Skip to content

Skip to table of contents

Inyimbo Zimukkomanisya Leza

Inyimbo Zimukkomanisya Leza

Inyimbo Zimukkomanisya Leza

Inyimbo zipandululwa kuti ncecintu “cansiku kapati alimwi cijatikizya bantu boonse akati kamilimo iiyandika buhaazibwene.” Mbubwenya buyo mbuli mwaambo, eeci ncipego caalubazu caandaanya bantu kubanyama. Inyimbo zyeenzyeenzya mubili. Zilakondelezya kuswiilila alimwi zilazumanana kwaciindi cili mbocibede mumizeezo. Cipati ncakuti, inyimbo zilakonzya kukkomanisya Leza.

MBUBWENYA mbuli mbolitondezya Bbaibbele, ibana Israyeli bakali bayimbi bacibwene kabotu. Inyimbo “wakali mulimo uulaampuwo kapati mumazubaa kaindi aakuciindi ca Bbaibbele,” mbolyaamba obo bbuku litegwa Unger’s Bible Dictionary. Mbwaanga cakali cibeela cazintu zicitwa buzubaa buzuba, inyimbo zyakali kwiimbwa amajwi alimwi akubelesya ziimbyo mubukombi bwabo. Pele majwi ngaakali kubelesegwa kapati mukwiimba.

Mwami Davida wakasala baiminizi kuzwa muluzubo lwaba Levi ibakali “kweendelezya zyanyimbo” kumbele atente lyakuswaanganina, intempele yakayakwaa Solomoni mwanaakwe kaitanaabwa. (1 Makani 6:31, 32, BT) Ciindi ibbokesi lyacizuminano liiminina kubawo kwa Jehova nilyakasika ku Jerusalemu, Davida wakasala bamwi akati kaba Levi kuti “balemeke akulumba akutembaula Jehova Leza wa-Israyeli.” Bakayimba antoomwe amajwi aabo aakutembaulaa “nyeele atuntimbwa. . . zigweele . . . [alimwi a] myeembo.” Aaba baalumi mbibakasalwa “akulembwa mazina kuti batembaule Jehova, nkaambo luse lwakwe talweeli.”—1 Makani 16:4-6, 41; 25:1.

Imajwi aakuti “luse [lwa Jehova] talweeli” alalibonya ziindi zinji mu Bbaibbele ku Intembuzyo, ibbuku liswaangene kapati anyimbo. Mucikozyanyo, ngamajwi aajanwa mucibeela cabili mukapango kamwi akamwi mutupango tuli 26 twa Intembauzyo caandaano ca 136. Sikwiiya Bbaibbele umwi wakati: “Kufwiimpa kwatupango otu kupa kuti bantu bazyibile kutwaamba amilomo yabo. Kufwumbwa watumvwa ulakonzya kutwiibaluka.”

Imakani apandulula intembauzyo imwi aimwi atondezya kuti kubelesya ziimbyo kwakali dumide kapati. Intembauzyo caandaano ca 150 yaamba zyamweembo akankobela andandala anyeele alimwi amayuwa kubikkilizyaa tulumbu. Nokuba boobo, cikondelezya kapati mmajwi aabantu. Kapango ka 6 kakulwaizya kuti: “Kufumbwa zilenge ziyooya zitembaule Jehova! Amutembaule Jehova!”

Mbwaanga inyimbo zilatondezya mbotulimvwa, iciimo cakuusa mumazuba aa Bbaibbele ncicakali kusololela kuti bantu baanze nyimbo zyakuusa naa zyakweema. Pele ooyu musyobo wakwiimba tiiwakadumide kapati pe munyimbo zyabana Israyeli. Ibbuku lipandulula Bbaibbele litegwa Insight on the Scriptures * lyaamba kuti, “mulikke munyimbo zyakuusa naa zyabuumba mumwakali kulizyigwa ziimbyo munzila yakweema, mukuyabila alimwi akukankaizya mwaambo uusalala.”

Jesu abaapostolo bakwe basyomeka bakaimba nyimbo zyakutembaula Jehova masiku Jesu katanafwa, kakunyinaa kudooneka bakaimba nyimbo kwiinda mukubala mabala alembedwe ku Intembauzyo akali kwiimbwa kumapobwe. (Intembauzyo 113-118) Elo kaka cakabayumya-yumya basikwiiya ba Jesu kutegwa bacikonzye kuliyumya mukusowekelwa Simalelaabo! Kunze lyaboobo, makanze aabo aakuzumanana kuba babelesi ba Mwami Mupati wakujulu aansi Jehova, kweelede kuti akayumizyigwa kapati mbubakali kuyaabwiindulula ziindi zili musanu kwaamba majwi aakuti “nkaambo luzyalo lwakwe talweeli.”—Intembauzyo 118:1-4, 29.

