Skip to content

Skip to table of contents

Ino Mulalilo wa Mwami Ujisi Mpindu nzi Kulindinywe?

Ino Mulalilo wa Mwami Ujisi Mpindu nzi Kulindinywe?

Ino Mulalilo wa Mwami Ujisi Mpindu nzi Kulindinywe?

“Umwi aumwi uulya mukamu oyu, nikuba kunywa mucinywido eci, cakutaelela, ulijisi mulandu kumubili akubulowa bwa-Mwami.”—1 BA-KORINTO 11:27.

1. Ino ncilengwa nzi ciyandika kapati cilibambidwe kuyoocitwa mumwaka wa 2003, alimwi ino nguni wakacitalisya?

ICILENGWA ciyandika kapati camwaka wa 2003 cilibambidwe kuyoocitwa mu April 16 lyaakubbila zuba. Bakamboni ba Jehova bayoobungana kutegwa bacite Ciibalusyo calufwu lwa Jesu Kristo. Kweelana ambokwatondezyegwa mucibalo citaanzi, Jesu ngowakatalisya cilengwa eeci iciitwa kuti Mulalilo wa Mwami, walo alimwi abaapostolo bakwe nobakamana kusekelela Pobwe lya Pasika mu Nisani 14, 33 C.E. Zitondezyo zibelesyegwa lya Ciibalusyo kuli cinkwa citajisi bumena alimwi awaini uusalala ziiminina mubili wa Kristo uutakwe zibi alimwi abulowa bwakwe bwakatilwa. Eeci ncecipaizyo cilikke icikonzya kunununa bantu kuzwa kucibi ncibakakona alimwi alufwu.—Ba-Roma 5:12; 6:23.

2. Ino nkucenjezya kuli buti ikulembedwe kulugwalo lwa 1 Ba-Korinto 11:27?

2 Aabo ibalya zitondezyo lya Ciibalusyo beelede kucita oobo munzila yeelede. Mwaapostolo Paulo wakacisalazya eeci naakalembela Banakristo baku Korinto yansiku, kwalo Mulalilo wa Mwami nkowatakali kucitwa munzila yeelede. (1 Ba-Korinto 11:20-22) Paulo wakalemba kuti: “Umwi aumwi uulya mukamu oyu, nikuba kunywa mucinywido eci, cakutaelela, ulijisi mulandu kumubili akubulowa bwa-Mwami.” (1 Ba-Korinto 11:27) Ino makani aaya mmapati buti?

Ibamwi Bakali Kucita Ciibalusyo Munzila Iiteelede

3. Ino Banakristo banji baku Korinto bakali kucita buti lya Mulalilo wa Mwami?

3 Bunji bwa Banakristo baku Korinto bakali kulya zitondezyo lya Ciibalusyo munzila iiteelede. Kwakali tukamu-kamu akati kabo, alimwi kwaciindi icili mbucibede bamwi bakali kuletelezya cilalilo cabo akulya muswaangano kautana talika naa nouli mukucitwa buya. Ziindi zinji bakali kulya alimwi akunywa cakwiindilizya. Tiibakapakamenyi mumizeezo nokuba kumuuya pe. Eeci cakapa kuti ‘babe amulandu kumubili akubulowa bwa Mwami.’ Aabo ibatakalalila bakafwa nzala, eelyo tiibakacili kubikkila maano. Masimpe, banji bakalya cakutalilemeka alimwi akutabikkila maano kucilengwa eeci mbuli mbocakali kuyandika kapati. Nkakaambo kaako ncobakalinjizya mulubeta!—1 Ba-Korinto 11:27-34.

4, 5. Ino nkaambo nzi ncociyandika kapati kuti aabo ibalya zitondezyo lya Ciibalusyo balilangisye kapati?

4 Iciibalusyo nocilondelela amwaka, aabo ibalya zitondezyo beelede kulilangisya kapati. Ikutegwa balye antoomwe cakweelela, beelede kuti kabali muciimo cibotu kumuuya. Kufwumbwa ooyo uutalemeki naa uusampaula cipaizyo ca Jesu ulalangilwa ‘kutandwa kubantu ba Leza’ mbubwenya mbuli bwakali kutandwa muna Israyeli watola lubazu mukulya cilyo cilidwa antoomwe katasalede.—Levitiko 7:20; Ba-Hebrayo 10:28-31.

