Skip to content

Skip to table of contents

Amwiiye Mwiiyi Mupati

Amwiiye Mwiiyi Mupati

Amwiiye Mwiiyi Mupati

“Kamuya mukabaiisye bantu . . . . amubaiisye kuti bajatisye makani oonse ngendakamulailila.”—MATAYO 28:19, 20.

1, 2. (a) Ino mmunzila nzi toonse mbotuli bamayi? (b) Ino mmukuli nzi waalubazu Banakristo boonse bakasimpe ngobajisi caboola kumakani aakuyiisya?

SENA muli bayi? Munzila imwi toonse tuli bamayi. Ciindi nomumutondezya inzila muntu uusweekede, nomutondezya ngomubeleka limwi mboubelekwa mulimo naa nomupanduluda mwana mbokwaangwa ntambo zyamabbusu, muyiisya buya. Ikugwasya bantu bamwi munzila iili boobo kulakkomanisya, sena tabusyi?

2 Caboola kumakani aakuyiisya, Banakristo bakasimpe balijisi mukuli waalubazu. Tulailidwe kuti ‘tugwasye bantu kuba basikwiiya alimwi akubayiisya.’ (Matayo 28:19, 20) Nomuba mumbungano, tulijisi ciindi cakuyiisya. Ibaalumi beelela balasalwa kuti babe ‘beembeli alimwi abamayi,’ kutegwa bayake mbungano munzila yakumuuya. (Ba-Efeso 4:11-13) Mumilimo yabo ya Bunakristo yabuzuba abuzuba, bamakaintu basimide beelede kuba ‘bafwundisi babululami’ kuli bamakaintu bacili bana-bana. (Tito 2:3-5) Toonse tulaililwa kukulwaizya basyomima alimwi tulakonzya kutobela lulayo oolu kwiinda mukubelesya Bbaibbele mukuyaka bantu bamwi. (1 Ba-Tesalonika 5:11) Elo kaka ncoolwe ikuba bamayi ba Jwi lya Leza alimwi akutola lubazu muzintu zyakumuuya zilemekwa zyalo zikonzya kuleta mpindu iitamani!

3. Ino mbuti mbotukonzya kuba bantu bacibwene kuyiisya katuli bamayi?

3 Pele, ino mbuti mbotukonzya kuba bantu bacibwene kuyiisya katuli bamayi? Ikusaanguna, nkwiinda mukwiiya Mwiiyi Mupati, Jesu. Bamwi balakonzya kuyeeya kuti, ‘ino mbuti mbotukonzya kwiiya Jesu?’ ‘Kayi walo wakalilondokede.’ Mmasimpe kuti tatukonzyi kuba bamayi balondokede pe. Pesi nokuba kuti luzibo lwesu ndusyoonto, tulakonzya kucita kusikila mpotugolela ikwiiya mbuli Jesu mbwaakali kuyiisya. Lino atubone mbuli mbotukonzya kubelesya nzila zyone zya Jesu, nkokuti kuyiisya munzila nguba-uba, kubuzya mibuzyo iigwasya, kwaamba twaambo tumvwika alimwi akubelesya zikozyanyo zyeelela.

Kamuyiisya Munzila Nguba-uba

4, 5. (a) Ino nkaambo nzi kuyiisya munzila nguba-uba ncocili cintu cipati mukasimpe kali mu Bbaibbele? (b) Ino nkaambo nzi ncotweelede kubikkila maano kumabala ngotubelesya kutegwa tuyiisye munzila nguba-uba?

4 Ikasimpe kali mu Jwi lya Leza takapilingenyi pe. Mumupailo Jesu wakati: “Ndakulumba, Ta, . . . nkaambo wakabasisila makani aya basimaanu abacenjede, wakaavumbwida bana.” (Matayo 11:25) Jehova wapa kuti makanze aakwe ayubunwidwe baabo basinizyide alimwi ibabombe myoyo. (1 Ba-Korinto 1:26-28) Aboobo, kubelesya nzila nguba-uba ncecintu cipati mukasimpe kali mu Bbaibbele.

