Skip to content

Skip to table of contents

“Kamuzyalisya Micelo”

“Kamuzyalisya Micelo”

“Kamuzyalisya Micelo”

‘Kamuzyalisya micelo, nomuyoolizibya ncobeni kuti muli basikwiiya bangu.’—JONI 15:8, Ci.

1. (a) Ino ncintu nzi ciyandika kapati mukuba sikwiiya Jesu ncaakaambila baapostolo bakwe? (b) Ino mmubuzyo nzi ngotweelede kulibuzya?

CAKALI ciindi camasiku Jesu katanafwa. Jesu wakajana ciindi cikubwene cakukulwaizya baapostolo bakwe caluyando alimwi cakutasisa cintu. Ciindi ceelede kuti cakaindide kale akaandabwe, pele Jesu akaambo kaluyando ndwaakajisi kubeenzinyina, wakazumanana kwaambaula ambabo. Eelyo mumubandi wakwe, wakabayeekezya cintu acimwi ciyandika kapati kuli mbabo ikutegwa bazumanane kuba basikwiiya bakwe. Wakaamba kuti: “Kuti kamuzyalisya micelo, eeco inga cacita kuti Taata alemezegwe, nkabela anywebo nomuyoolizibya ncobeni kuti muli basikwiiya bangu.” (Joni 15:8, Ci) Sena mazubaano tulacicita cintu eeci ciyandika kapati kuli basikwiiya? Ino ‘ikuzyalisya micelo’ caamba nzi? Ikutegwa tuzyibe ncocaamba eeci, atulange-lange cakabandikwa masiku aayo.

2. Ino ncikozyanyo nzi camicelo Jesu ncaakaluula masiku aayo katanafwa?

2 Ilulayo lwakuzyala micelo ncibeela cacikozyanyo Jesu ncaakaluula kubaapostolo bakwe. Wakaamba kuti: “Ndime musaansa nkabela Taata ngomukamwini muunda. Lino kufumbwa mutabi wangu uutazyali micelo uluukwezula, pele mutabi ooyo uuzyala micelo uluukokweda kutegwa usalale uzyalisye micelo kwiindilila. Nywebo mulisalazidwe kale amajwi ngindakamwaambila. Amukkalilile mulindime, ambebo mulindinywe. Mbubonya mbuunga mutabi tuukonzyi kuzyala micelo wanooli ulikke buyo, kuutajisilizi kucinyina, anywebo mbubonya tamukonzyi kuzyala micelo ccita kamukkalilide mulindime. Ndime musaansa, nywebo ndinywe mitabi yangu. . . . Kuti kamuzyalisya micelo, eeco inga cacita kuti Taata alemezegwe, nkabela anywebo nomuyoolizibya ncobeni kuti muli basikwiiya bangu. Mbuli mbwandiyandisya Taata, ambebo ndamuyandisya nywebo mbubonya buyo. Aboobo amuyandane mbuli mbwemuyanda. Kuti mwalondola milawo yangu, muyooyandana mbuli mbwemuyanda.”—Joni 15:1-10, Ci.

3. Ino ncinzi batobeli ba Jesu ncobakeelede kucita ikutegwa bazyale micelo?

3 Mucikozyanyo eeci, Jehova Ngomukamwini muunda, Jesu ncisiko camusaansa, eelyo mitabi mbaapostolo ba Jesu mbaakali kwaambila. Ikuti naa baapostolo basoleka ‘kukkalilila’ muli Jesu, bakali kuzyala micelo. Eelyo Jesu wakapandulula mbuli baapostolo mbobakali kukonzya kuzwidilila mukukamantana ooku kuyandika kapati naakati: “Kuti mwalondola milawo yangu, muyooyandana mbuli mbwemuyanda.” Kumbele, mwaapostolo Johane wakazoolembela Banakristonyina majwi aakozyenyi ategwa: “Oyo uubamba milazyo ya [Kristo] ulakalilila mulinguwe.” * (1 Johane 2:24; 3:24) Aboobo, kwiinda mukubamba milawo ya Kristo, batobeli bakwe balakkalilila mulinguwe alimwi lukamantano oolo lubapa kuzyala micelo. Ino mmicelo nzi njotweelede kuzyala?

