Skip to content

Skip to table of contents

Amuzumanane Kucita Zintu Nzyomwakaiya

Amuzumanane Kucita Zintu Nzyomwakaiya

Amuzumanane Kucita Zintu Nzyomwakaiya

“Zintu zyoonse nzimwakaiya nanka kutambula nanka kumvwa nanka kubona kulindime, amuzicite, elyo luumuno lwa-Leza lulaba anywe.”—BA-FILIPI 4:9.

1, 2. Sena twalanga koonse-koonse Ibbaibbele lili mukupa bantu balyaamba kuti mbakombi ikupona kweelana anzyolyaamba? Amupandulule.

IMUTWE wamakani wakali mupepa lyamakani litegwa Emerging Trends lyaku United States lyakaafwiinsya boobu makani aakajanika mubuvwuntauzi bwakacitwa mucisi eeci mbocizulwa: “Ibukombi Buli Mukusumpuka Kakuli Zyeelelo Zyabukkale Bwabantu Zili Mukuyaansi.” Kuboneka kuti mucisi eeci mweelwe wabantu baunka kucikombelo uli mukuyungizyigwa alimwi baamba kuti bukombi bulayandika kapati mubuumi bwabo. Nokuba boobo, kwaambwa kuti: “Nokuba kuti mbanji baunka kucikombelo, ibunji bwabana Amelika baladooneka kujatikizya mbuli bukombi ncobukonzya kucitila buumi bwamuntu umwi aumwi alimwi amuciinga coonse.”

2 Ibukkale buli boobo tabuli buyo mucisi comwe pe. Munyika yoonse mbwiizulwa, bunji bwabantu baamba kuti balalisyoma Bbaibbele alimwi mbakombi, pele tabazumini kuti zyaambwa mu Magwalo zibe nzyezintu nzyobeelede kutobela mubuumi bwabo pe. (2 Timoteo 3:5) Mupati umwi wakabunga kabasikuvwuntauzya wakaamba kuti: “Tulalilemeka kapati Bbaibbele, pele kujatikizya makani aakujana ciindi cakuti tulibale, taakwe notubikkila maano pe.”

3. (a) Ino mbuti Ibbaibbele mbolibagwasya aabo ibaba Banakristo beni-beni? (b) Ino mbuti batobeli ba Jesu mbobabelesya lulayo lwa Paulo lulembedwe kulugwalo lwa Ba-Filipi 4:9?

3 Nokuba boobo, kujatikizya Banakristo beni-beni, tabusyi mbobacita oobu pe. Ikubelesya lulayo luzwa mu Jwi lya Leza kwabapa kuti bacince kuyeeya alimwi akulilemeka kwabo. Alimwi ibuntu bupya mbobatondezya bulatalika kubonwa abantu bamwi. (Ba-Kolose 3:5-10) Kubatobeli ba Jesu, Ibbaibbele talili buyo bbuku iliide kuba alusuko muŋanda akaambo kakutabelesyegwa-belesyegwa pe. Kwiindana akaambo aaka, imwaapostolo Paulo wakaambila Banakristo bana Filipi kuti: “Zintu zyoonse nzimwakaiya nanka kutambula nanka kumvwa nanka kubona kulindime, amuzicite, elyo luumuno lwa-Leza lulaba anywe.” (Ba-Filipi 4:9) Banakristo tabakazumini buyo kasimpe kali mu Jwi lya Leza akuumuna buyo pe. Balacita zintu nzyobaiya, ikuzumanana kubelesya lulayo lwa Bbaibbele mumukwasyi, kumilimo yakumubili, mumbungano alimwi amuzintu zyoonse zyibacita mubuumi bwabo.

4. Ino nkaambo nzi ncokuli buyumuyumu mukutobela milawo ya Leza?

4 Ikutobela milawo alimwi anjiisyo zya Leza tacili cintu cuuba-uba pe. Tukkede munyika yeendelezyegwa a Saatani Diabolosi, Ibbaibbele ngoliita kuti “ngoleza waansi aano.” (2 Bakolinti 4:4, Ci; 1 Johane 5:19) Aboobo, cilayandika kapati kulimamela kucintu cili coonse cikonzya kutulesya kuzumanana kusyomeka kuli Jehova Leza mubuumi bwesu. Ino mbuti mbotukonzya kuba bantu basyomeka?