5 Paulo wakakozyanyisya Ciibalusyo kucilyo cakali kulidwa antoomwe mu Israyeli yansiku. Wakaamba zyabaabo ibalya antoomwe a Kristo ategwa: “Tamukonzyi kunywida cinywido ca-Mwami antoomwe acinywido cabadaimona. Alimwi, tamukonzyi kwaabilwa kuntafule ya-Mwami akuntafule yabadaimona abalo.” (1 Ba-Korinto 10:16-21) Ikuti muntu uulya zitondezyo lya Ciibalusyo wacita cibi cipati, weelede kulyaambilila kuli Jehova alimwi akulomba lugwasyo kuzwa kubaalu ibali mumbungano. (Tusimpi 28:13; Jakobo 5:13-16) Ikuti naa weempwa ncobeni alimwi akutondezya milimo iitondezya kuti weempwa, nkokuti unoolya cakweelela.—Luka 3:8.

Ikujanika ku Ciibalusyo Katuli Basikulangilila Bacilemeka

6. Ino mbabani Leza mbaakapa coolwe cakutola lubazu mukulya Mulalilo wa Mwami?

6 Sena aabo bacitila ibanyina Kristo zintu zibotu basyeede akati kabali 144,000 balalya Mulalilo wa Mwami? (Matayo 25:31-40; Ciyubunuzyo 14:1) Peepe. Icoolwe eeci Leza wakacipa buyo kuli baabo mbaakananika amuuya uusalala kuti bakabe “baswaana bakwe antoomwe a-Kristo.” (Ba-Roma 8:14-18; 1 Johane 2:20) Aboobo, ino aabo ibajisi bulangizi bwakuyoopona kukabe kutamani anyika muparadaiso yeendelezyegwa a Bwami bali mucibeela nzi? (Luka 23:43; Ciyubunuzyo 21:3, 4) Mbwaanga tabajisi bulangizi bwakujulu antoomwe a Jesu, balajanika ku Ciibalusyo kabali basikulangilila ibacilemeka.—Ba-Roma 6:3-5.

7. Ino nkaambo nzi Banakristo bamumwaanda wamyaka wakusaanguna ncobakali kukonzya kuzyiba kuti baleelede kutola lubazu mukulya zitondezyo lya Ciibalusyo?

7 Banakristo beni-beni bamumwaanda wamyaka wakusaanguna bakalinanikidwe amuuya uusalala. Ibunji bwabo bakali kukonzya kubelesya cipego camaleele comwe naa zinji buya zyamuuya mbuli kwaambaula mumilaka iimbi. Aboobo, tiicakali cintu ciyumu kubantu ibali boobo ikuzyiba kuti naa bakalinanikidwe amuuya, eelyo baleelede kulya zitondezyo lya Ciibalusyo. Nokuba boobo, mazubaano eeci cilakonzya kuzyibwa kwiinda mumajwi aaya aakasololelwa amuuya aakuti: “Boonse beenzegwa ku-Muuya wa-Leza mbabonya mbibana ba-Leza. Nkaambo teemwatambula muuya wabuzike bu[letel]a buyoofu pe, mwatambula muuya wabwana, mulinguwo mutuompolola kuti, Abba, Ta.”—Ba-Roma 8:14, 15.

8. Ino mbabani aabo baimininwa a “maila” alimwi a “nsaku” ibaambwa kubbuku lya Matayo caandaano 13?

8 Kwamyaanda yamyaka iili mbwiibede, bananike beni-beni bali kukomena mbuli “maila” mumuunda uumenede “nsaku” naa kuti Banakristo bakubeja. (Matayo 13:24-30, 36-43) Kutalikila muma 1870 “maila” akatalika kuyaabulitondezya, alimwi myaka iitandila ku 100 noyakainda, balangizi Banakristo bananike bakaambilwa kuti: “Ibaalu . . . beelede kwaambila baabo babungenyi [kuti bacite Ciibalusyo] akubikkila maano kutwaambo ootu, (1) kusyoma mubulowa [bwa Kristo]; alimwi (2) kabalyaabide ku Mwami akumulimo wakwe, nokuba kusikila kulufwu. Eelyo balakonzya kwaambila baabo ibali boobu, nkokuti balyaabide kuti batole lubazu mucilengwa eeci cakusekelela lufwu lwa Mwami.”—Studies in the Scriptures, Series VI, The New Creation apeeji 473. *

Ikuyandaula “Mbelele Zimwi”

9. Ino mbuti iba “inkamu impati” mbubakazyibwa kabotu-kabotu mu 1935, alimwi ino eeci cakabajatikizya buti bamwi ibakali kulya zitondezyo lya Ciibalusyo?