Cilakonzyeka Ikuyaambele

4. Ino ncinzi ncotukonzya kwiiya kuzwa kukaambo kakuti Jehova ‘ulakwezyula’ kufwumbwa mutabi uutazyali micelo?

4 Mucikozyanyo camusaansa, Jehova “uluukwezula” kufwumbwa mutabi uutazyali micelo. Ino eeci caamba nzi? Eeci tacitwaambili buyo kuti boonse basikwiiya beelede kuzyala micelo pe, pele alimwi citwaambila kuti boonse balakonzya kucita oobo kufwumbwa naa bukkale bwabo buli buti. Kayi inga caindana kapati aluyando lwa Jehova ikuti naa ‘wakwezyula’ nokuba kukaka kuba sikwiiya wa Kristo waalilwa kucita cintu ncatakonzyi.—Intembauzyo 103:14; Ba-Kolose 3:23; 1 Johane 5:3.

5. (a) Ino mbuti cikozyanyo ca Jesu mbocitondezya kuti tulakonzya kuyaambele mukuzyala micelo? (b) Ino micelo nzi njotutiilange-lange?

5 Icikozyanyo ca Jesu camusaansa alimwi citondezya kuti kweelana abukkale bwesu, tulakonzya kulanga-langa mbuli mbotukonzya kuyaambele mumilimo yesu yabusikwiiya. Amubone mbuli Jesu mbwaakacaamba, ategwa: “Kufumbwa mutabi wangu uutazyali micelo uluukwezula, pele mutabi ooyo uuzyala micelo uluukokweda kutegwa usalale uzyalisye micelo kwiindilila.” (Joni 15:2, Ci) Kumamanino kwacikozyanyo, Jesu wakakulwaizya batobeli bakwe ikuti ‘bazyalisye micelo.’ (Kapango 8) Ino eeci caamba nzi? Mbotuli basikwiiya, tatweelede kuba bantu batabikkili maano. (Ciyubunuzyo 3:14, 15, 19) Muciindi caboobo, tweelede kujana nzila mbuli mbotunga twayaambele mukuzyala micelo. Ino mmicelo nzi njotweelede kuzyalisya? Njeeyi: (1) “micelo ya-Muuya” alimwi (2) amicelo ya Bwami.—Ba-Galatiya 5:22, 23; Matayo 24:14.

Micelo Yabube bwa Bunakristo

6. Ino mbuti Jesu Kristo mbwaakakankaizya mbouyandika mucelo wamuuya waambidwe kusaanguna mumulongo?

6 Icitalika mumulongo ‘wamicelo yamuuya,’ nduyando. Imuuya uusalala wa Leza ulazyala luyando mu Banakristo, nkaambo balaswiilila malailile aa Jesu ngaakapa kakuceede ciindi cisyoonto buyo kuti aambe cikozyanyo camusaansa uuzyala micelo. Wakabaambila baapostolo bakwe kuti: “Ndamupa mulao mupya wakuti, amuyandane umwi amweenzinyina.” (Johane 13:34) Mumubandi wakwe woonse ngwaakabandika masiku aamamanino aabuumi bwakwe bwaanyika, Jesu cakwiinduluka-induluka wakabayeezya baapostolo mbuli mbokuyandika kutondezya bube bwaluyando.—Johane 14:15, 21, 23, 24; 15:12, 13, 17.

7. Ino mwaapostolo Petro wakatondezya buti kuti ikuzyala micelo kuliswaangenyi akutondezya bube ibuli mbuli bwa Kristo?

7 Petro walo wakaliko masiku aayo wakakamvwisya kaambo kakuti luyando iluli mbuli lwa Kristo alimwi abube bumwi mboziswaangenyi limwi lulakonzya kutondezyegwa akati kabasikwiiya beni-beni ba Kristo. Nokwakainda myaka iili mbwiibede, Petro wakakulwaizya Banakristo kuti babe abube bwakulyeendelezya, kweetelelana kwabunyina alimwi aluyando. Wakayungizya kuti ikucita boobo kulatulesya “kuba batolo nanka kubula micelo.” (2 Petro 1:5-8) Kufwumbwa naa bukkale bwesu buli buti, tulakonzya kutondezya micelo yamuuya. Aboobo, atusoleke kutondezya luyando, buuya, moyo mutete alimwi abube bumwi bwa Kristo kusikila mpoceela, nkaambo “bacitaula zili boobo taakwe Mulao uubalwisya.” (Ba-Galatiya 5:23) Ee, ‘atuzyalisye micelo.’

