Skip to content

Skip to table of contents

Ibbaibbele—Ndibbuku Ligwasya Mubuumi

Ibbaibbele—Ndibbuku Ligwasya Mubuumi

Ibbaibbele—Ndibbuku Ligwasya Mubuumi

“IJWI lya-Leza lili abuumi, lili anguzu, lilabosya kwiinda iceba ilijisi mabemba obile, . . . alimwi lilabeteka kuyeeya akuyanda kwamoyo.” (Ba-Hebrayo 4:12) Ibupanduluzi obu bujatikizya ncolikonzya kucita Jwi lya Leza, mmasimpe butondezya kuti Bbaibbele talili buyo bbuku libotu pe.

Umwi mulembi wamabbuku aabukombi cakutainda mumbali wakati: “Mulumbe wa Bbaibbele ulayandika kubuumi bwesu mbubwenya buyandika muya ngotuyoya.” Mpoonya wakayungizya kuti: “Ikuti twalanga-langa makani aambotulombozya kuponesegwa kumazubaano alimwi ikuti twalibala Bbaibbele katubikkilide maano kumakani aya, nzyotujana zilalamya.” Mbubwenya mbuli lampi liyakisya, alyalo Bbaibbele lilapa busolozi bugwasya kumibuzyo iitukatazya alimwi amapenzi ngotujisi mubuumi bwamazubaano.—Intembauzyo 119:105.

Inzya, busongo bujanwa mu Bbaibbele, bulijisi nguzu zikonzya kutugwasya kucinca kuyeeya kwesu, ikumana mapenzi, ikubotezya buumi bwesu alimwi akutupa luzibo lukonzya kutugwasya kuliyumya mubuumi mbututakonzyi kucinca kwaciindi cino. Ciyandika kapati ncakuti, Bbaibbele lilatugwasya kumuziba alimwi akumuyanda Leza.

Bbuku Lyamakanze

Jehova Leza, imulembi wa Bbaibbele ‘ulizizyi inzila zyesu zyoonse.’ Ulizizyi kabotu nzitupengede, mumizeezo alimwi akumuuya kwiinda mbotulizyi tobeni. (Intembauzyo 139:1-3) Ulabikka malailile aagwasya mubukkale bwabantunsi. (Mika 6:8) Ncintu cibotu kuyandisisya kuziba mbotweelede kwaamvwisya malailile abusolozi obo alimwi akucita zyotwiiya. Sintembauzyo waamba kuti ngusicoolwe oyo ‘uukondelwa mulawo wa Jehova. Zyoonse nzyacita zilazwidilila.’ (Intembauzyo 1:1-3) Ibulangizi buli boobo mmasimpe bweelede kuti twabulingaula.

Sikuleka milimo yabwiiyi wazina lya Maurice wakali kusyoma kuti Bbaibbele ndibbuku lyali kugwasya mubuumi kuzwa kaindi. Nokuba boobo, tanaakali kusyoma kuti ndibbuku ilyakasololelwaa Leza. Naakamana kumvwa bupanduluzi kujatikizya kaambo Leza ncaakapeda Jwi lyakwe lilembedwe kubantunsi, Maurice wakatalika kulingaula businsimi bwamu Bbaibbele bwiindene-indene. Kacili mulombwana wakaiya makani aansiku, tubbuku twa Cingisi, sayaansi alimwi azilengwa Leza. Naakabona zitondezyo izyakali kuzuminanaa makani aali mu Bbaibbele, Maurice zyakamumana nguzu, elyo wakazumina kuti wakali kulipa buyo busongo mbwaatakajisi. “Ndakalimaninide mukuyandaula mbundikonza kuliiba, ilubono akulikondelezya mubuumi. Mukubula coolwe, ndakazumanana nkenyina luzibo kumakani abubotu alimwi akasimpe kabbuku eli liinda mabbuku oonse alembedwe.”

Kaamba makani aajatikizya mbwaakalibonya Jesu kumwaapostolo Tomasi, Maurice lino ulaamyaka yakuzyalwa iibalilwa kuma 70 cakulumba waamba kuti: “Caba mbuli kuti kwaanza kwangu kwasololelwa ‘kucicisa cizwa bulowa’ icindisinizya kuti Bbaibbele ndibbuku lyakasimpe.” (Johane 20:24-29) Mbubwenya mwaapostolo Paulo cakululama mbwaakaamba, Bbaibbele lilaabikka antangalala makanze amoyo alimwi lilatondezya ncibwaamba buumi. Mmasimpe, ndibbuku ligwasya mubukkale.

