Skip to content

Skip to table of contents

Kukuliyumya Kwanu Amuyungizye Kukomba Leza

Kukuliyumya Kwanu Amuyungizye Kukomba Leza

Kukuliyumya Kwanu Amuyungizye Kukomba Leza

“Kulusyomo lwanu muyungizizye . . . lukakatilo, akulukakatilo lwanu [kukomba] Leza.”—2 PETRO 1:5, 6.

1, 2. (a) Ino nkukomena kuli buti kulangilwa kumwana? (b) Ino kukomena munzila yakumuuya kuyandika buti?

IKUKOMENA ncintu ciyandika kapati kumwana, pele takuli kukomena buyo kwamubili kuyandika pe. Ikukomena mumizeezo akwalo kulalangilwa. Mukuya kwaciindi, imwana ulaleka kuba mucece, eelyo ulakomena akuba mwaalumi naa mwanakazi. Mwaapostolo Paulo wakacaamba eeci naakati: “Nindakacili mucece, ndakali kwaamba macece akuyeeya macece akubuzyanya macece, pele sunu mbuli mbundaba mwaalumi, ndisowede macece.”—1 Ba-Korinto 13:11.

2 Imajwi aa Paulo alakaamba kaambo kayandika kapati kajatikizya makani aakukomena. Banakristo bayandika kuyaambele akuleka kuba bavwanda munzila yakumuuya akuba baabo ‘basimide mukuyeeya.’ (1 Bakolinti 14:20, Ci) Beelede kusolekesya kutegwa bakonzye kuba “abuntu bulondokede abwiime buzulide bwa-Kristo.” Eelyo tabakabi mbuli “bace[c]e kukupepaulwa koonse koonse akupupululwa amyuuwo yanjiisyo zyamisyobo misyobo.”—Ba-Efeso 4:13, 14.

3, 4. (a) Ino ncinzi ncotweelede kucita ikutegwa tukomene munzila yakumuuya? (b) Ino mbube nzi bukkomanisya Leza mbotweelede kutondezya, alimwi ino buyandika buti?

3 Ino mbuti mbotukonzya kukomena munzila yakumuuya? Nokuba kuti kukomana munzila yakumubili kulalicitikila kwini kabotu-kabotu ikuti muntu kali buyo kabotu, pele kukomena munzila yakumuuya kuyanda kusolekesya kapati buya. Kulatalika kwiinda mukujana luzyibo lwini-lwini lwa Jwi lya Leza alimwi akucita zintu kweelana anzyotwiiya. (Ba-Hebrayo 5:14; 2 Petro 1:3) Ikuti twacita boobo, eeci ciyakutupa kuti tutalike kutondezya bube bumukkomanisya Leza. Mbubwenya mbuli kukomena kwakumubili mbokubede kubikkilizya ambazu zimwi zijatikizyidwe, ikukomena mubube bwiindene-indene bumukkomanisya Leza kanjikanji kucitikila antoomwe. Imwaapostolo Petro wakalemba kuti: “Amusungwaale camoyo woonse, kuti kulusyomo lwanu muyungizizye bubotu, akububotu bwanu luzibo, akuluzibo lwanu lulyeendelezyo, akululyeendelezyo lwanu lukakatilo, akulukakatilo lwanu ku[komb]a Leza, akuku[komb]a Leza luyandano lwabunyina, akuluyandano lwabunyina moyo waluzyalo.”—2 Petro 1:5-7.

4 Ibube bumwi abumwi Petro mbwaakabandauka bulayandika kapati alimwi kunyina nobweelede kulekwa kucitwa. Wakayungizya kuti: “Nkaambo kakuti makani aya anoomukalilide akuvula alamukasya kuba batolo nanka kubula micelo mukuzibisya Mwami wesu Jesu Kristo.” (2 Petro 1:8) Lino atubikkile maano akulanga mbokuyandika kuyungizya kukomba Leza kukuliyumya kwesu.

