Skip to content

Skip to table of contents

Ikugwasya Bamukabafwu Kumanizya Mapenzi Aabo

Ikugwasya Bamukabafwu Kumanizya Mapenzi Aabo

Ikugwasya Bamukabafwu Kumanizya Mapenzi Aabo

CIMWI cazyaano zizibidwe kabotu zijatikizya bamukabafwu nca Rute abanyinazyala ba Naomi. Aaba bamakaintu boonse bobile bakali bamukabafwu. Nokuba boobo, Naomi tanaakafwidwa buyo mulumaakwe alikke pe, pele abana bakwe basankwa bobile, umwi wabasankwa aaba ngowakali mulumi wa Rute. Akaambo kakuti bakali kukkala mubusena bwabulimi bwalo bwakayeeme kapati kunguzu zyabalombwana, bukkale bwabo bwakayuma citaambiki.—Rute. 1:1-5, 20, 21.

Nokuba boobo, Naomi wakalijisi mulongwe ncobeni alimwi wakali sikumuumbulizya. Ooyu wakali Rute mukamwanaakwe walo iwakakaka kumusiya. Mukuya kwaciindi, Rute ‘wakazoomubotela kwiinda bana balombe bali musanu ababili’—kutali kuti nkaambo kaluyando lupati ndwaakajisi kuli Naomi pe, pele akaambo kaluyando ndwaakajisi kuli Leza. (Rute 4:15) Iciindi Naomi naakaambila Rute kuti ajokele kuli banamukwasyi wakwe alimwi abeenzinyina bana Moabu, Rute wakaingulaa majwi amwi anjila kapati mumoyo ajatikizya makani aakusyomeka aakalembwa akuti: “Kufumbwa nkoya yebo ndaya ambebo, nkoyookala yebo njookala ambebo. Bantu bako bayooba bantu bangu, a-Leza wako uyooba Leza wangu. Kufumbwa nkoyoofwida njoofwida ambebo nkuko akuzikwa nkukonya. Leza andicitile mbubonya akwiinda na ndazumizya cintu neciba cimwi cita lufu luzutu kundaanzanya ayebo.”—Rute 1:16, 17.

Jehova Leza tanaakabulanga buyo pe bukkale oobu bwa Rute mbwaakatondezya. Wakaulongezya mukwasyi musyoonto wa Naomi a Rute alimwi Rute wakazikukwatwa kuli Boazi muna Israeli. Imwanaabo Naomi ngwaakalela mbuli kuti nguwakwe wakazikuba mumazyalani abamawisi ba Jesu Kristo. Caano eeci citondezya mbuli Jehova mbwalanganya bamukabafwu aabo baswenena akubaalusyomo mulinguwe. Kunze lyaboobo, Ibbaibbele litwaambila kuti ulababikkila maanu boonse aabo icaluyando ibagwasya bamukabafwu mumapenzi aabo. Pele lino mbuti sunu mbotunga twabagwasya bamukabafwu mbotukkede limwi?—Rute 4:13, 16-22; Intembauzyo 68:5.

Cakugaminina Pele Kutali Kubeendelezya Buya

Ciindi nomugwasya mukamufwu, mweelede kusalazya alimwi munzila yeelede kutali kucita mbuli kuti mumweendelezya buya pe. Tamweelede kubelesya majwi mbuli aakuti, “Kuti kakuli cintu ncomuyanda inga mwandaambila.” Eeci cikozyene buyo amajwi aakuti, “mujane zyakulivumba azilyo zyakumukutya” kumuntu ufwide mpeyo alimwi ufwide nzala pele kakutakwe ancomucita kutegwa mumugwasye. (Jakobo 2:16) Bantu banji tabalombi zintu nokuba kuti inga kabazibulide, muciindi caboobo bafwida buyo mumoyo kakunyina kuziyubununa zyobapengede. Kuyandika kubelesya bupampu nomuyanda kugwasya bantu bali boobo kutegwa muzibe zintu nzyobayanda. Nokuba boobo, kuciindilizya kumweendelezya—ikweendelezya buumi bwakwe kulakonzya kupa kuti asululwe naa kuleta mazwanga. Aboobo, Ibbaibbele lilakankaizya mbuli mbokuyandika kuzilanga munzila yeelede zintu ciindi notucitila bamwi zintu. Nokuba kuti litukulwaizya kubabikkila maanu bantu bamwi, pele lilatuyeezya kuti tatweelede kuba bantu banjililila makani aabamwi.—Ba-Filipi 2:4; 1 Pita 4:15, Ci.

