Skip to content

Skip to table of contents

‘Takunabede pe Imuntu Waambaula Bobuya’

‘Takunabede pe Imuntu Waambaula Bobuya’

‘Takunabede pe Imuntu Waambaula Bobuya’

“Eno boonse bakalumba-lumba, bagambwa kumajwi aaluzyalo aazwa kumulomo wakwe.”—LUKA 4:22.

1, 2. (a) Ino nkaambo nzi bamapulisa bakatumidwe kuti bakamwaange Jesu ncobakapilukila buyo cinkwamaanza? (b) Ino ncinzi citondezya kuti tabali buyo bamapulisa balikke bakakukkomanina kuyiisya kwa Jesu?

BAMAPULISA bakaalilwa kucita mulimo ngobakatumwa. Bakatumidwe kuti bakaakumwaange Jesu Kristo, pele bakajoka buyo cinkwamaanza. Bapaizi bapati alimwi aba Farisi bakayanda kuti bapanduludwe ikaambo ncobatakamwaangila Jesu. Bakati: “Nkaambonzi ncomwatamuleta?” Ee buya ma, ncinzi cakabalesya bamapulisa kuti bamwaange muntu iwatakali kukonzya kulivwuna? Bamapulisa bakapandulula kuti: ‘Takunabede pe imuntu waambaula bobuya.’ Bakakukkomanina kapati kuyiisya kwa Jesu cakunga tiibakayanda kuti muntu siluumuno mbuli yooyu abikkwe mucitolokesi. *Johane 7:32, 45, 46.

2 Ibantu bakakukkomanina kuyiisya kwa Jesu tabali buyo bamapulisa balikke pe. Ibbaibbele litwaambila kuti bantu banji bakaboola kutegwa bazikumvwe mbwaambaula. Ibantu bamumunzi wakwe bakagambwa cini-cini “kumajwi aaluzyalo aazwa kumulomo wakwe.” (Luka 4:22) Kwaziindi zili mbozibede, wakali kwaambaula kali mubwato kumakamu aabantu aakabungenyi kunkomwe yalwizi lwa Galilaya. (Marko 3:9; 4:1; Luka 5:1-3) Ciindi cimwi, “makamu manji” aabantu bakakkala anguwe kwamazuba aali mbwaabede nokuba kuti bakanyina cakulya.—Marko 8:1, 2.

3. Ino nkaambo nzi ikapati kakapa kuti Jesu abe mwiiyi uucibwene kabotu kuyiisya?

3 Ino ncinzi cakapa kuti Jesu abe mwiiyi uucibwene kabotu kuyiisya? Iluyando nkakakali kaambo kapati. Jesu wakali kubuyanda bwini mbwaakali kuyiisya alimwi abantu mbaakali kuyiisya. Pele Jesu alimwi wakalijisi luzibo lulibedelede mukubelesya nzila zisiyene-siyene mukuyiisya. Muzibalo ziyiigwa izili mumagazini eeyi, tuyoobandika nzila zimwi zigwasya nzyaakabelesya alimwi atuswe mbotukonzya kuziiya.

Kwaamba Cakusalazya Alimwi Munzila Nguba-uba

4, 5. (a) Ino nkaambo nzi Jesu ncaakali kubelesya mabala aatakatazyi kumvwa ciindi naakali kuyiisya, alimwi ino nkaambo nzi ncocigambya eeci ncaakacita? (b) Ino mmuunzila nzi Mulumbe waa Cilundu ncouli cikozyanyo cakuyiisya munzila nguba-uba Jesu njaakabelesya?

4 Tacigambyi ikumvwa bantu bayiide kapati kababelesya mabala aayo babaswiilila ngobatazi naa ngobatamvwi. Pele ikuti katubelesya mabala bantu bamwi ngobatakonzyi kumvwa, ino inga bagwasyigwa buti aluzibo lwesu? Mbwaakali mwiiyi, Jesu kunyina naakali kubelesya mabala ngobatakali kukonzya kumvwa bamwi. Amuyeeyele buyo kujatikizya bunji bwamabala ngaakali kukonzya kubelesya! Nokuba kuti wakalijisi luzibo lunji, tanaakali kuyeeya buyo nzyayanda pe, pele wakabikkila maano kubaswiilizi. Wakalizi kuti bunji bwabo “mbantu buyo abatakaiya.” (Incito 4:13) Ikutegwa bamvwe, wakabelesya mabala bantu ngobakali kukonzya kumvwa. Imabala ngaakali kubelesya akali mauba-uba, pele makani ngaakali kwaamba akali kupa bumboni bwaluzibo ndwaakajisi alimwi abupampu.

