Skip to content

Skip to table of contents

Ikwaambilizya Makani Mabotu Mumyuunda Yamupunga ku Taiwan

Ikwaambilizya Makani Mabotu Mumyuunda Yamupunga ku Taiwan

Ndiswe Baabo Bajisi Lusyomo

Ikwaambilizya Makani Mabotu Mumyuunda Yamupunga ku Taiwan

MUCISI ca Taiwan kanjikanji imvwula iwa kabotu, eeci ncecipa kuti kabatebula kabotu mupunga ziindi zyobile amwaka. Nokuba boobo, ziindi zimwi imvwula tiiwi muciindi nciiyandika, aboobo minsonje ilafwa. Ikuti caba boobu, sena mulimi ulacileka? Peepe. Ulizi kuti lukakatilo lulayandika. Ulasyanga mbuto iimbi akwiisyangulula myuunda. Mpoonya ikuti naa mvwula yawa kabotu kuzwa ciindi eco, imulimi ulatebula kabotu. Kusyanga akutebula kwakumuuya ziindi zimwi kulakozyanya kapati.

Kukakatila Mukutebula Kwakumuuya

Kwamyaka iili mbwiibede Bakamboni ba Jehova ku Taiwan bali kubeleka canguzu kusyanga akutebula mbuto zyakasimpe kamu Magwalo mumasena mwakali kulibonya kuti kunyina cinga catebulwa. Icikozyanyo cimwi ncaku Miao-li County. Kwakali buyo bantu basyoonto bakatondezya luyandisisyo muziindi eezyo nokwakasolekwa bukambausi mubusena oobu. Mpoonya mu 1973, ibanabukwetene ibakali mumulimo waciindi coonse wakwaambilizya Bwami kabali bapainiya baalubazu bakatumwa kuti bakabelekele kubusena oobu. Kumatalikilo bamwi bakatondezya luyandisisyo kumakani mabotu. Nokuba boobo, oolo luyandisisyo lwakamana muciindi cisyoonto buyo. Eelyo aaba bapainiya baalubazu bakatuminwa kubusena bumbi.

Mu 1991 abamwi bacizi bobile ibapainiya baalubazu bakatuminwa kubusena oobo. Mbubwenya buyo kwakacili kulibonya kuti busena tiibwakalina kweelela zisyango zyakumuuya. Nikwakainda myaka misyoonto buyo, aaba bapainiya baalubazu bakatuminwa kubusena bumbi kwakali kulibonya kuti myuunda inga yapa butebuzi bubotu. Nkokuti busena bwakalisindidwe buyo kwaciindi cilamfwu.

Ikuzumanana Kusoleka Kwazwidilila

Mu September 1998 kwakasalwa kuti kube kusoleka kuyandaula masena akonzya kutebulwa kabotu mumbazu zyitabelekelwi-belekelwi mu Taiwan. Ino eeci cakali kunoocitwa buti? Nkwiinda mukutumina bapainiya baalubazu ibagwasilizya ibali 40 kutegwa babelekele mumasena muli bantu banji mumbazu ezyo zyitabelekelwi-belekelwi.

Imadolopo obile abambene aalimu Miao-li County ngaakasalwa kuba akukambaukila kwaalubazu oko. Bacizi bone batakwetwe mbibakalaililwa kuti babelekele kulubazu oolu kwamyezi yotatwe. Kwaciindi cisyoonto buyo kuzwa nobakasika, bakalemba mweelwe uugambya wabaabo bajisi luyandisisyo mbubakajana. Kumamanino amyezi yotatwe yabupaniya bwabo bwaalubazu kababelekela mubusena oobo, bakatalisya ziiyo zya Bbaibbele zinji. Alimwi bakakonzya kukkazikizya ciiyo cabbuku cambungano kabagwasilizigwaa mwaalu wakali kuzwa kumbungano ili afwaafwi.