Ikuyumya Bantu Bali Mumapenzi

Alimwi Bbaibbele lilapa lulayo lugwasya bantu kuleka ziyanza zyabo zibi. Daniel wakakonzya kucileka ciyanza cibi cakufweba tombwe, kubikkilizyaa kujanika kumapobwe aateendelezyegwi kabotu alimwi abucakolwa. (Ba-Roma 13:13; 2 Ba-Korinto 7:1; Ba-Galatiya 5:19-21) Ibwini mbwakuti, ikuleka ziyanza zibi zili boobu alimwi akusama “buntu bupya” kuyandika kusolekesya kapati. (Ba-Efeso 4:22-24) Daniel wakati, “cakali cintu ciyumu akaambo kakuti tatulondokede.” Nokuba boobo, wakazwidilila. Lino abuzuba Daniel ulalibala Jwi lya Leza alimwi eci cilamugwasya kuba mulongwe wa Jehova.

Nokuba kuti Daniel taaku naakalibalide Jwi lya Leza kuzyila kubwana, wakali muntu wakajisi bulemu kumakani aa Bbaibbele alimwi wakali kupaila kuli Leza cakutaimpya busiku nobuba bomwe. Nokuba boobo, kuli cintu ncaakabulizide. Wakakkomana cakwiindilila. Naakabona zina lya Leza ciindi cakusaanguna mu Bbaibbele, nceciindi naa kacinca kapati mubukkale bwakwe. (Kulonga 6:3; Intembauzyo 83:18) Kuzwa waawo, wakatalika kulibelesya zina lya Jehova naakali kupaila alimwi mipailo yakwe yakali yacigaminina. “Kuzwa leelyo Jehova wakaba mulongwaangu ngweyandisya.”

Ciindi naatakaninga talika kwiiya makani amu Bbaibbele, buumi bwa Daniel bwakali bwabuyo. Wakati, “Tacikatazyi kumuntu woonse kubona kuti izintu zicitika munyika zitondezya kuti nyika iyaabubijila limwi. Ndakaliyoowede, aboobo ndakatalika kubeleka kapati ikutegwa nditabi aciindi cakubaa mizeezo iili boobo.” Mpoonya wakaiya kuti Leza uyakuleta bululami kubantu boonse munyika iisalade, oomo bantu bamvwa mubaya kutangala akukondwa muluumuno lutamani. (Intembauzyo 37:10, 11; Daniele 2:44; Ciyubunuzyo 21:3, 4) Lino Daniel ulijisi bulangizi bwakasimpe. Aaya makani aamu Bbaibbele aapa bulangizi, amugwasya kutalibilika kapati mubuumi.

Lugwasyo Mukuzunda Mapenzi Aamumizeezo

George wakali amyaka yakuzyalwa iili ciloba nibakafwa banyina. Wakali kuyoowa koona ciindi camasiku akaambo kakuti tanaakali kusyoma kuti inga uyakubuka buzuba buccilila. Mpoonya wakabala majwi aa Jesu aamba makani aalufwu abubuke: “Mutagambwi aliyeeyi nkani, nkaambo ciindi ciyoosika ncobati kamvwe ijwi lya [Jesu] boonse abali muzyuumbwe, bayoozwa mpoonya.” Alimwi akamunjila majwi aa Jesu aakuti: “Ndime kubuka abuumi. Oyo uusyoma ndime, naanooli wakafwa, unooli muumi.” (Johane 5:28, 29; 11:25) Imajwi aayo akamvwika kuti alagwasya alimwi akuumbulizya. George wakati, “aka kasimpe takakkomanisyi buyo mizeezo pe, pele kalanjila amumoyo.”

