Skip to content

Skip to table of contents

Kumana Mapenzi Aacitika Akaambo Kankondo

Kumana Mapenzi Aacitika Akaambo Kankondo

Kumana Mapenzi Aacitika Akaambo Kankondo

ABRAHAM wakali sikalumamba kwamyaka iili 20. * Pele wakacileka kulwana nkondo alimwi takajanwi kabili munkondo. Mubwini, bamwi bakali basinkondonyina sunu mbaasicilongwenyina. Ncinzi cakamupa kucinca? Ndi Bbaibbele. Lyakapa Abraham bulangizi abusongo bwakali kukonzya kumugwasya kubona micito yabantu mbuli mbwaibona Leza. Ibbaibbele lyakamulengaanya kumakani aazyakulwana, elyo wakatalika kumaniizya buumba, lusulano alimwi akulutila kwakamujisi. Wakabona kuti Ibbaibbele lilijisi musamu mubotu wamoyo wamuntu.

Ino mbuti Ibbaibbele mbolikonzya kugwasya muntu kumana mapenzi amumoyo? Tiilyakacicinca cakamucitikilide Abraham. Nokuba boobo, ikubala akuzinzibala kuyeeya Jwi lya Leza kwakamupa kucinca mizeezo akucita ziyanda Mulengi. Lino ulijisi bulangizi bwabuumi bwakumpela alimwi lino nzimbi nzyabikkila maanu. Izintu nzyayandisisya Leza nzyezintu nzyabikkila maano awalo. Ezi nozyakatalika kucitika, mapenzi ngaakajisi mumoyo akatalika kumana. Mbombubo obo Abraham mbwaakagwasigwa kucinca buumi.

Mbwaakalinjizya Munkondo Yamucisi Cokwabo

Abraham wakazyalwa muma 1930 munyika ya Afulika. Niyakamana nkondo yanyika yabili, cisi cokwabo cakalelwaa simukobonyina singuzu, pele basicisinyina Abraham banji bakali kuyandisisya lwaanguluko. Mu 1961 Abraham wakanjila mukabunga kalwanina lwaanguluko kakalwana nkondo iyoosya acisi eco canguzu.

Abraham upandulula kuti: “Bakali basinkondoma. Bakajisi muzeezo wakutujaya, aboobo andiswe twakabweza ntaamu yakuti tubajaye.”

Kanjikanji Abraham wakali mumapezi, aboobo mu 1982 kakwiindide myaka iili 20 kali mumulimo wabusikalumamba, wakaccijila ku Europe. Aciindi eco wakalaa myaka yakuzyalwa iisika kuma 40 alimwi lino wakalijisi ciindi cakulanga-langa mbubwaabede buumi bwakwe. Ncinzi cakacitika kumakanzaakwe? Ino wakajisi bulangizi nzi kujatikizya buumi bwakumpela? Abraham wakayaanya bamwi Bakamboni ba Jehova alimwi wakatalika kujanika kumiswaangano. Wakayeeya myaka yainda kacili mu Afulika ikuti wakalibalide katulakiti nkaakapegwa kuli Kamboni umwi. Katulakiti kakali kwaamba paradaiso iilangilwaa nyika amfwulumende yakujulu yalo iyakulela bantu. Sena eco ncobeni cilakonzya kuba camasimpe?

Abraham waamba kuti: “Mu Bbaibbele, ndakayiya kuti myaka yoonse njindakali munkondo kwakaba kusowa buyo ciindi. Bwami bwa Leza nemfwulumende elikke iyakulanganya bantu caluyando.”

Mbwaakabbapatizyigwa buyo Abraham akuba Kamboni wa Jehova, muntu wazina lya Robert wakaccija kuzwa ku Afulika akuunka kudolopo lyaku Europe kwakali kukkala Abraham. Abraham alimwi a Robert bakali munkondo yomwe, pesi aumwi wakali kuzulilwa kubbazu limbi. Kanjikanji Robert wakalikupenga mumoyo kumakani abuumi ncibwaamba. Wakali mukombi, alimwi mbwaanga wakalibalide zibeela zya Bbaibbele zimwi, wakalizi kuti izina lya Leza ngu Jehova. Bakamboni mbaswaangana limwi Abraham nibakalyaaba kuti bamugwasye Robert kumvwisisya Bbaibbele, wakazumina ndimunya.