9 Muciindi ceelede, mbunga ya Jehova yakatalika kubikkila maano kukuyandaula bantu abamwi kunze lyabatobeli ba Kristo bananike. Kuyaambele kwakalibonya mumakani aaya mu 1935. Musyule oomu bantu ba Leza bakali kuyeeya kuti “inkamu impati” yaambwa ku Ciyubunuzyo 7:9 yakali nkamu yakumuuya aimbi yakali kukonzya kuyanzana abananike ibayoobusyilwa kujulu ibali 144,000, kabali beenzinyina anabwiinga, Kristo. (Intembauzyo 45:14, 15; Ciyubunuzyo 7:4; 21:2, 9) Pele mu May 31, 1935, mumakani aabuleya akakananwa lyamuswaangano wa Bakamboni ba Jehova mudolopo lya Washington, D.C., U.S.A., akapandulula kuzwa mu Magwalo kuti “inkamu impati” yakali kujatikizya aba “mbelele zimwi” ibapona mumazuba aakumamanino. (Johane 10:16) Nowakamana muswaangano, ibamwi bakali kulya zitondezyo lya Ciibalusyo bakacileka nkaambo bakazyiba kuti bulangizi bwabo mbwaanyika kutali kujulu pe.

10. Ino inga mwabupandulula buti bulangizi alimwi amikuli ya “mbelele zimwi” izipona mazubaano?

10 Ikapati kutalikila mu 1935 ikuyandaula baabo ibeelede kuba iba “mbelele zimwi,” ibajisi lusyomo mucinunuzyo, ibalyaabide kuli Leza alimwi ibagwasyilizya “katanga kaniini” kabananike mumulimo wabo wakukambauka kwakatalikwa. (Luka 12:32) Aaba ibambelele zimwi bajisi bulangizi bwakuyoopona anyika kukabe kutamani, pele mumbazu zinji balakozyanya abaleli bamucaala ibamu Bwami bapona sunu. Mbubwenya mbuli beenzu bamu Israyeli yansiku ibakakomba Jehova alimwi akutobela mulawo, ibambelele zimwi bamazubaano balazumina mikuli ya Bunakristo mbuli kukambauka makani mabotu antoomwe abana Israyeli bakumuuya. (Ba-Galatiya 6:16) Nokuba boobo, mbubwenya mbuli mbokwatakali mweenzu iwakali kukonzya kuba mwami naa mupaizi, kunyina umwi uubalilwa kumbelele zimwi uukonzya kuba muleli mu Bwami bwakujulu naa kubeleka kali mupaizi.—Deuteronomo 17:15.

11. Ino nkaambo nzi ibuzuba bwakubbapatizyigwa ncobubujatikizya bulangizi bwamuntu?

11 Ikuzyikusikila mu 1930, cakalibonya antangalala kuti ciinga cabantu ciya kujulu casalwa. Lino kwamyaka iitandila ku 70 yainda, mulimo ngwakuyandaula mbelele zimwi, ibajisi bulangizi bwaanyika. Ikuti naa munanike umwi watondezya kutasyomeka, kweelede kuti umwi iwali kubelekela Leza cakusyomeka kwamyaka minji uuli aakati kambelele zimwi ulaitwa ikutegwa alye busena oobo akati kabali 144,000.