Rute wakabutondezya bukkale bwakwe kwiinda mukuzilanganya kabotu zintu kuli Naomi. Nokuba kuti wakakakatila cakusyomeka kuli banyinazyala, Rute kunyina naakali kubasungilizya naa kubeendelezya pe. Wakali kubagwasya munzila yeelede mbuli kuyandaula cakulya cakuti balye bobile alimwi wakali kutobela malailile aa Naomi—Rute 2:2, 22, 23; 3:1-6.

Pele, zintu ziyandika zilakonzya kwiindana kapati kumuntu umwi aumwi. Sandra iwaambwa kumatalikilo wakaamba kuti: “Ndakalijisi zyoonse zyakali kuyandika ciindi nondakali mubuumba—ibeenzuma basiluyando bakali kundiswaya.” Kulubazu lumwi, walo Elaine iwaambwa kumatalikilo wakalikuyanda ciindi cakuti kalaalikke. Aboobo ikugwasya caamba kubelesya bupampu alimwi akuzilanga kabotu zintu mbuli kubikkila maanu kucindi umwi nayanda kuti kalaalikke alimwi akujanika ciindi lugwasyo nolwayandika.

Lugwasyo Kuzwa Kumukwasyi

Ikuti kakuli mukwasyi usangalizya alimwi ujisi luyando, eci cilakonzya kugwasya kapati mukusyomezya mukamufwu kuti uyoozwidilila nokuba kuti ngumukamufwu. Nokuba kuti banamukwasyi bamwi balakonzya kugwasya kapati kwiinda bamwi, pele boonse buyo balatola lubazu. “Kuti umwi mukamufu kajisi bana na bazukulu, elyo kusaanguna aba abafunde kulemeka basazinyina akutontomeka baabo abakabazyala, nkaambo eci ncecikonda Leza.”—1 Timoteo 5:4.

Kanjikanji, lugwasyo lwamali naa “kutontomeka” ziindi zimwi inga taziyandiki pe. Bamukabafwu bamwi balijisi mali ngobakonzya kubelesya kuzintu nzyobayanda alimwi bamwi bali muciimo cakukonzya kutambula mali kuzwa kumfwulumende alo apegwa muntu naaciswa, kucembaala alimwi autabeleki ikucitwa mumasi aambi. Pele kuti naa bamukabafwu kuli ncobayanda, banamukwasyi baleelede kubagwasya. Ikuti naa mukamufwu tajisi bamukoowaakwe bakonzya kupa lugwasyo luyandika antela inga nkobali pele tabakonzyi kupa lugwasyo olo, Imagwalo atukulwaizya kuti basyominyina baleelede kumugwasya: “Busyomi busalala butakwe kampenda mumeso aa-Leza Taateesu mbombubo obu, bwakuti muntu aswaye bamusyaala abamukabafu mumapenzi aabo.”—Jakobo 1:27.