Robert upandulula kuti: “Kuzyila kumatalikilo kwini ndakali kukondwa mbuli Bakamboni mbobabelesya mazina akuti Jehova alimwi a Jesu calo citondezya kuti aaba mbantu bobile baandeene. Eeci cakali kweendelana aceeco ncindakazyi kale mu Bbaibbele. Alimwi Bakamboni basama kabotu, mbaasilubomba kubantu alimwi tabako ambobabede kumakani akwiindana kwazisi nkobazwa. Zintu zili boobu zyakandinjila mumoyo.”

Basinkondonyina Baba Balongwe

Abraham alimwi a Robert bakali basinkondonyina sunu mbalongwe. Mbakambausi baciindi coonse ibabelekela mumbungano yomwe ya Bakamboni ba Jehova. Abraham upandulula kuti: “Ciindi cankondo, ndakalikukopana mumoyo kumakani aakusulana kwabantu bakabambene muzisi nokuba kuti ibunji bwabo bakali mucikombelo comwe. Robert andime twakali mucikombelo comwe, pele twakabukilana kunkondo. Sunu toonse tuli Bakamboni ba Jehova alimwi lusyomo lwesu lwatukamantanya.”

Robert uyungizya kuti: “Ooko nkokwiimpana kuliko. Lino tujisi lusyomo ilutupa kuba babunyina beni-beni. Tatukaunki kabili kunkondo.” Ibbaibbele lyaicinca kapati myoyo yabaaba ibakali basinkondonyina. Kusulana akulutila asyoonto-syoonto kwasanduka kuba kusyomana abulongwe.

Ciindi Abraham a Robert nobakali munkondo, kuli bana basankwa bobile abalo ibakali kulwana munkondo imbi yazisi zyobile zibambene. Ndilyona, Ibbaibbele lyakaba mbuli musamu uubeleka kabotu mukwiicinca myoyo yabaaba abalo. Mubuti?

Jaya—Omana Ufwe Lufwu Lwakupenzyegwa

Gabriel iwakakomenena mumukwasyi wabakombi wakayiisigwa kuti cisi cakwabo cakali munkondo isetekene. Aboobo naakakkwanya myaka yakuzyalwa iili 19 wakalisungula kunjila mulimo wabusikalumamba alimwi wakalomba kuti bamutumizye kubusena oko nkoyakali kulwaninwa nkondo. Wakalwana munkondo kwamyezi iili 13, aabona kwakali kucaala buyo kkilomita yomwe acisela kuzwa waawo aakali basinkondonyina. Waamba kuti “Kuli ciindi ncendiyeeyesya. Musololi wesu wakatwaambila kuti masiku aayo basinkondoma bakali kunootubukila. Twakalilibilikide kapati cakunga twakalizya ntobolo yesu mpati masiku woonse.” Bantu bamucisi ncibabambene, wakali kubabona kuba basinkondonyina balo bakali kweelela kujaigwa. “Muzeezo waangu wakali wakujaya bantu banji mbuli mbwendikonzya. Mpoona mbubwenya mbuli beenzuma banji, ndakali kuyandisisya kufwa lufwu lwakupenzyegwa.”

Nokuba boobo, muciindi Gabriel wakatyompwa. Wakaccijila kumalundu, wakaloboka waindaa munyinza akunjila mucisi mwatakali kulwanwa nkondo amane ngooyo wakaya ku Europe. Wakazumanana ikumubuzya Leza ibuumi ncibwakali buyumu boobu akuti naa mapenzi cakali cisubulo cizwa kuli Leza. Wakayaanya Bakamboni ba Jehova balo bakamutondezya kuzwa mu Bbaibbele ikaambo buumi ncobuzwide mapenzi mazubaano.—Matayo 24:3-14; 2 Timoteo 3:1-5.

