Skip to content

Skip to table of contents

Mbuti Mbomukonzya Kugwasya Mwana “Mutaka”?

Mbuti Mbomukonzya Kugwasya Mwana “Mutaka”?

Mbuti Mbomukonzya Kugwasya Mwana “Mutaka”?

“‘Kuleelede kuti tusekelele akubotelwa, nkaambo . . . wakalisweekede, wabonwa.’”—LUKA 15:32, Ci.

1, 2. (a) Ino bakubusi bamwi bacita nzi kujatikizya kasimpe ka Bunakristo? (b) Ino mbuti bazyali alimwi abana ibali muciimo cili boobo mbobalimvwa?

“NDIYANDA kuzwa mumbunga ya Jehova!” Elo kaka cilatyompya kubazyali Banakristo ibakasoleka canguzu kukomezya bana babo mubukkale bwa Bunakristo ikumvwa majwi ali boobo kuzwa kumwanaabo! Bakubusi bamwi baide ‘kuunkilila buyo mukavwimbili’ kakunyinaa kwaamba nzyobayeeya. (Ba-Hebrayo 2:1) Bunji bwabaaba balakozyanyaa mwana mutaka iwaambwa mucikozyanyo ca Jesu, iwakasiya munzi wawisi alimwi akuyaacisowaila lubono lwakwe loonse kucisi cakali kulamfwu.—Luka 15:11-16.

2 Nokuba kuti bunji bwa Bakamboni ba Jehova tabajisi penzi eeli, pele kulibaabo ibalijisi, kunyina majwi aakubaumbulizya aakonzya kubumaninalyo buusu bwabo. Alimwi citeelede kulubwa mapenzi ngayoojana mukubusi ooyo uli mukuzanga. Imanjezyeezyaakwe alakonzya kumukatazya mumoyo. Mucikozyanyo ca Jesu, mwana mutaka nokwakainda ciindi ‘wakaliyeeya’ calo cakapa kuti bausyi bakkomane. Ino mbuti bazyali alimwi abamwi ibali mumbungano mbobakonzya kugwasya bana bataka kuti ‘baliyeeye’?—Luka 15:17, Ci.

Ikaambo Bana Bamwi Ncobazwida Mumbunga ya Jehova

3. Ino twaambo nzi tumwi tupa kuti bakubusi kabazwa mumbungano ya Banakristo?

3 Kuli myaanda-myaanda yazyuulu zyabakubusi ibabelekela Jehova cakukkomana mumbungano ya Bunakristo. Pele ino nkaambo nzi bana bamwi ncobazwida? Balakonzya kulimvwa kuti bali mukwiindwa cintu cimwi ncobakonzya kujana buyo kunyika. (2 Timoteo 4:10) Antela balakonzya kubona mbuli kuti itanga lya Jehova licingilila lijisi milawo miyumu kapati. Ikukatazigwaa manjezeezya, kunyomenena musimbi naa musankwa naa kukkomaninwaa balongwe akwalo kulakonzya kupa kuti mukubusi aunkilelimwi kuzwa mubutanga bwa Jehova. Mukubusi ulakonzya kuleka kubelekela Leza akaambo kakubona kuupaupaa meso kwabazyali naa kwa Banakristo bamwi nkubacita.’

4. Ino ncinzi kanjikanji cipa kuti bakubusi kabasweeka?

4 Iciimo cabuzangi alimwi ambwalilemeka mwana kanjikanji nzitondezyo zyakutayuma munzila yakumuuya, ikutondezya izili mumoyo wakwe. (Tusimpi 15:13; Matayo 12:34) Kufwumbwa kaambo kakonzya kupa kuti mukubusi azange, ciletela penzi kanjikanji nkaambo kakuti tajisi “zyabwini” mumoyo wakwe. (2 Timoti 3:7, Ci) Muciindi cakwiide kukomba Jehova cakwiinzya buyo mulawo, cilayandika kapati ikuti bana babambe cilongwe ncobeni anguwe. Ino ncinzi ciyoobagwasya kucita boobo?