Ikuzyala Micelo ya Bwami

8. (a) Ino micelo yamuuya iswaangenyi buti amicelo ya Bwami? (b) Ino mmubuzyo nzi uuyandika kulanga-langa?

8 Imicelo iijisi meenda alimwi iinona ilacibotelezya cisamu ciizyala. Nokuba boobo, ikubotezya musamu takali nkakaambo kapati kapa kuti micelo iyandike. Micelo ayalo ilayandika kapati kuyungizya zisamu kwiinda mukubelesya nseke zyayo. Mbubwenya buyo, micelo yamuuya ilainda akubotezya buyo bube bwesu bwa Bunakristo. Kunze lyaboobo, ibube bwaluyando alimwi alusyomo bulakonzya kutukulwaizya kuti tumwaye mulumbe wa Bwami uuli mbuli nseke uujanika mu Jwi lya Leza. Amubone mbuli mwaapostolo Paulo mbwaakakankaizya kuswaangana ooku kuyandika kapati kuliko. Wakaamba kuti: “Aswebo tulasyoma [icibeela camucelo wamuuya], nkabela nciceeci ncitwaambila.” (2 Ba-Korinto 4:13) Kwiinda munzila eeyi, Paulo wakazumanana kupandulula ategwa, ‘Tulapaila Leza lyoonse cipaizyo cakulumba, nkokuti micelo yamilomo yesu,’ imucelo wabili ngotweelede kutondezya. (Ba-Hebrayo 13:15) Sena kuli nzila mubuumi bwesu mbotukonzya kuzyalisya micelo, ikuzyala ‘micelo minji’ buya katuli basikwaambilizya Bwami bwa Leza?

9. Sena kuzyala micelo ncintu comwe akugwasya bantu kuba basikwiiya? Amupandulule.

9 Ikutegwa twiingule buluzi, cakusaanguna tweelede kumvwisya cibikkilizyidwe mumicelo ya Bwami. Sena inga kaciluzi kwaamba kuti ikuzyala micelo caamba kugwasya bantu kuba basikwiiya? (Matayo 28:19) Sena micelo njetuyoozyala caamba bantu mbotugwasya kuti babe bakombi ba Jehova babbapatizyidwe? Peepe. Nikwali kuti mbocibede oobo, eeci nocali kutyompya kaka kuli Bakamboni ibali kukambauka mulumbe wa Bwami cakusyomeka kwamyaka iili mbwiibede muzilawo bantu mobatauzumini kapati mulumbe. Ee, nikwali kuti micelo ya Bwami yiiminina basikwiiya bapya, aaba Bakamboni babeleka cabunkutwe nibali mbuli mitabi iitazyali micelo Jesu njaakaamba mucikozyanyo. Pele, tabusi mbozibede zintu oobu pe. Ino ninzi mubwini micelo ya Bwami yamulimo wesu?

Ikuzyala Micelo Kwiinda Mukuminzya Nseke zya Bwami

10. Ino mbuti cikozyanyo ca Jesu casikuminzya alimwi abulongo bwiindene-indene mbocitondezya kuti eeyi micelo ya Bwami alimwi eeyi taili ya Bwami?

