Skip to content

Skip to table of contents

Mapenzi Ngobajisi Bantu Alaafwaafwi Kumana!

Mapenzi Ngobajisi Bantu Alaafwaafwi Kumana!

Mapenzi Ngobajisi Bantu Alaafwaafwi Kumana!

“LUGWASYO lupegwa kwiinda mumilimo yabantu kunyina nolukonzya kuzwidilila ikuti kalutali mucibeela cabubambe bwamulimo uubikkilizya zintu zyoonse alimwi akuti kalutagwasyilizyigwi atwaambo twacisi, ooto twalo tujisi makanze aakumanizya zintu zini-zini zileta mazwanga. Izintu zyali kucitika lyoonse zyatondezya kuti lugwasyo lupegwa abantu lulikke talukonzyi kwaamanizya mapenzi aayo kanjikanji aaletwa akaambo kamapolitikisi.”—The State of the World’s Refugees 2000.

Nokuba kuti bantu basoleka kapati kubagwasyilizya, mapenzi ngobajisi bantu ayaabwiindilila buya. Ino mbulangizi nzi buliko bukonzya kwaamanina limwi mapenzi aatwaambo twacisi? Mubwini, bulangizi oobo mbusyoonto kapati. Pele, ino nkuukuli kumbi nkotukonzya kulangila? Kucibalo cikondelezya kapati kumatalikilo aalugwalo lwakwe ku Banakristo baku Efeso, imwaapostolo Paulo wakapandulula mbuli Leza mbwayoomanizya mapenzi oonse ngobajisi bantu. Mane wakatondezya buya mbunga Leza njayoobelesya kuzwidilizya makanze aaya—imbunga eeyo iyoolanganya cakaletelezya mapenzi oonse aatupenzya swebo sunu. Ino mbuti kuti twaalanga-langa majwi aa Paulo? Cibalo cijanika kubbuku lya Ba-Efeso 1:3-10.

‘Kubikka Antoomwe Zintu Zyoonse Muli Kristo’

Imakanze aa Leza kweelanaa mbwaamba mwaapostolo, ngakuleta ceeco ncaakaamba kuti “[bweendelezi, NW] [naa kweendelezya zintu] casika buyo ciindi ceelede.” Ino eeci caamba nzi? Caamba kuti Leza ulibikkide ciindi nayootola ntaamu yeelede kutegwa “zintu zyamujulu niziba zintu zyaansi, [zi]bikwe antoomwe muli-Kristo.” (Ba-Efeso 1:10) Inzya, Leza wakatalika kucita bubambe kutegwa aswaanganye zintu zyoonse zyamujulu alimwi azyaansi mubweendelezi bwakwe bugaminide. Cikondelezya ncakuti, kujatikizya kaambo kabelesyedwe aawa kakuti ‘kuswaanganya antoomwe alimwi,’ sikwiiya Bbaibbele J. H. Thayer waamba kuti: “Kuswaanganya antoomwe alimwi kulinguwe . . . zintu zyoonse zyuumi alimwi abantu (aabo kusikila lino baandaanizyidwe acibi) mubukkale bomwe bwakuyanzana muli Kristo.”

Eeci citondezya mbociyandika kuli Leza kucita boobo kweelanaa mbuli kwaandaana mbokwakatalika kumatalikilo. Kumatalikilo kwini aabukkale bwabantu, bazyali besu bakusaanguna Adamu alimwi a Eva, bakatobela Saatani Diabolosi mukuzangila Leza. Bakali kuyanda lwaanguluko oolo lwakali kuyoobapa nguzu zyakulisalila lwabo beni cibotu alimwi acibi. (Matalikilo 3:1-5) Kweelanaa bululami bwa Leza, bakatandwa mumukwasyi wa Leza alimwi luyanzano lwabo anguwe lwakamana. Bakanjizya bantu mukutalondoka antoomwe azintu zibyaabi zyoonse ziboola akaambo kakutalondoka eezyo zili mukutupenzya sunu.—Ba-Roma 5:12.