5 Ciindi nomusololela ciiyo ca Bbaibbele naa kucita nyendo zyakupilukila kumuntu wakatondezya luyandisyo, sena mulakonzya kuyiisya munzila nguba-uba? Pele, ino ncinzi ncotwiiya kuzwa ku Mwiiyi Mupati? Ikutegwa bamvwisye baswiilizi, bunji bwabo ibakali “bantu buyo abatakaiya,” Jesu wakabelesya mabala mauba-uba ngobakali kukonzya kumvwa. (Incito 4:13) Aboobo kutegwa tucikonzye kuyiisya munzila nguba-uba, kusaanguna kuyandika kubikkila maano kumabala ngotubelesya. Tatweelede kubelesya mabala aakatazya kumvwa naa twaambo kutegwa kasimpe kali mu Jwi lya Leza kakonzye kubazula bantu bamwi pe. ‘Ikubelesya mabala aakatazya kumvwa’ kuli boobo kulakonzya kutalika kukonga bantu bamwi, ikapati aabo ibatakayiya kapati naa batacikonzyi kwaambaula kabotu. (1 Ba-Korinto 2:1, 2) Cikozyanyo ca Jesu citondezya kuti kubelesya mabala mauba-uba aasalidwe kabotu alakonzya kugwasya kwaamba kasimpe cakusinizya.

6. Mmuunzila nzi mbotukonzya kweeleba kumuvwuzyila makani sikwiiya?

6 Kutegwa tuyiisye munzila nguba-uba, tuleelede kucenjela kutegwa tutamuvwuzyili makani sikwiiya Bbaibbele. Jesu wakali kubikkila maano kuzintu basikwiiya bakwe nzyobatakali kukonzya kumvwa. (Johane 16:12) Andiswe tuleelede kukubikkila maano kulezya nkwajisi sikwiiya Bbaibbele. Mucikozyanyo, ciindi notusololela ciiyo mubbuku lya Luzibo Lutola Kubuumi Butamani, takuyandiki kupandulula makani oonse buya pe. * Nokuba kwiide kufwambaana buyo kwiiya makani aayo mbuli kuti kumanizya cibeela eeco ncecintu ciyandika kapati. Muciindi caboobo, cilagwasya kubona mbuli sikwiiya nzyayandika alimwi anzyakonzya kutegwa tuzyibe mbuli mbotweelede kufwambaana muciiyo. Imbaakani yesu njakuyanda kugwasya sikwiiya kuti abe sikwiiya wa Kristo alimwi akuba mukombi wa Jehova. Tuleelede kutola kufwumbwa ciindi cikonzya kuyandika kutegwa tumugwasye sikwiiya kucimvwisya kabotu-kabotu ncali mukwiiya. Eelyo kasimpe kayoonjila mumoyo wakwe alimwi akupa kuti abweze ntaamo.—Ba-Roma 12:2.

