Skip to content

Skip to table of contents

Amumulangaule Leza Amoyo Wanu Alimwi Amizeezo

Amumulangaule Leza Amoyo Wanu Alimwi Amizeezo

Amumulangaule Leza Amoyo Wanu Alimwi Amizeezo

Bunakristo bwakasimpe bukulwaizya kubelesya moyo alimwi amizeezo mukubamba lusyomo lumukkomanisya Leza.

MUBWINI, Jesu Kristo iwakatalisya Bunakristo wakali kuyiisya kuti tweelede kuyanda Leza “amumiyeeyo . . . yoonse” naa kubelesya maano kuyungizya ‘kumoyo wesu woonse’ alimwi ‘amumiyeeyo yesu yoonse.’ (Matayo 22:37) Ee, mizeezo yesu ilayandika kapati mukukomba kwesu.

Iciindi Jesu naakali kubaambila baswiilizi kuti kabazinzibala kuyeeya nzyaakali kubayiisya, kanjikanji wakali kubabuzya kuti: “Muyeeyanzi?” (Matayo 17:25; 18:12; 21:28; 22:42) Mbubwenya buyo, mwaapostolo Petro wakabalembela basyominyina kutegwa ‘abusye kuyeeya kwabo kwini-kwini.’ (2 Petro 3:1) Imwaapostolo Paulo nguwakali Misyinali mutaanzi wakeenda kapati, wakabakulwaizya Banakristo kubelesya “nzila iini-ini” alimwi akuti bazyibe “luyando lwa Leza, . . . zilondokede, azimubotelezya Leza.” (Baloma 12:1, 2, Ci) Kwiinda mukucita boobu kujatikizya lusyomo lwabo Banakristo nobakonzya kuba alusyomo lutambulika kuli Leza lwalo lukonzya kubagwasya kwiima nji nobasikilwa masunko mubuumi bwabo.—Ba-Hebrayo 11:1, 6.

Ikutegwa abamwi bagwasyigwe mukuba alusyomo luli boobu, Banakristo bakambausi bakutaanguna “[ba]kabandika abo makani aa-Magwalo” kuli zyeezyo nzyobakali kuyiisya. (Incito 17:1-3) Akaambo kakuyeeya kabotu kuli boobo, kwakapa kuti babombe myoyo bakutambule. Mucikonzyanyo, ibantu banji bamumunzi wa Makedoniya waku Bereya “Bakayandisya kuswiililisya makani [a Leza] amyoyo iimaninide, alimwi bakali kubalulula akwiiya Malembe buzuba abuzuba kuti babonesye naa eezyo nzyaakali kwaaba Paulu zyakali zyakasimpe ncobeni.” (Milimo 17:11, Ci) Kuli twaambo tobilo twajanika mulugwalo oolu tuyandika kubikkila maano. Kakutaanguna bana Bereya bakali kuyandisisya kuswiilila Jwi lya Leza; kaambo kabili, tiibakali kwiile kuzumina kufwumbwa ncaamba pe, pele bakali kulingaula Malembe akubona kuti aakali aamasimpe. Misyinali Luka Munakristo wakutaanguna, cabulemu bakabalumbaizya bana Bereya akaambo kakuti bakacita bweelede alimwi bakabaita kuti mbantu baluleme. Sena kuli nomuyeeya kuba amuzeezo uululeme ciindi nomulanga-langa makani aajatikizya zyakumuuya?

Mizeezo Alimwi Amoyo Zileendelana

Mbweena mbuli mbokwaambwa kale, bukombi bwakasimpe bulajatikizya zyoonse zyobilo mizeezo alimwi amoyo. (Marko 12:30) Amuyeeye buyo cikozyanyo caambwa mucibalo citaanzi icaamba muntu wakaitwa kuzikupenta ŋanda walo wakabelesya musyobo wapenti uutali ngonguwo. Ikuti naakaswiililisya malailile ngaakali kumwambila wakamunjizya milimo, naakaubeleka mulimo camoyo omwe alimwi mukamwini ŋanda niwakamukonda. Ncimwi buyo abukombi bwesu.