Daniel ngutwaamba musyule, awalo kuli nzyaakali kuyoowa. Akaambo kakuti banyina tiibakali kukonzya kumukomezya balikke, bakamutola kuli banasinakooma. Lyoonse waali muntu wakulisuumbika akulyeetezya alimwi wakali kulombozya kuba mumukwasyi uumubeka-beka. Mukwiinda kwaciindi wakacijana ncaakali kuyandaula kwiinda mukwiiya Bbaibbele. Daniel wakatalika kuswaangana ambungano ya Bunakristo ya Bakamboni ba Jehova alimwi wakaba umwi wabaabo bamukwasyi wakumuuya, oomo mwaakalimvwa kuti wakatambulwa amaanza obile alimwi akuti ulayandwa kapati. Inzya, Bbaibbele lilagwasya munzila mbotu kapati alimwi lilakkazika moyo.

Kamuyeeya kuti Jehova ulazibona zili mumyoyo yesu alimwi ulizizyi eezyo nzitupengede. Leza “nguulingula myoyo,” alimwi muntu amuntu ulamupa ‘kweelana anzila zyakwe.’—Tusimpi 21:2; Jeremiya 17:10.

Lulayo Lugwasya Mubuumi Bwamumukwasyi

Ibbaibbele lilapa lulayo lugwasya caboola kumakani aabulongwe. George waamba kuti: “Kuzwangana naa kutamvwana zili akati kabukkale butyompya kapati mubuumi.” Mbuti mbwabulanganya bukkale obu? “Ikuti ndabona kuti muntu umwi ulijisi kaambo andime, ndibelesya lulayo lutaindi mumbali lujanwa kuli Matayo 5:23, 24 lwakuti: ‘Amuyanzane amunyoko.’ Ikwiile kuzyiba kuti ndilakonzya kumana mazwaanga andigwasya kapati. Ndilaakubaa lumuuno lwa Leza lwaambwa mu Bbaibbele. Lulayo oolu lulabeleka ncobeni. Inzya, lulagwasya kapati.”—Ba-Filipi 4:6 7.

Kuti mulumi amukaintu tiibamvwana, boonse beelede ‘kuba amitwe myuuba, bamuka kwaamba, bamuka kunyema.’ (Jakobo 1:19) Lulayo luli boobu lulagwasya mukwiingulana caluyando. George uyungizya kuti: “Nenditobela lulayo lwakuyanda mukaintu wangu mbuli mbundiliyanda ndemwini, ndilyonya ulausalazya moyo. Tacimukatazyi pe kundipa bulemu.” (Ba-Efeso 5:28-33) Inzya, Ibbaibbele lilatuyiisya mbotweelede kulanga-langa tumpenda twesu tobeni alimwi ambotukonzya kupona kabotu abaabo batuzingulukide.

Lulayo Luzumanana

Mwami musongo Solomoni wakati: “Syoma Jehova amoyo wako woonse; Utalifunkizyi kumaanu aako omwini. Umuzibye munzila zyako zyoonse, nkabela uyooyenzya myeendelo yako.” (Tusimpi 3:5, 6) Eelo takuli nkokuuba-uba majwi aaya kaka, pele alijisi mulimo mupati!

Ibbaibbele ndibbuku lijisi nguzu zikulwaizya kucita cibotu. Lilabagwasya abo bayanda Leza mukucinca buumi bwabo kuti bweendelane aluyando lwakwe alimwi akujana lukkomano ‘nobeenda mumulawo wa Jehova.’ (Intembauzyo 119:1) Kunyina makani naa bukkale bwesu buli buti, pele Ibbaibbele lijisi busolozi alulayo ndotupengede. (Isaya 48:17, 18) Amulibale abuzuba, amuzinzibale kuyeeya nzyomubala alimwi amuzibelesye. Liyakusalazya mizeezo yanu akwiigamika kuzintu zibotu. (Ba-Filipi 4:8, 9) Tamukaiyi buyo mbomukonzya kutangala mubuumi bwanu, pele alimwi muyakwiiya mbomweelede kumuyanda Sikabumba.

Ikuti mwaaccilila malailile aaya, masimpe Bbaibbele liyoomubeda mbweena mbolibede kutuulunzuma twabantu bambi, talili bbuku libotu buyo pe. Inzya, liyakuba bbuku ligwasya mubuumi!

[Cifwanikiso icili apeeji 6]

Ibbaibbele lilakonzya kumuyumya-yumya mubusale bwanu bwakuleka ziyanza zibi

[Cifwanikiso icili apeeji 7]

Ibbaibbele lilamuyiisya mbomunga mwaba mulongwe wa Leza