Ikuliyumya Ncokuyandika

5. Ino nkaambo nzi ncotweelede kuliyumya?

5 Petro a Paulo bakakuswaanganya kukomba Leza alimwi akuliyumya. (1 Timoteo 6:11) Ikuliyumya tacaambi buyo kuzyibila naa kuliyumya-yumya mubuyumuyumu alimwi akuzumanana amakanzeesu pe. Kulabikkilizya akukkazika moyo, busicamba alimwi akutazungaana, ikutabula bulangizi ciindi notwasikilwa masukusyo, zilebyo, masunko naa kupenzyegwa. Mbwaanga tuli baabo ibapona “cakululama muli-Kristo Jesu,” ikupenzyegwa tulakulangila. (2 Timoteo 3:12) Tweelede kuliyumya ikuti katuyanda kutondezya luyando lwesu kuli Jehova alimwi akuyaambele abube buyandika kutegwa tufwutuke. (Ba-Roma 5:3-5; 2 Timoteo 4:7, 8; Jakobo 1:3, 4, 12) Ikuti katutaliyumyi, tatukonzyi kuyoojana buumi butamani.—Ba-Roma 2:6, 7; Ba-Hebrayo 10:36.

6. Ino kuliyumya kusikila kumamanino cipandulula kucita nzi?

6 Kufwumbwa naa kumatalikilo twakali kucita kabotu, icintu ciyandika kapati nkuliyumya. Jesu wakaamba kuti: “Oyo uuliyumya kusikila kumamanino uzoofutuka.” (Matayo 24:13) Inzya, tweelede kuliyumya kusikila kumamanino kufwumbwa naa caamba kusikila kumamanino aabuumi bwesu naa kumamanino aabweende bwazintu oobu bubyaabi. Mumbazu zyoonse zyobilo, tuleelede kuzumanana kusyomeka kuli Leza. Nokuba boobo, ikuti naa tatuyungizyi kuliyumya kukukomba Leza, tatukonzyi kumukkomanisya Jehova, eelyo buumi butamani tatukabujani pe. Pele, ino kukomba Leza caamba nzi?

Ncocipandulula Kukomba Leza

7. Ino kukomba Leza cipandulula nzi, alimwi ino kutukulwaizya kucita nzi?

7 Kukomba Leza caamba kumuyoowa cakumaninina, alimwi akubelekela Jehova Leza akaambo kakusyomeka kubweendelezi bwakwe bwakoonse-koonse. Ikutegwa tumukombe Jehova cabulemu, tuyandika kujana luzyibo lwini-lwini lujatikizya nguwe alimwi anzila zyakwe. Tweelede kuyandisya kumuzyiba Leza kumugama buya cakumaninina. Eeci ciyakutupa kuti tukamantane anguwe camoyo omwe, calo cikonzya kulibonya kwiinda mumilimo alimwi amubukkale bwesu. Tweelede kulombozya kuba mbuli Jehova kweelana ambotukonzya—ikwiiya nzila zyakwe alimwi akutondezya bube bwakwe. (Ba-Efeso 5:1) Inzya, kukomba Leza kulatukulwaizya kuyanda kumukkomanisya Leza muzintu zyoonse nzyotucita.—1 Ba-Korinto 10:31.

8. Ino mbuti kukomba Leza mbokuswaangene kapati akukomba cakumaninina?

8 Ikutegwa Leza tumukombe cakasimpe, tweelede kukomba Jehova alikke kwiinda mukutazumizya bukombi naa cintu cili coonse kubweza busena bwakwe mumoyo wesu. Mbwaanga ngo Mulengi wesu, nguweelede kukombwa andiswe cakumaninina. (Deuteronomo 4:24; Isaya 42:8) Nokuba boobo, Jehova tatusungilizyi kuti tumukombe pe. Uyanda kuti katulisungula buya kumukomba. Iluyando lwesu kuli Leza luyeeme aluzyibo lwini-lwini lwakuzyiba nguwe ndolutukulwaizya kulilemeka munzila zyoonse alimwi akulyaaba cakumaninina kulinguwe alimwi akupona kweelana akulyaaba kwesu.