Jesu wakati: “Bakomba cakasimpe [bayoomukomba] Taata mumuuya amubwini.” (Johane 4:23) Aboobo, mwaapostolo Paulo wakalemba kuti: “Aboobo aswebo . . . tatuleki abuniini kumukombela akumukumbilila kuti mukazuzigwe luzibo lwakuziba makanze aakwe mbwaabede, akuba abusongo bunji bwakumvwisya makani aamuuya, kuti mweende munzila iielede cakubotezya [Jehova] muziyanza zyoonse, muzyale micelo yamilimo mibotu yamisyobo yoonse akuya bukomena lyoonse mumakani aakuziba Leza.” (Ba-Kolose 1:9, 10) Oolu ‘luzibo lwini-lwini’ lupa kuti bantu basinizyide kababikka moyo alimwi mizeezo yabo mubukombi bwabo kumwi kabajisi lusinizyo akaambo kakuti ‘bakomba ncobazyi.’—Johane 4:22.

Akaambo katwaambo ootu, Bakamboni ba Jehova tababbapatizyi bana bavwanda naa bantu batondezya luyandisisyo bacili bapya balo batana iiya Magwalo bweelede. Jesu wakabalailila basikutobela kuti: “[Ba]kabaiisye bantu bamisyobo yoonse . . . kuti bajatisye makani oonse ngendakamulailila.” (Matayo 28:19, 20) Lelikke nibaba aluzibo lwini-lwini lwakucita luyando lwa Leza, basikwiiya Bbaibbele basinizyide balalisalila beni bukombi kwiinda mukubelesya luzibo lwini-lwini ndobajisi. Sena mulasoleka canguzu kutegwa mujane luzibo lwini-lwini?

Ikumvwisya Mupailo wa Mwami

Ikutegwa tubone lwiindano luliko akati kaluzibo lwini-lwini lwamu Bbaibbele alimwi akuba aluzibo buyo, atulange-lange majwi aadumide kapati aakuti Taateesu naa Mupailo wa Mwami uulembedwe ku Matayo 6:9-13.

Tuluunzuma tunji twabantu lyoonse tulapaila mupailo wa Jesu muzikombelo zyabo cakwiinduluka-induluka. Pele ino balibongaye bakayiisyigwa ncowaamba ikapati kumatalikilo aamupailo ooko nkowaamba izina lya Leza alimwi a Bwami? Eezyi zyibeela zilayandika kapati, nkakaambo kaako Jesu ncaakazyibikkila kumatalikilo amupailo wakwe.

Mboobu mupailo mboutalika: “Taateesu ooli kujulu, alilemekwe izina lyako,” kupandulula kuti lisalazyigwe. Amubone kuti Jesu wakati, mweelede kupailila izina lya Leza kutegwa lilemekwe. Kubantu banji, ciletela mibuzyo iitaleli kuli yobilo. Wakutaanguna ngwakuti, ino Leza nguni zina lyakwe? Wabili ngwakuti, ino nkaambo nzi izina ncoleelede kulemekwa?

Bwiinguzi kumubuzyo wakutaanguna bulakonzya kujanwa mumilaka mitaanzi yamu Bbaibbele iziindi ziinda ku 7,000. Umwi uujanwa ku Intembauzyo 83:18 ulati: “Bazibe kuti nduwe olike oojisi izina lya-Jehova, nduwe Mupatikampatila atala anyika yoonse.” Ikujatikizya izina lya Leza lyakuti Jehova, ibbuku lya Kulonga 3:15 lyaamba kuti: “Ndendilyo izina lyangu lyoonse; mbuboobo mbunjeelede kwiibalukwa mumazyalani amazyalani.” * Mbwaanga izina lya Leza ngomusemo caboola kukusetekana, ino nkaambo nzi ncoleelede kulemekwa? Nkaambo kakuti kuzyila kumatalikilo muntu naakatalika kupona, izina eeli lyali kusampaulwa.

Mu Edeni, Leza wakabaambila ba Adamu a Eva kuti baya kufwa ikuti naa baulya mucelo ooyo uutazumizyidwe. (Matalikilo 2:17) Sataani cakutainda amumbali wakamukazya Leza naakati kuli Eva: “Tamukonzyi kufwa pe.” Aboobo, Sataani wakaamba Leza kuti ulabeja. Nikuba boobo, tanaakaimina waawo pe. Wakayungizya alimwi akulisampaula izina lya Leza akwaambila Eva kuti Leza wakali kumubibilizya Eva kutegwa atabi aluzibo lunji. “Nkaambo Leza ulizi kuti mubuzuba obo mbubonya mbomuyooulya, meso aanu ayoojuka, lino muyooba mbuli Leza, muyooziba bubotu abubi mbububede.” Ma! Elo wakamubejelezya kaka!—Matalikilo 3:4, 5.