Naakazumanana Gabriel kwiiya Bbaibbele, wakaziba kuti nkasimpe. “Ndakayiya kuti tulakonzya kubaa buumi butamani muparadaiso anyika. Cigambya kapati ncakuti, eci cecintu ncindakali kuyandisisya nindakacili mwana.” Ibbaibbele lyakamuumbulizya Gabriel alimwi lyakamukkazika moyo wakwe walo wakatyopedwe kuzikusikaa ciindi eco. Imuzeezo wakali kumukopanya kapati wakatalika kumana. Aboobo, eelyo nibakaswaanganaa Daniel iwakali sinkondonyina, Gabriel kunyina naakacijisi lusulano ndwaakajisi kaindi. Pele ino ncinzi cakapa kuti Daniel aunke ku Europe?

“Ikuti naa Ncobeni Ulapona, Akaka Ndigwasye!”

Daniel wakakomena kali Katolika, alimwi naakakkwanisya myaka yakuzyalwa iili 18 wakasalwa kunjila mulimo wabusikalumamba. Bakamutumizya kunkondo njeena njaakali kulwana Gabriel, pele walo wakali kulubazu lumbi. Daniel wakali mucigotokala cibelesyegwa munkondo nicakaumwa bbomba abusena bulwaninwa nkondo. Beenzinyina bakafwa alimwi walo wakalicisa citaambiki elyo bakamujata akumubikka mucitolokesi. Kabatana kumutandila kucisi catakalijisi kabeela munkondo, wakamana myeezi minji mucibbadela alimwi amunkambi. Kali alikke alimwi kapengede citaambiki, wakayeeya kuti alijaye buyo. Daniel wakapaila kuli Leza ulaamba: “Ikuti naa ncobeni ulapona, akaka ndigwasye!” Ibuzuba bwakaccilila Bakamboni ba Jehova bakamuswaya alimwi bakayiingula mibuzyo minji njaakajisi. Amane, wakaunka ku Europe kali muzangalisi. Ooko Daniel wakazumanana kuswaanganaa Bakamboni alimwi wakayiya Bbaibbele. Nzyaakayiya zyakamugwasya kutalibilika kapati alimwi akulutila nkwaakajisi.

Gabriel alimwi a Daniel sunu mbalongwe alimwi bakamantene mubunyina bwakumuuya kabali Bakamboni ba Jehova ibabbapatizidwe. Gabriel waamba kuti: “Luyando lwangu kuli Jehova aluzibo lwa Bbaibbele zyandigwasya kubona zintu mbuli mbwazibona Leza. Daniel tacili sinkondoma. Myaka yainda ndakalilisungwide kumujaya. Ibbaibbele lyandiyiisya cintu cisiyenyi kapati—nkokuti ikulibambila kumufwida.”

Daniel waamba kuti: “Ndakabona bantu bayindenyi zikombelo azisi kabajayana. Alimwi kwakali bantu bamucikombelo comwe bakali kumabbazu aankondo aasiyenyi kabajayana. Nindakacibona eci ndakayeeya kuti Leza nguweelede kutongookelwa. Lino ndilizi kuti Saatani nguusungilizya nkondo. Gabriel andime lino tusyoma zintu zyomwe. Tatukaunki alimwi kunkondo!”

“Ijwi Lya-Leza Lili Abuumi, Lili Anguzu”

Nkaambo nzi Abraham, Robert, Gabriel alimwi a Daniel ncibakacincila boobu? Mbuti mbubakali kukonzya kumana lusulano amapenzi mumyoyo yabo?

