacizyi mbobatondezya kulicesya ciindi bukkale bwabo nobwacinca?

16 Tiicakali cuuba-uba kubakwesu alimwi abacizyi aaba kucinca. Cakutadooneka, bakali kuuyanda kapati mulimo ngobakali kubeleka, ikapati ooyo ngobakabeleka kwamyaka iili mbwiibede. Bakwesu bamwi nobakapegwa milimo iimbi, zimwi ziindi bakali kuusa kapati akaambo kakuti bakasweekelwa mulimo ngobakali kuyanda. Pele mukuya kwaciindi, bakazyibila. Nkaambo nzi? Icakabagwasya kapati, nduyando ndobakajisi kuli Jehova. Bakalizyi kuti bakalyaaba kuli Leza, ikutali kumulimo. (Kol. 3:23) Balikkomene kuzumanana kubelekela Jehova cakulicesya mumulimo uuli woonse. ‘Balawaala makatazyo aabo oonse kulinguwe,’ nkaambo balizyi kuti ulababikkila maano.—1Pet. 5:6, 7.

17. Nkaambo nzi ncotukkomene kapati kuti Bbaibbele litukulwaizya kulicesya?

17 Tulikkomene kapati kuti Bbaibbele litukulwaizya kulicesya. Ciindi notuba abube oobu bubotu, tulagwasyigwa swebo lwesu alimwi abamwi. Cilatugwasya kulwana buyumuyumu mbotujana mubuumi. Icipati kwiinda zyoonse ncakuti, tulaba acilongwe cibotu a Taateesu wakujulu. Eelo kaka tulikkomene kapati kuzyiba kuti, nokuba kuti Leza ‘Mupati alimwi Ulisumpukide kapati,’ ulabayanda alimwi akubabikkila maano babelesi bakwe ibalicesya!—Is. 57:15.

LWIIMBO 45 Zintu Nzyondiyeeya Mumoyo

^ munc. 5 Bube bumwi buyandika kapati mbotweelede kuba ambubo, nkulicesya. Ino kulicesya ninzi? Nkaambo nzi ncotweelede kulicesya? Alimwi ino mbuti kucinca kwabukkale mbokukonzya kusunka kulicesya kwesu? Mucibalo eeci, tulaibandika mibuzyo eeyi iiyandika kapati.

^ munc. 7 Amubone cibalo cakuti “Jehovah Has Dealt Rewardingly With Me” mu Ngazi Yamulindizi yamu Chikuwa, yamu October 1, 1984.

^ munc. 8 Amubone cibalo 3, muncali 23.

^ munc. 53 BUPANDULUZI BWACIFWANIKISO: Nobali kuŋanda yamukwesu umwi, mwaapostolo Paulo cakulicesya ulayanzana abamwi, kubikkilizya abana.

^ munc. 57 BUPANDULUZI BWACIFWANIKISO: Mukwesu walutambula lulayo lwamu Bbaibbele kuzwa kumukwesu uucili mwana-mwana.

^ munc. 59 BUPANDULUZI BWACIFWANIKISO: Mukwesu uucembeede tamufwidi munyono mukwesu uucili mwana-mwana ooyo uupedwe mukuli mumbungano.