10 Icikozyanyo ca Jesu casikuminzya mbuto mubulongo bwiindene-indene cilaingula kabotu ikukulwaizya baabo bakambaukila muzilawo bantu mobatazumini kapati. Jesu wakaamba kuti mbuto mmulumbe wa Bwami uuli mu Jwi lya Leza, eelyo bulongo oobo bwiiminina moyo wamuntu wacikozyanyo. Imbuto zimwi “zyakawida [mubulongo bubotu], zyamena, zyazyala [mucelo].” (Luka 8:8) Ino mucelo nzi ooyo? Ciindi maila naakomena akusima, alatumbuka myaangala, pele taatumbuki tukuba tusyoonto-syoonto twamaila pe, pele myaangala iijisi nseke. Mbubwenya buyo, Munakristo ulazyala micelo, ikutali basikwiiya bapya pe, pele mbuto zya Bwami zipya.

11. Ino mbuti micelo ya Bwami mboikonzya kupandululwa?

11 Aboobo, micelo mukaambo aaka tabali basikwiiya bapya naa bube bubotu bwa Bunakristo pe. Mbwaanga mbuto iisyangwa ndijwi lya Bwami, nkokuti micelo yeelede kuba kuzyalana kapati kwambuto eeyo. Ikuzyala micelo aawa cipandulula kwaamba makani aa Bwami. (Matayo 24:14) Ikuzyala micelo ya Bwami ikuli boobo, nkokuti ikwaambilizya makani mabotu aa Bwami, sena kulakonzya kucitwa amuntu woonse kufwumbwa naa bukkale bwakwe buli buti? Inzya! Mucikozyanyo ncicona, Jesu wakapandulula ikaambo ncokuli boobo.

Ikupa Cakumaniina Ikutegwa Leza Alemekwe

12. Sena kuzyala micelo ya Bwami kulakonzya kucitwa a Banakristo boonse? Amupandulule.

12 Jesu wakati: “Iwakaminzwa [mubulongo bubotu] . . . ulazyala mwaanda, umwi makumi aali musanu alimwi, umwi makumi otatwe.” (Matayo 13:23) Imbuto iisyangwa mumuunda ilakonzya kwiindana kuzyala kweelana abusena mpoibede. Mbubwenya buyo, mpotukonzya kugolela mukwaambilizya makani mabotu alakonzya kwiindana kweelana abukkale bwesu, alimwi Jesu wakatondezya kuti ulaazyi kabotu makani aaya. Ibamwi inga kabajisi coolwe kapati; ibamwi inga buumi bwabo buli kabotu alimwi balijisi nguzu. Aboobo, nzyotukonzya kucita zilakonzya kuvwula naa kuceya kweelana anzyobakonzya bamwi, pele ikuti naa twacita kusikila mpotugolela, Jehova ulakondwa. (Ba-Galatiya 6:4) Kufwumbwa naa twacembaala nokuba kuba muntu uuciswa-ciswa buya cakunga tujisi buyo ciindi cisyoonto cakuunka mumulimo wakukambauka, Taateesu silubomba Jehova masimpe utubona kuba baabo ‘ibazyala micelo minji.’ Nkaambo nzi? Nkaambo kakuti tumupa ‘zyoonse nzyotujisi,’ nkokuti imulimo wakulyaaba cakumaniina. *Marko 12:43, 44; Luka 10:27.

13. (a) Ino nkaambo nzi kapati ikapa kuti ‘lyoonse’ katuzyala micelo ya Bwami? (b) Ino ncinzi iciyootugwasya kuzyala micelo lyoonse muzilawo bantu mobali basyoonto bauzumina mulumbe? (Amubone kabbokesi kali apeeji 29.)