7. Ino ninzila nzi zipedwe zikonzya kutugwasya kuyiisya munzila nguba-uba ciindi notupa makani mumbungano?

7 Ciindi notukanana makani mumbungano, ikapati ikuti naa kuli bapya akati kabaswiilizi, ino mbuti mbotukonzya kwaambaula makani “aaswiililika”? (1 Ba-Korinto 14:9) Amulange-lange nzila zyotatwe zikonzya kugwasya. Cakusaanguna, muleelede kwaapandulula mabala aatazibidwe kabotu ngomuyanda kubelesya. Akaambo kakuti tulalimvwisya kabotu Jwi lya Leza kwapa kuti tuzibe mabala aamwi bamwi ngobatazi. Ikuti twabelesya mabala mbuli aakuti “muzike musyomesi uucenjede,” “mbelele zimwi” alimwi aakuti “BABULONI MUPATI,” tuleelede kwaapandulula kwiinda mukubelesya majwi aakonzya kusalazya ncotwaamba. Icabili, tamweelede kubelesya mabala manji. Ikubelesya mabala manji alimwi akuvwuzya bupanduluzi kulakonzya kupa kuti baswiilizi baleke kubikila maano. Ikusalazya caamba kutabelesya mabala naa twaambo tutayandiki. Catatu, tamweelede kwaavwuzya makani pe. Ikuvwuntauzya kwesu kulakonzya kupa kuti tujane makani manji aakondelezya. Pele cilayandika kapati kwaabikka antoomwe mutwaambo tusyoonto buyo tupati-pati akubelesya buyo majwi masyoonto aagwasyilizya twaambo ooto twalo tukonzya kusalazyigwa muciindi cipedwe.

Kwiibelesya Kabotu Mibuzyo

8, 9. Ino mmuunzila nzi mbotukonzya kusala mubuzyo uukonzya kubusya luyandisisyo kumuntu ulaa munzi? Amupe zikozyanyo.

8 Amuyeeye kuti Jesu wakali cibwene kumutwe mukubelesya mibuzyo kutegwa basikwiiya bakwe batondezye cakali mumizeezo yabo akubakulwaizya alimwi akubayiisya kuyeeya mbokuyandika. Kwiinda mukubelesya mibuzyo yakwe, Jesu wakakonzya kwaamba makani aanjila kabotu-kabotu mumyoyo yabo. (Matayo 16:13, 15; Johane 11:26) Ino mbuti andiswe mbubwenya mbuli Jesu mbotukonzya kwiibelesya mibuzyo munzila iigwasya?

9 Ciindi notukambauka kuŋanda aŋanda, tulakonzya kubelesya mibuzyo kutegwa tubusye luyandisisyo, akutugwasya kuti tukonzye kwaambaula kujatikizya Bwami bwa Leza. Ino mbuti mbotukonzya kusala mubuzyo uukonzya kukondelezya ulaa munzi? Muleelede kupakamana. Ciindi nomwasika amunzi, amulange-lange mulubuwa. Sena kuli zintu zisobanya bana, izitondezya kuti kuli bana amunzi aawo? Ikuti naa nkozili, tulakonzya kubuzya kuti, ‘Sena kuli nomwakayeeyede nyika mboiyooba bana banu baakukomena?’ (Intembauzyo 37:10, 11) Sena kuli maloko manji acijazyo naa ntambo zyamagesi zyakulitabilila kubabbi? Tulakonzya kubuzya kuti: ‘Sena muyeeya kuti kuyooba ciindi swebo tobantu notuyookonzya kulikwaya mumaanda eesu alimwi amumigwagwa?’ (Mika 4:3, 4) Sena kuli ncinga yabantu balema afwaafwi? Tulakonzya kubuzya kuti: ‘Sena kuli ciindi bantu boonse bapona nobayooba abuumi bubotu?’ (Isaya 33:24) Nzila zinji zilakonzya kujanika mubbuku lyakuti Kukambitsirana za m’Malemba. *

10. Ino mmuunzila nzi mbotukonzya kubelesya mibuzyo ‘ikuyubununa’ mizeezo alimwi ambwalimvwide mumoyo sikwiiya Bbaibbele, pele ino ncinzi ncotweelede kubikkila maano?