Amuswenenene Kuli Leza

5. Ino ncinzi ciyandika kutegwa mukubusi ajane cilongwe a Leza?

5 Sikwiiya Jakobo wakalemba kuti: “Amuswenenene kuli-Leza, elyo alakwe ulamuswenenena.” (Jakobo 4:8) Ikutegwa acite oobo, mukubusi weelede kugwasyigwa kutegwa ayandisye Jwi lya Leza. (Intembauzyo 34:8) Kumatalikilo uyooyandika “mukupa”—njiisyo zyantalisyo zya Bbaibbele. Pele mbwayaabukondwaa Jwi lya Leza alimwi akutalika kuyandisya “zilyo ziyumu”—makani akumuuya mapati, ikusima munzila yakumuuya takunoocili kulamfwu pe. (Ba-Hebrayo 5:11-14; Intembauzyo 1:2) Imukubusi umwi wakazumina kuti wakalinjide cakumaniina buya mubukkale bwakunyika, pele ono wakatalika kukkomanina zintu zyakumuuya zijisi bulemu. Ino ncinzi cakamugwasya kutegwa acince bukkale bwakwe? Katobela muzeezo ngwaakapegwa wakubala Bbaibbele mbolizulwa, wakautobela lyoonse mulongo wakubala Bbaibbele. Inzya, kubala Jwi lya Leza kulayandika kapati kutegwa mukamantane a Jehova.

6, 7. Ino mbuti bazyali mbobakonzya kugwasya bana babo kuyandisya Jwi lya Leza?

6 Elo cilayandika kaka ikuti bazyali babagwasye bana babo kutegwa bayandisisye Jwi lya Leza! Nokuba kuti wakali kujanika kuciiyo camukwasyi calyoonse, musimbi umwi mukubusi wakali kuyanzanaa bantu basotoka milawo. Ikujatikizya ciiyo camukwasyi, ulayeeya ategwa: “Ciindi Bataata nobakali kubuzya mibuzyo, ndakali kwiide kubala buyo bwiinguzi kakunyinaa kubalanga kumeso.” Muciindi cakwiide kumanizya buyo makani, ibazyali basongo balabelesya nzila zimwi zyakuyiisya. (2 Timoteo 4:2) Ikutegwa mukubusi acikkomanine ciiyo, ceelede kuti kacizijatikizya zintu nzyabikkila maano mubuumi bwakwe. Sena inga tamumubuzyi mibuzyo ijatikizya mbuli mbwazilanga zintu akumuleka kuti apandulule mbwazilanga? Amumukulwaizye mukubusi ikuti aabelesye makani aali mukubandikwa. *

7 Kunze lyaboobo, imubandi wamu Magwalo amuucite munzila iikkomanisya. Ikuti kwayandika, ibana balakonzya kuzisobana zisobano nzyomwabala mu Bbaibbele. Amubagwasye kwaabona masena mumizeezo yabo alimwi azintu izili munyika eeyo makani aayo aali mukubandikwa nkwaakacitikila. Ikubelesya maapu kulakonzya kugwasya. Inzya, kwiinda mukuziyeeyela buyo asyoonto, ciiyo camukwasyi cilakonzya kukkomanisya alimwi akwiindanaa zimwi. Ibazyali abalo beelede kulingula cilongwe cabo a Jehova. Balo mbobayaabuswena kuli Jehova, balakonzya kugwasya bana babo kucita boobo abalo.—Deuteronomo 6:5-7.

