Skip to content

Skip to table of contents

Ibanakristo Basyomeka Bazumanana Kweenda Mubwini

Ibanakristo Basyomeka Bazumanana Kweenda Mubwini

Ibanakristo Basyomeka Bazumanana Kweenda Mubwini

“Taakwe kubotelwa kumbi nkunjisi kupati kwiinda oku kwakumvwa kuti bana bangu baleenda mulusinizyo.”—3 JOHANE 4.

1. Ino “lusinizyo lwa-Makani Mabotu” ncinzi ncolwaamba?

JEHOVA uzumina buyo baabo bamukomba “mumuuya amubwini.” (Johane 4:24) Balabulemeka bwini, balazizumina njiisyo zyoonse zya Bunakristo ziyeeme a Jwi lya Leza. “Lusinizyo lwa-Makani Mabotu” lulaamba kapati kujatikizya Jesu Kristo alimwi akusalazyigwa kwabweendelezi bwa Jehova kwiinda mu Bwami. (Ba-Galatiya 2:14) Leza ulazuminizya “kucita-cita kwalweeno” kuti kube kuli baabo ibayanda bubeji, pele lufwutuko luyeeme akusyoma mumakani mabotu alimwi akweenda mubwini.—2 Ba-Tesalonika 2:9-12; Ba-Efeso 1:13, 14.

2. Ino ncinzi ikapati mwaapostolo Johane ncaakalumba, alimwi ino bakaliswaangenyi buti a Gayo?

2 Ibaambilizyi ba Bwami ‘mbasimilimoma mubwini.’ Mbubwenya mbuli mwaapostolo Johane alimwi amweenzinyina Gayo, bakaima cakutazungaana mubwini alimwi akweenda muli mbubo. Kayeeya kujatikizya Gayo, Johane wakalemba kuti: “Taakwe kubotelwa kumbi nkunjisi kupati kwiinda oku kwakumvwa kuti bana bangu baleenda mulusinizyo.” (3 Johane 3-8) Nokuba kuti mudaala ooyu Johane kunyina naakamuyiisya bwini Gayo, ikucembaala kwamwaapostolo, ikusima munzila yakumuuya alimwi aluyando lwakwe ndwaakajisi iluli mbuli lwawisi, eezi zyoonse zyakamupa kuti ayelele ikwaamba Gayo iwakacili kuciboneka bwana kuti mmwanaa Johane wakumuuya.

Ibwini Alimwi Abukombi bwa Bunakristo

3. Ino miswaangano yakali kucitwa a Banakristo bakusaanguna yakajisi mulimo alimwi alugwasyo nzi?

3 Ikutegwa bayiye bwini, Banakristo bakusaanguna kanjikanji bakali kuswaanganina mumaanda aabantu. (Ba-Roma 16:3-5) Akaambo kaboobo, bakakulwaizyanya alimwi akubusyanya-busyanya umwi amweenzinyina muluyando alimwi amukucita milimo mibotu. (Ba-Hebrayo 10:24, 25) Ikujatikizya baabo bategwa Mbanakristo ibakazooboola kumbele, Tertullian (c.155–​kaumanide kale mwaka wa 220 C.E.) wakalemba kuti: “Tulaswaangana kutegwa tubale mabbuku aa Leza . . . kwiinda mukubelesya majwi aayo, tulasanina lusyomo lwesu, bulangizi bwesu bulayungizyika alimwi alusyomo lwesu lulayuma.”—Apology, cibalo 39.