Amube a Cilongwe a Leza

9, 10. Ino mbuti mbotukonzya kubamba alimwi akuzumanana acilongwe cesu ciyumu a Leza?

9 Twamana kutondezya kulyaaba kwesu kuli Leza kwiinda mukubbapatizyigwa, tuciyandika kubaa cilongwe ciyumu anguwe. Aboobo, ikulombozya kucita boobo alimwi akubelekela Jehova cakusyomeka, kulatukulwaizya kuzumanana kwiiya Jwi lyakwe alimwi akuzinzibala kuyeeya aalindilyo. Notuzumina muuya wa Leza kuti ubeleke mumizeezo yesu alimwi amumyoyo, iluyando lwesu kuli Jehova lulayungizyigwa. Icilongwe cesu anguwe cilazumanana kuba cintu cipati mubuumi bwesu. Jehova tumubona kuba Mulongwe wesu wiinda kubota alimwi tuyanda kucita zintu zimukkomanisya ziindi zyoonse. (1 Johane 5:3) Ikukkomanina kubaa cilongwe cesu cibotu a Leza kuyaambele alimwi tulalumba kubona kuti ulatusololela caluyando alimwi akutululamika ciindi notuyandika kucitilwa boobo.—Deuteronomo 8:5.

10 Ccita kuti twabweza ntaamo zyakuyumya cilongwe cesu cibotu a Jehova, buyo-buyo cilakonzya kumana. Ikuti naa cili boobo cacitika, tauli mulandu wa Leza pe, nkaambo “tali kule kuluumwi umwi wesu.” (Incito 17:27) Eelo kaka cilakkomanisya ikujana kuti Jehova tapilinganyi nzila zyakumusikila pe! (1 Johane 5:14, 15) Pele cilayandika kapati kubeleka canguzu kutegwa tuzumanane kubamba cilongwe cesu a Jehova. Nokuba boobo, ulatugwasya kuswena kulinguwe kwiinda mukutupa zyoonse nzyotuyandika kutegwa tuzumanane kukomba Leza. (Jakobo 4:8) Ino mbuti mbotukonzya kuzyibelesya zintu eezyi zyoonse nzyapa?

Amuzumanane Kuyuma Munzila Yakumuuya

11. Ino ninzila nzi zimwi zyikonzya kutondezya kuti tulamukomba Leza?

11 Iluyando lwesu lwini-lwini kuli Leza luyootupa kuti tutondezye kukomba Leza cakusinizya kweelana alulayo lwa Paulo lwakuti: “Kolisungwaazya kukonda Leza, mbuli simulimo uutakwe cintu cimuusya insoni, uupandulula makani aalusinizyo mbukweelede.” (2 Timoteo 2:15) Ikutegwa tucikonzye kucita boobu, kuyandika kuzumanana lyoonse kwiiya Bbaibbele, kujanika kumiswaangano alimwi akutola lubazu mumulimo wamumuunda. Alimwi tulakonzya kuswenena kuli Jehova kwiinda ‘mukupaila lyoonse.’ (1 Ba-Tesalonika 5:17) Eezyi nenzila zyigwasya zyakutondezya kuti tukomba Leza. Ikutabikkila maano kuli cimwi cazyeezyi kulakonzya kuleta bulwazi munzila yakumuuya alimwi akutubikka antangalala tukole twa Saatani.—1 Petro 5:8.