10 Ino mbuti mbotukonzya kwiibelesya kabotu mibuzyo ciindi notusololela ciiyo ca Bbaibbele? Tatuli mbuli Jesu pe iwakali kukonzya kuzyiba zili mumyoyo yabantu. Nokuba boobo, kwiinda mukubelesya busongo kumwi katubelesya amibuzyo iijatikizya zintu ziliko, cilakonzya kutugwasya ‘kuyubununa’ mizeezo alimwi ambwalimvwide mumoyo sikwiiya. (Tusimpi 20:5) Mucikozyanyo, ikuti kamuli mukwiiya bbuku lya Luzibo mumutwe wakuti “Ncobuletela Kukondwa Ibukkale Bwabuna Leza.” Imutwe ooyu waamba kujatikizya Leza mbwakubona kutasyomeka, bwaamu alimwi amakani amwi. Sikwiiya ulakonzya kwiingula kabotu mibuzyo iisimbidwe, pele sena ulacizumina ncaali mukwiiya? Tulakonzya kubuzya kuti: ‘Sena oobu Jehova mbwazilanga zintu kujatikizya makani aaya buliluzi?’ ‘Ino mbuti mbomukonzya kuzibelesya njiisyo eezi zya Bbaibbele mubuumi bwanu?’ Nokuba boobo, mweelede kuba bantu balemeka kweelana abulemu mbwajisi sikwiiya. Tatweelede kubuzya mibuzyo iikonzya kusampula naa kutyompya sikwiiya Bbaibbele.—Tusimpi 12:18.

11. Ino mmuunzila nzi baambi bamakani aabuleya mbobakonzya kwiibelesya kabotu mibuzyo?

11 Abalo baambi bamakani aabuleya balakonzya kwiibelesya kabotu mibuzyo. Imibuzyo iitayandi kuti baswiilizi baingule cakupozya ilakonzya kugwasya baswiilizi kuyeeya. Ziindi zimwi Jesu wakaibelesya mibuzyo iili boobo. (Matayo 11:7-9) Kunze lyaboobo, yamana buyo ntalisyo yamakani, mwaambi ulakonzya kubelesya mibuzyo kutegwa atondezye twaambo tupati-pati tutiibandikwe. Ulakonzya kwaamba kuti: “Mumakani eesu sunu, tulalanga-langa bwiinguzi kumibuzyo eeyi iitobela . . . ” Eelyo kumamanino ulakonzya kwaamba mibuzyo eeyo ikwiinduluka twaambo tupati-pati.

12. Amupe cikozyanyo icitondezya mbuli baalu Banakristo mbobakonzya kubelesya mibuzyo kugwasya bakombinyina kujana luumbulizyo kuzwa mu Jwi lya Leza.

12 Mumulimo wabo wabweembezi, ibaalu Banakristo balakonzya kubelesya mibuzyo kutegwa bagwasye “batyompedwe mumyoyo” kuti bajane luumbulizyo kuzwa mu Jwi lya Jehova. (1 Ba-Tesalonika 5:14) Mucikozyanyo, kutegwa agwasye yooyo uutyompedwe, imwaalu ulakonzya kulibelesya kapati bbuku lya Intembauzyo 34:18, ilyaamba kuti: “Jehova uli afwaafwi kubawizukide mumoyo, ulafutula ba[zyingidwe mumyoyo].” Ikutegwa asinizye kuti ooyo uutyompedwe wakabona kaambo kuti kagamide nguwe, imwaalu ulakonzya kubuzya kuti: ‘Jehova uli afwaafwi kuli bani? Sena kuli ziindi nomulimvwa ‘kuwizuka’ alimwi ‘akuzyingwa mumoyo’? Ikuti naa Jehova kali afwaafwi kubantu bali boobo, kweelana a Bbaibbele mbolyaamba, sena eeci tacipandululi kuti ulaafwaafwi kulindinywe?’ Ikwaamba cisyomezyo caluzyalo cili boobu cilakonzya kumukkazika moyo ooyo uutyompedwe.—Isaya 57:15.

Ikubandika Twaambo Tuzibidwe kabotu

13, 14. (a) Ino mbuti mbotukonzya kubandika amuntu waamba kuti takonzyi kusyoma muli Leza ngwatakonzyi kubona? (b) Ino nkaambo nzi ncotuteelede kulangila kuti bantu boonse balakonzya kuzumina nzyotwaamba?