8. Ino mbuti mupailo mbougwasya muntu kuswenena kuli Leza?

8 Imupailo awalo ulagwasya kutegwa muntu aswene kuli Leza. Imusimbi umwi wakakubuka ino-ino wakanyongana akaambo kakuti wakaalilwa kusala akati kabuumi bwa Bunakristo alimwi ambaakali kuyanzana limwi ibatakali kusyoma nzyasyoma. (Jakobo 4:4) Ino wakacita buti kujatikizya kaambo aaka? Wakalyaambilila ategwa: “Kwaciindi cakusaanguna, ndakapaila ncobeni kuli Jehova kujatikizya mbuli mbundakali kulimvwa.” Wakamanizyaa kwaamba kuti, imupailo wakwe wakaingulwa mukuya kwaciindi naakajana mulongwe musimbinyina mumbungano ya Banakristo walo ngwakali kukonzya kusyoma. Naakabona kuti Jehova wakali kumusololela, wakatalika kukomezya cilongwe cakwe a Leza. Ibazyali balakonzya kugwasya bana babo kululamika mipailo yabo. Ciindi nobapailaa mukwasyi woonse, ibazyali beelede kupaila camoyo woonse kabaamba mbuli mbobalimvwa akwaamba mapenzi aabo kutegwa bana babo bakonzye kubona mbuli bazyali babo mbobakamantene a Jehova.

Amukkazike Moyo Pele Kamusinizyide

9, 10. Ino ncitondezyo cili buti Jehova ncaakatondezya kuti ngusicamba kujatikizya bana Israyeli bakazangide?

9 Ciindi mukubusi natalika kuleya, ulakonzya kutalika kulizandula alimwi akukaka kusoleka kuli koonse bazyali nkobakonzya kucita kwakubandika mibandi iijatikizya zintu zyakumuuya anguwe. Ino ncinzi bazyali ncobakonzya kucita muciimo cili boobo cikatazya? Amulange-lange mbuli Jehova mbwaakacita kubana Israyeli bansiku. Wakabakkazikila moyo bana Israyeli “bayumu myoyo” kwamyaka iili 900 katana kubasiilalyo akaambo kanzila yabo yabuzangi. (Kulonga 34:9; 2 Makani 36:17-21; Ba-Roma 10:21) Nokuba kuti cakwiinduluka-induluka “bakali kusunka Leza,” Jehova wakali kubafwida “luzyalo.” “Kanji-kanji wakapilusya lunyemo lwakwe, katabusyi bukali bwakwe boonse.” (Intembauzyo 78:38-42) Leza kwiina mpaakalubizya naakali kubeendelezya pe. Ibazyali bajisi luyando bayiya Jehova alimwi balakkazika moyo ciindi bana nobatabwezi ntaamo cakufwambaana kukusoleka kwabo mukubagwasya.

10 Ikuba sicamba naa kukkazika moyo tacaambi “kuzumanana kupenga pe,” pele citondezya kukaka kusowa bulangizi bwakuti zintu zyalubila zilakonzya kululama. Jehova ulapa citondezyo cibotu cijatikizya mbuli mbotukonzya kuba basicamba. Wakazumanana kutuma batumwa kubana Israyeli “ciindi aciindi.” Jehova “wakali aankumbu kubantu bakwe” nokuba kuti “bakali kuvoolozya batumwa aabo akusampaula majwi aakwe.” (2 Makani 36:15, 16, BT) Wakabakombelezya bana Israyeli kati: “Amupiluke, muleke umwi aumwi inzila zyakwe [zibi] abubi bwamilimo yakwe.” (Jeremiya 25:4, 5) Pele, Jehova kwiina naakaubya-ubya njiisyo zyakwe ziluleme pe. Bana Israyeli bakalaililwa ‘kupiluka’ kuli Leza akuzyeelelo zyakwe.

11. Ino mbuti bazyali mbobakonzya kuba basicamba, pele kabasinizyide ciindi nobeendelezya mwana waleya?

11 Ibazyali balakonzya kwiiya busicamba bwa Jehova kwiinda mukutafwambaana kusowa bulangizi kumwana waleya. Kabacilangila, balakonzya kujana nzila yakubandika kabaangulukide naa kutalika kwaambauzyanya alimwi. Kumwi kabatobela njiisyo ziluleme, balakonzya kumukombelezya mwana “ciindi aciindi” kuti apiluke kunzila yakasimpe.

Iciindi Mwana Umwi Naagusyigwa Mumbunga

12. Ino bazyali bajisi mukuli nzi kumwana ngobacikkala limwi pele iwakagusyigwa mumbungano?

12 Ino mbuti kuti mwana umwi uucikkalaa bazyali wacita cintu cimwi cibi kapati alimwi akaambo kakuteempwa wagusyigwa mumbungano? Mbwaanga mwana inga ucikkede abazyali bakwe, mbabacijisi mukuli wakumulaya kweelanaa Jwi lya Leza. Ino eeci inga cacitwa buti?—Tusimpi 6:20-22; 29:17.