Aabo batobela njiisyo eezi ncobeni, ‘balabalemeka bamukabafwu.’ (1 Timoteo 5:3) Kulemeka muntu caamba kumutondezya buya caantangalala kuti mulamupa bulemu muntu ooyo. Ibantu bapegwa bulemu balalimvwa kuti babonwa kuti mbantu ncobeni ibakkomaninwa akulemekwa. Tabalimvwi kuti bamwi balabagwasya akaambo kakutobela buyo mulawo wakuti baleelede kuti kabababelekela. Nokuba kuti Rute awalo wakali mukamufwu kwaciindi cisyoonto, wakamulemeka ncobeni Naomi kwiinda mukulisungula caluyando kubona kuti zintu zyakumubili alimwi azyamumizeezo zya Naomi wazilanganya kabotu. Mubwini, bukkale bwa Rute bwakapa kuti mukaindi buyo kasyoonto abaampuwo mbotu cakuti iwakazooba mulumaakwe wakaamba boobu kujatikizya nguwe: “Basimunzima boonse balizi kuti uli mwanakazi uuzyalikene [ulizyedwe, BT].” (Rute 3:11) Alimwi luyando lwa Naomi kuli Leza, kutalangila zintu zinji kubantu alimwi akulumba nkwaakajisi kuli Rute akaambo kakusoleka kwakwe mukumugwasya, masimpe inga tatudooneki kuti cakapa kuti Rute azumanane kumugwasya kakondedwe. Elo kaka Naomi wakapa cikonzyanyo cibotu kuli bamukabafwu basunu!

Amuswenene Kuli Leza

Masimpe banamukwasyi alimwi abalongwe inga tabakonzyi kubweza lubazu lwakasiya mulumi. Nkakaambo kaako cilayandika kapati kuli sikufwidwa kuswenenena kuli “Taateesu siluzyalo, Leza siluumbulizyo loonse. . . . uutuumbulizya mumapenzi esu oonse.” (2 Ba-Korinto 1:3, 4) Amuyeeye buyo cikozyanyo ca Ana mukamufwu iwakalyaabide walo wakajisi myaaka yakuzyalwa iili 84 iciindi lyakazyalwa Jesu.

Ciindi mulumi wa Ana naakafwa kabakwetene buyo kwamyaka iili ciloba, wakalomba luumbulizyo kuzwa kuli Jehova. “Taakali kuzwa muntempele, wakali kukomba isikati amasiku, kuliimya kulya akukumbila.” (Luka 2:36, 37) Sena Jehova kuli mbwaakaingula kulyaaba kwa Ana? Inzya! Wakatondezya luyando kulinguwe munzila yaalubazu kwiinda mukumuzumizya kuti abone mwana muvwanda wakali kuzookomena akuba Munununi wanyika. Elo kaka eeci cakamukonda akumuumbulizya Ana! Kakunyina akudooneka, majwi aali mubbuku lya Intembauzyo 37:4 akazuzikizigwa ncobeni kulinguwe akuti: “Kolibotezya muli-Jehova, nkabela uyookupa moyo wako nzyuuyanda.”

Leza Ulabeleka Kwiinda Muli Banakristoma

Elaine waamba kuti: “Kwaciindi cilamfwu kuzwa ciindi David naakafwa, ndakali kumvwa cicisa mumubili icili mbuli kuti ncipeni ciyasa-yasa mumabambo. Ndakayeeya kuti ambweni nkaambo kakutagayigwa kabotu kwacakulya mwida. Buzuba bumwi cakaindilila kapati cakuti ndakayeeya kuti ncibotu kuti nkabone buyo musilisi. Mucizi wakumuuya walo uli mmweenzuma, kwiinda mukubelesya bupampu wakapa muzeezo wakuti penzi eli ambweni lyakali kuboola akaambo kabuusu, aboobo wakandikulwaizya kuti ndimulombe Jehova kuti andigwasye akunduumbulizya. Mpoonyaawo muzeezo wakwe ooyu ndakautobela, eelyo ndakapaila camoyo omwe mukaumuumu kulomba kuti Jehova andiyumye mubuusu bwangu. Eelyo wakacita oobo!” Imucizi Elaine wakatalika kulimvwa kabotu, alimwi kuzwa ciindi eeco cicisa cakwe cakaleka.

