Skip to content

Skip to table of contents

Sena Mulaziyandisya Loko Mbeta zya Jehova?

Sena Mulaziyandisya Loko Mbeta zya Jehova?

Sena Mulaziyandisya Loko Mbeta zya Jehova?

“Moyo wangu ulabamba milumbe yako. Ndaiyandisya loko.”—INTEMBAUZYO 119:167.

1. Nkuukuli makani aambeta zya Jehova nkwaaindulukwa-indulukwa kapati kwaambwa?

JEHOVA uyanda kuti bantu bakwe kabakkomene. Ee, ikutegwa tube alukkomano lwini-lwini, tweelede kutobela mulawo wa Leza amalailile aakwe. Aboobo ikutegwa eci cikonzyeke, ulatupa imbeta naa zyakutuyeekezya. Eezi zilaambwa ziindi zinjaanji mu Magwalo ikapati mu Intembauzyo 119 yalo iilangilwa kuti yakaimbwaa Mwanaa Mwami wa Juda wakacili mwana-mwana Hezekiya. Ilwiimbo olu lubotu lutalikaa majwi aakuti: “Bali acoolwe baluleme munzila, beenda mumulao wa-Jehova. Bali acoolwe babamba imbeta zyakwe, bamuyandaula camoyo woonse.”—Intembauzyo 119:1, 2.

2. Ino imbeta zya Leza ziswaangene buti alukkomano?

2 ‘Tuleenda mumulawo wa Jehova’ kwiinda mukwiiya luzibo lwini-lwini lwa Jwi lyakwe alimwi akwiinda mukutobela nzyolyaamba mubuumi bwesu. Pele akaambo kakuti tatulondokede, tuyandika mbeta. Ibbala lya Cihebrayo lisanduludwe kuti “imbeta” litondezya kuti Leza ulatwiibalusya mulawo wakwe, malailile, milazyo alimwi amilumbe mumizeezo yesu. (Matayo 10:18-20) Tunookkomene lyoonse lilikke notutobela imbeta ezyo nkaambo zitugwasya kweeleba kulebwa munzila yakumuuya kwalo kutuletela mapenzi akuusa.

Amukakatile Kumbeta zya Jehova

3. Ncinzi ncotusinizizye kweelanaa caamba Intembauzyo 119:60, 61?

3 Imbeta zya Leza wakali kuziyandisya sintembauzyo iwakaimba kuti: “Ndafwambaana, nsimuki, kubamba milazyo yako. Nekuba kuti tukole twabasizibi tulindijisi, nsilubi mulao wako.” (Intembauzyo 119:60, 61) Imbeta zya Jehova zilatugwasya kuliyumya notupenzegwa akaambo kakuti tulisinizizye kuti Taateesu wakujulu ulakonzya kukosaula ntambo zyazisinkilizyo basinkondoma nzyobatwaangilila. Mukuya kwaciindi, ulatwaangununa kumampindamangobe aali boobo ikutegwa tuzumanane amulimo wakukambauka Bwami.—Marko 13:10.

4. Ncizi ncotweelede kucita kumilazyo ya Leza?

4 Zimwi ziindi tulalulamikwaa mbeta zya Jehova. Atukukkomanine lyoonse ikululamikwa kuli boobo mbubwenya bwakacita sintembauzyo. Cakusinizya wakaambila Leza kuti: “Milumbe yako njindibotezya, . . . ndayandisya milazyo yako.” (Intembauzyo 119:24, 119) Sunu tujisi milazyo ya Leza minji kwiinda yakajisi sintembauzyo. Imyaanda-myaanda ya Magwalo aakazubulula kuzwa mu Cihebrayo aajanika mu Magwalo aa Cigiliki taatuyeezyi buyo malailile aa Jehova ngaakalailila bantu bakwe nobakali kweendelezyegwaa Mulawo pele alatwaambila amakanze aakwe aajatikizya mbungano ya Bunakristo. Leza nabona kuti cileelela kutuyeezya zintu zimwi ziswaangene amilawo yakwe, tulalumba kujatikizya busolozi oobo. Alimwi kwiinda ‘mukukakatila kumilumbe ya Jehova,’ tulakweeleba koongelezyegwa kubyaabi ikutakkomanisyi Mulengi wesu alimwi kutupa kuusa.—Intembauzyo 119:31.