Amujatisye “Bwaanze Bwamajwi Meni-Meni”

5. Ino ncinzi Jesu ncaakali kupandulula ciindi naakati: “Azumanane kunditobela”?

5 Inzila imwi mbotukonzya kucita zintu nzyotwiiya, nkwiinda mukuzumanana kusyomeka mubukombi bwakasimpe nokuba kuti kuli kukazyigwa abantu batasyomi. Kusolekesya kulayandika kapati kutegwa mukonzye kuliyumya. Jesu wakati: “Kuti muntu kayanda kunditobela, aliimye alimwi abweze cisamu cakwe cakupenzyezya eelyo azumanane kunditobela.” (Matayo 16:24, NW) Jesu kunyina naakaamba kuti tweelede kumutobela buyo kwaciindi cili mbocibede pe. Muciindi caboobo, wakaamba kuti: “Azumanane kunditobela.” Imajwi aakwe atondezya kuti twaba basikwiiya bakwe tatweelede kuba buyo boobo kwaciindi cili mbocibede mubuumi bwesu naa kukomba kwaciindi cisyoonto buyo pe. Ikuzumanana kusyomeka mubukombi bwakasimpe caamba kuliyumya kupona buumi mbotwakasala ziyume zitete. Ino mbuti mbotukonzya kucita boobu?

6. Ino mbwaanze nzi bwamajwi meni-meni Banakristo bamumwaanda wamyaka wakusaanguna mbobakayiya kuli Paulo?

6 Paulo wakakulwaizya mubelesinyina Timoteo kuti: “Kojatisya bwaanze bwamajwi meni–meni oonse ngowakamvwa kulindime, alusyomo akuyandana kuli muli-Kristo Jesu.” (2 Timoteo 1:13, NW) Ino ncinzi Paulo ncaakali kupandulula? Ibbala lya Cigiliki lyakabelesyegwa lyakuti “bwaanze,” mubwini lyaamba kuzekaula cintu ciyanda kubambwa naa kuyakwa. Nokuba kuti cinyina bupangopango boonse, ikuzekaula kuli boobo kulakonzya kutondezya mbociyandika kuba, ikutegwa muntu uucilanga akonzye kuzyiba mbociyooboneka. Mbubwenya buyo, ibwaanze bwakasimpe Paulo nkaakayiisya Timoteo alimwi abambi buyo tiibwakali kubugama buya bwiinguzi bwamibuzyo yakali kulangilwa kubuka pe. Pele, injiisyo eezi zilapa busolozi buyandika—ibwaanze buyo, ikutegwa babombe myoyo bakonzye kuzyiba Jehova ncayanda kuli mbabo. Pele, ikutegwa bakkomanisye Leza, bakali kuyandika kuzumanana kubwaanze bwakasimpe kwiinda mukucita nzyobakayiya.

7. Ino mbuti Banakristo mbobakonzya kuzumanana kubwaanze bwamajwi meni-meni?

7 Ibantu bamwi bamumwaanda wamyaka wakusaanguna bali mbuli Humenayo, Alesandro alimwi Fileto bakali kukulwaizya mizeezo iiteendelani a “bwaanze bwamajwi meni–meni.” (1 Timoteo 1:18-20; 2 Timoteo 2:16, 17) Ino mbuti Banakristo bakusaanguna mbobatakali kukonzya kutalika kutobela basiluleyo? Bakeelede kwaayiya kapati malembe aakasololelwa amuuya alimwi akuzyibelesya nzyaakali kwaamba mubuumi bwabo boonse. Aabo ibakali kutobela cikozyanyo ca Paulo alimwi abantu bamwi basyomeka bakakonzya kuzyiba alimwi akukaka kufwumbwa cintu icatakali kweendelana abwaanze bwakasimpe nkobakayiisyidwe. (Ba-Filipi 3:17; Ba-Hebrayo 5:14) Muciindi cakuba ‘abulwazi bwakuyandisya kubuzyanya akukazyanya majwi,’ bakazumanana kuba bakombi ba Leza. (1 Timoteo 6:3-6) Tulacita mbubwenya oobo ciindi notuzumanana kubelesya kasimpe nkotwakayiya. Elo lusyomo lwesu lulayuma kaka ikubona tuulunzuma twabantu tubelekela Jehova munyika yoonse katuzumanana kubwaanze bwakasimpe bwamu Bbaibbele mbobakaiya!—1 Ba-Tesalonika 1:2-5.

