Skip to content

Skip to table of contents

Sena Mwakautambula “Muuya Wabwini”?

Sena Mwakautambula “Muuya Wabwini”?

Sena Mwakautambula “Muuya Wabwini”?

“Taata, uyoomupa Mugwasyi umbi kuti akale anywebo lyoonse. Ngonguwe Muuya wabwini.”—JOHANE 14:16, 17.

1. Ino mmakani nzi ayandika kapati Jesu ngaakaamba kuli basikwiiya bakwe mumawoola aayo ngaakali ambabo muŋanda yamujulu?

“OMWAMI uyai?” Ooyu ngumwi wamibuzyo baapostolo ba Jesu njibakamubuzya mumawoola aayo ngobakali antoomwe muŋanda yamujulu ku Jerusalemu. (Johane 13:36) Muswaangano mbowakali kuyaabuzumanana, Jesu wakabazyibya kuti ciindi cakuti abasiye akujokela kuli Bausyi cakasika. (Johane 14:28; 16:28) Tanaakacili kunoozumanana kuba ambabo mumubili wanyama kutegwa kakonzya kubalailila naa kwiingula mibuzyo yabo pe. Nokuba boobo, wakabasyomezya kuti: “Ndiyookumbila Taata, uyoomupa Mugwasyi umbi kuti akale anywebo lyoonse.”—Johane 14:16.

2. Ino ncinzi Jesu ncaakasyomezya kutumina basikwiiya bakwe naakali kuzyoobasiya?

2 Jesu wakamwaamba mugwasyi ooyo alimwi wakapandulula mbuli mbwakali kuzoobagwasya basikwiiya bakwe. Wakabaambila kuti: “Nsikamwaambilide ezi zintu kusaanguna nkaambo ndakacili anywebo. Pele eno ndainka kulooyo uwakandituma. . . . Nceceelede kulindinywe kuti ndiinke, nkaambo ndatainka Mugwasyi takooyoosika kulindiywe, pele kuti ndainka ndiyoomutumina nguwe. . . . Asika oyo Muuya wabwini, uzoomweenzya mubwini boonse.”—Johane 16:4, 5, 7, 13.

3. (a) Ino ndiilili “muuya wabwini” nowakatuminwa ku Banakristo bakusaanguna? (b) Ino ninzila nzi yomwe iyandika kapati imuuya mbowakababeda “Mugwasyi”?

3 Icisyomezyo eeci cakazuzikizyigwa lya Pentekoste mu 33 C.E., iciindi mwaapostolo Petro naakaamba cakusinizya kuti: “Oyu Jesu Leza wakamubusya, swebo toonse tuli bakamboni bamakani aya. Mbwaakasumpwidwa kujanza lyalulyo lya-Leza, alimwi mbwaakatambula kuli-Wisi cisyomezyo ca-Muuya Uusalala, watila eci ncomubona ancomwamvwa.” (Incito 2:32, 33) Mbubwenya mbuli mbotutiibone, imuuya uusalala wakatilwa lya Pentekoste wakabacitila zintu zinji kapati Banakristo bakusaanguna. Pele Jesu wakasyomezya kuti “muuya wabwini” wakali ‘kuzyoobayeekezya zintu zyoonse nzyaakabaambilide.’ (Johane 14:26) Wakali kuzyoopa kuti bakonzye kuyeeya mulimo alimwi anjiisyo zya Jesu naaba majwi eeni buya alimwi akuzilemba zyoonse eezyi. Ikapati eeci cakali kunoozyoogwasya mwaapostolo uucembeede Johane kumamanino kwamwaanda wamyaka wakusaanguna C.E. iciindi naakatalika kulemba zibalo zyamakani Mabotu. Cibalo eeco cilabikkilizyaa lulayo luyandika kapati Jesu ndwaakapa ciindi naakatalisya Ciibalusyo calufwu lwakwe.—Johane zyaandaano 13-17.