5 Mucikozyanyo, amulange-lange Mulumbe wakwe waa Cilundu uulembedwe kubbuku lya Matayo 5:3–7:27. Antela Jesu cakamubwezyela maminiti aali 20 buyo kutegwa abandike mulumbe ooyu. Pele, injiisyo zili mumulumbe zilayandika kapati cakunga zilatugama buya twaambo toonse tujatikizya mbuli makani aabumambi, kulekana alimwi akuyandisya zintu zyakumubili. (Matayo 5:27-32; 6:19-34) Nokuba boobo, kunyina twaambo ootu notukatazya kumvwa pe naa kuba twakulisumpula. Nkaambo kunyina bbala noliba lyomwe naba mwana muniini ndyaatakali kukonzya kumvwa. Nkakaambo kaako, iciindi naakamanizya, makamu aabantu cakutadooneka akali kubikkilizya abalimi, beembezi alimwi abazubi banswi, “akakankamana kukwiisya kwakwe.”—Matayo 7:28.

6. Amupe cikozyanyo cijatikizya mbuli Jesu mbwaakaamba makani mauba-uba pele aayandika kapati.

6 Kanjikanji Jesu wakali kwaamba twaambo tulimvwisya alimwi mubufwaafwi ciindi naakali kwaamba makani munzila nguba-uba, pele aakali kwaamba twaambo tuyandika kapati. Muciindi eeco kakutaningalembwa mabbuku aakugwasya basikwiiya kuti kabaibaluka zintu nzyobayiisyigwa, itwaambo twakwe twakakkalilila mumizeezo amumyoyo yabaabo bakali kumuswiilila. Amubone zikozyanyo zimwi: “Taakwe muntu uukonzya kumanina bami bobile milimo; . . . Tamukonzyi kubelekela Leza antoomwe alubono.” “Mutabeteki, kuti mutabetekwi anywebo.” “Micelo yabo njiiti muzibye mbubabede.” “Teensi baponi bayanda musiliki pe, pele balwazi.” “Boonse babweza ipanga bazoovwinyaunwa kupanga.” “Zintu zya-Kaisara amuzipe Kaisara, azyalo zintu zya-Leza amuzipe Leza.” “Kupa kuli coolwe kwiinda kupegwa.” * (Matayo 6:24; 7:1, 20; 9:12; 26:52; Marko 12:17; Incito 20:35) Nokuba kuti kwainda myaka itandila ku 2,000 kuzwa ciindi makani aaya naakaambwa a Jesu, asunu kunyina naakatazya kuyeeya pe.

Kubelesya Mibuzyo

7. Ino nkaambo nzi Jesu ncaakali kubuzyila mibuzyo?

7 Jesu wakaibelesya kapati mibuzyo. Wakacita oobo noliba leelo naakali kukonzya kubaambila buyo kaambo kayandika baswiilizi kakunyina kusowa ciindi. Pele, ino nkaambo nzi ncaakali kubuzyila mibuzyo? Ziindi zimwi, wakali kubelesya mibuzyo iipa kukkala aansi akuyeeya kutegwa ayubunune mizeezo yabantu aabo bakali kumukazya kutegwa baumune. (Matayo 12:24-30; 21:23-27; 22:41-46) Nokuba boobo, ziindi zinji Jesu wakali kujana ciindi cakubuzya mibuzyo kutegwa aambe makani aabwini, baswiilizi baambe zyakali mumyoyo yabo alimwi akuti akulwaizye akuyiisya basikwiiya bakwe kuyeeya kabotu. Lino atulange-lange zikozyanyo zyobilo zijatikizya mwaapostolo Petro.

8, 9. Ino mbuti Jesu mbwaakabelesya mibuzyo kugwasya Petro kukosola makani munzila iluzi aajatikizya mutelo wakutempele?