Bubi Bwalekelwa Kwaciindi Cili Mbocibede

Bamwi balakonzya kubuzya kuti: ‘Ino nkaambo nzi Leza ncaakabalekela kucita boobo?’ ‘Ino nkaambo nzi ncaatakabelesya buyo nguzu zyakwe ziteeli alimwi akucita kuyanda kwakwe, sena eeco cakali kuyoopa kuti kutabi macise alimwi amapenzi oonse ngotujisi sunu?’ Inga calibonya mbuli kuti cili buyo kabotu ikuyeeya munzila eeyo. Pele, ino ncinzi ncokwakali kuyoozuzikizya ikubelesya nguzu zinji munzila iili boobo? Sena mulamulombozya naa mulamuyanda muntu uunga mbwaakazyigwa buyo mpoonya nkubanyonyoona boonse basikukazya akaambo kakuti ulijisi nguzu zyakucita boobo? Peepe.

Bazangi aabo kunyina nobakanyonganya inguzu zya Leza ziteeli. Icini ncobakanyonganya bakakazya kweelela kwakwe kwakuba mweendelezi alimwi anguzu zyabweendelezi bwakwe. Ikutegwa twaambo twakabusyigwa tubambwe mane kukabe kutamani, Jehova wazumizya zilenge zyakwe kulyeendelezya kakunyina busolozi bwakwe bugaminide kwaciindi cili mbocibede. (Mukambausi 3:1; Luka 21:24) Caakumana ciindi eeco, Jehova uyoobweza ntaamu akutalika kweendelezya nyika yoonse mbubonya mbocakabede kaindi. Kuciindi eeco, cinooli calibonya antangalala kuti inzila Leza mbweendelezya, nenzila ilikke iipa kubaa luumuno lutamani, lukkomano alimwi akuzwidilila kwabantu bamunyika. Mpoonya bantu boonse badyaaminina munyika bayoogwisyilwa limwi.—Intembauzyo 72:12-14; Daniele 2:44.

“Katanalenga Nyika”

Jehova wakalikanzide kucita zintu zyoonse eezi kaindi. Paulo waamba kuti “katanalenga nyika.(Baefeso 1:4, Ci) Eeco tacili ciindi katanalenga nyika antela Adamu alimwi a Eva kabatanalengwa. Inyika eeyo yakali ‘mbotu loko,’ alimwi buzangi tiibwakaina kucitika pe. (Matalikilo 1:31) Ino njiili “nyika” mwaapostolo Paulo njaakali kwaamba aciindi eeco? Yakali nyika yabana ba Adamu alimwi a Eva—inyika yabantu basizibi, batalondokede aabo bakajisi bulangizi bwakufwutulwa. Kakutanazyalwa mwana naba omwe, Jehova wakalizyi kale mbwaakali kuyooyendelezya zintu kutegwa aangulule bana ba Adamu aabo bakonzya kunununwa.—Ba-Roma 8:20.

Masimpe, ooku takuli kwaamba kuti Mweendelezi mupati wakoonse-koonse weelede kweendelezya zintu mbubonya mbuli mbobacita bantunsi. Mbokunga balizyi kuti kuli ntenda zikonzya kucitika aciindi citayeeyelwi, bantunsi balalibambila nzila zisiyene-siyene mbobakonzya kweendelezya zintu. Pele, Leza singuzuzyoonse ubikka buyo makanze aakwe alimwi akwaazuzikizya. Nokuba boobo, Paulo ulapandulula mbuli Jehova mbwaakasala kukosola makani kutegwa alete kukatalukwa kuyoobako kukabe kutamani kubantu. Ino zyakali ntaamu nzi eezyo?

Ino Nguni Uyooleta Kukatalukwa?