5. Ino inga twaiyandisya loko buti milumbe ya Jehova?

5 Ino mbeta zya Jehova tweelede kuziyanda kapati buti? Sintembauzyo wakaimba kuti: “Moyo wangu ulabamba milumbe yako. Ndaiyandisya loko.” (Intembauzyo 119:167) Tulakonzya kwiiyandisya loko milumbe ya Jehova ikuti naa twaitobela akwiibona kuti ndulayo lwa Taata uutubikkila maanu kapati. (1 Petro 5:6, 7) Tuyandika milumbe yakwe alimwi iluyando lwesu kulinjiyo luyookomena notubona mboitugwasya.

Ncotuyandika Imbeta zya Leza

6. Nkaambo nzi kamwi ncotuyandika imbeta zya Jehova, alimwi ino ncinzi ciyootugwasya kuziyeeya?

6 Kamwi kaambo ncotuyandika imbeta zya Jehova nkakuti tuli bantu baluba. The World Book Encyclopedia lyaamba kuti: “Ibantu balaluba kapati mbokwiindila ciindi. . . . Ambweni cakamucitikila kale eci cakukakilwa kuyeeya izina naa makani amwi aakali afwaafwi kapati mumizeezo. . . . Ikuziluka kwakaindi kaniini kuli boobo kwalo ikucitika kanjikanji kwaambwa kuti nkukakilwa kuyeeya makani aazizilwe. Basayaansi bakukozyanisyaa kusoleka kujana cintu cimwi casweeka mubusena buzwide bugwetegwete. . . . Inzila mbotu yakubona kwaamba kuti imakani amwi kamutaalubi njakwaayiya kapati kamutana kulimvwa kuti mulaazi kabotu.” Ikwiiya kusitikide alimwi akwiinduluka zyayiigwa kuyootugwasya kuyeeya imbeta zya Leza alimwi akuzitobela kutegwa tuligwasye tobeni.

7. Nkaambo nzi imbeta zya Leza ncoziyandika kapati sunu kwiinda lyoonse?

7 Tuyandika imbeta zya Jehova sunu kwiinda lyoonse akaambo kakuti bubi bwaindila cini-cini mubukkale bwabantu. Ikuti twabikkila maanu kumbeta zya Leza, tujana busongo buyandika mukweeleba koongelezyegwaa nzila zyanyika zibyaabi. Sintembauzyo wakati: “Ndijisi luzibo kwiinda baiyi bangu boonse, nkaambo nja buyeeya milumbe yako. Ndijisi busongo kwiinda bapati, nkaambo ndabamba imbeta zyako. Ndakasya maulu aangu kunzila imbi zyoonse, kuti mbambe majwi aako.” (Intembauzyo 119:99-101) Kwiinda mukutobela imbeta zya Leza, tuyoolikasya “kunzila imbi zyoonse” alimwi tatukabi mbuli banamunji akati kabantu ‘ibasizidwe mumiyeeyo yabo alimwi ibapambukide kubuumi bwa-Leza.’—Ba-Efeso 4:17-19.