13 Notuli mumulimo, tuyanda kuti katwaamba twaambo tukonzya kubanjila bantu mumoyo kutegwa bazumine. (Incito 19:8; 28:23, 24) Sena eeci caamba kuti tweelede kwiiya kubelesya twaambo tukatazyide kutegwa bantu bamwi bazumine ncotwaamba kujatikizya kasimpe kali mu Jwi lya Leza? Peepe. Twaambo tugwasya tatweelede kuti katukatazya pe. Imibandi iizibidwe kale yaambwa munzila nguba-uba kanjikanji ilagwasya kapati. Amulange cikozyanyo eeci.

14 Ino mbuti mbotunga twaingula ikuti muntu umwi waamba kuti takonzyi kusyoma Leza ngwataboni? Tulakonzya kubandika anguwe kujatikizya milawo yabweende bwazilengwaleza iijatikizya nkozyakazwida zintu alimwi amilimo yanzizyo. Ikuti twabona milimo njozicita, tulazumina kuti kuli cakapa kuti cintu eeci cibe. Tulakonzya kwaamba kuti: ‘Ikuti kamuli musyokwe, eelyo mwajana ŋanda iiyakidwe kabotu iijisi zyakulya mukati (mulimo wakacitwa), kakunyina akudooneka mulakonzya kuzumina kuti kuli muntu wakaiyaka ŋanda eeyo (ikupa kuba) akubikka zyakulya mukati. Mbubwenya buyo, ciindi notubona mbozibambidwe zilengwaleza alimwi acakulya cinji icili “mukati” kanyika (mulimo wakacitwa), sena tacigwasyi kuzumina kuti kuli Muntu umwi wakazilenga (ikupa kuba)?’ Ibbaibbele lilacisalazya eeci kuti: “Anu maanda oonse alijisi bakaayaka, pele Leza walo ngowakayaka zintu zyoonse.” (Ba-Hebrayo 3:4) Nokuba boobo, kufwumbwa mupandulule buti munzila mbotu, takuli kuti bantu boonse bayoozumina pe. Ibbaibbele lyaamba kuti, balikke aabo “basalidwe” mbebayooba basyomi.—Incito 13:48; 2 Ba-Tesalonika 3:2.

15. Ino mmuunzila nzi mbotukonzya kubandika ikusumpula bube bwa Jehova alimwi ambuli mbwacita zintu, alimwi ino nzikozyanyo nzi zitondezya mbotukonzya kutubelesya twaambo tuli boobo?

15 Ciindi notuyiisya, kufwumbwa naa tuli mumulimo wamumuunda naa mumbungano, tulakonzya kubelesya twaambo tuzibidwe kabotu kutegwa tusumpule bube bwa Jehova alimwi anzila nzyabelesya. Ikapati inzila iibeleka kabotu njakukozyanyisya mbuli cintu cimwi mbociyandika naa mbociinda cimwi, Jesu ziindi zimwi njaakabelesya. (Luka 11:13; 12:24) Akaambo kakuti nzila eeyi ilakozyanyisya zintu, ikubandika munzila eeyi kulakonzya kugwasya kapati. Ikutegwa tutondezye mboitabeleki njiisyo iijatikizya mulilo wahelo, tulakonzya kwaamba kuti: ‘Kunyina muzyali siluyando uukonzya kusubula mwaanaakwe kwiinda mukuumpa janza lyakwe mumulilo. Elo kaka muzeezo ooyu wamulilo wahelo inga wainda kumusesemya Taateesu wakujulu siluyando!’ (Jeremiya 7:31) Ikutegwa tuyiisye kuti Jehova ulamulanganya mubelesi wakwe umwi aumwi, tulakonzya kwaamba kuti: ‘Ikuti Jehova kakonzya kubandauka mazina aanyenyezi imwi aimwi izibalilwa kumabbiliyoni aali mbwaabede, sena takonzyi kwiinda mukubalanganya bantu ibamuyanda alimwi ibakaulwa abulowa bwa Mwanaakwe?’ (Isaya 40:26; Incito 20:28) Ikubandika munzila eeyi kulakonzya kubanjila bantu bamwi mumoyo.