13 Kufwumbwa naa mpaali mpotukonzya kusika mukuzyala micelo ya Bwami, tuyookulwaizyigwa ‘kuzyala micelo lyoonse’ ikuti naa katucizyi ncotucitila boobo. (Johane 15:16) Jesu wakakaamba kaambo kapati, naakati: “Kuti kamuzyalisya micelo, eeco inga cacita kuti Taata alemezegwe.” (Joni 15:8, Ci) Inzya, imulimo wesu wakukambauka ulalisalazya izina lya Jehova kubantu boonse. (Intembauzyo 109:30) Kamboni uusyomeka wazina lya Honor uujisi myaka yakuzyalwa iibalilwa ku 75 wakaamba kuti: “Nomuba muzilawo bantu mobatauzumini kapati mulumbe, ncoolwe ikwiiminina Mupatikampatila.” Ciindi Claudio Kamboni musungu kuzwa mu 1974 naakabuzyigwa ikaambo kamupa kuzumanana kukambauka, nokuba kuti mbasyoonto bantu ibazumina mucilawo cakwe, wakazubulula lugwalo lwa Johane 4:34 ikujanika majwi aa Jesu aakuti: “Icakulya cangu nkucita luyando lwayooyo uwakandituma, akulondola milimo yakwe.” Claudio wakayungizya kuti: “Mbubwenya mbuli Jesu, tandiyandi buyo kutalika mulimo wangu pe, pele ndiyandisya kuti nduumanizye kandili mwaambilizyi wa Bwami.” (Johane 17:4) Bakamboni ba Jehova munyika yoonse ngomuzeezo ngobajisi ngomunya ooyu.—Amubone kabbokesi kakuti “Mbomukonzya Kuzyala Micelo Cakuliyumya” apeeji 29.

Ikukambauka Alimwi Akuyiisya

14. (a) Ino nimbazu nzi zyobilo nzyowakajisi mulimo wa Johane Mubbapatizi alimwi awa Jesu? (b) Ino mbuti mbomukonzya kupandulula mulimo wa Banakristo sunu?

14 Imwaambilizyi wa Bwami mutaanzi iwaambidwe mu Makani Mabotu ngu Johane Mubbapatizi. (Matayo 3:1, 2; Luka 3:18) Imakanze aakwe mapati akali ‘akucita bumboni’ alimwi wakacita oobo kajisi lusyomo amoyo woonse abulangizi bwakuti ‘bantu boonse balasyoma.’ (Johane 1:6, 7) Masimpe, ibamwi mbaakakambaukila Johane bakaba basikwiiya ba Kristo. (Johane 1:35-37) Aboobo Johane wakali mukambausi alimwi kumwi wakali sikugwasya bantu kuba basikwiiya. Awalo Jesu wakali mukambausi alimwi wakali mwiiyi. (Matayo 4:23; 11:1) Aboobo tacigambyi pe ikujana kuti Jesu tanaakalailila buyo batobeli bakwe kuti bakakambauke mulumbe wa Bwami, pele alimwi wakabalailila kuti bagwasye bantu ibakazumina mulumbe ikuti babe basikwiiya. (Matayo 28:19, 20) Aboobo, imulimo wesu sunu ulabikkilizya akukambauka alimwi akuyiisya bantu.

15. Ino nkukozyanya kuli buti kuliko caboola kumakani aakuzumina mumulimo wakukambauka ikwakacitwa mumwaanda wamyaka wakusaanguna C.E. alimwi akooko kucitwa sunu?

15 Ikujatikizya baabo ibamumwaanda wamyaka wakusaanguna C.E. ibakamvwa Paulo kakambauka alimwi akuyiisya, “bamwi bakasyoma ayo aakaambwa, bamwi pe tabakasyomede.” (Incito 28:24) Asunu ncimwi buyo. Icibija buyo nkujana kuti bunji bwambuto ya Bwami ilokela mubulongo butali kabotu. Nokuba boobo, mbuto imwi icilokela abulongo bubotu akumena, eelyo ilakomena mbubwenya mbuli Jesu mbwaakasinsima. Mubwini, mweelwe waakati-kati wabantu munyika yoonse wiinda ku 5,000 balaba basikwiiya ba Kristo beni-beni ansondo mumwaka! Aaba basikwiiya bapya ‘balasyoma mumakani aambwa,’ nokuba kuti bunji bwabantu bamwi tabasyomi. Ino ncinzi cakabagwasya ikutegwa myoyo yabo izumine mulumbe wa Bwami? Ziindi zinji nkubayandisya Bakamboni nkobakatondezya, nkokuti ikutilila mbuto yazwaakusyangwa munzila yacikozyanyo nkokwakagwasya. (1 Ba-Korinto 3:6) Amulange-lange zikozyanyo zyobilo buyo akati kazikozyanyo zinji.

Ikubayandisya Bantu Kulagwasya Kapati

16, 17. Ino nkaambo nzi ncociyandika ikutondezya kuti tulabayandisya aabo mbotuswaanganya mumulimo?