Amwaakake ‘Makani Aakubeja’

8. (a) Ino mbuti Saatani mbwasola kunyonganya lusyomo lwesu mazubaano? (b) Ino nkucenjezya kuli buti kwa Paulo kujanika kulugwalo lwa 2 Timoteo 4:3, 4?

8 Saatani ulasola kunyonyoona lusyomo lwesu kwiinda mukupa kuti tutalike kudooneka zintu nzyotwakayiisyigwa. Mbubwenya mbuli mbokwakabede mumwaanda wamyaka wakusaanguna, basiluleyo alimwi abantu bamwi buyo balasola kunyonganya lusyomo lwabantu batakwe mulandu. (Ba-Galatiya 2:4; 5:7, 8) Ziindi zimwi babelesya sikapepele ikumwaya makani mabyaabi naaba aakubeja buya kujatikizya nzila zyibabelesya alimwi amakanze ngibajisi bantu ba Jehova. Paulo wakacenjezya kuti bantu bamwi bayooleka kutobela kasimpe. Wakalemba kuti: “Ciindi cilasika ncobati kaleke kuzumina kufundisya kwinikwini, eno bayoogama kulijanina bafundisi bali mbuli kuyanda kwamyoyo yabo beni, kuti babotelwe kubamvwa. Bayoosinka matwi aabo kumakani menimeni, bakagame kuswiilila [makani aakubeja].”—2 Timoteo 4:3, 4.

9. Ino kweelede kuti ncinzi Paulo ncaakali kuyeeya ciindi naakaamba kujatikizya ‘makani aakubeja’?

9 Muciindi cakuzumanana kubwaanze bwamajwi meni-meni, bantu bamwi bakayungwa ‘amakani aakubeja.’ Ino makani aaya aakubeja akali kujatikizya nzi? Ambweni Paulo wakali kuyeeya twaano twakuyeeyela buya tuli mbuli twaano tujanika mubbuku lya Tobit. * Makani aakubeja ambweni akali kubikkilizya amakani aakondelezya alimwi aamavwambukila aakuyeeyela buya. Alimwi ibamwi “mbuli kuyanda kwamyoyo yabo,” beelede kuti bakeenwa abaabo ibakali kuubya-ubya zyeelelo zya Leza naa aabo ibakali kuvwiya baabo bakali kusololela mumbungano. (3 Johane 9, 10; Juda 4) Kufwumbwa naa kwakali zilebyo zili buti, kuboneka kuti bamwi bantu bakabukkomanina bubeji kwiinda kasimpe ka Jwi lya Leza. Mukaindi kasyoonto buyo, bakaleka kucita zintu nzyobakayiide, eelyo bakanyongana munzila yakumuuya.—2 Petro 3:15, 16.

10. Ino mmakani aakubeja aali buti aaliko mazubaano, alimwi ino mbuti Johane mbwaakatondezya mbokuyandika kucenjela?

10 Mazubaano, tulakonzya kwaatantamuka makani aakubeja ikuti naa tulalilingula alimwi akusala makani ngotuswiilila alimwi akubala. Mucikozyanyo, muli sikapepele balakulwaizya bukkale bwakutalilemeka. Bantu banji bakulwaizya muzeezo wakuti Leza tako. Basikukazya balaakazya makani aali mu Bbaibbele aakuti lyakasololelwa amuuya wa Leza. Alimwi basiluleyo bamazubaano balasola kuyunga bantu kuti batalike kudooneka kutegwa Banakristo baleke kusyoma. Kujatikizya ntenda iikozyenyi yakaletwa abasinsimi babeji bamumwaanda wamyaka wakusaanguna, mwaapostolo Johane wakacenjezya kuti: “Nobayandwa, mutazuminini myuuya yoonse, pele amusoleke myuuya na njiya-Leza, nkaambo basinsimi banji babeji mobali kale munyika.” (1 Johane 4:1) Aboobo tweelede kucenjela.