Zikozyanyo Zyeelela

16. Ino nkaambo nzi zikozyanyo ncoziyandika kapati notuyiisya?

16 Zikozyanyo zibotu zilakonzya kugwasya kutegwa kuyiisya kwesu kukondelezye bamwi. Ino nkaambo nzi zikozyanyo ncoziyandika kapati mukuyiisya? Imwiiyi umwi wakabona kuti: “Ikukonzya kuyeeya cintu cimwi ikuti kakutako cikozyanyo ncintu cimwi cikatazya kapati kubantu.” Izikozyanyo zilagwasya kapati mukubikka zifwanikiso zigwasya mumizeezo yesu alimwi kulatugwasya kapati ikumvwisya mizeezo mipya. Jesu wakajana mpuwo mbotu akaambo kakubelesya zikozyanyo. (Marko 4:33, 34) Lino atulange-lange akubona mbuli mbotukonzya kwiibelesya nzila eeyi yakuyiisya.

17. Ino nzibeela nzi zyone zikonzya kupa kuti cikozyanyo cigwasye kapati?

17 Ino ncinzi cipa kuti cikozyanyo kacigwasya kapati? Cakusaanguna, ceelede kuti kaceelela kubaswiilizi, kacijatikizya bukkale baswiilizi mbobazi kabotu. Tulizi kuti bunji bwazikozyanyo zya Jesu zyakali kujatikizya zintu zicitika mubuumi bwabuzuba abuzuba bwabaswiilizi. Icabili, cikozyanyo ceelede kuti kaceendelana akaambo kali mukwaambwa. Ikuti naa cikozyanyo taceendelani akaambo ikali mukwaambwa, cilakonzya kupa kuti baswiilizi bakopane. Icatatu, cikozyanyo taceelede kuti kacijisi makani manji aatagwasyi pe. Kamuyeeya kuti Jesu wakali kwaamba buyo makani aayandika eelyo akwaasiya aayo aatayandiki. Icane, notubelesya cikozyanyo, tweelede kubona kuti twakasalazya kaambo kayandika. Nkaambo buyo-buyo bamwi inga kabainda kaambo.

18. Ino zikozyanyo zyeelede inga twazijana buti?

18 Ino mbuti mbotukonzya kujana zikozyanyo zyeelela? Tatuyandiki kukkala aansi buya akutalika kuyeeya zikozyanyo naa twaambo tukondelezya pe. Zikozyanyo zifwaafwi zilakonzya kugwasya kapati. Ciyandika buyo nkuyeeya zikozyanyo zijatikizya kaambo kali mukubandikwa. Mucikozyanyo, atwaambe ikuti naa muli mukubandika mutwe uujatikizya kulekelela kwa Leza alimwi tuyanda kuti tubelesye cikozyanyo kukaambo ikali kubbuku lya Milimo 3:19 mu Cizuminano Cipya, ilyaamba kuti Jehova ‘ulagwisya’ naa kuzimwaya zibi zyesu. Ikwaamba boobu kukugama nkubelesya cikozyanyo kale buya, pele ino nzikozyanyo nzi zilibonya kabotu nzyotukonzya kubelesya kutegwa tutondezye kaambo? Sena inga twabelesya cakumwaisya mabala? Tulakonzya kwaamba kuti: ‘Ciindi Jehova najatila zibi zyesu, ulazimwaya mbuli kuti ubelesya cakumwaisya mabala.’ Inga tacimuyumini muntu ikukamvwa kaambo kuti twabelesya cikozyanyo cuuba-uba boobu.