12. Ino mbuti mbotukonzya kuzwidilila ikuliyumya mumasukusyo?

12 Ikuyuma munzila yakumuuya alimwi akuba bankutwe kulatugwasya kuliyumya mumasukusyo manji aatusikila. Masukusyo alakonzya kuboola munzila iikatazyide alo aakonzya kutukatazya kapati. Ikusulwa, kukazyigwa alimwi akupenzyegwa kulakonzya kuyuma ikuti naa kuli mukucitwa abamumukwasyi, basazima naa basimukoboma. Inzila zyikatazyide zyakutuyunga kuleka kutobela njiisyo zya Bunakristo zyilakonzya kubuka kumilimo yakumubili naa kucikolo. Ikutyompwa, kuciswa alimwi akukopana mumizeezo zyilakonzya kututolwaazya alimwi akupa kuti cituyumine kuliyumya mumasunko aagemi lusyomo lwesu. Pele tulakonzya kuzwidilila mukuliyumya kwesu mumasunko oonse ikuti naa twaba basicamba ‘mukweenda munzila iisalala amukulemeka Leza, notucilangila akuyandisya buzuba bwakusika kwa-Leza.’ (2 Petro 3:11, 12) Alimwi tulakonzya kuzumanana kukkomana mukucita boobo, katusinizyide kuti Leza ulatulongezya.—Tusimpi 10:22.

13. Ino ncinzi ncotweelede kucita kutegwa tuzumanane kukomba Leza?

13 Nokuba kuti Saatani uyandisya kapati kulwana baabo bakomba Leza, tatweelede kumuyoowa pe. Nkaambo nzi? Nkaambo “Jehova ulizi kuvuna bamukomba kumasukusyo.” (2 Petro 2:9) Kutegwa tuliyumye mumasukusyo alimwi akufwutulwa munzila iili boobo, “tuleelede kukazya kasampusampu azisusi zibi zyaansi ano, tuleelede kukala cakulibatamika acakululama acakulemeka Leza muciindi ecino casunu.” (Tito 2:12) Mbotuli Banakristo, tweelede kucenjela kutegwa kutolwaala kuli koonse kwakulombozya zyakumubili alimwi amilimo iitagwasyi kutanyonganyi bukombi bwesu kuli Leza. Atulange-lange zintu zimwi zyikonzya kukunyonganya.

Amuzicenjelele Zintu Zyikonzya Kunyonganya Kukomba Leza

14. Ino ncinzi ncotweelede kuyeeya ikuti naa twajatwa mukakole kakuyandisya zintu zyakumubili?

14 Ikuyandisya zintu zyakumubili nkakole kubantu banji. Tulakonzya kulyeena kwiinda “[muku]yeeya kuti kukomba ncecintu cijanya lubono [lwakumubili].” Aboobo tulakonzya ikubaa mizeezo iitali kabotu kujatikizya lusyomo lwabasyomima ndobatondezya naa ndobajisi. (1 Timoteo 6:5) Tulakonzya kuyeeya munzila iiteelede ikuti cili buyo kabotu kwaambila Munakristo uukupukide kuti atukweletesye mali alo ngotutakonzyi kujosya. (Intembauzyo 37:21) Pele ciyandika kapati nkukomba Leza ‘ikujisi cisyomezyo casunu acaciindi ciciza,’ ikutali kuyandaula lubono lwakumubili pe. (1 Timoteo 4:8) Mbwaanga ‘takukwe ncotwakaleta ansi aano alimwi kunyina nociba comwe ncotukonzya kutolelela,’ atukanze ‘kukomba Leza’ alimwi ‘akuzulila azyakulya alimwi azyakulivwumba nzyotujisi.’—1 Timoteo 6:6-11.

15. Ino ncinzi ncotweelede kucita ikuti naa kuyandisya kulikondelezya kuli mukunyonganya kukomba Leza kwesu?

15 Ikuyandisya zyakulikondelezya kulakonzya kunyonganya kukomba Leza. Sena kuyandika kuti tufwambaane kubambulula zintu mumakani aaya? Masimpe, impindu zimwi zyilajanika kwiinda mukusobana alimwi amukulikondelezya. Pele bulumbu oobu mbusyoonto kapati twabweelanya abuumi butamani. (1 Johane 2:25) Sunu bantu banji “bayandisya misalo yaansi kwiinda Leza, balijisi ciwa cabukombi pele inguzu zyambubo balazikazya,” alimwi tuleelede kubatantamuka bantu ibali boobo. (2 Timoteo 3:4, 5) Aabo babikkila maano kapati kukukomba Leza ‘balaliyobweda intalisyo imbotu yaciindi ciciza, kuti bajatisye buumi bwini-bwini.’—1 Timoteo 6:19.