4. Ino kwiimba kujisi mulimo nzi mumiswaangano ya Banakristo?

4 Kulibonya kuti ikwiimba akwalo cakali cibeela camiswaangano ya Banakristo bakusaanguna. (Ba-Efeso 5:19; Ba-Kolose 3:16) Haabupampu wazina lya Henry Chadwick wakalemba kujatikizya sikukazya umwi wazina lya Celsus, walo iwakapona mumwaanda wamyaka wabili, wakajana kuti nyimbo nzyobakali kwiimba aabo ibakali kutegwa Mbanakristo “zyakali zibotu kapati cakunga kubotelezya kwazyo kwakamukopa kapati mumizeezo.” Chadwick ulayungizya kuti: “Clement waku Alexandria ngomulembi Munakristo mutaanzi wakaamba nyimbo zyeelede kubelesyegwa a Banakristo. Wakalailila kuti, tazyeelede kuba zeezyo zibikkilizya kuzyana kutalomenyi kwalo kuletela muzeezo wakoonana pe.” (The Early Church, mapeeji 274-5) Mbubwenya buyo mbuli mbokuboneka kuti Banakristo bakusaanguna bakali kwiimba nyimbo nobakali kuswaangana, abalo Bakamboni ba Jehova kanjikanji balaimba nyimbo zizwa mu Bbaibbele zilijisi amajwi mabotu kapati aakutembaula Leza alimwi a Bwami bwakwe.

5. (a) Ino mbuti busolozi bwakumuuya mbobwakapegwa mumbungano zya Banakristo bakusaanguna? (b) Ino mbuti Banakristo bakasimpe mbobakabelesya majwi aa Jesu aalembedwe kubbuku lya Matayo 23:8, 9?

5 Mumbungano zya Banakristo bakusaanguna, balangizi bakali kuyiisya bwini alimwi abakutausi bakali kubagwasya basyominyina mumbazu zinji. (Ba-Filipi 1:1) Kabunga keendelezya ikakali kusyoma mu Jwi lya Leza alimwi amuuya uusalala nkakakali kusololela munzila yakumuuya. (Incito 15:6, 23-31) Imazina aamubukombi kwiina naakali kubelesyegwa nkaambo Jesu wakalilailide basikwiiya bakwe kuti: “Mutaambwi Mwami pe, nkaambo nguumwi mufundisi wanu, nkabela inywe nyoonse muli babunyina. Alimwi, mutaambi muntu waansi kuti, Taata, nkaambo Usowanu ngumwi, uli kujulu.” (Matayo 23:8, 9) Mumbazu eezyi alimwi azimbi buyo, kuli kukozyanya kuliko akati ka Banakristo bakusaanguna alimwi a Bakamboni ba Jehova.

Bakapenzyegwa Akaambo Kakukambauka Bwini

6, 7. Nokuba kuti baambilizya mulumbe waluumuno, ino mbuti Banakristo mbobakali kulanganyizyigwa?

6 Nokuba kuti bakali kukambauka mulumbe wa Bwami waluumuno, Banakristo bakusaanguna bakali kupenzyegwa mbubweya mbuli Jesu mbwaakapenzyegwa. (Johane 15:20; 17:14) Sikwiiya makani aansiku wazina lya John L. Von Mosheim wakabaamba boobu Banakristo bakusaanguna, “nkakamu kabantu katalibilisyi pe, ikatajisi mizeezo yakunyonganya bweende bwazintu bwacisi.” Dr. Mosheim wakaamba kuti, “[icakapa kuti] bana Roma babasule Banakristo, mbubambe bwabukombi bwabo, nkaambo tiibwakali kukozyanya azilengwa zyabukombi zisetekene zyabantu bambi.” Wakayungizya kuti: “Tiibakalijisi zipaizyo, tempele, zikozyanyo, ibapaizi naa bubambe bujatikizya zyabupaizi; aboobo eeci cakali kukonzya kubapa kusampaulwa abantu banji ibatakajisi luzibo, balo ibakali kubavwiya akwaamba kuti kunyina cikombelo cakeelede kubula zilengwa eezyi zisetekene. Aboobo bakali kubonwa mbuli kuti mbantu batasyomi kuti Leza nkwali; alimwi kweelana amilawo yabana Roma, aabo ibakali kutegwa tabasyomi kuti Leza nkwali, bakali kwaambwa kuti mbantu balibilisya kapati muciinga.”