13. Ino mbuti bazyali mbobakonzya kusola kuti zyobaamba zinjile mumoyo wamwana uubisyide?

13 Inzya cilakonzya kukonzyeka—alimwi kabotu buya—ikupa malailile aali boobo alimwi alulayo ndwapegwa nomucita ciiyo ca Bbaibbele anguwe alike. Imuzyali teelede kulanga buyo mbuli mwana mbwalimvwa, pele weelede kusoleka kuziba icili mumoyo wakwe. Ino ncinzi cileta bulwazi oobu bwakumuuya? (Tusimpi 20:5) Sena inga cakonzyeka kuti zyotwaamba zimunjile mumoyo wakwe? Ino magwalo nzi akonzya kubeleka kabotu? Imwaapostolo Paulo usyomezya kuti: “Nkaambo ijwi lya-Leza lili abuumi, lili anguzu, lilabosya kwiinda iceba ilijisi mabemba obile, lilayasa mane kukwanzaanya buumi amuuya, aalo maswaanganino aazifuwa amooma, alimwi lilabeteka kuyeeya akuyanda kwamoyo.” (Ba-Hebrayo 4:12) Inzya, bazyali balakonzya kwiindilizyaawo kutali buyo kwaambila mwana kuti atakainduluki kutola lubazu mukucita zintu zibi. Balakonzya kutalisya alimwi akuyiisya nzila zyabweende buponya.

14. Ino nintaamo nzi yakusaanguna mukubusi wabisya njeelede kubweza kutegwa apilusye cilongwe cakwe a Jehova, alimwi ino mbuti bazyali mbobakonzya kumugwasya mwana kuti abweze ntaamo eeyo?

14 Imukubusi iwakabisya uyandika kuti apilusye cilongwe cakwe a Jehova. Intaamo yakusaanguna njeelede kubweza ‘njakweempwa . . . akusanduka.’ (Incito 3:19; Isaya 55:6, 7) Nobagwasya mukubusi uuli muŋanda yabo kuti ayempwe, ibazyali beelede ‘kubosya moyo, akubaa moyo mubombe nobalailila’ mwana uukazya makani. (2 Timoteo 2:24-26) Baleelede ‘kumukalalila’ kwiinda mukubelesya Bbaibbele. Ibbala lya Cigilikki lisanduludwe kuti “kukalalila” munzila imwi lilakonzya kusandululwa kuti ‘nkupa twaambo tuzula.’ (Ciyubunuzyo 3:19, Ci; Joni 16:8, Ci) Aboobo, kukalalila kujatikizya kupa twaambo tuya komoonga tukonzya kumuzula mwana kunzila yakwe yakubisya. Masimpe, ikucita boobo tacili cuuba-uba pe. Ikuti kacikonzyeka, bazyali balakonzya kukombelezya moyo wamwana, kababelesya nzila zyoonse zyamu Magwalo kutegwa bamuzule. Beelede kusoleka kumugwasya mwana kumvwisya mbociyandika “[kusulaika] bubi akuyandisya bubotu.” (Amosi 5:15) Ulakonzya ‘kulisungununa mukooze ka Saatani.’

15. Ino mupailo ujisi mulimo nzi kumuntu wabisya uuyanda kupilusya cilongwe cakwe a Jehova?

15 Mukupilusya cilongwe cakwe a Jehova, mupailo ulayandika kapati. Mubwini, kwiina weelede ‘kukombela’ cibi cilibonya buyaa meso kacicitwaa muntu uuteempwi iwakali kuyanzanaa mbungano ya Bunakristo. (1 Johane 5:16, 17; Jeremiya 7:16-20; Ba-Hebrayo 10:26, 27) Pele, bazyali balakonzya kulomba Jehova kuti abape busongo kutegwa babweendelezye kabotu bukkale oobo. (Jakobo 1:5) Ikuti mukubusi wakagusyigwa watondezya kuti weempwa, pele ‘kayoowa kumbele lya Leza,’ ibazyali balakonzya kupaila kuti, ikuti naa Leza wajana nzila yakukonzya kuluba cibi cakacita mwana, kuyanda Kwakwe kucitike. (1 Johane 3:21) Ikuswiilila mipailo iili boobu kweelede kugwasya mukubusi ikubona kuti Jehova ngu Leza siluzyalo. *Kulonga 34:6, 7; Jakobo 5:16.