8. Mbuti mbotunga twalibambila kabotu ikuzwidilila mumasunko aalusyomo aatucitikila?

8 Alimwi imbeta zya Jehova zilayandika nkaambo zitupa nguzu zyakuliyumya mumasukusyo aatucitikila mazubaano ngotuponaa “kumamanino aaciindi.” (Daniele 12:4) Ikuti kakunyina zyakutuyeezya zili boobo, inga twaile kuba ‘basikuswiilila amatwi buyo baluba.’ (Jakobo 1:25) Pele ikusitikila kwiiya Magwalo notuli tolikke alimwi amumbungano kwiinda mukubelesya mabbuku aamwaigwaa “muzike musyomesi uucenjede” kuyootugwasya kuzwidilila mumasunko aalusyomo aakonzya kutucitikila. (Matayo 24:45-47) Izipego zyakumuuya eezi zitugwasya kuzyiba ncotweelede kucita ikutegwa tukkomanisye Jehova notulijana mubukkale bukatazya.

Imulimo Mupati Wamiswaangano Yesu

9. Ino ‘zipego mubantu’ mbaani, alimwi ino babagwasya buti basyominyina?

9 Iziibalusyo zya Leza zimwi nzyotuyandika tulazijana kumiswaangano ya Bunakristo ooko ikupegwa malailile abakwesu babikkidwe. Mwaapostolo Paulo wakalemba kuti, iciindi Jesu “ncaakatanta kujulu wakasaala busaali, alimwi wakaabila bantu zipego.” Paulo wakayungizya kuti: “Bamwi [Kristo] wakabapa kuti babe baapostolo, bamwi kuti babe basinsimi, bamwi kuti babe bakambausi, abamwi kuti babe beembeli nanka baiyi, kuti basitikizye bazumini, akoonda milimo ya-Leza, akuyaka mubili wa-Kristo.” (Ba-Efeso 4:8, 11, 12) Tulalumba kapati kaka kuti ‘zipego mubantu’—baalu babikkidwe—bagamika mizeezo yesu kumbeta zya Jehova eelyo notukomba mumiswaangano yesu!

10. Nkaambo nzi kapati kaambwa ku Ba-Hebrayo 10:24, 25?

10 Ikulumba zipego nzyapa Leza kunootukulwaizya kunoojanika kumiswaangano yesu yambungano yoonse yosanwe mvwiki amvwiki. Ikuyandika kwakuswaangana lyoonse kwakakankaizigwaa Paulo. Wakalemba kuti: “Katunga katuyeeyana, katubusyanya-busyana mukuyandana akucita milimo mibotu. Tutanoonga katuleka kulibunga-bunga, mbuli bamwi mbubaleka, anu kamucenjezyanya twaambo, kamucita obuya lyoonse mbomukubwene kuti buzuba bwa-Kristo buli afwaafwi.”—Ba-Hebrayo 10:24, 25.

11. Ino muswaangano wesu umwi aumwi uucitwaa mvwiki utugwasya buti?

11 Sena mulazilumba nzyotwiiya kumiswaangano yesu? Ciiyo ca Ngazi Yamulindizi cicitwaa mvwiki ciyumya lusyomo lwesu, citugwasya kutobela mbeta zya Jehova alimwi cilatukwabilila “[ku]muuya waansi ano.” (1 Ba-Korinto 2:12; Incito 15:31) Lya Muswaangano Wabuleya, baambi bamakani balapa malailile aazwa mu Jwi lya Leza kubikkilizyaa milazyo ya Jehova alimwi “[a]majwi aabuumi ubutamani” aataliboteli ngaakaamba Jesu. (Johane 6:68; 7:46; Matayo 5:1–7:29) Iluzibo lwesu lwakuyiisya lulasensemunwa mu Cikolo Camulimo Wateokrasi. Muswaangano Wamulimo ulayandika kapati mukutugwasya kuyaambele mukusikila bantu amakani mabotu kuŋandaa ŋanda, munyendo zyakupilukila, muziiyo zya Bbaibbele zyaaŋanda alimwi amumbazu zimbi zyamulimo wesu. Ikabunga kasyoonto ku Ciiyo Cabbuku Cambungano kapa kuti tube aciindi cinji cakukanana makani alo kanjikanji aajatikizya mbeta zya Leza.

12, 13. Mbuti bantu ba Leza mucisi caku Asia cimwi mbobakatondezya kulumba kujatikizya miswaangano ya Bunakristo?