Ibanakristo bakusaanguna baku Efeso alimwi abaku Kolose bakali kwiimba ‘intembauzyo zyakutembaula Leza’ (mubwini, “inyimbo zyakutembaula Leza”). Kunze lyazeezyo bakayungizya ‘inyimbo zyakutembaula Mwami’ zyakali kwiimbwa mumyoyo yabo. (Ba-Efeso 5:19; Ba-Kolose 3:16) Kwiinda munyimbo alimwi amukwaambaula, bakabelesyaa milomo yabo munzila mbotu yakutembaula. Sena Jesu tanaakaamba kuti “mulomo ulagwisya aata mumoyo”?—Matayo 12:34.

Inyimbo Zitamukkomanisyi Leza

Tazili nyimbo zyoonse zyaambwa mu Bbaibbele zyakali kumukkomanisya Leza. Amuyeeye buyo cakacitika ku Cilundu ca Sinai ooko Musa nkwaakali kutambwida Milawo kubikkilizyaa Milawo iili Kkumi. Ino ncinzi Musa ncaakamvwa naakali kuselemuka kuzwa mucilundu? “Teensi majwi aabaabo bazunda nekuba bazundwa, pe,” pele “majwi aabasikwiimba.” Ooku kwiimba kwakali kwiimbilwa mutuni, calo cakamunyemya Leza alimwi wakasololela kukufwa kwabaabo ibakali kwiimba ibali 3,000.—Kulonga 32:18, 25-28.

Nokuba kuti bantu balakonzya kwaanza nyimbo, kulizya alimwi akukkomana amusyobo uli woonse, eeci tacaambi kuti nyimbo zyoonse zilamukkomanisya Leza. Nkaambo nzi? Mboobu mwaapostolo Munakristo Paulo mbwapandulula: “Nkaambo boonse babisya akulela kubulemu bwa-Leza.” (Ba-Roma 3:23) Zilengwa zyabuzyazi zyabantu batakombi, njiisyo yakutafwa kwabuumi bwamuntu akulemekwa kwa Mariya kuti “mbabanyina Leza,” njemitwe yanyimbo izili mukwaanzigwa. Pele lusyomo olu amicito eeyi zisampaula Leza wakasimpe, nkaambo ziliindene kapati azyeezyo zyaambwa mu Jwi lyakwe ndyaakamunikila, Ibbaibbele.—Deuteronomo 18:10-12; Ezekieli 18:4; Luka 1:35, 38.

Ikusala Nyimbo Camaanu

Ikusala nyimbo kuzwa kuli zyeezyo ziliko ncintu cinyonganya kapati. Izivwumbyo zibikkila mateepu ama compact disc aanyimbo zibambidwe munzila yakoongelezya kutegwa basikuula kabaula misyobo yanyimbo yoonse yakalekkoodwa. Pele ikuti mukombi wa Leza kayanda kukkomanisya Leza, weelede kucenjela kapati alimwi weelede kusala kabotu-kabotu kutegwa atabwezi nyimbo zyamajwi naa ziimbwa buyo aziimbyo izijisi njiisyo zyakubeja zisyomwaa basizikombelo naa eezyo zikulwaizya kutalilemeka azyamadaimona.

Imukwesu Albert iwakabeleka kali misyinali Munakristo mu Afulika, ulazumina kuti wakajisi ciindi cisyoonto buyo cakulizya ciimbyo ca piano. Pele lyoonse wakali kunga uswiilizya nyimbo zitola ciindi cilamfwu zyakalekkoodwa eezyo nzyaakatolezyede. Imukwesu Albert ono uli kucisi cokwabo ooko nkwacita mulimo wakuswaya mbungano zya Bunakristo kali mulangizi weendeenda. Iciindi ncaswiilila nyimbo ncisyoonto kapati. Wakaamba kuti, “Imwiimbi ngundiyandisisya ngu Beethoven. Kwamyaka minji, ndalikuyobolola malekkoodi aakwe anyimbo zyamajwi aziimbyo, zyabayimbi banji naa omwe buyo alimwi azyamajwi naa ziimbyo zyone.” Ikuswiilila nyimbo eezi kwakamuletela lukkomano kapati. Ee, muntu umwi aumwi kuli nyimbo nzyayandisya, pele swebo mbotuli Banakristo tulalubikkila maanu lulayo lwa Paulo lwakuti: “Kufumbwa zintu nzimucita, nikuba kulya nikuba kunywa niciba cintu cimwi, amuzicite zyoonse cakuti kube bulemu kwa-Leza.”—1 Ba-Korinto 10:31.