4. Ino mbuti “muuya wabwini” mbowakagwasya Banakristo bananike bakusaanguna?

4 Alimwi Jesu wakasyomezya basikwiiya aabo bakusaanguna kuti muuya wakali ‘kuzyoobayiisya zintu zyoonse’ alimwi ‘akubasololela mubwini boonse.’ Imuuya wakali kuzyoobagwasya kumvwisya makani mapati aamu Magwalo akabapa kuba amuzeezo omwe, kumvwisya alimwi akuba amakanze omwe. (1 Ba-Korinto 2:10; Ba-Efeso 4:3) Aboobo, muuya uusalala wakabapa nguzu Banakristo bakusaanguna zyakucita zintu antoomwe kabali “muzike musyomesi uucenjede” kutegwa baabile Munakristo munanike umwi aumwi “zilyo zyabo kuciindi ceelede” zyakumuuya.—Matayo 24:45.

Muuya Ulazumina

5. (a) Makani nzi mapya Jesu ngaakayubununa kuli basikwiiya bakwe masiku aamu Nisani 14, 33 C.E.? (b) Ino mmulimo nzi muuya uusalala ngowakali kuzoobeleka ikuzuzikizya cisyomezyo ca Jesu?

5 Masiku aamu Nisani 14, 33 C.E., Jesu wakaambila basikwiiya bakwe kuti kumbele bakali kuyootambulwa anguwe akukkala antoomwe anguwe a Bausyi kujulu. Wakabaambila kuti: “Muŋanda ya-Taata mwaali makalilo manji, nekwatali boobo nenda[ta]mwaambila nkaambo ndiya kukumubambila busena. Kuti na ndainka kuyoomubambila busena ndiyooboola alimwi, nzoomutolelele, kuti oko nkwembede anywebo mukabe nkuko.” (Johane 13:36; 14:2, 3) Bakali kuzoolela anguwe mu Bwami bwakwe. (Luka 22:28-30) Ikutegwa bajane bulangizi bwakujulu, beelede ‘kuzyalwa mumuuya’ kabali bana ba Leza bakumuuya alimwi akunanikwa kutegwa babeleke kabali bami alimwi abapaizi a Kristo kujulu.—Johane 3:5-8; 2 Ba-Korinto 1:21, 22; Tito 3:5-7; 1 Petro 1:3, 4; Ciyubunuzyo 20:6.

6. (a) Ino kwiitwa kujulu kwakatalika lili, alimwi ino bali bongaye bakaitwa? (b) Ino aabo bakaitwa bakabbapatizigwa munzi?

6 ‘Ikwiitwa kujulu’ ooku kwakatalika lya Pentekoste mu 33 C.E. alimwi cibeela cipati kuboneka kuti cakacitwa mumyaka yamuma 1935. (Ba-Hebrayo 3:1) Imweelwe wabaabo ibakagwalwaa muuya uusalala kutegwa babe bana Israyeli bakumuuya, ulasika ku 144,000, “ibakanununwa kuzwa ansi.” (Ciyubunuzyo 7:4; 14:1-4) Aaba Bantu bakabbapatizigwa mumubili wa Kristo wakumuuya, mumbungano yakwe alimwi amulufwu lwakwe. (Ba-Roma 6:3; 1 Ba-Korinto 12:12, 13, 27; Ba-Efeso 1:22, 23) Nobakamana kubbapatizigwa mumeenda alimwi akunanikwaa muuya uusalala, bakaba basikutobela balyaabide ibasyomeka kusikila kulufwu.—Ba-Roma 6:4, 5.