12 Ikujanika lyoonse kumiswaangano yambungano kulatwiibalusya kujatikizya milazyo ya Leza alimwi kutugwasya kuzumanana katuli bayumu munzila yakumuuya nokuba kuti kuli nkondo, buyumuyumu bwakujana mali alimwi amasunko aambi aatusunka mulusyomo lwesu. Ikuyandika kwamiswaangano kwakabonwa kuti ncintu ciyandika kapati a Banakristo bali 70 mucisi cimwi caku Asia ibakamwaikizidwe mumaandaabo akusinikizigwa kukkala muzisaka ziyoosya. Kabakanzide kuzumanana kunooswaangana lyoonse, bakapiluka kudolopo lyabo lyakanyonyoodwe munkondo kuyoobwezelela zyakasyeede ku Ŋanda ya Bwami akuyooiyaka alimwi mugonde.

13 Nokuba kuti baliyumya mumyaka yankondo mubusena bumbi bwacisi ncoona, bantu ba Jehova bacibeleka cabunkutwe. Umwi wabaalu kubusena obo wakabuzyigwa kuti: “Ncinzi cagwasya kapati mukuswaanganya bakwesu antoomwe?” Ino mbwiinguzi nzi mbwaakapa? “Kwamyaka iili 19, kunyina muswaangano nouba umwi ngotwakalekelezya kucita. Zimwi ziindi akaambo kamabbomba aakali kudubuka naa mapenzi aambi, ibakwesu bamwi tiibakali kucikonzya kujanikaa busena bwakuswaanganina, pele kunyina muswaangano nouba umwi ngotwakalekelezya pe.” Aaba bakwesu abacizi bayandwa mmasimpe balicizi kabotu ncocaamba ‘kutaleka kulibunga-bunga.’

14. Ncinzi ncotwiiya kucilengwa ncaakajisi mucembele Ana?

14 Mukaintu mukamufwu Ana iwakajisi myaka yakuzyalwa iili 84 “taakali kuzwa muntempele.” Aboobo, wakaliko eelyo Jesu kacili muvwanda naakatolwa kutempele nokwakainda mazuba masyoonto kuzwa naakazyalwa. (Luka 2:36-38) Sena mulakanza lyoonse kutaindwa miswaangano? Sena mulasolekesya kujanikaa cibeela cimwi acimwi camiswaangano misyoonto amipati? Imalailile aagwasya munzila yakumuuya aayiigwa kumiswaangano eyi atupa bumboni bulimvwisya bwakuti Taateesu wakujulu ulabalanganya bantu bakwe. (Isaya 40:11) Alimwi imiswaangano iili boobu itupa lukkomano alimwi ikujanika nkotujanika kutondezya kulumba kwesu kujatikizya mbeta zya Jehova.—Nehemiya 8:5-8, 12.

Ibaandeene Akaambo Kambeta zya Jehova

15, 16. Mbuti kutobela mbeta zya Jehova mbokujatikizya bukkale bwesu?

15 Ikutobela mbeta zya Leza kulatwaandaanya kunyika eyi mbyaabi. Mucikozyanyo, ikutobela mbeta zya Leza kutukwabilila kujatikizigwa mubwaamu. (Deuteronomo 5:18; Tusimpi 6:29-35; Ba-Hebrayo 13:4) Ikusunkwa kujatikizya kubeja, kutasyomeka naa kubba kulakonzya kweelebwa cakuzwidilila kwiinda mukutobela imbeta zya Leza. (Kulonga 20:15, 16; Levitiko 19:11; Tusimpi 30:7-9; Ba-Efeso 4:25, 28; Ba-Hebrayo 13:18) Alimwi ikutobela mbeta zya Jehova kupa kuti tuleke kuliya nkoto, kusulaika kubikkilila kaambo naa kulengelela twaambo kumuntu uuli woonse.—Levitiko 19:16, 18; Intembauzyo 15:1, 3.