Paulo upandulula kuti basikwiiya ba Kristo bananike balijisi mulimo uulibedelede wakumanizya mapenzi aakaletwa acibi ca Adamu. Paulo waamba kuti Jehova ‘wakatusala mulinguwe Kristo’ kuti tukeendelezye a Jesu mu Bwami bwakwe kujulu. Paulo wayaambele kupandulula kaambo aaka kaamba kuti, Jehova “wakatukanzila kuti tube bana bakwe mwini kujanza lya-Jesu Kristo.” (Ba-Efeso 1:4, 5) Masimpe, Jehova tanaakabasala naa kubasalila limwi kakucili ciindi umwi aumwi wabo pe. Pele, wakasalila limwi nkamu yabantu basyomeka alimwi balyaabide aabo ibakali kuyooba antoomwe a Kristo mukumanizya mapenzi aayo Saatani Diabolosi, Adamu alimwi a Eva ngobakaleta kubantu.—Luke 12:32; Ba-Hebrayo 2:14-18.

Elo alagambya kaka makani aaya! Kumatalikilo naakali kuzumbauzya bulelo bwa Leza, Saatani munzila imwi wakali kwaamba kuti bantu mbaakalenga Leza bakajisi tumpenda—akuti naa bapenzyegwa kwaciindi cili mbocibede naa koongelezyegwa kucita cilubide, boonse bakali kukonzya kuzangila bweendelezi bwa Leza. (Jobu 1:7-12; 2:2-5) Kwiinda mucitondezyo icikondelezya kapati “[ca]bulemu bwaluzyalo lwakwe,” Jehova Leza mukuya kwaciindi wakatondezya lusyomo muzilenge zyakwe zyaanyika kwiinda mukubweza bamwi bana ba Adamu basizibi kuti babe bana bakwe bakumuuya. Aabo ibali mukabunga aaka bayoobwezyegwa kutegwa bakabelekele kujulu. Ino mmulimo nzi ngobayoocita?—Ba-Efeso 1:3-6; Johane 14:2, 3; 1 Ba-Tesalonika 4:15-17; 1 Petro 1:3, 4.

Aaba bana ba Leza bakulela, mwaapostolo Paulo waamba kuti, balaba ‘baswaana antoomwe a Kristo’ mu Bwami bwakwe bwakujulu. (Ba-Roma 8:14-17) Mbobali bami alimwi abapaizi, bayootola lubazu mukumanizya macise alimwi amapenzi aayo bantu ngobajisi sunu. (Ciyubunuzyo 5:10) Masimpe, “kusikila sunu zilenge zyoonse zilatongela akumyongwa antoomwe.” Pele ikapati aaba bana ba Leza basalidwe, ino-ino bayoomutobela Jesu Kristo mukucita mulimo. Alimwi bantu boonse bamvwa ‘bayoolubulwa kubuzike bwabubozi, bube abulubulo bulemu bwabana ba-Leza’ mbubonya mbocakabede kumatalikilo.—Ba-Roma 8:18-22.

‘Bajene Lunununo’

Eezi zyoonse zyakonzyeka kwiinda munzila yaluzyalo lwa Leza oolo lupati alimwi lukondelezya kubantu bamunyika eeyi bakonzya kufwutulwa—aboobo eeco ncipaizyo cacinunuzyo ca Jesu Kristo. Paulo wakalemba kuti: “Mulinguwe [Jesu Kristo] mumonya mutujene lunununo nkaambo kabulowa bwakwe, lulekelelo lwamilandu yesu, mbubonya mbuli buvubi bwaluzyalo lwakwe.”Ba-Efeso 1:7.

Jesu Kristo nguujisi mulimo mupati mukuzuzikizyigwa kwamakanze aa Leza. (Ba-Hebrayo 2:10) Cipaizyo cakwe cacinunuzyo cakajula nzila kutegwa Jehova abweze bamwi babana ba Adamu kuti bakabe bacibeela camukwasyi wakwe wakujulu alimwi akwaangulula bantu kuzintu ziboola akaambo kacibi ca Adamu. Wakacita oobo kakunyina kuubya-ubya lusyomo mumilawo alimwi amunjiisyo Zyakwe. (Matayo 20:28; 1 Timoteo 2:6) Jehova wacita zintu munzila iisumpula bululami bwakwe bulondokede.—Ba-Roma 3:22-26.