7 Ibapaizi, basikuzekaula alimwi abamwi buyo bayandisya kukomba mituni bakali kukulwaizya kulwana Banakristo ibatakali kubelesya mituni. (Incito 19:23-40; 1 Ba-Korinto 10:14) Tertullian wakalemba kuti: “Bakali kusyoma kuti Banakristo mbabakali kuleta manyongwe woonse Mucisi alimwi amapenzi woonse akali kusikila bantu. Ikuti naa meenda avwula kapati cakuti ayelana abulambo bwamunzi, antela kuti mulonga wa Nile tiiwapaya kusika mumyuunda yabo, ikuti naa mvwula tiiyawa, naa kuzuzuma kwanyika kwacitika antela kuba nzala naa mapenzi, bakali kwaamba buyo kaambo komwe kakuti: Amubawaale Banakristo kuli basyuumbwa.” Kufwumbwa cintu cakali kukonzya kubacitikila, Banakristo bakasimpe ‘bakakaka kuvwelana amituni.’—1 Johane 5:21.

Ibwini Alimwi a Zilengwa zya Bukombi

8. Ino nkaambo nzi Kkilisimasi ncoiteelede kusekelelwa abaabo beenda mubwini?

8 Aabo beenda mubwini balazitantamuka zilengwa izitali zyamu Magwalo nkaambo kakuti ‘mumuni taukonzyi kuvwelana amudima.’ (2 Ba-Korinto 6:14-18) Mucikozyanyo, tabasekeleli Kkilisimasi iicitwa mu 25 December pe. Ibbuku litegwa The World Book Encyclopedia lilazuminizya kuti, “Kunyina uuzyi deeti iini Kristo naakazyalwa.” Ibbuku litegwa The Encyclopedia Americana (Lyakalembwa mu 1956) lyaamba kuti: “Ipobwe lyaba Roma litegwa Saturnalia ilisekelelwa akati kamwezi wa December ndelyakaba cikozyanisyo cabunji bwazilengwa zyakusekelela Kkilisimasi.” Ibbuku litegwa lyakalembwa a Cyclopædia M’Clintock and Strong lyakaamba kuti: “Ikusekelela Kkilisimasi kunyina nokwakalaililwa a Leza pe, nokuba kwaambwa mu Cizuminano Cipya.” Alimwi ibbuku litegwa Daily Life in the Time of Jesus lyakaamba kuti: “Ciindi camainza, imatanga aazivwubwa akali kujalilwa muzimpati lyoonse; eelyo kwiinda mukaambo aaka, cilalibonya kuti ibuzuba bwacilengwa ca Kkilisimasi cicitwa mainza tabukonzyi kuba mbobuzuba bwini pe, nkaambo Makani Mabotu aamba kuti ibeembezi bakali musokwe.”—Luka 2:8-11.

9. Ino nkaambo nzi babelesi ba Jehova bansiku alimwi abamazubaano ncobatasekekeli Isita?

9 Isita yaambwa kuti nkwiibaluka kubuka kwa Kristo, pele bwini butondezya kuti cilengwa eeci cakazwida kubukombi bwakubeja. Ibbuku litegwa The Westminster Dictionary of the Bible lyaamba kuti, Isita “kumatalikilo lyakali pobwe lyakali kucitwa ciindi cacilimo ilyakulemeka Teutonic leza mukaintu wamumuni alimwi aciindi cacilimo eeco ciitwa kuti Eastre [naa kuti Eostre] ku Anglo-Saxon.” Kunze lyaboobo, Encyclopædia Britannica (11th Edition) lyaamba kuti: “Kwiina Cizuminano Cipya mpocitondezya zyakusekekela pobwe lya Isita pe.” Isita kunyina noyakali kusekelelwa a Banakristo bakusaanguna, eelyo taisekelelwi abantu ba Jehova mazubaano pe.