16 Kwiinda mukutobela mbeta zya Leza, tulazumanana mumulimo wakwe katusalala naa katwaandeene. Elo kaka cilayandika kapati kulyaandaanya kunyika eyi! Jesu wakakumbilila basikumutobela bakwe mumupailo kuli Jehova masiku aabuzuba bwamamanino bwabuumi bwakwe bwaanyika, kati: “Ndakabapa ijwi lyako, pele inyika yakabasula, nkaambo tabali banyika, mbuli mbwentali wenyika amebo. Nsikumbili kuti ubagwisye munyika, pele kuti ubavune kulooyo mubi. Tabali banyika mbuli mbwentali wenyika amebo. Ubasalazye abwini bwako, ijwi lyako mbobwini.” (Johane 17:14-17) Atuzumanane kulikkomanina Jwi lya Leza ilitwaandaanya akaambo kamulimo wakwe uusetekene.

17. Ncinzi cinga cacitika ikuti naa twazyuubya-ubya mbeta zya Leza, aboobo ncinzi ncotweelede kucita?

17 Mbotuli babelesi ba Jehova, tuyanda kuzumanana katweelela kubeleka mumulimo wakwe. Pele ikuti twazyuubya-ubya mbeta zya Leza, tulakonzya kuzundwaa muuya wanyika eyi uulibonya kapati mukwaambaula, mumabbuku, mukulikondelezya alimwi amubukkale. Alimwi tatuyandi kuba basimuyanda mali, basimantumbwaambwa, basikakomokomo, batalumbi, batasyomeki, basitunyetunyetu, basimusuzyanya, basikainya balisumpula, bayandisya misalo yaansi kwiinda Leza—ikubandauka buyo tumpenda tusyoonto tutondezyegwa abaabo bazandukide kuli Leza. (2 Timoteo 3:1-5) Mbwaanga tukkede kwini kumazuba aakumamanino aabweende obu bwazintu bubyaabi, atuzumanane kupailila lugwasyo lwa Leza ikutegwa tucikonzye kuzumanana kutobela mbeta zya Jehova ‘akulibamba kweelana abwaamba jwi lyakwe.’—Intembauzyo 119:9.

18. Nintaamu nzi ziyandika nzyotukulwaizigwa kubweza akaambo kakutobela mbeta zya Leza?

18 Imbeta zya Jehova tazitucenjezyi buyo kujatikizya zintu nzyotutayandiki kucita. Ikutobela mbeta zyakwe kuyootupa kuti tucite zintu ziyandika, ikutukulwaizya kusyoma buyo Jehova alimwi akumuyanda camoyo woonse, amuuya woonse alimwi anguzu zyoonse. (Deuteronomo 6:5; Intembauzyo 4:5; Tusimpi 3:5, 6; Matayo 22:37; Marko 12:30) Alimwi mbeta zya Leza zitukulwaizya kuyanda basimukoboma. (Levitiko 19:18; Matayo 22:39) Tulalutondezya luyando ndotujisi kuli Leza akuli basimukoboma ikapati notucita kuyanda kwa Leza alimwi akwaambila bamwi “luzibo lwa-Leza” lupa buumi.—Tusimpi 2:1-5.

Ikutobela Mbeta zya Jehova Kupa Buumi!

19. Mbuti mbotunga twabatondezya bamwi kuti ncintu ciyandika alimwi cigwasya ikutobela mbeta zya Jehova?

19 Ikuti twazitobela mbeta zya Jehova alimwi akugwasya bamwi kucita mbubonya, tuyoolifwutula tobeni alimwi abaabo ibatuteelela. (1 Timoteo 4:16) Ino inga twabatondezya buti bamwi kuti ikutobela mbeta zya Jehova kulayandika alimwi kulagwasya kapati? Nkwiinda mukutobela njiisyo zya Bbaibbele mubuumi bwesu boonse. Aboobo aabo ‘ibasalilidwe buumi butamani’ banoojisi bumboni bwakuti bukkale bubikkidwe mu Jwi lya Leza mbobukkale bwiinda kubota kutobela. (Incito 13:48) Alimwi bayoobona kuti ‘ncobeni Leza mpali akati kesu’ alimwi bayookulwaizigwa kutusangana mukukomba Mwami Mupati Jehova.—1 Ba-Korinto 14:24, 25.