16 Karolien mukambausi uucili mukubusi waku Belgium wakaswaya mucembele umwi watakatondezya luyandisyo mumulumbe wa Bwami. Mbwaanga janza lyamucembele ooyo lyakalizambaidwe ibbandeji, Karolien alimwi angobakali limwi bakayanda kuti bamugwasye, pele mucembele ooyu wakakaka. Nokwakainda mazuba obilo, Bakamboni aaba bakaunka kuŋanda yamucembele ooyu alimwi ikuti bakabuzye mbwalimvwide. Karolien uluula kuti, “eeci cakagwasya kapati. Wakagambwa ikubona kuti twakali kumuyandisya ncobeni akaambo kakuti mmuntu awalo. Wakatwiitila muŋanda yakwe, eelyo ciiyo ca Bbaibbele cakatalikwa.”

17 Kamboni waku United States wazina lya Sandi awalo ulatondezya luyando kubantu mbakambaukila. Ulalanga ikwaambilizya kwakuzyalwa kwabana ikucitwa mumuteende wakubusena ooko, eelyo ulaunka kubazyali bapya kajisi Ibbuku Lyangu Lyamakani Aa-Bbaibbele. * Mbwaanga batumbu inga nkobali alimwi inga kabakkomenyi ikutondezya mwana kubeenzu, ziindi zinji mubandi inga watalisyigwa. Sandi upandulula kuti: “Ndilabaambila bazyali ikuti kubalila mwana muvwanda kulakonzya kuyungizya luyando akati kabazyali amwana. Ndamana boobo, ndilabaambila kujatikizya buyumuyumu buliko mukukomezya bana munyika iino.” Kwiindide buyo ciindi cisyoonto, mutumbu umwi alimwi abana ibali cisambomwi bakatalika kubelekela Jehova akaambo kakuswaya kuli boobo. Ikubweza ntaamo kuli boobu alimwi akutondezya kuti mulabayanda bantu ulakonzya kumukonda mulimo.

18. (a) Ino nkaambo nzi ncotutakonzyi kwaalilwa ‘kuzyala micelo minji’? (b) Ino zintu nzi zyotatwe ziyandika kuli sikwiiya izyaambidwe mu Makani Mabotu aakalembwa a Johane nzyomukanzide kuzuzikizya?

18 Elo cilakulwaizya kaka ikuzyiba kuti tulakonzya ‘kuzyalisya micelo!’ Kufwumbwa naa tucili bana-bana naa tuli bapati kale, ibapona buumi bubotu naa bwakuciswa-ciswa, ibakambaukila muzilawo bantu mubatazumini mulumbe naa mubazumina, toonse tulakonzya kuzyala micelo minji. Munzila nzi? Kwiinda mukutondezya micelo yamuuya cakumaniina alimwi akumwaya mulumbe wa Bwami bwa Leza kusikila mpotugolela, eelyo akusolekesya ‘kukkalilila mujwi lya Jesu’ kubikkilizya ‘akuba aluyando akati kesu.’ Ee, kwiinda mukuzuzikizya zintu eezyi zyotatwe ziyandika kuli sikwiiya izyaambidwe mu Makani Mabotu aakalembwa a Johane, tulasinizya kuti ‘ncobeni tuli basikwiiya ba Kristo.’—Johane 8:31; 13:35.

Bupanduluzi buyungizidwe

^ munc. 3 Nokuba kuti mitabi yamusaansa yaambidwe mucikozyanyo yaamba baapostolo ba Jesu kubikkilizya a Banakristo ibalangilwa kuyookona Bwami bwa Leza bwakujulu, icikozyanyo cilijisi makani aakasimpe aakonzya kugwasya batobeli ba Kristo boonse sunu.—Johane 3:16; 10:16.

^ munc. 12 Kuli baabo bakkalila mumaanda akaambo kakucembaala naa kuciswa, balakonzya kukambauka kwiinda mukubelesya magwalo naa luwaile ikuti naa balazumizya antela kwaambila baabo babaswaya makani mabotu.

