Skip to content

Skip to table of contents

Sena Mulaa Muuya Uutafwiki?

Sena Mulaa Muuya Uutafwiki?

Sena Mulaa Muuya Uutafwiki?

IMWAAPOSTOLO Paulo wakalemba kuti: “Magwalo aya oonse akazwa kuli Leza, alikondede kukufundisya akukulaya, akukuolola akukupandulula makani aabululami.” (2 Timoteo 3:16) Camasimpe, Ibbaibbele ndibbuku lijisi kasimpe kazwa kuli Leza mwini-mwini, Jehova.—Intembauzyo 83:18.

Mbokunga Jehova ngo Mulengi wazintu zyoonse, kubikkilizyaa bantu, ulizyi kabotu cicitika kulindiswe notufwa. (Ba-Hebrayo 3:4; Ciyubunuzyo 4:11) Alimwi mu Jwi lyakwe Ibbaibbele lyakasololelwaa muuya uusalala, wapa bwiinguzi bwakasimpe alimwi bukkazika moyo kumibuzyo iijatikizya buumi afwa muntu.

Ino Muuya Ninzi?

Mu Bbaibbele, imabala aasanduludwe kuti “muuya” aamba “moya naa muya” ngotuyoya. Pele ibbala eeli nzinji nzyolyaamba kunze buyo lyakuyoya. Mucikozyanyo, imulembi wa Bbaibbele Jakobo waamba kuti: ‘Mubili uuanzeene amuuya ulifwide.’ (Jakobo 2:26) Aboobo, imuuya nceeco cinyangaazya mubili.

Eezi nguzu zinyangaazya tazikonzyi kuba buyo moya naa muya ngotunjizya akugusya mumubili notuyoya, naa miya iisiyene-siyene yiinda mumapunga eesu. Ino nkaambo nzi ncotwaambila boobo? Nkaambo imuntu naleka kuyoya, itubeela-beela twamumubili itutegwa maseelo (cells) inga tulazumanana katuli tuzumi kwaciindi cili mbocibede—“ikwamaminiti aali mbwaabede” kweelanaa bwaamba bbuku litegwa The World Book Encyclopedia. Akaambo kaceeci, kulakonzya kuba kuzwidilila mukusoleka kugwasya muntu kuti apone alimwi. Pele inguzu zyabuumi mbozyamanina buyo mumaseelo aamumubili, ikusoleka kuli koonse kucitwa mukugwasya muntu kuti apone alimwi inga kwaba kwabuyo. Kunyina muya nouvwula buti uukonzya kupa iseelo noliba lyomwe buyo kuti libe lizumi alimwi. Aboobo, imuuya ninguzu zyabuumi zitalibonyi izigwasya maseelo kuti azumanane kaali mazumi. Eezi nguzu zyabuumi zilazumanana kwiinda mukuyoya.—Jobu 34:14, 15.

Sena muuya oyo ubeleka buyo mubantu? Ibbaibbele lilatugwasya kwaakosola munzila iiluzi makani aaya. Imwami musongo Solomoni wakazuminizya kuti bantu alimwi abanyama “boonse balijisi muuya,” alimwi wakabuzya kuti: “Nguni uuzi naa muuya wamuntu ulainka mujulu, naa muuya wamunyama uya munyika?” (Mukambausi 3:19-21, BT) Aboobo, ibanyama alimwi abantu baambwa kuti balijisi muuya. Ino eco inga caba buti boobo?

Imuuya naa nguzu zyabuumi zilakonzya kweelanisigwaa nguzu zyamagesi ziinda mumuncini umwi naa cibelesyo. Inguzu zyamagesi zitalibonyi zilakonzya kubelesyegwa muzintu zinjaanji, kweelanaa mulimo wacibelesyo eco cipegwa nguzu. Mucikozyanyo, icitofwu camagesi cilakonzya kubelesyegwa mukujisya, ikkompyuta ikupa makani aali mulinjiyo alimwi akucita milimo iimbi, alimwi cipekupeku (TV) inga cabelesyegwa kutondezya zifwanikiso akumvwisya majwi naa kulila. Nokuba boobo, inguzu zyamagesi tazisanduki kuba muciimo camuncini naa cibelesyo cipegwa nguzu. Zilazumanana kazili buyo nguzu. Mbubwenya buyo, inguzu zyabuumi tazisanduki munzila iili yoonse akuba muciimo cazilenge nzyobupa buumi. Zinyina bube, tazikonzyi kutelaika pe. Bantunsi alimwi abanyama “balijisi muuya omwe.” (Mukambausi 3:19) Aboobo, eelyo muntu nafwa, imuuya wakwe kunyina nouzumanana kupona mubusena bumbi kauli cilenge camuuya pe.