11. Ino ninzila nzi njotukonzya kubelesya kutegwa tuzyibe naa tucijisi lusyomo?

11 Kujatikizya makani aaya, Paulo wakalemba kuti: “Amulisukusye nubeni na muliimvwi mulusyomo.” (2 Ba-Korinto 13:5) Imwaapostolo utukulwaizya kuzumanana kulisunka kutegwa tubone naa tulaa lusyomo lwa Bunakristo ciindi coonse. Ikuti naa katuyandisya kuswiilila bantu basikutongooka, tuleelede kulilanga-langa kwiinda mukwaapailila makani aaya. (Intembauzyo 139:23, 24) Sena tuli bantu bayandisya kujanina milandu bantu ba Jehova? Ikuti naa mbotucita oobo, ino nkaambo nzi ncotucitila boobo? Sena kuli ciindi notwakacimwa akaambo kamajwi naa micito yamuntu umwi? Ikuti kakuli boobo, sena tulazumanana kuzilanga zintu mbozyeelede kuba twazyeelanya amakani aamwi? Kufwumbwa mapenzi ngotujana mubweende oobu bwazintu, ngakaindi buyo kasyoonto. (2 Ba-Korinto 4:17) Ikuti twasikilwa musunko mumbungano, sena eeci ceelede kutupa kuleka kubelekela Leza? Ikuti naa twakopana akaambo kacintu cimwi, sena tacigwasyi kusolekesya kutegwa tumane penzi eeli akulibikka mumaanza aa Jehova?—Intembauzyo 4:4; Tusimpi 3:5, 6; Ba-Efeso 4:26.

12. Ino mbuti bana Bereya mbobakatubikkila cikozyanyo cibotu?

12 Muciindi cakucimwa, atuzumanane kwaabona munzila mbotu makani ngotwiiya muciiyo cesu tobeni alimwi akumiswaangano yambungano. (1 Ba-Korinto 2:14, 15) Muciindi cakudooneka Jwi lya Leza, elo kaka inga cagwasya ikuba aciimo cabana Bereya bamumwaanda wamyaka wakusaanguna balo ibakaalingaula Magwalo kabotu-kabotu! (Incito 17:10, 11) Aboobo, atubweze ntaamo kweelana azintu nzyotwiiya, ikukaka makani aakubeja alimwi akuzumanana mukasimpe.

13. Ino mmuunzila nzi mbotukonzya kutalika kumwaya makani akubeja cakutazyiba?

13 Alimwi kuli makani aambi aakubeja ngotweelede kucenjelela. Makani manji aakondelezya alamwaigwa, ikanjikanji alatuminwa mbuli lugwalo kwiinda mukubelesya muncini wakkompyuta. Cilagwasya kwaacenjelela makani aali boobo, ikapati ikuti naa tatuzyi makani aayo nkwaakazwida. Nokuba kuti makani aakacitika naa kaano kakatuminwa a Munakristo uusyomeka, imuntu ooyu ulakonzya kuti katatuzyi twaambo twancobeni tujatikizya makani aayo. Nkakaambo kaako cilayandika kapati kucenjela caboola kukwiinduluka kwambila bamwi makani aaya naa kutumina makani aatasinizyidwe kuti naa ali masimpe. Masimpe tatukonzyi kuyanda kunooyinduluka ‘twaano twabuyo itunyonganya makani aasalala.’ (1 Timoti 4:7, Ci) Alimwi mbwaanga tulijisi mukuli wakwaambilana kasimpe, inga cagwasya ikuti naa twacitantamuka cintu cili coonse cikonzya kutupa kutalika kumwaya makani aakubeja ambweni kwiinda mukutazyiba.—Ba-Efeso 4:25.

Impindu Iijanika Akaambo Kakwaamba Kasimpe

14. Ino nimpindu nzi zijanika akaambo kakucita zintu nzyotwiiya kuzwa mu Jwi lya Leza?

14 Ikucita zintu nzyotwiiya muciiyo cesu ca Bbaibbele alimwi akumiswaangano ya BunaKristo kuyootuletela mpindu zinji kapati. Mucikozyanyo, cilongwe cesu cilakonzya kukomena kuli baabo mbotuswaangenyi limwi mulusyomo. (Ba-Galatiya 6:10) Ibukkale bwesu buyoocinca akubota ikuti naa katubelesya njiisyo zili mu Bbaibbele. (Intembauzyo 19:8) Kunze lyaboobo, kwiinda mukucita nzyotwiiya, ‘tunoolemeka kuyiisya kwa Leza’ alimwi kulakonzya kusololela bantu bamwi kubukombi bwakasimpe.—Tito 2:6-10.