8 Ikusaanguna, amuyeeye ciindi basimitelo nobakabuzya Petro ikuti naa Jesu wakali kutela. * Mbwaanga Petro zimwi ziindi wakali muntu uucita zintu cakufwaambaana, wakazuminizya kuti “Ulatela.” Nokuba boobo, nokwakainda kaindi, Jesu wakabandika anguwe ulaamba: “Uyeeyanzi, Simoni? Bami baansi nkulini nkubatambula mutelo na bulumbu? Sa nkubana babo nanka kubeenzu? Petro wamwaambila wati, Nkubeenzu. Nkabela Jesu wamwaambila wati, Lino bana balaangulukide.” (Matayo 17:24-27) Ikaambo Jesu kakamupa kubuzya kweelede kuti Petro wakalikazi kabotu-kabotu. Nkaambo nzi?

9 Mumazuba Jesu ngaakali kupona, imikwasyi yabaabo bakali kulela tiiyakali kutela pe. Aboobo, mbwaakali Mwanaa Mwami wakujulu simuzyalwaalikke iwakali kukombwa kutempele, Jesu tanaakeelede kutela pe. Amubone kuti muciindi cakwiide kwaambila Petro ibwiinguzi bweelede, Jesu cabusungu alimwi munjila yaluzyalo wakabelesya mibuzyo ikugwasya Petro kuti akosole makani munzila iluzi alikke, ambweni alimwi kutegwa abone mbociyandika kuyeeya kabotu kotaninga ingula.

10, 11. Ino Jesu wakacita buti ciindi Petro naakakosola kutwi kwamwaalumi umwi mangolezya aabuzuba bwa Pasika mu 33 C.E., alimwi ino mbuti eeci mbocitondezya kuti Jesu wakalizi mibuzyo mbwiigwasya kapati?

10 Cikozyanyo acimbi cakacitika ciindi camangolezya lyakacitwa Pasika mu 33 C.E., ciindi inkamu yabantu noyakaboola kuzoojata Jesu. Basikwiiya bakabuzya Jesu ikuti naa bakeelede kulwana kutegwa bamuvwune. (Luka 22:49) Kakunyina kulindila bwiinguzi, Petro wakamukosola kutwi mwaalumi umwi acceba (nokuba kuti kuboneka kuti Petro wakali kuyanda kuti amucise kapati buya). Petro wakacita cintu icatakali mumizeezo yasimalelo wakwe, nkaambo Jesu wakalilibambide kujatwa. Ino Jesu wakacita buti? Wakamubuzya Petro mibuzyo eeyi yotatwe kabombede mbuli lyoonse: “Sena cinywido ncaakandipa Taata entacinywi?” “Ino sa tamuyeeyi kuti nsikonzyi kukumbila kwa-Taata kuti anditumine lino lino malegioni aainda ikumi aabili aabaangelo. Pele kwaba boobo, alalondolwa buti magwalo aamba kuti kweelede kuba boobu?”—Johane 18:11; Matayo 26:52-54.

11 Amuciyeeyesye cibalo eeci kwakaindi kasyoonto buyo. Kazingulukidwe ankamo yabantu iinyemede kapati, Jesu wakalizibila kuti lufwu lwaswena alimwi akuti kusalazyigwa kwazina lya Bausyi alimwi alufwutuko lwabantu zyakali mumaanzaakwe. Mpoona aawo, wakabweza ntaamo yakuyiisya Petro bwini buyandika kapati kwiinda mukubelesya mibuzyo. Sena tacilibonyi antangalala kuti Jesu wakalizi kabotu-kabotu mibuzyo mbwiigwasya?

Kubelesya Maambilambali Aalimvwisya Kabotu

12, 13. (a) Ino maambilambali ninzi? (b) Ino mbuti Jesu mbwaakabelesya maambilambali ikukankaizya mbocili cabufwubafwuba ikubona kulubizya kwabakwesu kuti nkupati kwiinda kwesu?

12 Mumulimo wakwe, Jesu kanjikanji wakabelesya nzila ayimbi iigwasya mukuyiisya—imaambilambali. Eeyi ninzila yakukozyanisya cintu cimwi kutegwa mukankaizye kaambo. Jesu wakali kukonzya kucita kuti muntu akonzye kuyeeya zifwanikiso mumizeezo nzyatakonzyi kuluba kwiinda mukubelesya maambilambali. Atubone zikozyanyo zisyoonto buyo.