Aboobo, ino bafwide bali muciimo cili buti? Alimwi ino ncinzi cicitika kumuuya muntu afwa?

“Kubulongo Nkoelede Kupiluka”

Imwaalumi wakusaanguna Adamu naakatyola mulawo wa Leza acaali, Jehova wakamwaambila kuti: “Uyoolya insima cakufwa mitukuta mane ukapiluke kunyika, nkaambo mulinjiyo mowakagwisigwa, nkaambo uli bulongo buyo, akooko kubulongo nkoelede kupiluka.” (Matalikilo 3:19) Ino Adamu wakali kuli Jehova katana kumulenga kuzwa kubulongo? Tanaakaliko pe! Tanaakali kupona pe. Aboobo eelyo Jehova Leza naakaamba kuti Adamu wakali ‘kuyoopiluka kunyika,’ wakali kwaamba kuti Adamu wakali kuyoofwa. Adamu tanaakali kuyoowunka kubusena bumwi bwamyuuya pe. Naakali kuyoofwa, mbubwenya buyo wakali kuyooba muciimo cakutapona, cakutabako. Cisubulo cakwe lwakali lufwu—ikubula buumi—ikutali kulonzyelwa kubusena bumbi pe.—Ba-Roma 6:23.

Ino mbuti kujatikizya bamwi ibakafwa? Iciimo cabaabo bafwide cili salazyidwe kubbuku lya Mukambausi 9:5, 10, ooko nkotubala kuti: “Bafwide tabezi cintu niciba comwe; . . . taakwe milimo niiba miyeeyo neluba luzibo nebuba busongo mukabanda moyoonjila.” Aboobo, ilufwu nciimo cakutabako. Sintembauzyo wakalemba kuti, imuntu afwa buyo, “muuya wakwe [ula]zwa, ulabweeda kubulongo; mubuzuba obo mbubonya makanze aakwe oonse alamana.”—Intembauzyo 146:4.

Cilasalala kuti ibafwide tabaponi. Kunyina cintu ncobakonzya kuzyiba pe. Tabakonzyi kumubona, kumvwa nzyomwaamba naa kubandika andinywe. Kunyina nobanga bamugwasya naa kumupenzya. Masimpe tamweelede kubayoowa pe ibafwide. Pele ino mbuti mbokunga kwaambwa kuti muuya “[ula]zwa” mumuntu ciindi nafwa?

Muuya ‘Ulapiluka kuli-Leza’

Ibbaibbele lyaamba kuti muntu afwa, ‘imuuya ulapiluka kuli-Leza nkowakazwa.’ (Mukambausi 12:7) Sena eci caamba kuti, imuuya wini uleenda ncobeni musinzo akwiinda mumulengalenga mane waakusika kuli Leza? Peepe! Ibbaibbele kubelesya nkolibelesya bbala lyakuti ‘kupiluka’ takuyandiki kuti kube kweenda musinzo kwini-kwini buya kuzwa kubusena bumwi akuya kubusena bumbi. Mucikozyanyo, ibana Israyeli batasyomeki bakaambilwa kuti: “‘Amupilukile kulindime, ambebo ndapilukila kulindinywe,’ mbwaamba Mwami Leza Singuzuzyoonse.” (Malaki 3:7, BT) ‘Ikupilukila’ kuli Jehova kwabana Israyeli kwakali kwaamba kuzyokoloka kuzwa kubukkale butaluzi akubaa bukkale bweendelanaa nzila ya Leza iiluleme. Alimwi ‘ikupilukila’ kwa Jehova kubana Israyeli kwakali kwaamba kubabikkila maanu akuzumanana kubagwasya alimwi ibantu bakwe. Muzibeela zyoonse zyobile, ‘kupilukila’ kwakali kujatikizya mizeezo, ikutali kweenda kwini kuzwa kubusena bumwi akuya kubusena bumbi.

Mbubwenya buyo, muntu nafwa, kunyina kweenda musinzo kwini kucitika kuzwaa nyika akuya kujulu eelyo muuya ‘noupiluka’ kuli Leza. Inguzu eezyo mbozyamanina buyo mumuntu, alikke Leza nguukonzya kuzipilusya alimwi kumuntu ooyo. Aboobo muuya ‘ulapiluka kuli Leza’ mukuti, ibulangizi buli boonse bwabuumi bwakumbele bwamuntu ooyo wafwa busyaala mumaanzaa Leza alikke.

