Skip to content

Skip to table of contents

Ino Lufwu Mulubona Buti?

Ino Lufwu Mulubona Buti?

Ino Lufwu Mulubona Buti?

LUFWU lulatulibilisya buzuba abuzuba, taciko makani kufwumbwa naa tatuciswi-ciswi naa tuvwubide buti. Lufwu lulakonzya kutusikila ciindi cili coonse notusotoka mugwagwa naa notoona abulo. Intenda zicitika mbuli kunyonyoonwa kwakacitwa azyigwebenga mu September 11, 2001 mudolopo lya New York alimwi a Washington, D.C., zituyeezya kaambo kakuti “sinkondo[ma] musyaalizi” ilufwu, lulamusikila muntu uuli woonse kunyina makani aciimo cakwe, aabona zilajaya zyuulu-zyuulu zyabantu muminiti yomwe buyo.—1 Ba-Korinto 15:26.

Nokuba kuti lufwu ncintu cikatazya bantu, kulibonya kuti bamwi balalukkomanina. Kuboneka kuti taaku cintu cimbi cipa kuti bantu babikkile maano kapati kumakani aali mumiteende aayandika akuti bantu bacilangilile kapati cipekupeku kunze lyamakani aajatikizya lufwu, ikapati kuti kwafwa bantu banji muntenda iiyoosya kapati. Kulibonya kuti bantu tabalemi kuswiilila makani aajatikizya lufwu, kufwumbwa naa bantu bafwa akaambo kankondo, zilengwaleza, lupyopyongano naa bulwazi. Eeli penzi likatazya lijatikizya lufwu lilatondezyegwa munzila iikatazya kumvwisya kujatikizya mbobalimvwa bantu eelyo muntu uuzizilwe kapati naa ulaampuwo nafwa.

Mbobalimvwa bantu ciindi nokucitika lufwu kulalibonya caantangalala. Ibantu balazumanana kukondwa amakani aajatikizya lufwu lwabantu bambi. Nokuba boobo, ikuti penzi lyalufwu lijatikizya mbabo, balatyompwa, alimwi mane tabayandi nokuba kuciyeeyela citiibacitikile. Imakani aajatikizya lufwu lwesu mmakani ngotutayandi nokuba kwaayeeyela.

Sena Lufwu Lulamunyonganya?

Ikuyeeya lyoonse ciya kucitika twaakufwa cilacima alimwi cinoocima lyoonse. Ino nkaambo nzi ncocili boobo? Nkaambo kakuti Leza wakatulenga amakanze aakupona kukabe kutamani. Ibbuku lya Mukambausi 3:11 lyaamba kuti: “Wa[ka]bika bulangizi bwabuumi buteeli mumyoyo yabo.” Mbwaanga lufwu talukonzyi kukazyigwa, eeci capa kuti bantu bazumanane kukopana mumoyo. Ikutegwa bazuzikizye kuyeeya kwabo kupenzi eeli libakopanya kapati mumoyo lyakuyandisisya kuzumanana kupona, bantu balengelela twaambo twiindenyi-iindenyi tutayi akomoonga kuzwa kunjiisyo yakuba abuumi butafwi kusikila kukuzyalululwa.

Nokuba boobo, lufwu ncintu cikatazya, ciyoosya alimwi ikuyoowa lufwu ooku kulabajatikizya bantu boonse munyika. Aboobo, tatweelede kulamwa pe notubona kuti ciinga cabantu coonse buyo cilalibilika akaambo kalufwu. Kaambo kamwi nkakuti, lufwu lulatondezya mbocili cabufwubafwuba kuyandisya lubono alimwi akulitukumuna kuli bamwi.

Sena Lufwu Lulamwaandaanya?

Mazuba aansiku bakali kucita kuti, ikuti muntu waciswa bulwazi bujaya naa walicisa kapati, kanjikanji wakali kulekelwa kufwida mubusena bunyezi alimwi mbwayandisya kapati bwamunzi wakwe. Oobo mbocakabede mumazuba aakali kulembwa Bbaibbele alimwi asunu cicibeleka mumasena aamwi. (Matalikilo 49:1, 2, 33) Nokucitika zili boobo, bamukwasyi balaswaangana akubandika, aboobo abalo bana babo balabapa ciindi cakwaambaula. Eeci cigwasya umwi aumwi wamumukwasyi kutalimvwa kuti uli alikke mumause alimwi cilagwasya kuzyiba kuti abamwi mbubalimvwa oobo.

Eeci ciliindenyi kapati mumbazu zimwi zyanyika mwalo mubandi uujatikizya lufwu mowaambwa kuti ulatondwa akuti ncintu citayandiki kwaamba-amba alimwi bana tababikkilizyigwi mukuyeeya kuti nkaambo “taabeeleli pe makani aaya.” Kufwa kwamazubaano kuli mumbazu ziindenyi-indenyi alimwi kanjikanji bantu balafwa nokutakwe muntu uubalanganya. Nokuba kuti banji balombozya kufwida amunzi aawo mpobakonzya kunoolanganyizyigwa kabotu abamukwasyi kuzwa ciindi nobaciswa kusikila ciindi nobafwa, cicitika bunji bwaziindi ncakuti banji bafwida mucibbadela kabatako bayandwa babo alimwi balo kabali mumacise, kumwi kababikkidwe kumincini yamazubaano iikatazyide kuteelela kabotu. Kulubazu lumwi, tuulunzuma twabantu tulafwa munzila zimwi—mbuli munkondo yacijaye-jaye, nzala, bulwazi bwasikalileke (AIDS), nkondo yamucisi mweena naa akaambo kabucete bwiindilide.

Ikaambo Kayandika Kubikkila Maano

Ibbaibbele talikasyi pe kuyeeya lufwu. Aboobo ibbuku lya Mukambausi 7:2 litwaambila kuti: “Kuya kuŋanda yadilwe nkubotu kwiinda kuya kuŋanda yakusekelela, nkaambo kufwa ngemamanino aabantu boonse.” Iciindi lufwu nolucitika tulakonzya kuleka kuyeeya zyeezyo nzyotucita lyoonse akutalika kuyeeya buumi mbobuli bufwiifwi. Eeci cilakonzya kutugwasya kupona buumi bulaampindu ikutali kwiile kupona kakunyina ancotuyeeya kucita cigwasya.

Ino lufwu mulubona buti? Sena kuli nimwaalibuzya-buzya kale kujatikizya mbuli mbomulimvwa, nzyomusyoma, bulangizi mbomujisi alimwi akuyoowa kujatikizya mamanino aabuumi bwanu?

Mbubwenya mbuli buumi alwalo lufwu ncintu ciyumu kumuntu uulya maila kucipandulula alimwi akucimvwisya kabotu bwini mbocibede. Alikke uukonzya kwaapandulula kabotu makani aaya Mmulengi wesu. Kulinguwe “mokabede kasensa kabuumi” alimwi “nguutuyokola kulufu.” (Intembauzyo 36:9; 68:20) Nokuba kuti inga calibonya kuba cintu cilamya, ikulanga-langa zintu zidumide kapati nzyobasyoma bantu kujatikizya lufwu kwiinda mukubelesya Jwi lya Leza, ciya kutuumbulizya alimwi akutukatalusya. Liyakuyubununa kuti lufwu taali ngamamanino aazintu zyoonse.

[Majwi aakwelelezya sikubala aali apeeji 4]

Akaambo kakuti tulizyi kuti tulakonzya kufwa kufwumbwa ciindi, eeci cilatugwasya kupona munzila iili kabotu