13 Mu Mulumbe wakwe waa Cilundu, ciindi naakali kukankaizya mbokuyandika ‘kutabeteka’ bamwi, Jesu wakaamba kuti: “Nkaambonzi ulalangilila kapapu kali muliso lyamunyoko, nekubaboobo toyeeyi itanda lili muliso lyako numwini?” (Matayo 7:1-3) Sena mulakonzya kucibona caambwa aawa? Imuntu uuyandisya kukazya beenzinyina ulakonzya kulisungula kuti agwisye kapapu ikali “muliso” lyamunyina. Muntu uuli boobu ulakonzya kuyeeya kuti munyina takonzyi kwaabona kabotu makani ikutegwa aakosole kabotu. Pele imuntu ooyu uukazya ulakakilwa kukosola makani akaambo kakuti ulasinkililwa ‘atanda’—imutanda uukonzya kubelesyegwa kukwabilila ciluli. Elo kaka tiikonzyi kulubika nzila eeyi mbwaakankaizya mbocili cabufwubafwuba ikubona kulubizya kwabakwesu kuti nkupati kwiinda kwesu!

14. Ino nkaambo nzi imajwi aa Jesu aajatikizya kuminununa nzinini alimwi akumena nkamela ncaali maambilambali aayelela?

14 Ciindi acimwi, Jesu iba Farisi wakabaamba kuti, “nubeenzyi boofu, mulaminununa [nzinini], inkamele mulaimena.” (Matayo 23:24) Masimpe ooku kwakali kubelesya maambilambali munzila mbotu. Nkaambo nzi? Ikukozyanisya nzinini kunkamela, imunyama mupati ngubakazi kabotu baswiilizi ba Jesu, cakali cintu cigambya. Ikweezyeezya kutondezya kuti kulayandika nzinini izili tuulunzuma tuli 70 kutegwa zyeelane akulema kwankamela iijinkide kukomena! Alimwi Jesu wakalizi kuti ba Farisi bakali kuseba waini kwiinda mukubelesya kasani. Aabo ibakali kukakatila kumilawo bakali kucita oobu kutegwa batamenenezyi anzinini yalo ikonzya kubasofwaazya. Pele munzila yacikozyanyo bakali kumena nkamela iisofweede yalo. (Levitiko 11:4, 21-24) Ikaambo ka Jesu kakalisalede. Iba Farisi bakabikkila maano kapati kutuntu tusyoonto twakali kuyandika mu Mulawo, pele makani mapati tiibakaabikkila maano, mbuli “lubeta aluzyalo alusyomo.” (Matayo 23:23) Elo kaka Jesu wakababikka atuba mbubwenya mbobakabede ncobeni!

15. Ino nziiyo nzi Jesu nzyaakayiisya kwiinda mukubelesya maambilambali?

15 Mumulimo wakwe woonse, Jesu kanjikanji wakali kubelesya maambilambali. Amulange-lange zikozyanyo zimwi mbuli bwazyeezyi. “Lusyomo mbuli inseke [isyoonto kapati] yamusitada,” ilukonzya kulonzya mulundu—Jesu wakajana mabala aakonzya kubeleka kabotu kutegwa akankaizye kaambo kakuti, noluba lusyomo lusyoonto buyo lulakonzya koonda mulimo mupati. (Matayo 17:20) Inkamela mpati iisola kulyaatikizya mukapulo naa muliso lyanyeleti yakusumya zisani, elo kaka eeci cakatondezya mbuli mbocili ciyumu kumuntu muvwubi uusola kubelekela Leza kumwi kajisi bubi kuyandaula lubono lwakumubili! (Matayo 19:24) Sena tamugambwi kubona mbuli Jesu mbwaakali kusalazya kwaamba kwiinda mukubelesya cikozyanyo kutegwa apandulule twaambo mumajwi masyoonto buyo?

Twaambo Tulimvwisya; Tutakazyiki

16. Ino mmuunzila nzi lyoonse Jesu mbwaakali kubelesya busongo kapati?

16 Akaambo kakuti mizeezo yakwe yakalilondokede, Jesu wakalicibwene kapati kubandika twaambo tulimvwisya kubantu. Nokuba boobo, kunyina naakalubelesya munzila iiteelede luzibo oolu pe. Lyoonse mukuyiisya kwakwe wakali kubelesya busongo kutegwa abutole ambele bwini. Ziindi zimwi wakali kubelesya busongo kutegwa atabi aamilandu yakubejelezyegwa abakombi basikumukazya. Ziindi zinji, wakali kubelesya twaambo tulimvwisya kutegwa ayiisye basikwiiya bakwe ziiyo ziyandika kapati. Lino atubone mbuli Jesu mbwaakali cibwene kabotu mukubelesya busongo.