Ikapati baalu mumbungano balakonzya calubomba kubasangalizya bamukabafwu bali mubuumba. Kwiinda mukupa lugwasyo lwakumuuya lyoonse alimwi aluumbulizyo kucita boobo cabupampu, baalu balakonzya kubagwasya bamukabafwu kuzumanana kuswenena kuli Jehova nokuba kuti kabali mumapenzi. Kuti kwayandika, baalu balakonzya kugwasya mukucita bubambe bwakupa zintu zyakumubili ziyandika. Kwiinda mubuuya buli boobu, ibaalu babelesya bupampu ncobeni inga baba “macijilo aakulivuna kumuuwo.”—Isaya 32:2; Incito 6:1-3.

Luumbulizyo Lutamani Kuzwa ku Mwami Mupya Wanyika

Ooyo wakapa kuti Ana akkomane ciindi naakamubona myaka iili zyuulu zyobile yainda, lino wakaba Mwami wabu Mesiya wa Bwami bwa Leza bwakujulu. Imfwulumende eeyi ino-ino iyoogwisya zyoonse ziletela kuusa kubikkilizyaa lufwu. Kujatikizya makani aaya, bbuku lya Ciyubunuzyo 21:3, 4 lyaamba kuti: “Amubone, bukalo bwa-Leza mpobuli akati kabantu . . . Nkabela uyoosindula misozi yoonse kumeso aabo, takukooyooba limbi lufu, nikuba kuomoka nikuba kulila nikuba kuciswa, nkaambo zintu zyakale zyamaninina.” Sena mwacibona kuti cibalo eci cibagama buya “bantu”? Masimpe, bantu bayoolubulwa kuzwa kulufwu alimwi akulila akoomoka ziletelezyegwaa ndulo.

Pele kucili makani aambi mabotu! Ibbaibbele alimwi lisyomezya bubuke bwabaabo bakafwa noliti: “Ciindi ciyoosika ncobati kamvwe jwi lyakwe [Jesu] boonse abali muzyuumbwe.” (Johane 5:28, 29) Mbubwenya mbuli Lazaro, Jesu ngwaakabusya kuzwa kulufwu, bayoozwa kabali bantu kutali zilenge zyamuuya pe. (Johane 11:43, 44) Aabo boonse ‘bayoocita kabotu’ bayooba bantu balondokede alimwi akulibonena kulanganya kwa Jehova kali usyi ‘aakuvwungulula ijanza lyakwe akukkutya kusukama kwabaumi boonse.’—Intembauzyo 145:16.

Aabo bakafwidwa bayandwa bwabo alimwi ibajisi lusyomo mubulangizi oobu businizizye bulabaumbulizya kapati. (1 Ba-Tesalonika 4:13) Aboobo kuti kamuli bamukabafwu, amubone kuti ‘mulakomba cakutaleka’ ikukombela luumbulizyo alimwi alugwasyo ndomuyandikaa buzuba kutegwa mucikonzye kweendelezya mapenzi aanu aindene-indene. (1 Ba-Tesalonika 5:17; 1 Petro 5:7) Alimwi amujane ciindi cakubala Jwi lya Leza abuzuba kutegwa mizeezo ya Leza ikonzye kumuumbulizya. Ikuti mwacita oobu, muyoolibonena ncobeni Jehova mbwayoomugwasya kuti mujane luumuno nokuba kuti muli mumapenzi alimwi abuyumuyumu akaambo kakuba bamukamufwu.

Majwi aakwelelezya sikubala aali apeeji 5]

Ikugwasya caamba kuzilanga kabotu zintu kumakani akubikkila maanu muciindi umwi nayandika kubaalikke alimwi akujanika aciindi nomuyandika

[Cifwanikiso icili apeeji 7]

Ana Mukamufwu iwakacembeede wakalongezyegwaa Leza