10. Ino ncilengwa nzi Jesu ncaakatalisya, alimwi ino mbaani bacicitobela kabotu-kabotu?

10 Jesu kunyina naakalalilila batobeli bakwe kuti kabaibaluka buzuba bwakuzyalwa naa bwakubuka kwakwe pe, pele wakatalisya Ciibalusyo calufwu lwakwe lwacipaizyo. (Ba-Roma 5:8) Masimpe buya, eeci ncecilengwa ncaakaambila basikwiiya bakwe kuti kabacicita. (Luka 22:19, 20) Alimwi ciitwa kuti Mulalilo wa Mwami, icilengwa eeci cicisekelelwa a Bakamboni ba Jehova.—1 Ba-Korinto 11:20-26.

Ibwini Bwakaambilizyigwa Munyika Yoonse

11, 12. Ino mbuti aabo beenda mubwini mbobagwasyilizya mulimo wabo wakukambauka lyoonse?

11 Aabo ibabuzyi bwini bacibona kuti ncoolwe cipati ikwaaba ciindi cabo, nguzu alimwi azibelelsyo zimwi mumulimo wakukambauka makani mabotu. (Marko 13:10) Imulimo wakukambauka wa Banakristo bakusaanguna wakali kugwasyilizyigwa akusanga cakulisungula buya. (2 Ba-Korinto 8:12; 9:7) Mubbuku lyakwe Tertullian litegwa Apology, cibalo 39 wakalemba kuti: “Nokuba kuti kwakali kubikkwa kabbokesi kakubikkila mali, tiikakali kakubikkila mali kutegwa muntu azumizyigwe kunjila amulyango pe, mbuli kuti cikombelo cakali kucita makwebo. Amwezi muntu wakali kuleta mali masyoonto buyo, antela kufwumbwa ciindi naayanda, ikuti wayanda alimwi ikuti naa kakonzya nkaambo kunyina uusungilizyigwa buya pe; ncipo cakulisungula buya.”

12 Imulimo wa Bakamboni ba Jehova wakukambauka Bwami uuli mukucitwa munyika yoonse, awalo ulagwasyilizyigwa akusanga kwakulisungula buya. Kunze lya Bakamboni, ibantu batondezya luyandisyo ibalumba abalo bacibona kuti ncoolwe ikutola lubazu mukugwasilizya mulimo ooyu kwiinda mukusanga mali aabo. Aaka kaambo akalo kalatondezya kukozyanya kuliko akati ka Banakristo bakusaanguna alimwi a Bakamboni ba Jehova.

Ibwini Alimwi Akulilemeka Kwaumwi Aumwi

13. Ikujatikizya kulilemeka kwabo, ino ndulayo nzi lwa Petro ndubatobela a Bakamboni ba Jehova?

13 Ciindi Banakristo bakusaanguna nibakali kweenda mubwini, bakaluswiilila lulayo lwamwaapostolo Petro lwakuti: “Amujatisye kweenda kwanu kubotu akati kabamasi, kuti nobamusendaula sunu kuti muli babi, bakamulemye Leza kubuzuba bwakulingula nkaambo kakulangilila milimo yanu mibotu.” (1 Petro 2:12) Bakamboni ba Jehova balaabikkila maano kapati majwi aaya.