Mucikozyanyo, amulange-lange caamba Magwalo kujatikizya lufwu lwa Jesu Kristo. Imulembi wamakani mabotu Luka uluula kuti: “Mpawo Jesu wakoongolola ajwi pati, wakati, ‘Taata! Ndaubikka mumaanza aako muuya wangu!’ Mbwaakamanina buyo kwaamba oobo, wakafwa.” (Luka 23:46, Ci) Eelyo muuya wa Jesu nowakazwa mulinguwe, tanaakali munzila keenda kuya kujulu pe. Jesu tanaakabusigwa kuzwa kubafwu mane kusikila mubuzuba bwatatu. Alimwi wakaciliko anyika kwamazuba aali makumi one katanaunka kujulu. (Incito 1:3, 9) Pele aaciindi cakufwa kwakwe, Jesu kasinizizye wakabikka muuya wakwe mumaanzaa Wisi, kasyomede cakumaninina munguzu zya Jehova zyakumupilusya kubuumi alimwi.

Ncobeni, Leza nguukonzya kupilusya muntu wafwa kubuumi. (Intembauzyo 104:30) Tabuliboteli akaka bulangizi oobu!

Ibulangizi Bwini-Bwini

Ibbaibbele lyaamba kuti: “Ciindi ciyoosika ncobati kamvwe ijwi [lya Jesu] boonse abali muzyuumbwe [mbayeeyede NW], bayoozwa mpoonya.” (Johane 5:28, 29) Ncobeni, Jesu Kristo wakasyomezya kuti boonse aabo mbayeeyede Jehova bayoobusigwa naa kupilusyigwa kubuumi alimwi. Akati kabo kunooli baabo ibali kusyomeka kabali babelesi ba Jehova. Pele tuulunzuma twabantu bamwi mbabaabo ibakafwa kakunyina kutondezya naa balakonzya kutobela zyeelelo zya Leza ziluleme naa pe. Ambweni cakaba boobo akaambo kakutaziba nzyayanda Jehova naa bakabula ciindi cakucita kucinca kuyandika. Ibantu bali boobu abalo ulibayeeyede Leza alimwi bayoobusigwa, nkaambo Ibbaibbele lyaamba kuti: “Ku[yoo]ba kubuka kwabafu, akwabaluleme akwabataluleme.”—Incito 24:15.

Sunu, inyika iizwide lusulano alimwi amanyongwe, ibulwani alimwi akutila bulowa, kusofwaazya zilawo alimwi amalwazi. Ikuti nocakali kukonzyeka bafwu kubuka akuponaa nyika iili boobu, kwaamba masimpe lukkomano lwabo lulakonzya kuba lwakaindi kasyoonto buyo. Pele Mulengi wasyomezya kuti ino-ino uyoomanizya inyika eyi iiliko lino yalo yeendelezyegwaa Saatani. (Tusimpi 2:21, 22; Daniele 2:44; 1 Johane 5:19) Iciinga cabantu baluleme—“nyika impya”—ncintu cikondelezya ciyoocitika ncobeni.—2 Petro 3:13.

Kuciindi eco “takukoyooba naba omwe akati kabantu banyika uuamba kuti, Ndaciswa.” (Isaya 33:24) Naaba mapenzi aaboola akaambo kalufwu ayoomanizigwa, nkaambo Leza “uyoosindula misozi yoonse kumeso aabo, takukooyooba limbi lufu, nikuba kuomoka nikuba kulila nikuba kuciswa, nkaambo zintu zyakale zyamaninina.” (Ciyubunuzyo 21:4) Tabuliboteli kaka bulangizi obo kuli baabo “bali [muzyuumbwe, NW]”!

Ciindi Jehova aakugwisya bubi anyika, takoyoonyonyoona baluleme antoomwe abasizibi. (Intembauzyo 37:10, 11; 145:20) Mubwini, “inkamu impati” yabantu “bazwa kuzisi zyoonse akumisyobo yoonse akumikowa yoonse akumyaambo yoonse” bayoofwutuka ‘kumapenzi mapati,’ mwalo nyika mbyaabi iiliko lino mwiiyoonyonyoonwa. (Ciyubunuzyo 7:9-14) Aboobo, inkamu mpati iyoojanika kutegwa bakatambule bantu bayoobusigwa.

Sena mulalombozya kuyoobona alimwi bayandwa benu? Sena mulayanda kupona kukabe kutamani mu Paradaiso anyika? Aboobo mweelede kubaa luzibo lwini-lwini kujatikizya kuyanda kwa Leza alimwi amakanzaakwe. (Johane 17:3) Nkuyanda kwa Jehova kuti “bantu boonse bafutulwe akuboola kuluzibo lwakuziba lusinizyo.”—1 Timoteo 2:3, 4.

[Cifwanikiso icili apeeji 29]

“Uli bulongo buyo, akooko kubulongo nkoelede kupiluka”

[Cifwanikiso icili apeeji 30]

Imuuya ulakonzya kweezyanisigwa kumagesi

[Cifwanikiso icili apeeji 32]

Ibubuke buyooleta lukkomano lutamani