17, 18. Ino ntwaambo nzi tulimvwisya Jesu ntwaakabelesya kutegwa atabi aamulandu ba Farisi ngobakamutamikizya?

17 Amuyeeye ciindi Jesu naakaponya mwaalumi moofwu wakanjidwe madaimona alimwi iwatakali kukonzya kwaambaula. Makani aaya nobakaamvwa ba Farisi bakati: “Oyu muntu inguzu nzyatanzya badaimona nzizya-Belzebule [Saatani] mwami wabadaimona.” Amubone kuti iba Farisi bakazumina kuti inguzu ziinda aali zyamuntu zyakali kuyandika kutegwa muntu akonzye kugwisya madaimona aa Saatani. Nokuba boobo, ikutegwa balesye bantu kusyoma Jesu, bakaamba kuti Jesu ubelesya nguzu zya Saatani. Ikutegwa abatondezye kuti balezya mukuyeeya kwabo, Jesu wakabaingula kuti: “Cisi cimwi acimwi citakakatilani cinoosaalwa. Alimwi munzi umwi aumwi niiba iŋanda imwi aimwi zitakakatilani tazikoojata pe. Nkabela Saatani kuti watanda Saatani ulalilwisya mwini, ino cisi cakwe cilajata buti?” (Matayo 12:22-26) Icini Jesu ncaakali kwaamba ncakuti: ‘Nikwali kuti mbomwaamba mbozibede ncobeni zintu, kuti ndili mutumwa wa Saatani, uumwaya milimo ya Saatani, nkokuti Saatani ulwana makanze aakwe mwini, aboobo takonzyi kuzwidilila pe.’ Sena makani aaya tanaakali kuyumya mate mukanwa?

18 Eelyo Jesu wakazumanana kubandika makani aaya. Wakalizi kuti akati kaba Farisi kwakali bamwi bakali kugusya madaimona. Eelyo wakababuzya mubuzyo muuba-uba, pele uupa kukkala aansi akuyeeya, wakati: “Ime kuti inguzu nzintanzya badaimona nzizya-Belzebule, ino bana [naa basikwiiya] banu ninguzu zyani nzibabatanzya balo?” (Matayo 12:27) Ikaambo Jesu nkaakali kuyanda kuti bazyibe nkakuti: ‘Ikuti naa ncobeni ndilatanda madaimona munguzu zya Saatani, nkokuti abalo basikwiiya banu nenguzu nzyobabelesya.’ Sena ba Farisi bakacilaa mate mukanwa? Kayi tiibakali kukonzya kuzumina kuti abalo basikwiiya babo bakali kubelesya nguzu zya Saatani. Kwiinda mukwaamba twaambo tulimvwisya, Jesu wakapa kuti babone kuti mulandu ngobakali kuyanda kumupa taweelede pe.

19, 20. (a) Ino mmuunzila nzi Jesu mbwaakali kubelesya busongo? (b) Ino mbuti Jesu mbwaakabelesya bbala lyakuti “takooindilila” mukwiingula kulomba kwabasikwiiya bakwe kuti abayiisye kupaila?

19 Kunze lyakubelesya twaambo tulimvwisya kutegwa abazule basikumukazya, Jesu alimwi wakabelesya twaambo tulimvwisya kutegwa ayiisye bwini bukkazika moyo bujatikizya Jehova munzila iigwasya. Ziindi zimwi wakali kupandulula zintu kwiinda mukubelesya bbala alyakuti “takooindilila,” ikutegwa agwasye baswiilizi bakwe kuzyiba bwini abumbi kuyungizya aali boobo mbobakazi kale. Lino atulange buyo zikozyanyo zyobilo.

20 Ciindi kwiingula basikwiiya bakwe bakalomba kuti abayiisye mbobeelede kupaila, Jesu wakaluula cikozyanyo camwaalumi walo ‘wakakakatila’ limwi mweenzyinyina watakayandide kubuka wabuka akumupa nzyaakali kuyanda. Jesu alimwi wakapandulula kujatikizya kulisungula kwabazyali ‘ikupa bana babo zintu zibotu.’ Eelyo wakamanizya akuti: “Nywebo, nobabi, mbomuzi kupa bana banu zintu zibotu, Usowanu uuli kujulu sena takooindilila kubapa Muuya Uusalala abakumbila kulinguwe?” (Luka 11:1-13) Ikaambo Jesu nkaamba aawa takali kakukozyanyisya buya pe, pele nkakwiindanya buya. Ikuti muntu uutayandi wakonzya kubuka kutegwa amupe mweenzyinyina nzyayanda alimwi akuti naa bazyali batalondokede balakonzya kupa bana babo nzyobayanda, ino inga Taateesu wakujulu siluyando waleka buti kupa muuya uusalala kubabelesi bakwe basyomeka balo ibalibombya kulinguwe mumupailo!