15. (a) Ino mbuti mwana umwi mbwaakaba sicamba kutegwa ape bumboni kucikolo? (b) Ino ncinzi ncomwaiya kuli ceeci cakacitika?

15 Akati ka Bakamboni ba Jehova, kuli bakubusi banji ibacita nzyobakayiya muciiyo cabo ca Bbaibbele, mumabbuku aa Bunakristo alimwi akukujanika kwabo lyoonse kumiswaangano yambungano. Ikulilemeka kabotu kwabo mbumboni bwini kuli basicikolonyina alimwi akuli bamayi kucikolo. (1 Petro 2:12) Amulange-lange cakacitikila Leslie mwana musimbi uulaamyaka yakuzyalwa iili 13 waku United States. Ulazumina kuti cakali kumuyumina kapati ikwaambila basicikolonyina kujatikizya lusyomo lwakwe, pele buzuba bumwi zintu zyakacinca. “Mucikolo bakali kubandika kujatikizya mbuli bantu mbobasola kusambala zintu. Musimbi umwi wakatambika akupa cikozyanyo ategwa mbuli Bakamboni ba Jehova.” Mbwanga Leslie ngu Kamboni, ino wakacita buti? Waamba kuti: “Ndakalukwabilila lusyomo lwangu, kakunyina akudooneka ceelede kuti cakabagambya boonse, nkaambo ndili muntu muumuzi mucikolo.” Ino ncinzi cakatobela akaambo kabusicamba bwa Leslie? Leslie wakati: “Ndakakonzya kwaabila broshuwa alimwi akatulakiti kuli sicikolo ooyo, nkaambo wakacilijisi mibuzyo aimbi.” Elo kaka Jehova weelede kuti ulakondwa ciindi bakubusi ibacita nzyobaiya nobaliyumya kutegwa bape bumboni kucikolo!—Tusimpi 27:11; Ba-Hebrayo 6:10.

16. Ino mbuti Cikolo Camulimo Weendelezyegwaa Leza mbocakamugwasya Kamboni umwi mwana-mwana?

16 Icikozyanyo acimbi nciceeco cijatikizya Elizabeth. Kuzwa ciindi naakatalika kwiiya kacili amyaka yakuzyalwa iili ciloba kusikila limwi wacimaninzya cikolo cakupulaimali, musimbi ooyu wakali kubatamba bamayi bakwe ku Ŋanda ya Bwami kufwumbwa ciindi naakali kuba acibeela mu Cikolo Camulimo Weendelezyegwaa Leza. Ikuti naa bayi tiibajanika ku Ŋanda ya Bwami, Elizabeth wakali kucaalizya bamana kwiiya kutegwa abatondezye bayi makani ngaakajisi. Mumwaka wamamanino kali kusekondali, Elizabeth wakalemba makani naa lipooti mumapeeji aali kkumi aajatikizya mpindu iijanika mu Cikolo Camulimo Weendelezyegwaa Leza alimwi wakabatondezya bamayi bone. Alimwi wakalombwa kuti atondezye mbuli mbwaakananwa makani mu Cikolo Camulimo Weendelezyegwaa Leza, eelyo wakasala mutwe wakuti, “Nkaambo nzi Leza Ncalekelede Bubi?” Elizabeth wakagwasyigwa kapati apulogilamu yakuyiisya iicitwaa Bakamboni ba Jehova mu Cikolo Camulimo Weendelezyegwaa Leza. Ngumwi wa Banakristo bana-bana batembaula Jehova kwiinda mukucita zintu nzyobakaiya kuzwa mu Jwi lyakwe.

17, 18. (a) Ino ndulayo nzi Ibbaibbele ndyolipa lujatikizya kusyomeka? (b) Ino mbuti mulombwana umwi mbwaakajatikizyigwa akaambo kakusyomeka kwaumwi wa Bakamboni ba Jehova?

17 Ibbaibbele likulwaizya Banakristo kuba bantu basyomeka muzintu zyoonse. (Ba-Hebrayo 13:18) Ikutasyomeka kulakonzya kunyonganya cilongwe cesu abantu bamwi alimwi ikapati a Jehova buya kumugama. (Tusimpi 12:22) Ikusyomeka mubukkale bwesu kulapa bumboni bwakuti tulacita zintu nzyotwakaiya alimwi bwapa kuti bantu banji babalemeke Bakamboni ba Jehova.