Inyimbo Alimwi a Kulyaaba

Icintu ncaakali kuyandisya kapati Susie ninyimbo. Upandulula kuti: “Ndakatalika kulizya piano kandilaa myaka yakuzyalwa iili 6, igitali nindakalaa myaka iili 10 alimwi kalumbu (harp) kandilaa myaka iili 12.” Kuzwawaawo Susie mane wakaunka kucikolo cakwiiya kwiimba citegwa Royal College mu London ku England kuya kwiiya kalumbu. Wakayiya kalumbu kwamyaka iili yone kuzwa kumukaintu waku Spain ulaampuwo kapati alimwi mumwaka uumbi wakayiila kucikolo cakwiiya buhaazibwene munyimbo ku Paris, wakapegwa ipepa litondezya kuti wakazwidilila (degree) mukwiimba alimwi amadipuloma (diplomas) mukulizya kalumbu alimwi amukuyiisya piano.

Susie wakazikutalika kuyanzanaa mbungano ya Bakamboni ba Jehova ku London. Susie wakakkomana kapati alimwi wakajana luyando lwini-lwini akati ka Bakamboninyina. Bucebuce luyando lwakwe kuli Jehova lwakakomena alimwi abusungu mumulimo bwakamufwambaanya kuyandaula nzila mbwakonzya kumubelekela. Eeci cakamusololela kukulyaaba akubbapatizigwa. Imucizi Susie waamba kuti: “Mbwaanga kwiiya mulimo wakwiimba nyimbo kuyanda kulyaaba ncobeni mubuumi, ibuumi bwamusyobo oyo ndakali buzyibide kale.” Iciindi cakwe cakucita nkosaadi cakatalika kuceya mbwaakali kuyaabujata bubi mumulimo wa Banakristo wakukambauka makani mabotu aa Bwami bwa Leza mukutobela malailile aa Jesu.—Matayo 24:14; Marko 13:10.

Mbwaanga lino ujisi buyo ciindi cisyoonto cakwiimba nyimbo, ino mbuti mbwalimvwa? Uluula kuti: “Ziindi zimwi ndilatyompwa akaambo kakubula ciindi cakwiindulula-indulula nyimbo, pesi ndicizumanana kulizya ziimbyo zyangu alimwi nyimbo ndicizikkomanina. Nyimbo ncipego kuzwa kuli Leza. Lino ndilazikkomanina kapati nkaambo kakuti mulimo wakwe ngundibikkide mubusena bwakusaanguna mubuumi bwangu.”—Matayo 6:33.

Inyimbo Zimutembaula Leza

Imukwesu Albert alimwi amucizi Susie kubikkilizyaa Bakamboni ba Jehova batandila kutuulunzuma tuli cisambomwi, balamutembaula Jehova Leza lyoonse kwiinda mukwiimba. Mumiswaangano ya Banakristo icitilwa mu Maanda aa Bwami muzisi zili 234, balatalika alimwi akumanizya miswaangano kwiinda mukwiimba nyimbo zyakwiimbila Jehova koonse eci nkocitakasigwi. Inyimbo zyoonse zijisi majwi mabotu aamu Magwalo aaimbwa mukutembaula Jehova Leza.

Boonse ibajanika baloongolola kwiimba kabati Jehova ngu Leza uulanganya (Lwiimbo 44 mubbuku lyanyimbo lyamu Chichewa). Balaimba lwiimbo lwakutembaula Jehova (Lwiimbo 190 mubbuku lyanyimbo lyamu Chichewa). Inyimbo zyabo zizibya lukkomano ndobajisi alimwi amikuli yabunyina bwa Bunakristo abukkale bwa Bunakristo alimwi abube bwa Bunakristo. Iciyungizya lukkomano lwabo nkwiindana-indana kwamusyobo wakwiimba nyimbo kwakacitwaa Bakamboni baku Asia, Australia, Europe, North America alimwi aku South America nibakali kwaanza nyimbo. *

Imajwi mataanzi mulwiimbo lwabulemu lwakalembwa kuciindi casintembauzyo aamba kuti: “Amwiimbile Jehova lwiimbo lupya. Amwiimbile Jehova, nonyika yoonse. Amwiimbile Jehova, mulumbe izina lyakwe. Amuluule makani aalufutuko lwakwe mazuba oonse. Amukanane bulemu bwakwe akati kabamasi, amaleele aakwe akati kamisyobo yoonse.” (Intembauzyo 96:1-3) Eeci ncobali mukucita Bakamboni ba Jehova bakkala kubusena nkomuzwa, aboobo balamutamba kuti mubasangane mukwiimba intembauzyo eyi. Muyootambulwa camaanza obile ku Maanda aabo aa Bwami kwalo nkomuyooiya mbomukonzya kumutembaula Jehova anyimbo izimukkomanisya.

Bupanduluzi buyungizidwe

^ munc. 7 lyakamwaigwa aba Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.

^ munc. 22 Eezi nyimbo nkozili mubbuku lyanyimbo lyamu Chichewa lyakuti Amwiimbile Jehova Intembauzyo, ilyakamwaigwa aba Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.

[Cifwanikiso icili apeeji 20]

Ikwiimbila Jehova intembauzyo