21, 22. (a) Ino ninzila nzi Jesu njaakabelesya ciindi naakali kupa lulayo akulibilika kujatikizya lubono lwakumubili? (b) Notwamana kwiinduluka nzila zisyoonto buyo Jesu nzyakali kubelesya mukuyiisya kwakwe, ino ncinzi ncotukonzya kwaamba?

21 Jesu wakabelesya nzila njiyonya ciindi naakali kupa lulayo akulibilika kujatikizya lubono lwakumubili. Wakati: “Amuyeeye bacikwangala, tabasyangi, tabatebuli, tabajisi matala neciba ciyobwedo, kwalo Leza ulabasanina. Nywebo mulayandika kapati kwiinda bayuni. Amuyeeye mbwaamena malangalanga, taabeleki, taaluki . . . Eno obuya Leza mbwasamika mani aamusokwe, aaliwo sunu, ijunza aasowelwa mumulimo, sena [takooyindilila kumusamika] nywebo nomujisi lusyomo luniini?” (Luka 12:24, 27, 28) Masimpe, ikuti Jehova kakonzya kulanganya bayuni alimwi amaluba, sena takonzyi kwiinda aawo kulanganya babelesi bakwe? Kakunyina akudooneka, imajwi aayo mauba-uba pesi aajisi mulumbe uulimvwisya akabayasa kumoyo bakali kumuswiilila Jesu.

22 Mbotwamana kulanga-langa nzila zisyoonto buyo nzyaakabelesya Jesu mukuyiisya kwakwe, tulakonzya kwaamba kuti bamapulisa abaya bakaalilwa kwaanga Jesu, masimpe tiibakayungizya buya twaambo nobakaamba kuti: ‘Takunabede muntu waambaula obuya.’ Pele nzila yakuyiisya Jesu njajisi mpuwo kapati njakubelesya zikozyanyo naa zyaano. Ino nkaambo nzi ncaakabelesya nzila eeyi? Alimwi ino ncinzi cakapa kuti zikozyanyo zyakwe kazigwasya kapati? Mibuzyo eeyi iyooyingulwa mucibalo citobela.

Bupanduluzi buyungizidwe

^ munc. 1 Kuboneka kuti bamapulisa bakatumwa buya a Nkuta Mpati alimwi bakazumizyigwa abapaizi bapati.

^ munc. 6 Imajwi aaya aazubuludwe aajanika kubbuku lya Incito 20:35, akazubululwa buyo amwaapostolo Paulo alikke, pele bupanduluzi bwini bwamabala aaya bulajanika mu Makani Mabotu. Ambweni Paulo majwi aaya wakaambilwa buya camulomo mpande (asikwiiya walo wakamumvwa Jesu kaamba boobo naa ambweni kuli Jesu buya wakabusyigwa) antela kwiinda mukuyubunwidwa a Leza.—Incito 22:6-15; 1 Ba-Korinto 15:6, 8.

^ munc. 8 Iba Juda bakeelede kutela mali aatempele, imasheleni obilo (imali aakali kubelekelwa mazuba obilo). Imali aamutelo akali kubelesyegwa kubambuluzya tempele, mumilimo yakali kucitwa kutempele alimwi akuula zipaizyo zyakali kutuulilwa cisi.

Sena Muciyeeyede?

• Ino nzikozyanyo nzi zitondezya kuti Jesu wakali kuyiisya munzila nguba-uba alimwi iilimvwisya kabotu?

• Ino nkaambo nzi Jesu ncaakali kubelesya mibuzyo mukuyiisya kwakwe?

• Ino maambilambali ninzi, alimwi ino mbuti Jesu mbwaakaibelesya nzila eeyi yakuyiisya?

• Ino mbuti Jesu mbwaakabelesya twaambo tumvwika kutegwa ayiisye basikwiiya bakwe kasimpe kakkazika moyo kajatikizya Jehova?

[Mibuzyo yaciiyo]

[Cifwanikiso icili apeeji 18]

Iba Farisi bakali ‘kuminununa nzinini, pele nkamela bakali kwiimena’