Icipa Kuti Bamwi Bayeeye Kuti Bajisi Bulangizi Bwakujulu

12. Ino mbukkale buli buti ibukonzya kupa kuti muntu umwi acileke kulya zitondezyo lya Ciibalusyo, alimwi nkaambo nzi?

12 Banakristo bananike bali masimpe kuti bajisi bulangizi bwakujulu. Pele, ino mbuti ikuti naa bantu bamwi ibataitidwe bali kulya lyoonse zitondezyo lya Ciibalusyo? Ikuti naa bazyiba kuti tabajisi bulangizi bwakujulu, nkokuti manjezyeezya aabo ayoobapa kuti bacileke kulya zitondezyo. Leza takonzyi kumuyanda muntu uuli woonse ulicengeezya kuti ujisi bulangizi bwakujulu kakuli ulizyi mumoyo wakwe kuti tajisi bulangizi bwakujulu. (Ba-Roma 9:16; Ciyubunuzyo 20:6) Jehova wakamujaya Kora akaambo kakulisumpula kwiinda mukuyanda kuba mucibeela cabupaizi bwakali kucitwa a Aroni. (Kulonga 28:1; Myeelwe 16:4-11, 31-35) Ikuti naa kuli Munakristo iwazyiba kuti ulalya zitondezyo lya Ciibalusyo cakuteelela, weelede kucileka kulya, eelyo akulomba kulekelelwa a Jehova.—Intembauzyo 19:13.

13, 14. Ino nkaambo nzi bamwi ncobakonzya kutalika kuyeeya kuti bajisi bulangizi bwakujulu?

13 Ino nkaambo nzi bamwi ncobakonzya kuyeeya kuti baliitidwe kujulu? Ikufwidwa yooyo ngobakwetene limwi naa kucitikilwa manyongwe amwi kulakonzya kubapa kuti bacileke kubukkomanina buumi bwaanyika. Antela balakonzya kulombozya bulangizi bwakujulu bujisi beenzinyina ibaamba kuti Mbanakristo bananike. Pele, Leza kunyina naakabikka muntu uukulwaizya baabo ibayanda kutambula coolwe eeci pe. Alimwi kunyina nananika basikukona Bwami kwiinda mukubaambila milumbe cakubagama iisinizya kuti bananikwa.

14 Imuzeezo wabukombi bwakubeja wakuti bantu ibali kabotu boonse baunka kujulu ulakonzya kupa kuti bamwi bayeeye kuti bakaitwa kujulu. Aboobo, tweelede kucenjela kutegwa tutayungwi amizeezo yakaindi iilubide naa twaambo tumwi. Mucikozyanyo, ibamwi balakonzya kulibuzya kuti: ‘Sena kusilikwa kwangu kulakunyonganya kuyeeya kwangu munzila imwi? Sena mizeezo yangu ilandiyunga kapati cakunga zintu inga ndatalika kuzibona mbozitabede?’

15, 16. Ino nkaambo nzi bamwi ncobakonzya kuyeeya munzila iilubide kuti mbananike?

15 Ibamwi balakonzya kulibuzya kuti: ‘Sena ndili muntu uuyandisya kuba ampuwo? Sena ndili muntu uuyandisya bweendelezi lino naa uuyandisya kuyooba sikukonanyina a Kristo?’ Ciindi basikukona Bwami nobakaitwa mumwaanda wamyaka wakusaanguna, takuli kuti boonse bakalijisi mikuli mumbungano pe. Alimwi bantu aabo ibajisi bulangizi bwakujulu tabataliki pe kuyanda kujana mpuwo naa kulisumpula akaambo kakuti mbananike. Balalibombya munzila iiyandika kuli baabo ibajisi “miyeeyo ya-Kristo.”—1 Ba-Korinto 2:16.

16 Ibamwi balakonzya kuyeeya kuti bajisi bulangizi bwakujulu akaambo kakuti balijisi luzibo lunji lwamu Bbaibbele. Pele imuuya uunanika kunyina noupa lumvwisyo lwaalubazu pe, nkaambo Paulo wakabalailila akubalaya bananike bamwi. (1 Ba-Korinto 3:1-3; Ba-Hebrayo 5:11-14) Leza ulijisi nzila njabelesya napa cakulya cakumuuya kubantu bakwe. (Matayo 24:45-47) Aboobo kunyina muntu weelede kuyeeya kuti ikuba Munakristo munanike kulapa kuti umwi abe abusongo kwiinda baabo ibajisi bulangizi bwaanyika. Kunanikwa amuuya takutondezyegwi kwiinda mubusongo bwakwiingula mibuzyo kuzwa mu Magwalo, mubukambausi naa mukukanana makani aabuleya. Banakristo bajisi bulangizi bwaanyika abalo balicibwene kumutwe mumbazu eezyo.