18 Amulange-lange cakacitikila sikalumamba umwi wazina lya Phillip. Wakasweekelwa cceki iitalembedwe mali, pele ilembedwe ziyandika zimwi zyoonse kakunyina kuzyiba kusikila ciindi nibakamutumina mulugwalo. Wakaibwezela cceki eeyo ngumwi wa Bakamboni ba Jehova alimwi ikagwalo kakabikkilizyigwa mukati kakaamba kuti, ilusyomo lwabukombi lwamuntu ooyu wakaibwezela, ndolwakamupa kuti aipilusye kuli mukamwini. Phillip wakagambwa kapati. Wakaamba kuti: “Nibandibbida mali oonse aasika ku $9,000 aaku Amelika!” Wakatyompwa kapati ciindi cimwi nzyeete yakwe noyakabbigwa mucikombelo. Kuboneka kuti muntu ngobazibenyi buya ngowakamubbida, pele muntu ngwatazi wakakonzya kwiipilusya cceki yakajisi mali manji kapati! Masimpe, Banakristo basyomeka balamuletela bulemu Jehova Leza!

Amuzumanane Kucita Nzyomwakaiya

19, 20. Ino mbuti mbotuyoogwasyigwa akaambo kakucita zintu kweelana ambotwakaziiya mu Magwalo?

19 Aabo ibacita nzyobakaiya kuzwa mu Jwi lya Leza bajana mpindu zinji kapati. Mwaapostolo Jakobo wakalemba kuti: “Uusondela mumula[w]o mulondosi wabulubusi, akukakatila kulinguwo, mbwaatali sikuswiilila amatwi buyo uuluba pele sikumana mulimo, ngonguwe uuti longezegwe mukucita kwakwe.” (Jakobo 1:25) Masimpe, ikuti naa katucita zintu kweelana ambotwakaziiya mu Magwalo, tuyooba bantu bakkomenyi ncobeni alimwi tuyookonzya kuliyumya mumapenzi aatusikila mubuumi. Kwiinda waawo, tuyoolongezyegwa kapati a Jehova alimwi akuba abulangizi bwabuumi butamani!—Tusimpi 10:22; 1 Timoteo 6:6.

20 Eelyo amucite mbomukonzya kutegwa muzumanane kwiiya Jwi lya Leza. Lyoonse kamubungana antoomwe abakombi ba Jehova alimwi akubikkila maano kapati kumakani aali mukwaambwa kumiswaangano ya Bunakristo. Kamuzibelesya nzyomwiiya alimwi akuzumanana kuzicita, eelyo “luumuno lwa-Leza lulaba anywe.”—Ba-Filipi 4:9.

Bupanduluzi buyungizidwe

^ munc. 9 Ibbuku litegwa Tobit liboneka kuti lyakalembwa mumwaanda wamyaka watatu B.C.E., lilabikkilizya atwaano tujatikizya zintu zyakuyeeyela buya izyamu Juda umwi wazina lya Tobias. Kwaambwa kuti wakalijisi nguzu zyakukonzya kusilika alimwi akutanda madaimona kwiinda mukubelesya moyo, kalulizya alimwi amuni wanswi iili mbuli syaamankwamu.

Sena Muciyeeyede?

• Ino “bwaanze bwamajwi meni–meni” buli buti, alimwi ino mbuti mbotukonzya kuzumanana kulingayo?

• Ino ‘mmakani nzi aakubeja’ ngotweleede kukaka?

• Ino ndugwasyo nzi ndobajana aabo bacita zintu nzyobakaiya kuzwa mu Jwi lya Leza?

[Mibuzyo yaciiyo]

[Cifwanikiso icili apeeji 15]

Ino mbuti Banakristo bakusaanguna mbobakali kukonzya kuleka kutobela basiluleyo?

[Zifwanikiso izili apeeji 16]

Ikuyungwa kutegwa tutalike kudooneka kulakonzya kucitwa kwiinda muli sikapepele, mu Internet alimwi amuli basiluleyo bamazubaano

[Cifwanikiso icili apeeji 17]

Tacigwasyi pe kumwaya makani aatasinizyidwe kuti naa ngamasimpe

[Zifwanikiso izili apeeji 18]

Kumilimo, kucikolo alimwi akumbi buyo, Bakamboni ba Jehova balazibelesya nzyobakabala kuzwa mu Jwi lya Leza