7. Ino nkaambo nzi Banakristo bananike balikke ncobeelela ikulya zitondezyo lya Ciibalusyo?

7 Mbobali bana Israyeli bakumuuya, Ibanakristo bananike bakanjila mucizuminano cipya cakabambwaa Jehova alimwi a “bana ba-Israyeli ba-Leza.” (Ba-Galatiya 6:16; Jeremiya 31:31-34) Icizuminano eeci cakasinizyigwa abulowa bwakatilwa bwa Kristo. Jesu wakacaamba eeci ciindi naakatalisya Ciibalusyo calufwu lwakwe. Luka wakalemba kuti: “Wakabweza mukamu, amane kulumba wuukomona, wabapa wati, Ngooyu mubili wangu uupedwe ndiywe, amukacite obo kuti mukandiyeeye. Nobakamana kulalila, mbubonya obo wakabweza acinywido wati, Cinywido eci ngomulongo mupya wamubulowa bwangu, ubutikaikila ndinywe.” (Luka 22:19, 20) Bamucaala naa ibaceede anyika ba 144,000, balikke mbabeelede kulya cinkwa alimwi akunywa awaini wacikozyanyo lya Ciibalusyo calufwu lwa Kristo.

8. Ino mbuti bananike mbobazyiba kuti baliitidwe kujulu?

8 Ino bananike baziba buti kuti baliitidwe kujulu? Balatambula bumboni bwamuuya uusalala munzila iitali yakuzumbauzya buya. Mboobu mwaapostolo mbwaakabalembela bali boobu: “Boonse beenzegwa ku-Muuya wa-Leza mbabonya mbibana ba-Leza. . . . Muuya mwini ulazuminana amyuuya yesu tubeni kuti tuli bana ba-Leza. Lino kuti tuli bana, alimwi tuli baswaana, nkukuti baswaana ba-Leza, baswaana bakwe antoomwe a-Kristo, ikuti tuli bapenzinyina kuti tukabe balemunyina.” (Ba-Roma 8:14-17) Ibumboni oobu bwamuuya bulaanguzu kapati cakuti aabo ibadooneka asyoonto ikuti naa baliitidwe ncobeni balakonzya kulizyibila lwabo beni kuti tabaitidwe, eelyo balaleka kulya zitondezyo lya Ciibalusyo.

Imuuya Alimwi a Mbelele Zimwi

9. Ino ninkamu nzi zyaandeene zyobilo zyaambidwe mu Makani Mabotu alimwi amubbuku lya Ciyubunuzyo?

9 Kauzyi mweelwe woonse wa Banakristo baitidwe kutegwa babe bana Israyeli bakumuuya, Jesu wakabaita kuti “katanga kaniini.” Bali ‘mucaanda’ cacizuminano cipya ikubaindanya amweelwe mupati ‘wankamu mpati’ balo Jesu mbaakaamba kuti abalo uyoobakobolola. (Luka 12:32; Johane 10:16) Imbelele zimwi zikobololwa kuciindi cakumamanino bayooba ‘ibankamu mpati’ ibayoofwutuka “kumapenzi ayo mapati,” akuyooba abulangizi bwakupona kukabe kutamani muparadaiso anyika. Cikondelezya ncakuti, cilengano Johane ncaakabona kumamanino kwamwaanda wamyaka wakusaanguna C.E. cilabaandaanya bankamu mpati alimwi aba 144,000 iba Israyeli bakumuuya. (Ciyubunuzyo 7:4, 9, 14) Sena azyalo mbelele zimwi zilatambula muuya uusalala, alimwi ikuti naa balatambula, ino mbuti mboubujatikizya buumi bwabo?

10. Ino mbuti imbelele zimwi mbozibbapatizigwa “muzina lya-Taata alya-Mwana alya-Muuya Uusalala”?

10 Masimpe, muuya uusalala ulabeleka kapati mubuumi bwambelele zimwi. Balatondezya kulyaaba kwabo kuli Jehova kwiinda mukubbapatizigwa “muzina lya-Taata alya-Mwana alya-Muuya Uusalala.” (Matayo 28:19) Balabuzuminizya bweendelezi bwa Jehova akulibombya kuli Kristo kali Mwami wabo alimwi a Munununi alimwi balalibombya kumilimo yamuuya wa Leza naa nguzu zibeleka, mubuumi bwabo. Buzuba bumwi abumwi balasola kutondezya “micelo ya-Muuya” mubuumi bwabo mbuli “luyandano, lukondo, luumuno, busicamba, buuya, bubotu, lusyomo, lubombo, kulyeendele[zya].”—Ba-Galatiya 5:22, 23.