16. Ino nkulombozya zibi kuli buti kupa kuti bamwi baleke kupona kweelana akuyanda kwa Leza, alimwi ino mbuti mbotukonzya kukuzunda kulombozya zintu ooku?

16 Makoko, kubelesya misamu iikola, kutalilemeka alimwi akulombozya kucita zibi kulakonzya kunyonganya kukomba Leza kwesu. Ikuzundwa azintu eezyi kulakonzya kupa kuti tutaponi kweelana azintu ziluleme Leza nzyayanda. (1 Ba-Korinto 6:9, 10; 2 Ba-Korinto 7:1) Naba Paulo wakeelede kuliyumya kukukatazya kwamubili uujisi zibi. (Ba-Roma 7:21-25) Kulayandika kubweza ntaamo cakusinizya kutegwa tucileke kulombozya zintu zibi. Iciyandika kapati ncakuti, tweelede kuba amakanze aakuzumanana kuba bantu basalala mukulilemeka. Paulo utwaambila kuti: “Muleelede kufwidwa zizo zyanu zyaansi. Amuleke bwaamu abusofwaazi amu[nyamunya] azisusi zibi akulikumbuzya (ncintu comwe akukomba mituni).” (Ba-Kolose 3:5) Ikufwidwa zizo zyamubili zyijatikizya zibi zili boobo kuyandika kuyuma kapati kutegwa tuzitantamuke. Ikukomba cakusinizya kuli Leza kulakonzya kutugwasya kutegwa tukonzye kuleka kulombozya kucita zintu zibi, eelyo akutobela bululami alimwi akukomba Leza mubweende bwazintu oobu bubyaabi.

17. Ino lulayo tweelede kulubona buti?

17 Ikutyompwa kulakonzya kukujosya munsi kuliyumya kwesu alimwi akuleta ntenda mpati kukukomba Leza kwesu. Bunji bwababelesi ba Jehova balatyompwa. (Myeelwe 11:11-15; Ezara 4:4; Jona 4:3) Ikutyompwa ikapati kulakonzya kutunyonganya ikuti naa kwasangana abukali akaambo kakusokwa naa kusinswa nokuba kulaigwa cabukali. Nokuba boobo, kusinswa alimwi akulaigwa ncitondezyo cakuyandwa alimwi akubikkilwa maano a Leza. (Ba-Hebrayo 12:5-7, 10, 11) Ikulaigwa takweelede kubonwa mbuli cisubulo buyo pe, pele kweelede kubonwa kuba nzila yakutuyiisya yabululami. Ikuti naa katulicesya, tuyoolumba alimwi akuzumina lulayo, katuzyi kuti “kutapatila kwalulayo ninzila yabuumi.” (Tusimpi 6:23) Eeci cilakonzya kutugwasya kuyaambele munzila yakumuuya kwiinda mukuzumanana kukomba Leza.