Umwi aumwi akati kabaalumi aaba wakabala, wakazinzibala kuyeeya alimwi wakayiya kasimpe kamu Bbaibbele lyalo “lili abuumi, lili anguzu.” (Ba-Hebrayo 4:12) Mulembi wa Bbaibbele Mmulengi wabantu walo uuzyi kabotu mbwakonzya kucinca moyo wamuntu uulisungwide kumvwa akwiiya. “Magwalo aya oonse akazwa kuli-Leza, alikondede kukufundisya akukulaya, akukuolola akukupandulula makani aabululami.” Ikuti mubali wazumina kusololelwaa Bbaibbele, ubaamicito mipya alimwi azyeelelo zigwasya mubuumi. Ulatalika kwiiya mbwazibona zintu Jehova. Inzila eeyi iilaletela bulumbu alimwi ilaamana mapenzi aacitika akaambo kankondo.—2 Timoteo 3:16.

Ijwi lya Leza lipandulula kuti taaku cisi naa mubala nuuba musyobo wabantu mubotu nikuba kubija kwiinda umwi. “Leza talangi ciimo camuntu, pele mumasi oonse uumuyoowa akucita bululami ulatambulwa kulinguwe.” Imubali uucizumina eci ulagwasigwa asyoonto-syoonto kuleka kusula musyobo wabantu naa cisi.—Incito 10:34, 35.

Ibusinsimi bwa Bbaibbele bulatondezya kuti ino-ino Leza uuyakuzwisya bweendelezi bwabantunsi akubikka Bwami bwakwe bwabu Mesiya. Kwiinda mukubelesya mfulumende eyi, Leza “u[yoo]lesya inkondo mane kusikila kumamanino aanyika.” Imbunga zikulwaizya nkondo akusungilizya bantu kuti kabalwana muli nzizyo ziyakuzwisigwa. Aabo bakafwa akaambo kankondo bayakubusigwa akukkala muparadaiso anyika. Taaku muntu uuyakuccija akaambo kabalwani naa basikudyaaminina.—Intembauzyo 46:9; Daniele 2:44; Incito 24:15.

Kubantu banakupona kumazuba aayo, Ibbaibbele lyaamba kuti: “Bayooyaka maanda akukala mulingao, bayoobyala myuunda yamisaansa akulya micelo yayo. Maanda ngebayaka taakooyookalwa umbi . . . Tabakooyoobeleka cabuyo nikuba kubelekela mapenzi.” Kunyina mapenzi aayakwaala kumanizya. Ikusyoma bulangizi buli boobu bulakonzya kabuya bwamanizya mapenzi aamumoyo wamuntu.—Isaya 65:21-23.

Inzya, Ibbaibbele mmusamu wamoyo uubeleka kabotu. Injiisyo zyalyo zili mukwaamana mapenzi aacitika akaambo kankondo. Bakali basinkondonyina lino balikamantene mubunyina bwamasi woonse. Ooku kumana mapenzi kuya kuzumanana mubweende bwazintu bwa Leza bupya kusikila kusulana akulutila alimwi akuusa zikamanine limwi mumyoyo yabantu. Mulengi usyomezya kuti “ezyo zyakusaanguna tazikooyooibalukwa limbi nikuba kuyeeyegwa.”—Isaya 65:17.

Bupanduluzi buyungizidwe

^ munc. 2 Imazina amwi mucibalo eci akacincwa.

Majwi aakwelelezya sikubala aali apeeji 3]

“Mu Bbaibbele, ndakayiya kuti myaka yoonse njindakali munkondo kwakaba kusowa buyo ciindi”

Majwi aakwelelezya sikubala aali apeeji 4]

Ibbaibbele lilakonzya kwiiyendelezya myoyo yabaabo bakali basinkondonyina

Majwi aakwelelezya sikubala aali apeeji 5]

Kusulana akulutila zyakacinca kuba kusyomana alimwi akuba balongwe

Majwi aakwelelezya sikubala aali apeeji 5]

Ikuti sikubala wazumina kusololelwaa Bbaibbele, ulabaa micito mipya alimwi azyeelelo zigwasya mubuumi

[Cifwanikiso icili apeeji 6]

Ibakali basinkondonyina lino balikamantene mubunyina bwanyika yoonse

[Nkotwakajana cifwanikiso icili apeeji 3]

Inkambi zyabazangalisi: UN PHOTO 186811/J. Isaac