20, 21. Ino mbeta zya Leza alimwi amuuya wakwe uusalala zitugwasya kucita nzi?

20 Kwiinda mukuzumanana kwiiya Magwalo, ikutobela nzyotwiiya alimwi akuzikkomanina zipego zyakumuuya nzyapa Jehova, tuyooziyandisya loko mbeta zyakwe. Ikuti twazitobela, imbeta ezi ziyootugwasya ‘kusama buntu bupya bulengulwidwe mucinkozya ca-Leza cabululami acabusalali bwini-bwini.’ (Ba-Efeso 4:20-24) Imbeta zya Jehova alimwi amuuya wakwe uusalala ziyootugwasya kutondezya luyando, lukondo, luumuno, busicamba, buuya, bubotu, lusyomo, lubombo, kulyeendelezya—ibube bwiimpene kapati atumpenda twanyika yeendelezyegwaa Saatani! (Ba-Galatiya 5:22, 23; 1 Johane 5:19) Aboobo tweelede kulumba notuyeezyegwa nzyayanda Jehova notucita ciiyo ca Bbaibbele cesu tobeni, notuyeezyegwaa baalu babikkidwe alimwi alyamiswaangano yesu yambungano, imisyoonto naa mipati.

21 Akaambo kakuti tutobela mbeta zya Jehova, tulakonzya kukondwa neliba leelyo notuli mumapenzi akaambo kabululami. (Luka 6:22, 23) Tusyoma Leza kuti nguukonzya kutuvwuna mubukkale buli boonse buyoosya. Eci cilayandika ikapati lino imasi oonse naali mukubunganizilwa “kunkondo yabuzuba bupati bwa-Leza Singuzuzyoonse” ya Harmagedoni.—Ciyubunuzyo 16:14-16.

22. Ncinzi ceelede kuba makanzeesu kujatikizya mbeta zya Jehova?

22 Ikuti katuyanda kuyootambula cipego cabuumi butamani citatweelede, tweelede kuziyandisya loko mbeta zya Jehova alimwi akuzitobela camoyo woonse. Aboobo atube aamakanze mbuli aasintembauzyo iwakaimba kuti: “Milumbe yako ililuleme cakutamana; Undipe busongo, kuti mpone.” (Intembauzyo 119:144) Alimwi atutondezye makanze aalimvwisya mumajwi aasintembauzyo aakuti: “Ndakwiita [Jehova]; undifutule, kuti mbambe milumbe yako.” (Intembauzyo 119:146) Inzya, kwiinda mumajwi alimwi amumicito, atutondezye kuti mmasimpe tulaziyandisya loko mbeta zya Jehova.

Ino Inga Mwaingula Buti?

• Ino mbeta zya Jehova wakazilanga buti sintembauzyo?

• Nkaambo nzi ncotuyandika mbeta zya Leza?

• Ino miswaangano ijisi mulimo nzi caboola kumakani aambeta zya Leza?

• Mbuti mbeta zya Jehova mbozitwaandaanya kunyika eyi?

[Mibuzyo yaciiyo]

[Cifwanikiso icili apeeji 25]

Sintembauzyo wakaziyandisya loko mbeta zya Jehova

[Cifwanikiso icili apeeji 26, 27]

Sena mukanza kunoojanika lyoonse kumiswaangano kwiinda mukutobela cikozyanyo ca Ana?

[Cifwanikiso icili apeeji 28]

Ikutobela mbeta zya Jehova kulatwaandaanya katuli bantu basalala alimwi ibakkomaninwa mumulimo wakwe