^ munc. 17 Lyakamwaigwa a Bakamboni ba Jehova.

Mibuzyo Yakwiinduluka

• Ino mmicelo nzi njotweelede kuzyala kapati?

• Ino nkaambo nzi ikubaa makanze ‘aakuzyalisya micelo’ ncotukonzya kwaazuzikizya?

• Ino zintu nzi zyotatwe zyiyandika kuli sikwiiya izyaambidwe mu Makani Mabotu aakalembwa a Johane nzyotwalanga-langa?

[Mibuzyo yaciiyo]

Kabbokesi/[Cifwanikiso icili apeeji 29]

MBOMUKONZYA ‘KUZYALA MICELO CAKULIYUMYA’

INO ncinzi cimugwasya kuti muzumanane kukambauka mulumbe wa Bwami cakusyomeka muzilawo bantu mobali basyoonto bazumina? Mboobu bwiinguzi bugwasya kumubuzyo ooyu.

“Ikuzyiba kuti Jesu ulatugwasya kulaayumya makanze eesu alimwi tulazumanana kufwumbwa naa bantu bamucilawo eeco balabikkila maanu naa pe.”—Harry uujisi myaka yakuzyalwa iili 72; wakabbapatizyigwa mu 1946.

“Ilugwalo lwa 2 Ba-Korinto 2:7 lulandikulwaizya lyoonse. Lwaamba kuti tulatola lubazu mumulimo ‘wa Kristo kumeso aa-Leza.’ Ciindi nondili mumulimo, ndilakondwa ikuba abeenzuma mbondiyanda kapati.”—Claudio uulaamyaka yakuzyalwa iili 43; wakabbapatizyigwa mu 1974.

“Kwaamba masimpe, imulimo wakukambauka ngomulimo uundikatazya kapati. Pele imajwi aali kubbuku lya Intembauzyo 18:29 aakuti: ‘Kulugwasyo lwa Leza wangu ndakonzya kusotoka bulambo,’ alandigwasya kapati.—Gerard uulaamyaka yakuzyalwa iili 79; wakabbapatizyigwa mu 1955.

“Ikuti naa ndabalila muntu lugwalo lomwe mumulimo, cilandikkazika moyo nkaambo moyo wamuntu ooyo ulalingulwa kwiinda mukubelesya Bbaibbele.”—Eleanor uulaamyaka yakuzyalwa iili 26; wakabbapatizyigwa mu 1989.

“Ndilazumanana kubelesya nzila zisiyene-siyene. Nzila nzinji kapati cakunga tandikakonzyi kuzimanizya zyoonse mumazuba aabuumi bwangu aacaala.”—Paul uulaamyaka yakuzyalwa iili 79; wakabbapatizyigwa mu 1940.

“Tandinyonganyizyigwi pe abwiinguzi bwabantu butali kabotu. Ndilasoleka kulicesya akuyandisisya kwaambaula abantu alimwi akuswiilila mbuli mbobazibona zintu.”—Daniel uulaamyaka yakuzyalwa iili 75; wakabbapatizyigwa mu 1946.

“Ndakaswaangana abaabo bakabbapatizyigwa ino-ino balo ibakandaambila kuti mulimo wangu wakukambauka wakabagwasya kapati ikutegwa babe Bakamboni. Muntu uumbi buyo ngonditazyi kumbele ngowakazoobayiisya Bbaibbele akubagwasya kutegwa bayaambele. Cilandikondelezya ikuzyiba kuti mulimo wesu mmulimo uucitwa ankamu.”—Joan uulaamyaka yakuzyalwa iili 66; wakabbapatizyigwa mu 1954.

Ino ncinzi camugwasya kutegwa ‘kamuzyala micelo cakuliyumya’?—Luka 8:15.

[Cifwanikiso icili apeeji 28]

Tulazyala micelo minji kwiinda mukutondezya micelo yamuuya alimwi akwaambilizya mulumbe wa Bwami

[Cifwanikiso icili apeeji 31]

Ino ncinzi Jesu ncaakali kupandulula ciindi naakaambila baapostolo bakwe kuti: “Kamuzyalisya micelo”?