Ibacizi botatwe akati kabaaba bakasala kuti bazumanane kulanganya “minsonje” yakali kukomena kabotu-kabotu. Icakatobela ncakuti ibacizi bobile bakasalwa kuba bapainiya baalubazu baciindi coonse, eelyo mucizi watatu wakazumanana kubeleka mubusena oobu kali mupainiya waciindi coonse. Mwaalu umwi wakumbungano yakali afwaafwi wakalongela kubusena oobu kutegwa abagwasye. Ibantu bainda ku 60 bakajanika kumakani aabuleya akakananwa kubusena oko ciindi cakusaanguna. Lino imbungano ilaafwaafwi ili mukugwasya nkamu eeyi mpya kubaa miswaangano lyoonse munsondo kunze lya ziiyo zyabbuku zyambungano zinji nzyoijisi. Ino-ino imbungano mpya ilalangilwa kubambwa mubusena oobu.

Lukakatilo Luli Mukuleta Zilongezyo Mumasena Ambi Aamu Cisi ca Taiwan

Amwalo mumasena ambi luyandisisyo lwakatondezyegwa. Kucooko citegwa I-lan County insumbu nkoili kunyika lwaajwe, ibapainiya baalubazu bagwasilizya nkubakali kubelekela, Ciiyo Cabbuku Cambungano cakatalisigwa.

Bumwi buzuba kumazuba, aaba bapainiya nobakali mubukambausi bwaku ŋandaa ŋanda, umwi wabo wakaswaanganya mukubusi umwi ngwaakatondezya mulongo wabweende bwamiswaangano yambungano akapepa kakwaambilizya. Mpoonya-mponya wakabuzya kuti: “Sena andime inga ndajanika kumuswaangano wamangolezya cifwumo? Ikuti naa cilakonzyeka, ino nkasame buti?” Ooyu mupainiya wakalaa ziiyo zya Bbaibbele zili lusele amvwiki kuli baabo bakajisi luyandisisyo. Ibunji bwabasikwiiya Bbaibbele aba mukaindi kasyoonto bakatalika kulibambila kuba basikumwaya bamakani mabotu kabajisi mbaakani yakubbapatizigwa.

Mukaintu umwi mumwenya mudolopo eli wakali kuunka lyoonse kucikombelo cimwi kwamyaka minji, pele tanaakajana muntu wakali kukonzya kumuyiisya Bbaibbele. Naakamvwa bubambe bwaciiyo ca Bbaibbele, wakacitambula amaanza obile. Wakakulwaizigwa kunoolibambilila limwi ciiyo kabatana kuswaangana. Ooyu mupainiya waalubazu uugwasilizya naakasika kuti amuyiisye, wakajana kuti ooyu mukaintu waucita kale “mulimo ngwaakapegwa” kwiinda mukuula kabbuku akulemba mibuzyo yoonse iili muciiyo ciyiigwa. Alimwi wakalemba abwiinguzi kumubuzyo umwi aumwi. Alimwi wakaalemba oonse magwalo aatondezyedwe akali muciiyo mubbuku lyakwe lyakulembela alimwi wakajana kuti ooyu mukaintu walibambila kale ziiyo zyotatwe kumbele!

Zikozyenye zyeezyi zyakacitika amwalo mudolopo lya Dongshih, Taiwan mpoili akati-kati. Ibapainiya baalubazu bagwasilizya bakamwaya mabroshuwa ainda ku 2,000 mumyezi yotatwe njibakabelekela mubusena oobu. Kuzikusika mumwezi watatu, bakali kucitya ziiyo zya Bbaibbele zyaaŋanda zili 16. Eeli dolopo lyakanyonyoonwaa muzuzumo wanyika wakacitika mu September 21, 1999 cisi ca Taiwan mpocili akati-kati, nokuba boobo, ibalaaluyandisisyo bazumanana kuyaambele munzila yakumuuya, nokuba kuti bayandika kweenda musinzo uutola oola lyomwe kuya kumiswaangano ku Ŋanda ya Bwami iili afwaafwi. Ee, lukakatilo lulayandika kutegwa tutebule zisyango zibotu, noziba zyakulya zini-zini naa zyakumuuya.

Maapu iili apeeji 8]

(Kutegwa mubone bwini mbwaakkede mabala, amubone bbuku lini)

CHINA

Mwaako wa Taiwan

TAIWAN

[Kulumba]

Mountain High Maps® Copyrigt © 1997 Digital Wisdom, Inc.