“Makani Aasisidwe” aa Leza

Kwazyuulu-zyuulu zyamyaka, Leza kunyina naakayubununa bwini-bwini mbuli mbwaakali kuyoozuzikizya makanze aakwe aajatikizya nyika. Mumwaanda wamyaka wakusaanguna C.E., ‘wakayubunwida Banakristo kuti bazyibe makani aasisidwe aabukanze bwamoyo wakwe.’ (Ba-Efeso 1:9) Paulo alimwi a Banakristo bananikenyina bakaluuzyi kabotu-kabotu mulimo mupati ngwaakapegwa Jesu Kristo mukuzuzikizyigwa kwamakanze aa Leza. Alimwi bakatalika kuuteelelesya mulimo wabo uulibedelede kabali basikulelanyinaa Kristo mu Bwami bwakwe bwakujulu. (Ba-Efeso 3:5, 6, 8-11) Inzya, imfwulumende ya Bwami bweendelezyegwaa Jesu Kristo alimwi abasikulelanyina nembunga njayoobelesya Leza kuleta luumuno lutamani ikutali buyo kujulu pe, pele alimwi aanyika. (Matayo 6:9, 10) Kwiinda mumbunga eeyi, Jehova uyoopilusya nyika eeyi muciimo ncaakakanzide kuti ibe kumatalikilo.—Isaya 45:18; 65:21-23; Incito 3:21.

Iciindi ncabikkide cakuyootola ntaamu yakumanizya kudyaaminina koonse alimwi akutalulama kuli munyika cilaafwaafwi. Pele mubwini, Jehova wakatalika mulimo wakuleta zintu munzila mbozyakabede kaindi lya Pentekoste mu 33 C.E. Munzila nzi? Kwiinda mukutalika kuyobolola “zintu zyamujulu,” aabo ibayoolela antoomwe a Kristo kujulu. Aaba bakali kubikkilizya Banakristo baku Efeso. (Ba-Efeso 2:4-7) Lino-lino muciindi cesu, Jehova wali kuyobolola “zintu zyaansi.” (Ba-Efeso 1:10) Kwiinda mumulimo wakukambauka nyika yoonse mbwiizulwa, uli mukuzibya kumasi oonse imakani mabotu aajatikizya mfwulumende ya Bwami bwakwe bweendelezyegwaa Jesu Kristo. Noliba lino, aabo ibabikkila maano bali mukuyobololwa mubusena bukwabilidwe munzila yakumuuya alimwi akuponesyegwa munzila yakumuuya. (Johane 10:16) Lino-lino munyika yaparadaiso iisalazidwe, bayooba alwaanguluko lwini-lwini kuzwa kukutalulama koonse alimwi akupenga.—2 Petro 3:13; Ciyubunuzyo 11:18.

“Intaamu zinjaanji zibotu zyakusumpula bukkale” zyacitwa kwiinda mukusola-sola kwabantu kugwasya bantu badyaaminidwe. (The State of the World’s Children 2000) Nokuba boobo, intaamu mbotu kapati njiyeeyo iilaafwaafwi kucitwa a Kristo Jesu antoomwe abasikulelanyina mumfwulumende ya Bwami bwakujulu. Bayoozyimanizya zintu zyoonse zileta mazwanga alimwi azintu zimwi zitupenzya. Bayoomanizya mapenzi oonse aajisi bantu.—Ciyubunuzyo 21:1-4.

[Zifwanikiso izili apeeji 4]

Imilimo yabantu tiiyamanizya mapenzi aajisi bantu pe

[Zifwanikiso izili apeeji 6]

Cipaizyo cacinunuzyo ca Kristo cakaleta kukatalukwa kubantu kuzwa kucibi ca Adamu

[Cifwanikiso icili apeeji 7]

Cilakonzyeka sunu kujana lukwabililo munzila yakumuuya alimwi akuponesyegwa kumuuya

[Zifwanikiso izili apeeji 7]

Lino-lino kwiinda mu Bwami bwabu Mesiya, mapenzi ayakumanina limwi