11, 12. (a) Ino mbuti bananike mbobasalazyidwe munzila yaalubazu? (b) Ino mbuti mbelele zimwi mbozisalazyidwe akuba zisetekene?

11 Alimwi mbelele zimwi zyeelede kusalazyigwaa Jwi lya Leza alimwi amuuya uusalala. Bananike balisalazyidwe kale munzila yaalubazu, balaitwa kuti mbalulami alimwi akuti balisetekene kabali mbuli nabwiinga wa Kristo. (Johane 17:17; 1 Ba-Korinto 6:11; Ba-Efeso 5:23-27) Musinsimi Daniele waamba boobu kujatikizya mbabo kuti: “[M]basalali ba-Sijulu wamajulu” ibayootambula Bwami mubweendelezi “[bwa]mwana amuntu” Jesu Kristo. (Daniele 7:13, 14, 18, 27) Kumatalikilo, kwiinda muli Musa alimwi Aroni, Jehova wakaamba boobu kubana Israyeli: “Ndime Jehova Leza wanu; amulisalazye, musalale, nkaambo ndasalala mebo.”—Levitiko 11:44.

12 Ibbala lyakuti “kusalazya” lyaamba “nzila yakucita cintu kuti cisetekane, kwaandaanya naa kucibikka alubazu akaambo kamulimo umwi naa kutegwa cibelesyegwe a Jehova Leza; nciimo cakuba cintu cisetekene, cisalade.” Kumatalikilo mumwaka wa 1938, Ngazi Yamulindizi yakaamba kuti, inkamu yabana Jonadabu naa mbelele zimwi, “zyeelede kwiiya kuti kulyaaba alimwi akulisalazya kulayandika kapati kuli umwi aumwi uuba cibeela cankamu mpati alimwi akuyoopona anyika.” Mucilengano cijatikizya nkamu mpati cilembedwe mubbuku lya Ciyubunuzyo, baambwa kuti “bakasanzya zikobela zyabo akuzitubya mubulowa bwa-Mwanambelele” alimwi akuti “balamumanina milimo isikati amasiku muntempele.” (Ciyubunuzyo 7:9, 14, 15) Kwiinda mukugwasyigwaa muuya uusalala, imbelele zimwi balasolekesya kusika akusetekana Jehova nkwayanda.—2 Ba-Korinto 7:1.

Kucitila Banyina Kristo Zintu Zibotu

13, 14. (a) Kweelanaa cikozyanyo ca Jesu cijatikizya mbelele alimwi ampongo, ino lufwutuko lwambelele zimwi luyeeme anzi? (b) Kuciindi ecino cakumamanino, ino mbuti mbelele zimwi mbozyacitila banyina Kristo zintu zibotu?

13 Mucikozyanyo cakwe cambelele alimwi ampongo, ikubikkilizyaa businsimi bwakwe bujatikizya “mamanino aaciindi,” Jesu wakatondezya mbuli mbelele zimwi mbozikamantenyi akatanga kaniini Mucaano eeco, Kristo wakatondezya cakusalazya kuti lufwutuko lwambelele zimwi luliswaangene kapati ambobalilemeka kubananike balo mbaakaita kuti “banyina.” Wakati: “Mwami uzooambila abo bali kululyo lwakwe, kuti, Amuboole, inywe nomuyandwa kuli-Taata, amukone bwami mbumubambilidwe kuzwa kumalengelo aanyika. . . . Ncobeni ndamwaambila kuti, mbuli mbumwakacitila obo umwi naba muniini akati kabakwesu aba, mwakacitila ndime mbubonya.”—Matayo 24:3; 25:31-34, 40.