Ikwiinda mukulya mucelo uutazumizyidwe, ba Adamu a Eva bakaazumina makani ngaakaamba Sataani. Kuzwa ciindi eeco, bantu banji kabazyi naa kabatazyi bayungizya bubi oobu kwiinda mukukaka zyeelelo zisumpukide zya Leza. (1 Johane 5:19) Ibantu bacuujisi kumutamikizya Leza akaambo kamapenzi aabasikila—nikuba kuti aboola akaambo kanzila zyabo zibi. Ibbuku lya Tusimpi 19:3 (BT) lyaamba kuti: “Ciindi bufuba-fuba bwamuntu nobumutola kukunyonyooka, moyo wakwe [ulasula] Mwami Leza.” Tee mwakabona kaambo kakapa kuti Jesu walo iwakali kubayanda ncobeni ba Wisi ncaapailila izina Lyabo kuti lilemekwe?

“Abuze Bwami Bwako”

Naakamana kupailila izina lya Leza kuti lilemekwe, Jesu wakati: “Abuze Bwami bwako, alucitwe luyando lwako, ansi ano mbubonya mbuli kujulu.” (Matayo 6:10) Kujatikizya cibalo eeci, tulakonzya kubuzya kuti: ‘Ino Bwami bwa Leza ninzi? Alimwi kuboola kwambubo ansi aano, ino kuya kulujatikizya buti luyando lwa Leza?’

Mu Bbaibbele ibbala lyakuti “Bwami” caamba “bweendelezi bweendelezyegwa amwami.” Nkokuti Bwami bwa Leza bulakonzya kwaamba bweendelezi naa mfwulumende ya Leza iijisi mwami ngwaakalisalila. Taku uumbi Mwami kunze kwa Jesu Kristo wakabusyigwa—“MWAMI WABAMI, MWEENDELEZI WABEENDELEZI.” (Ciyubunuzyo 19:16; Daniele 7:13, 14) Ikwaamba zya Bwami bwa Leza bwabu Mesiya buli mumaanza aa Jesu Kristo, musinsimi Daniele wakalemba kuti: “Lino mumazuba aabaami abo, [mfwulumende zyabantu zilela ciindi cino] Leza wakujulu uyoobusya bwami butakooyoonyonyoonwa abunini mane kukabe kutamani, anguzu zyabo tazikooyoosiilwa bantu bambi. Obo bwami buyoopwayaula akumanisya mami aya oonse, alimwi bwalo buyooima nji kukabe kutamani.”—Daniele 2:44.

Inzya, Bwami bwa Leza buya kweendelezya koonse-koonse munyika akuzwisya bubi boonse alimwi buya kulela “kukabe kutamani.” Munzila eeyi, Bwami bwa Leza nenzila yomwe buyo Jehova njayakusalazyila izina lyakwe akuzwisya bubeji boonse bwa Sataani alimwi abantu babi.—Ezekieli 36:23.

Mbweena mbuli mfwulumende zyoonse zyabantu, Bwami bwa Leza bulijisi bantu bakulela. Ino mbaani aabo? Ibbaibbele lilaingula kuti: “Babombemyoyo bayoovuba nyika, bayookondwa muluumuno lunji.” (Intembauzyo 37:11) Mbweena buyo awalo Jesu wakati: “Bali acoolwe abo balibombya, nkaambo bazoovuba nyika.” Masimpe, aaba bantu balijisi luzibo lwini-lwini lwa Leza lwalo luyandika kutegwa babe abuumi.—Mateyo 5:5; Johane 17:3.

Amuyeeyele buyo kuti nyika yoonse kiizwide bantu babombe myoyo bamuyanda ncobeni Leza alimwi bayandana? (1 Johane 4:7, 8) Eeco ncencico Jesu ncaakapailila naakati: “Abuze Bwami bwako, alucitwe luyando lwako, ansi ano mbubonya mbuli kujulu.” Sena mwakabona kaambo Jesu ncaakabayiisyila basikumutobela kuti kabapaila boobo? Sena mwakubona kuzuzikizyigwa kwamupailo ooyu mboukonzya kumujatikizya?

Tuluunzuma Twabantu Tulalingula Magwalo

Jesu wakasinsima kuti kuyakuba kuyiisya kwakumuuya kwanyika yoonse kwalo kuya kwaambilizya kuboola kwa Bwami bwa Leza naakati: “Nkabela aya Makani Mabotu aa-Bwami azookambaukwa munyika yoonse kuti abe citondezyo kumisyobo yoonse [nkokuti nyika eeyi mbyaabi]. Elyo mamanino azoosika.”—Matayo 24:14.