14. Ino Banakristo bakubona buti kulikondelezya kubikkilizya azintu zyakutalilemeka?

14 Nociba ciindi basiluleyo nobakali kubalwana, aabo ibakali kwiitwa kuti Mbanakristo tiibakaizumina micito yakutalilemeka pe. Haabupampu mumakani aansiku aajatikizya zyabukombi wazina lya W. D. Killen wakalemba kuti: “Mumwaanda wamyaka wabili alimwi awatatu, iŋanda yakucitila zisobano mudolopo pati bwakali busena bantu banji mbobakali kuyandisya; nokuba kuti ibunji bwabantu ibakali kucita zisobano bakali bantu batalilemeki kabotu, izisobano zyabo nzyobakali kucita lyoonse zyakali kuzuzikizya kulombozya kwabantu ibakali kupona ciindi eeco. . . . Banakristo bakasimpe boonse ibusena oobu bakali kububona kusesemya kapati. . . . Bakaitantamuka micito iisesemya alimwi akukomba baleza babantu batakwe luzibo kujatikizya cikombelo balo basampaula lusyomo lwabukombi bwabo.” (The Ancient Church mapeeji 318-19) Batobeli ba Jesu bakasimpe mazubaano abalo balakweeleba kulikondelezya kujisi zintu zimwi zisesemya alimwi izijazya nsoni.—Ba-Efeso 5:3-5.

Ibwini Alimwi a ‘Mami Aacisi’

15, 16. Ino mbaani bategwa “maami aacisi,” alimwi ino mbuti mbobali kubabona aabo ibeenda mubwini?

15 Nokuba kuti Banakristo bakusaanguna bakali kulilemeka kabotu kapati, ibunji bwabeendelezi bana Roma tiibakali kubalanga kabotu pe. Sikwiiiya zyamakani aansiku E. G. Hardy wakaamba boobu kujatikizya mbuli beendelezi mbobakali kubabona ikuti bakali mbuli “bantu bajisi busungu butagwasyi pe.” Imagwalo ngobakali kulembelana akati ka Mweendelezi Pliny Musyoonto waku Bituniya alimwi a Trajan atondezya kuti bunji bwabaleli tiibakabuzyi buumi bwini bwa Bunakristo pe. Ino buti Banakristo mbobacibona Cisi?

16 Mbubwenya bwakali batobeli ba Jesu, Bakamboni ba Jehova balalibombya kubweendelezi bwa “maami aacisi.” (Ba-Roma 13:1-7) Ikuti kakuli kwiindana akati kazintu nzibayanda bantu alimwi anzyayanda Leza, balo batobela buyo majwi aakuti: “Tuleelede kumvwa Leza kwiinda bantu.” (Incito 5:29) Ibbuku lyakuti After Jesus—The Triumph of Christianity lyaamba kuti: “Nokuba kuti Banakristo tiibakali kutola lubazu mukukomba beendelezi, tiibakali kukulwaizya kuzanga pe alimwi ibukombi bwabo nokuba kuti bwakaliindene alimwi ziindi zimwi bwakali kubanyemya bantu ibatasyomi muli Leza, kwiina nobakali kulangilwa kubukila cisi pe.”

17. (a) Ino Banakristo bakusaanguna bakali kugwasyilizya mfwulumende nzi? (b) Ino mbuti batobeli ba Kristo bakasimpe mbobakabelesya majwi aali kubbuku lya Isaya 2:4 mubuumi bwabo?

17 Banakristo bakusaanguna bakali kugwasyilizya Bwami bwa Leza, mbubwenya ibwakali basikale ba Abrahamu, Izaka alimwi a Jakobo balo bakajisi lusyomo ‘mumunzi wakayakwa a Leza.’ (Ba-Hebrayo 11:8-10) Mbubwenya mbuli bwakali Simalelo wabo, basikwiiya ba Jesu ‘tiibakali banyika’ pe. (Johane 17:14-16) Nokuba kuti bantu bali mukucita nkondo, balo bazumanana kuba muluumuno kwiinda ‘mukufwula mapanga aabo kuti abe maamba aakulimya.’ (Isaya 2:4) Naakabona kweelana kuliko, sikuyiisya makani aansiku aajatikizya cikombelo wazina lya Geofrey F. Nuttall wakaamba kuti: “Mbobakali kwiibona nkondo Banakristo bakusaanguna bweelene buyo ambuli mbobaibona nkondo ibantu baliita kuti Bakamboni ba Jehova nokuba kuti cilatukatazya kuzuminizya makani aaya.”