14 Imabala aakuti “mbuli mbumwakacitila” aamba milimo icitwa caluyando yakugwasya banyina Kristo bananike amuuya, balo nyika ya Saatani mboibona kuba beenzu, nokuba kubikka bamwi bambabo muntolongo. Tabajisi zyakulya, zyakusama zyeelede alimwi tabaponi kabotu. (Matayo 25:35, 36) Kuciindi ecino cakumamanino, kutalikila mu 1914, bunji bwabananike bali mubukkale buli boobo. Makani aamazubaano aajatikizya Bakamboni ba Jehova asinizya kuti balagwasyilizyigwaa beenzinyina iba mbelele zimwi, mbobakulwaizyigwaa muuya.

15, 16. (a) Ino mmuumulimo nzi mbelele zimwi mozyabagwasya kapati banyina Kristo bananike anyika? (b) Ino mbuti bananike mbobatondezya kulumba mbelele zimwi?

15 Ibanyina Kristo bananike anyika kuciindi ecino cakumamanino ikapati bajana lugwasyo kuzwa kumbelele zimwi mukubeleka mulimo wabo ngobakapegwaa Leza ‘wakukambauka makani mabotu munyika yoonse kutegwa abe citondezyo kumisyobo yoonse.’ (Matayo 24:14; Johane 14:12) Imweelwe wabananike anyika mbouyaabuya ansi, imweelwe wambelele zimwi mumyaka yainda wayaatala kapati kusikila kutuulunzuma buya tuli mbotubede. Zyuulu-zyuulu zyabaaba balabeleka kabali mumulimo waciindi coonse wabukambausi—bapainiya naa bamisyinali kabamwaya makani mabotu a Bwami “kusikila kumamanino aanyika.” (Incito 1:8) Bamwi balatola lubazu mumulimo wabukambausi mbuli mbobakonzya alimwi akugwasyilizya mumulimo ooyu kwiinda mukusanga mali.

16 Elo kaka banyina Kristo bananike balalumba kulugwasyo oolu luzwa kumbelele zimwi! Mbobalimvwa bwakatondezyegwa mubbuku lyakuti Worldwide Security Under the “Prince of Peace,” eelyo lyakamwaigwaa ciinga camuzike mu 1986. Lyakaamba kuti: “Kutalikila lya Nkondo Yanyika Yabili, ikuzuzikizyigwa kwabusinsimi bwa Jesu bujatikizya ‘mamanino aaciindi’ ikapati kuyeeme amulimo uucitwaa ‘nkamu mpati’ ‘yambelele zimwi. . . . Aboobo tulabalumba kapati bantu bamumanyika aindenyi, bakanana milaka iindene-indene akaambo kacibeela cipati ncobabeleka mukuzuzikizya businsimi bwa Jesu ibuli ku Matayo 24:14!”

‘Tiibali Kukonzya Kulondoka Nikwatali Ndiswe’

17. Ino mbuti bantu basyomeka bansiku ibayoobusyigwaa nyika mbobakali ‘kutazoolondoka’ nikwatakali bananike?

17 Kali umwi wabananike, imwaapostolo Paulo wakaamba boobu kujatikizya baalumi abamakaintu basyomeka bakapona kuciindi Kristo katanaboola: “Abo nobakajana boobo impuwo imbotu nkaambo kalusyomo lwabo, tabakwe nobakacijana icakasyomezegwa, pe, nkaambo Leza wakalitubambilide swebo cintu cimwi ciinda kubota, kuti notwatakali ndiswe nebatakalondolwa.” (Ba-Hebrayo 11:35, 39, 40) Mumyaka iili cuulu, Kristo alimwi abanyina bananike ibali 144,000 bayoolela kabali bami abapaizi kujulu alimwi bayoopa mpindu yacipaizyo cacinunuzyo ca Kristo anyika. Eelyo mbelele zimwi ziyoolondoka’ kumubili amumizeezo.—Ciyubunuzyo 22:1, 2.