19, 20. (a) Ino nkuli nkotukonzya kujana zikozyanyo zibotu? (b) Ino nzikozyanyo nzi zigwasya izilembedwe mumabbuku eesu? (Amubone amukabbokesi.)

19 Ino nkuli nkotukonzya kujana zikozyanyo zyeelede kubikkilizya azintu zyakacitikila bantu bamwi mubuumi? Mulakonzya kuzijana kwiinda muzintu nzyomwakabona mubuumi bwanu naa bukkale bwiindene-indene alimwi akuzintu zyakacitikila basyominyoko. Izikozyanyo zilakonzya kujanika kuzwa munzila zinji azimbi kubikkilizya azilenge zipona azitaponi, zibelesyo zyamuŋanda naa kucintu cimwi cakazwaa kucitika icizibidwe kabotu muciinga. Icintu cikonzya kugwasya kapati mukujana zikozyanyo zibotu nkupakamana, ‘ikulangisya’ bukkale bwabuzuba abuzuba mbotubona. (Milimo 17:22, 23, Ci) Ibuvwuntauzi bumwi ibujatikizya kukanana kubuleya bwakapandulula kuti: “Imwaambi uulangisya buumi bwabantu alimwi amilimo yabo njobacita, ulaamba kujatikizya bantu baindene-indene, ulazilangisya zintu akulibuzya mibuzyo kusikila limwi wazimvwisya kabotu, muntu ooyu ulakonzya kujana makani manji ngakonzya kubelesya muzikozyanyo ziya kumugwasya kapati zyaakuyandika.”

20 Alimwi kuli lubazu alumwi zikozyanyo zigwasya kapati nkozikonzya kujanika—mu Ngazi Yamulindizi, Galamukani! alimwi amumabbuku aambi aamwaigwaa Bakamboni ba Jehova. Nzinji nzyomukonzya kwiiya kwiinda mukulanga mbuli mabbuku aaya mbwaabelesya zikozyanyo. * Mucikozyanyo, amubone cikozyanyo cibelesyedwe mucibalo 17, muncali 11 mubbuku lya Luzibo. Cilakonzyanya abube bwiindene-indene bwabantu ibali mumbungano kumyootokala iili mukweenda antoomwe amootokala wanu mumugwagwa. Ino ncinzi cipa kuti cikozyanyo eeci cibeleke kabotu? Amubone kuti cikozyanyo eeci ciyeeme abukkale bwabuzuba abuzuba, cileendelana kapati akaambo ikali mukwaambwa alimwi acaambwa cilamvwika. Tulakonzya kubelesya zikozyanyo zimwaidwe mukuyiisya kwesu, ambweni kuzigamika buya kuzintu ziyandika kuli sikwiiya Bbaibbele naa kuzyeendelanya kabotu amakani ngotuyoobandika.

21. Ino mbulumbu nzi ibujanika akaambo kakuba mwiiyi wa Jwi lya Leza uuzwidilide?

21 Ibulumbu bujanika akaambo kakuba mwiiyi uuzwidilide mbunji kapati. Ciindi notuyiisya, tuli mukwaabila bamwi; tulabelesya zintu zyesu zimwi kutegwa tubagwasye. Ikupa munzila iili boobu kulaletela lukkomano nkaambo Ibbaibbele lyaamba kuti: “Kupa kuli coolwe kwiinda kupegwa.” (Incito 20:35) Kuli bamayi ba Jwi lya Leza, ilukkomano oolu lulaboola akaambo kakuzyiba kuti tuli mukupa muntu cintu cini-cini alimwi iciyandika kapati citamani calo eeci cili nkasimpe ka Jehova. Alimwi tulakonzya kukkalwa moyo akaambo kakuzyiba kuti tuli mukwiiya Mwiiyi Mupati, Jesu Kristo.

Bupanduluzi buyungizidwe

^ munc. 6 Lyakalembwaa Bakamboni ba Jehova.