Munyika yoonse, tuluunzuma tuli cisambomwe twa Bakamboni ba Jehova baluujisi kukambauka makani mabotu kubantu. Mwatambwa kuti mwiiye kujatikizya Leza alimwi a Bwami bwakwe kwiinda ‘mukulingula Magwalo bweelede’ alimwi akubelesya nzila iini-ini. Kwiinda mukucita boobu, lusyomo lwanu luya kuyumizyigwa akumupa kukkomana kamujisi bulangizi bwakuba abuumi muparadaiso anyika bwalo bunoozwide “luzibo lwa-Jehova mbubonya mbuli maanzi mbwaazuzya lwizi.”—Isaya 11:6-9.

Bupanduluzi buyungizidwe

^ munc. 14 Basikwiiya bamwi balombozya kwiita kuti “Yahweh” muciindi ca “Jehova.” Nokuba boobo, busanduluzi bunji bwamazuba aano mu Bbaibbele bwaligusya izina lya Leza mukulemba kwabo akubikka mazina aadumide kapati aakuti “Mwami” naa “Leza.” Ikuti kamuyanda kuzyiba izina lya Leza, inga mwalanga mubroshuwa yakalembwa a Bakamboni ba Jehova lyakuti, The Divine Name That Will Endure Forever.

Kabbokesi/[Cifwanikiso icili apeeji 8]

AMWIIYE MWIIYI MUPATI

Jesu kanjikanji wakali kuyiisya kwiinda mukubikkila maano kuzibalo zya Bbaibbele zyakagaminide. Mucikonzyanyo, naakabusyigwa kuzwa kulufwu, wakapandulula lubazu ndwajisi mumakanze aa Leza kuli basikwiiya bakwe bobilo aabo bakakatazyidwe kapati zyalufwu lwakwe. Ibbuku lya Luka 24:27 lyaamba boobu: “Kuzwida kuli-Musa akubasinsimi boonse, wakabapandulwida makani aamu-Magwalo oonse aamwaamba lwakwe mwini.”

Amubone kuti Jesu wakasala cibalo cigaminide—caamba kuti “lwakwe mwini” Mesiya—alimwi mumubandi wakwe wakali kuzubulula “Magwalo oonse.” Aboobo, Jesu wakazibikka antoomwe zibalo zyamu Bbaibbele mbuli kuti yakali mpasulula balozi, eelyo eeci cakabagwasya basikwiiya bakwe kumvwisya kasimpe mbokabede. (2 Timoteo 1:13) Akaambo kaceeci, tiibaakabona buyo kaambo pe, pele cakabanjila mumoyo. Cibalo citwaambila kuti: “Eno balyaambauzya bati, Sena myoyo yesu teyali kupya muzyamba zyesu, naali kuza bwaambaula aswebo munzila, aleeliya naali kutupandulwida Magwalo?”—Luka 24:32.

Bakamboni ba Jehova balasoleka kumwiiya Jesu nobali mumulimo nobabelesya nzila eezyi. Mabbuku ngobabelesya nobayiisya bantu nibroshuwa ya, Ncinzi Leza Ncayanda Kulindiswe? alimwi abbuku lya Luzibo Lutola Kubuumi Butamani. Mabbuku aaya alabandika twaambo tunji tukondelezya twamu Bbaibbele mbuli twakuti: “Ino Leza Nguni?,” “Nkaambo nzi Leza Ncalekelede Kupenga?,” “Mbuti Mbomunga Mwacijana Cikombelo Cini-Cini?,” “Aaya Ngamazubaa Mamanino!,” alimwi acakuti “Kuyaka Mukwasyi Uulemeka Leza.” Cibalo acibalo cilijisi magwalo manji.

Mulaangulukide kubabona Bakamboni ba Jehova mucilawo momukkala, ikuti naa mwatacita oobo inga mwabalembela kwiinda mukubelesya makkeyala atondezyedwe kupeeji 2 mumagazini eeyi kutegwa mukonzye kuba aciiyo ca Bbaibbele caaŋanda citabbadalwi kumitwe eeyi yabandaukwa alimwi ayataambwa waawa.

[Cifwanikiso icili apeeji 8]

Kamwaamba twaambo tumvwika kuli basikwiiya banu kwiinda mukubikkila maano kuzibalo zyamu Bbaibbele zigaminide

[Zifwanikiso izili apeeji 7]

Sena mulaumvwisya mupailo wa Jesu ncowaamba?

“Taateesu ooli kujulu, alilemekwe izina lyako . . .”

“abuze Bwami bwako [bwabu Mesiya] . . .”

“alucitwe luyando lwako, ansi ano mbubonya mbuli kujulu”