18. Ino nkaambo nzi mfwulumende ncoiteelede kubayoowa Bakamboni ba Jehova?

18 Mbobakali bantu batatoli lubazu mutwaambo twacisi alimwi ibalibombya ‘kumaami aacisi,’ Banakristo bakusaanguna tiibakali kulangilwa kubukila nkamu zyamapolitikisi zyakali kweendelezya, abalo Bakamboni ba Jehova mbubabede oobo. Imulembi wamakani waku North America wakalemba kuti: “Ccita muntu sigama naa uutajisi lusyomo nguukonzya ikusyoma kuti Bakamboni ba Jehova mbantu bakonzya kuleta penzi kunkamu yamapolitikisi iilela. Tabali bantu balangilwa kubukila baleli alimwi nkamu yacikombelo cabo yoonse ilaluyandisya luumuno.” Ibeendelezi babazyi kabotu balizyi kuti taakwe ncobeelede kuyoowa kuli Bakamboni ba Jehova pe.

19. Ikujatikizya makani aamitelo, ino ncinzi cikonzya kwaambwa kujatikizya Banakristo bakusaanguna alimwi a Bakamboni ba Jehova?

19 Inzila imwi Banakristo bakusaanguna mbobakali kutondezya bulemu ‘kubeendelezi’ kwakali kwiinda mukupa mitelo yabo yoonse. Naakali kulembela Mweendelezi waku Roma Antoninus Pius (138-161 C.E.), Justin Martyr wakaamba kuti Banakristo bakapa mitelo “cakulisungula kwiinda bantu bamwi boonse.” (First Apology, cibalo 17) Alimwi Tertullian wakaambila baleli bana Roma kuti basimitelo babo “bakabalumba kapati Banakristo” akaambo kakubbadala mitelo nkobakacita kabotu-kabotu. (Apology cibalo 42) Banakristo bakagwasyigwa kapati a Pax Romana naa Luumuno Lwabana Roma kubikkilizya amulawo alimwi abukkale bubotu, migwagwa mibotu alimwi abweende bubotu bwamulwizi. Akaambo kakuzyiba ncobakeelede kucitila ciinga cabantu, bakatobela majwi aa Jesu aakuti: “Zintu zya-Kaisara amuzipe Kaisara, azyalo zintu zya-Leza amuzipe Leza.” (Marko 12:17) Bantu ba Jehova mazubaano balalutobela lulayo oolu alimwi balalumbaizyigwa kapati akaambo kakusyomeka kwabo mukubbadala mitelo.—Ba-Hebrayo 13:18.

Ibwini—Icaanzyo Cikamantanya

20, 21. Ikujatikizya luumuno lwabunyina, ino mbukkale buli buti bwakalibonya ku Banakristo bakusaanguna alimwi akubabelesi ba Jehova bamazubaano?

20 Akaambo kakuti bakali kweenda mubwini, Banakristo bakusaanguna bakali kamantenyi mubunyina bwaluumuno, mbubwenya ibuli Bakamboni ba Jehova mazubaano. (Incito 10:34, 35) Ilugwalo lwakasimbwa mumuteende uutegwa The Moscow Times lwakati: “[Bakamboni ba Jehova] balizyibidwe kuti mbalongwe, mbasibuuya alimwi mbabombe myoyo ibatakatazyi kubeleka ambabo, kunyina nobanyonganya bantu bamwi pe alimwi lyoonse bayandaula luumuno acilongwe abantu bamwi. . . . Kunyina batambula cisinkamulomo, bacakolwa naa babelesya misamu iikola akati kabo alimwi ikaambo ncobacitila boobu kalaantangalala nkakuti: Balasololelwa alusyomo lwabo lujanika mu Bbaibbele muzintu zyoonse nzyobacita naa kwaamba. Nikwali kuti bantu boonse munyika balasoleka kupona kweelana ambuli Bbaibbele mbolyaamba, ibucita Bakamboni ba Jehova, inyika eeyi iizwide lunya inga yacinca kapati.”