18. (a) Ino twaambo twamasimpe tuli mu Bbaibbele tugwasya mbelele zimwi kuti kaziyeeya nzi? (b) Ino mbulangizi nzi mbelele zimwi mbozilindila “luyubununo lwabana ba-Leza”?

18 Zyoonse eezyi zyeelede kukkalilila mumizeezo yambelele zimwi akubona ikaambo ncaakankaizya Magwalo aa Banakristo aa Cigiliki ikubikkila maano kuli Kristo, banyina bananike alimwi amulimo wabo mupati mukuzuzikizyigwa kwamakanze aa Jehova. Aboobo imbelele zimwi, ikugwasyilizya ciinga cabananike bakubona kuti ncoolwe cipati nobacilindila “luyubununo lwabana ba-Leza” lya Harmagedoni alimwi amu Myaka iili Cuulu. Balangila ‘kuyoolubulwa kubuzike bwabubozi, bube abulubulo bulemu bwabana ba-Leza.’—Ba-Roma 8:19-21.

Ikukamantana mu Muuya lya Ciibalusyo

19. Ino ncinzi “muuya wabwini” ncowacitila bananike alimwi abeenzinyina, alimwi ino mbuti mbobayookamantana ikapati mu March 28 imangolezya?

19 Mumupailo wakwe wakumanizya, imasiku aamu Nisani 14, 33 C.E., Jesu wakaamba kuti: “[Ndikomba] kuti boonse babe bamwi, mbuli nduwe Taata mboli mulindime, amebo mulinduwe, kuti abalo mbubonya babe mulindiswe, kuti inyika ikasyome kuti nduwe owakandituma.” (Johane 17:20, 21) Kwiinda muluyando lwakwe, Leza wakatuma Mwanaakwe kuti azikupe buumi bwakwe kutegwa bananike bafwutuke alimwi abantu boonse balibombya ibali munyika. (1 Johane 2:2) “Muuya wabwini” wabakamantanya banyina Kristo alimwi abeenzinyina. Mu March 28 imangolezya, lyaakubbila zuba, inkamu eezyi zyobilo ziyooswaangana kuti zikaibaluke lufwu lwa Kristo alimwi akuyeeya zyoonse Jehova nzyaakabacitila kwiinda mucipaizyo ca Mwanaakwe uuyandwa Jesu Kristo. Ikujanika kwabo muciindi eeci kulayandika kapati, akukayumye lukamantano lwabo alimwi akubukulusya makanze aabo akuzumanana kucita kuyanda kwa Leza, ikupa citondezyo cakuti balakukkomanina ikuba akati kabaabo Jehova mbayanda.

Ikwiinduluka

• Ino ndilili “muuya wabwini” nowakatumwa ku Banakristo bakusaanguna, alimwi ino mbuti mbowakababeda “mugwasyi”?

• Ino mbuti bananike mbobaziba kuti baitwa kujulu?

• Ino mmuunzila nzi muuya wa Leza mboubeleka kumbelele zimwi?

• Ino mbuti mbelele zimwi mbozyacita zintu zibotu kubanyina Kristo, alimwi nkaambo nzi ncobatali kukonzya ‘kuzoolondoka nikwatali bananike’?

[Mibuzyo yaciiyo]

[Cifwanikiso icili apeeji 29]

“Muuya wabwini” wakatilwa ali basikwiiya lya Pentekoste mu 33 C.E.

[Zifwanikiso izili apeeji 31]

Mbelele zimwi zyacita mulimo mubotu kubanyina Kristo kwiinda mukubakulwaizya kuzuzikizya malailile ngobakapegwa a Leza aakukambauka