16. Ino mbuti mbotukonzya kugwasya bamumikwasyi yabana bakagusyigwa mumbungano?

16 Ikuti mukubusi uubbapatizidwe wagusyigwa, ibali mumbungano balangilwa kuti ‘batavwelani’ anguwe pe. (1 Ba-Korinto 5:11; 2 Johane 10, 11) Mukuya kwaciindi, eeci cilakonzya kumugwasya kuti ‘aliyeeye’ akupiluka kubutanga bwa Leza bucingilila. (Luka 15:17) Nokuba boobo, kufwumbwa naa ulakonzya kupiluka naa pe, ibali mumbungano balakonzya kukulwaizya baabo bamumukwasyi wamukubusi ooyo wagusyigwa. Toonse tulakonzya kuyandaula ciindi cibotu cakutondezya ‘kweetelela’ alimwi “aluzyalo” kulibaabo bamumukwasyi ooyo.—1 Petro 3:8, 9.

Bamwi Mbobakonzya Kugwasya

17. Ino ncinzi basimbungano ncobeelede kuyeeya ciindi nobasola kugwasya mwana uli mukusweeka?

17 Ino mbuti kujatikizya mukubusi uutagusyidwe buya mumbunga Yabanakristo, pele iwatolwaala mulusyomo? Imwaapostolo Paulo wakalemba kuti: “kuti caciswa cizo cimwi, zilaciswa zizonyina zyoonse [anguwe].” (1 Ba-Korinto 12:26) Ibamwi balakonzya kubikkila maano kumukubusi uuli boobo. Ee, kuyandika kucenjela, nkaambo mukubusi ooyo uuciswa munzila yakumuuya ulakonzya kutambukizya bakubusi bamwi. (Ba-Galatiya 5:7-9) Mumbungano imwi, ibapati bajisi mizeezo mibotu ibakali kuyanda kugwasya bakubusi bamwi ibakatolweede munzila yakumuuya, bakabatamba kuti babungane akulizya nyimbo zidumide antoomwe. Nokuba kuti bakubusi bakazumina akuzikkomanina zibeela zili boobo, bakabayunga beenzinyina balo mukuya kwaciindi bakacilekela limwi kuyanzanaa mbungano. (1 Ba-Korinto 15:33; Juda 22, 23) Icikonzya kugwasya mwana uuciswa munzila yakumuuya teensi tumapobwe pe tunyina busolozi bwakumuuya, pele nkuyanzana ikukonzya kumugwasya kuyandisya zintu zyakumuuya. *

18. Ino mbuti mbotukonzya kwiiya cikonzyanyo cabausyi mwana mutaka mucikozyanyo ca Jesu?

18 Ciindi mukubusi wakacileka kusika kumbungano naaboola alimwi ku Ŋanda ya Bwami naa kujanika kumuswaangano mupati, amuyeeye buyo mbwakonzya kulimvwa. Sena inga tatukonzyi kumutondezya kuti watambulwa camaanza obile mbuli cabausyi mwana mutaka mucikozyanyo ca Jesu? (Luka 15:18-20, 25-32) Imukubusi umwi iwakasiide mbungano ya Bunakristo, pele iwakazikujanika kumuswaangano wacooko wakaamba kuti: “Ndakali kuyeeya kuti boonse bantu tabakoondibikkila maano, pele bakwesu alimwi abacizi bakandisikila akunditambula camaanza obile. Ndakayumizigwa kapati.” Wakatalika kwiiya Bbaibbele alimwi kumane mukuya kwaciindi wakabbapatizigwa.