18. Ino mmukuli nzi ngotujisi ikuti naa twalubizyilwa?

18 Ikutamvwana alimwi akulubizya kwaumwi aumwi kulakonzya kuleta buyumuyumu kukukomba Leza kwesu. Zyilakonzya kupa kulibilika akupa kuti muntu umwi abweze ntaamo iitali yabusongo kwiinda mukulyaandaanya kubanyina alimwi abacizyi bakumuuya. (Tusimpi 18:1) Pele cilayandika kapati kuyeeya kuti kuzumanana kukalala naa kubikkilila bamwi ncibyaabi kapati nkaambo cinyonganya cilongwe cesu a Jehova. (Levitiko 19:18) Mubwini, “u[u]sula mweenzinyina, oyo mubeji. Nkaambo oyo uutayandi mweenzinyina ngwabwene takonzyi kuyanda Leza ngwatanabwene.” (1 Johane 4:20) MuMulumbe wakwe waa Mulundu, Jesu wakakankaizya mbokuyandika kufwambaana kubamba twaambo kulibaabo bajatikizyidwe. Wakabaambila boobu baswiilizi bakwe: “Kuti koli mukutuula cipo cako acipaililo, nkabela awo waibulukwa kuti munyoko ulijisi kaambo kulinduwe, usi[ye] cipo cako nkukonya oko kunembo lyacipaililo, uye, ukasaangune kuyanzana amunyoko, elyo musule uboole kuzootuula cipo cako.” (Matayo 5:23, 24) Ikulilekelela kulakonzya kugwasya mukululamika kaambo kaboola kwiinda mukubelesya majwi aatali kabotu naa micito italuzi. Kucimwa kulakonzya kumana alimwi aluumuno lulakonzya kuba ikuti naa twalomba kulekelelwa alimwi akuzumina kuti tiitwatweenzya kabotu twaambo. Jesu alimwi wakapa lulayo kujatikizya twaambo mbotukonzya kululamikwa. (Matayo 18:15-17) Eelo kaka tulakkomana ikuti naa ikusoleka kwesu mukubamba twaambo kwazwidilila!—Ba-Roma 12:18; Ba-Efeso 4:26, 27.

Amutobele Cikozyanyo ca Jesu

19. Ino nkaambo nzi ncociyandika kapati ikwiiya cikozyanyo ca Jesu?

19 Mmasimpe kuti masukusyo anootusikila, pele taayelede kutunyonganya mukusiyana kwesu kwakubuumi butamani. Kamuyeeya kuti Jehova ulakonzya kutuvwuna notusikilwa masukusyo. ‘Notwasowa zyoonse zitucelesya,’ lino “[a]tugame kusi[ya]na nkotwabikilwa kunembo. Katuduneme kuli-Jesu musolozi uulomya lusyomo lwesu.” (Ba-Hebrayo 12:1-3) Ikucilangisya kapati cikozyanyo ca Jesu alimwi akusoleka kwiiya nguwe kwiinda mumajwi alimwi amumilimo yakwe kuyootugwasya kuyandaula kukomba Leza alimwi akukutondezya caantangalala.

20. Ino mbulumbu nzi bujanwa akaambo kakuzumanana kuliyumya alimwi akukomba Leza?

20 Ikuliyumya alimwi akukomba Leza zibelekelaamwi mukutugwasya kusinizya lufwutuko lwesu. Kwiinda mukutondezya bube oobu buyandika kapati, tulakonzya kuzumanana kusyomeka mumulimo wesu uusetekene kuli Leza. Nociba ciindi notuli mumasukusyo, tunookkomenyi mbotuya bulubona luyando lwini-lwini lwa Jehova lunji alimwi acilongezyo akaambo kakuti twaliyumya alimwi akukomba Leza. (Jakobo 5:11) Kunze lyaboobo, Jesu lwakwe utusyomezya kuti: “Amujatisisye muzyandamane, nkaambo oobu mbomuyoolivuna nobeni.”—Luka 21:19, Ci.

Ino Inga Mwaingula Buti?

• Ino nkaambo nzi kuliyumya ncokuyandika kapati?

• Ino kukomba Leza caamba nzi, alimwi ino kutondezyegwa buti?

• Ino mbuti mbotukonzya kubamba alimwi akuzumanana acilongwe cesu a Leza?

• Ino nzintu nzi zyikonzya kunyonganya kukomba Leza kwesu, alimwi ino mbuti mbotukonzya kuzyeeleba?

[Mibuzyo yaciiyo]

[Zifwanikiso izili apeeji 8]

Kukomba Leza kulatondezyegwa munzila zinji kapati

[Zifwanikiso izili apeeji 10]

Amuzicenjelele zintu zyikonzya kunyonganya kukomba Leza kwanu