21 Ibbuku litegwa Encyclopedia of Early Christianity lyaamba kuti: “Icikombelo cakusaanguna cakalibona kuti ncecakali buyo ciinga cakajisi bantu bakkala antoomwe muluumuno, ikaindi bakali nkamu yabasilunya, yaba Juda alimwi aya Bamasi.” Alimwi Bakamboni ba Jehova mbantu bajisi luyando kubunyina bwanyika yoonse—iciinga cipya cini-cini caanyika. (Ba-Efeso 2:11-18; 1 Petro 5:9; 2 Petro 3:13) Imupati weendelezya lukwabililo mu Zibanza zya Zisobano mudolopo lya Pretoria ku South Africa, naakabona mbuli Bakamboni bamisyobo yoonse kabaswaangenyi antoomwe muluumuno kumuswaangano wacooko wakati: “Umwi aumwi wakalijisi bulemu, bakali kwaambauzyanya cikondelezya, ibukkale mbubakatondezya mumazuba aayo masyoonto ngobakali kooko, bwakatondezya mbuli bantu aabo mbobabede muciinga canu alimwi akuti boonse balakkala antoomwe mbuli mukwasyi omwe uukkomenyi.”

Balongezyedwe Akaambo Kakuyiisya Bwini

22. Ino ncinzi cali kucitika akaambo kakuti Banakristo bali mukwaamba zyabwini caantangalala?

22 Kwiinda mukulilemeka alimwi amulimo wakukambauka, Paulo alimwi a Banakristo bamwi bakali ‘kwaamba zyabwini caantangalala.’ (2 Ba-Korinto 4:2) Sena tamuzumini kuti Bakamboni ba Jehova mbobacita oobo alimwi bali mukuyiisya masi oonse bwini? Bantu munyika yoonse bali mukuzumina bukombi bwakasimpe alimwi bali mukuyobolokela ‘kucilundu caŋanda ya Jehova’ mumyeelwe iiyaabuyungizyika. (Isaya 2:2, 3) Mwaka amwaka, zyuulu zili mbozibede balatondezya kulyaaba kwabo kuli Leza kwiinda mukubbapatizyigwa, calo capa kuti kuyandike kubamba mbungano zipya zinji.

23. Ino mbuti mbomubabona aabo ibali mukuyiisya masi woonse zyabwini?

23 Nokuba kuti bakakomenena mubukkale bwiindene-indene, bantu ba Jehova balikamantenyi mubukombi bwakasimpe. Iluyando ndobatondezya lulabazyibya kuti mbaasikwiiya ba Jesu. (Johane 13:35) Sena mulakonzya kubona kuti ‘Leza masimpe nkwali akati kabo’? (1 Ba-Korinto 14:25) Sena mulabagwasyilizya aabo ibali mukuyiisya zyabwini kumasi woonse? Ikuti naa mulacita oobo, amubulumbe kapati ibwini alimwi acoolwe ncomujisi cakweenda muli mbubo kukabe kutamani.

Ino Inga Mwaingula Buti?

• Caboola kumakani aabukombi, ino nkukonzyanya kuli buti kuliko akati ka Banakristo bakusaanguna alimwi a Bakamboni ba Jehova?

• Ino ndipobwe nzi lyabukombi lyeelede kusekelelwa abaabo beenda mubwini?

• Ino “maami aacisi” mbabani, alimwi ino mbuti Banakristo mbobababona?

• Ino mbuti bwini mbubuli caanzyo cikamantanya?

[Mibuzyo yaciiyo]

[Zifwanikiso izili apeeji 19]

Jesu wakalailila batobeli bakwe ikusekelela Ciibalusyo calufwu lwakwe lwacipaizyo