Mutaleki pe

19, 20. Ino nkaambo nzi ncotweelede kuzumananaa ciimo cibotu kujatikizya mwana mutaka?

19 Ikugwasya “mwana mutaka” kutegwa ‘aliyeeye’ kuyandika kukkazika moyo alimwi cilakonzya kubayumina bazyali alimwi abantu bambi buyo. Pele tamweelede kuleka pe. “Jehova taamusya ngaakasyomezya kale, mbobayeeya bamwi kuti wamuka, pe, pele ucimukazikila moyo, nkaambo tayandi kuti bantu bafwidilile, ulayanda kuti boonse bajane ciindi cakweempwa.” (2 Petro 3:9) Tulijisi cisyomezyo camu Magwalo cakuti Jehova uyanda kuti bantu beempwe alimwi akuti kabapona. Mubwini, wakajana nzila yakucita bubambe kutegwa cikonzyeke kuyanzanaa bantu anguwe. (2 Ba-Korinto 5:18, 19) Ikukkazika moyo kwakwe kwakapa kuti tuulunzuma twabantu ituli mbotubede tuliyeeye.—Isaya 2:2, 3.

20 Sena bazyali lino tabakonzyi kubelesya nzila zyamu Magwalo zikonzyeka mukugwasya mwanaabo mutaka kutegwa aliyeeye? Kamwiiya Jehova, amube basicamba ciindi nomubweza ntaamo zyeelede zyakugwasya mwana kuti apiluke kuli Jehova. Amujatisye njiisyo zyamu Bbaibbele alimwi akusoleka kutondezya bube bwa Jehova bwaluyando, bululami alimwi abusongo kumwi kamupailila kuti amugwasye. Mbubwenya mbuli bazangi bamwi mbobakacinca akaambo kakwiita kwa Jehova munzila yaluyando kuti bapiluke, mwanaanu mutaka musankwa naa musimbi ulakonzya kupiluka kubutanga bwa Leza bucingilila.—Luka 15:6, 7.

Bupanduluzi buyungizidwe

^ munc. 6 Ikuti kamuyanda mizeezo aimbi ijatikizya mbuli mbomukonzya kuyiisya kabotu bana, amubone Ngazi Yamulindizi yamu July 1, 1999 mapeeji 23-27.

^ munc. 15 Imipailo iili boobo tiicitilwi abuleya kwiimina mwana ooyo wakagusyigwa kumiswaangano yambungano, mbwaanga bamwi inga tabacizi ciimo camuntu ooyo wakagusyigwa.—Amubone Ngazi Yamulindizi yamu Cingisi yamu October 15, 1979, peeji 31.

^ munc. 17 Kutegwa mujane mizeezo iigaminide, amubone Awake! yamu June 22, 1972, mapeeji 13-16; ayamu September 22, 1996, mapeeji 21-3.

Sena Mulayeeya?

• Ino ncinzi cikonzya kuleta penzi lyakuti bakubusi bacileke kuyanzanaa mbungano?

• Mbuti bana mbobakonzya kugwasyigwa kuti babambe cilongwe cabo a Jehova?

• Ino nkaambo nzi bazyali ncobayandika kuba basicamba, pele basinizyide nobagwasya mwana mutaka?

• Ino mbuti aabo ibali mumbungano mbobakonzya kugwasya mukubusi mutaka kuti apiluke?

[Mibuzyo yaciiyo]

[Cifwanikiso icili apeeji 25]

Ikubala Jwi lya Leza kulayandika kapati mukuyandaula lukamantano a Jehova

[Cifwanikiso icili apeeji 25]

Imupailo wabazyali uuzwa aansi amoyo ulakonzya kugwasya bana kubona cilongwe cili akati kabazyali a Jehova

[Cifwanikiso icili apeeji 27]

Amumutambule camaanza obile ciindi mwana mutaka ‘naaliyeeya’

[Cifwanikiso icili apeeji 28]

Amubweze ntaamo zyeelede ikugwasya mwanaanu kuti apiluke kuli Jehova