^ munc. 9 Amubone cibeela cakuti “Mawu Oyambirira Ogwiritsira Ntchito mu Uminisitala Wakumunda” mapeeji 9-15.—Lyakamwaigwaa Bakamboni ba Jehova.

^ munc. 20 Ikutegwa mujane zikozyanyo, amubone mu Watch Tower Publications Index 1986-2000 mukatwe kakuti, “Illustrations.”Lyakamwaigwaa Bakamboni ba Jehova mumilaka iili mbwiibede.

Sena Muciyeeyede?

• Ino mbuti mbotukonzya kuyiisya munzila nguba-uba ciindi notusololela ciiyo ca Bbaibbele, alimwi anotukanana makani mumbungano?

• Ino mbuti mbotukonzya kubelesya mibuzyo ciindi notuli mukukambauka kuŋanda aŋanda?

• Ino mbuti mbotukonzya kubandika twaambo tuzibidwe kabotu ciindi notuyanda kutondezya bube bwa Jehova alimwi anzila mbwacita zintu?

• Ino nkuli nkotukonzya kujana zikozyanyo zyeelela?

[Mibuzyo yaciiyo]

Kabbokesi/[Cifwanikiso icili apeeji 31]

Sena Muciziyeeyede Zikozyanyo Eezi?

Izikozyanyo eezi zitobela nzimwi zyazikozyanyo zisyoonto buyo zigwasya kapati. Sena inga tamukonzyi kulanga mumabbuku aambidwe kutegwa mubone mbuli zikozyanyo mbozyakagwasya mukukankaizya kaambo mumakani akali mukwaambwa?

• Mbubwenya mbuli basingoma mbobatalika kulizya ngoma zyabo, aabo ibayanda kuzwidilila mulukwatano bayandika kujana mweenzinyina weelede.—Ngazi Yamulindizi, June 1, 2001 peeji 12.

• Ikutondezya mbomulimvwide mumoyo kulikozyenyi akufwusa bbola. Mulakonzya kwiifwusa kabotu-kabotu naa kwiifwusa canguzu cakunga ilakonzya kumucisa uuyikwaba.—Galamukani!, January 8, 2001 peeji 10.

• Ikwiiya kutondezya luyando kulikozyenyi akwiiya mwaambo mupya.—Ngazi Yamulindizi, March 1, 1999 mapeeji 11, 14-16.

• Kusyoma mizimo kulabagwasya badaimona mbubwena mbuli cakulya coongelezya mbocigwasya muvwimi. Cilaleta munyama kukooze.—Luzibo Lutola Kubuumi Butamani peeji 111.

• Jesu mbwavwuna bana ba Adamu bulakonzya kukozyanyisyigwa amuntu muvwubi iwabbadala cikwelete cakkampani (cakakweletwa amaninjala uutasyomeki) alimwi akutalisya fakitali eeyo kubeleka alimwi, ikugwasya babelesi banji babeleka nkuko.—Ngazi Yamulindizi yamu Chichewa, February 15, 1991 peeji 13.

• Mbubwenya mbuli bantu bayandisya zifwanikiso mbobakonzya kusolekesya kubambulula cifwanikiso cakanyonyooka, Jehova takubikkilili kutalondoka kwesu, ulakonzya kubona zintu zibotu nzyotucita alimwi kumbele uyootupilusya muciimo cakuba bantu balondokede Adamu ncaakanyonganya.—Ngazi Yamulindizi yamu Chichewa, February 15, 1990 peeji 22.

[Zifwanikiso izili apeeji 28]

Banakristo bakasimpe mbaamayi ba Jwi lya Leza

[Cifwanikiso icili apeeji 29]

Ibaalu balakonzya kubelesya mibuzyo kutegwa bagwasye bakombinyina kujana luumbulizyo kuzwa mu Jwi lya Leza