17. Ino kusalwa amuuya kuyeeme anzi alimwi akuli ni?

17 Ikuti musyomima wabuzya zyabulangizi bwakujulu, imwaalu naa Munakristo umwi uusimide ulakonzya kubandika anguwe makani aaya. Nokuba boobo, muntu umwi takonzyi kumusalila mweenzinyina pe. Imuntu wiitidwe kujulu kunyina nabuzya bamwi ikuti naa ujisi bulangizi bwakujulu. Ibananike “kuzyalululwa nku[ba]zyalulwidwe takweensi kwambuto iifwika, pe, nkwambuto iitafwiki, nkokuti makani aa-Leza maumi aakalilide.” (1 Petro 1:23) Kwiinda mumuuya alimwi amu Jwi lyakwe, Leza ulasyanga “mbuto” ikonzya kupa kuti muntu abe “mulenge mupya,” uujisi bulangizi bwakujulu. (2 Ba-Korinto 5:17) Jehova nguusala. Ikunanika “teensi makani aanyando zyamuntu naaba [eezyo nzyasola kucita], anukuti nga-Leza.” (Ba-Roma 9:16) Aboobo, ino mbuti muntu mbwakonzya kusinizya kuti uliitidwe kujulu?

Icibapa Kusinizya

18. Ino mbuti muuya wa Leza mbuucita bumboni amuuya wabananike?

18 Ibumboni bwamuuya wa Leza bulabapa kusinizya Banakristo bananike ikuti bajisi bulangizi bwakujulu. Paulo wakalemba kuti: “Mwa[ka]tambula muuya wabwana, mulinguwo mutuompolola kuti, Abba, Ta. Muuya [wini] ulazuminana amyuuya yesu tubeni kuti tuli bana ba-Leza. Lino kuti tuli bana, alimwi tuli baswaana, nkukuti baswaana ba-Leza, baswaana bakwe antoomwe a-Kristo, ikuti tuli bapenzinyina kuti tukabe balemunyina.” (Ba-Roma 8:15-17) Kwiinda mukweendelezyegwa amuuya uusalala, ibukkale naa ciimo cabananike cilabapa kuti baabelesye Magwalo ncaamba kubana ba Jehova bakumuuya. (1 Johane 3:2) Imuuya wa Leza ulabazyibya kuti mbana bakwe alimwi ulabikka bulangizi bwaalubazu muli mbabo. (Ba-Galatiya 4:6, 7) Masimpe, buumi butamani anyika kabali bantu balondokede akukkala amikwasyi yabo alimwi abeenzinyina bulakondelezya, pele oobu tabuli mbobulangizi mbobakapegwa a Leza pe. Kwiinda mukubelesya muuya wakwe, Leza wakabikka bulangizi bwakujulu muli mbabo cakunga balilibambilide kuliimya zintu zilangilwa kuba anyika.—2 Ba-Korinto 5:1-5, 8; 2 Petro 1:13, 14.

19. Ino cizuminano cipya cijisi mpindu nzi mubuumi bwa Banakristo bananike?

19 Banakristo bananike balisinizyide abulangizi bwabo bwakujulu, ibwakuti bakanjila mucizuminano cipya. Jesu wakacaamba eeci naakatalisya Ciibalusyo ategwa: “Cinywido eci ngomulongo mupya wamubulowa bwangu, ubutikaikila ndinywe.” (Luka 22:20) Ibajatikizyidwe mucizuminano cipya ngu Leza alimwi abananike. (Jeremiya 31:31-34; Ba-Hebrayo 12:22-24) Jesu ngosikwiima akati. Mbwaanga cizuminano cipya cilabeleka akaambo kabulowa bwa Kristo bwakatilwa, tiicakajatikizya buyo ba Juda pe, pele alimwi cakabikkilizya abantu bamasi ibaitwa azina lya Jehova akubapa kuti babe cibeela ‘calunyungu’ naa mbuto ya Abrahamu. (Ba-Galatiya 3:26-29; Incito 15:14) ‘Icizuminano eeci citamani’ ncocipa kuti boonse bana Israyeli bakumuuya bakonzye kubusyilwa kubuumi bwakutafwa bwakujulu.—Ba-Hebrayo 13:20.

20. Ino bananike banjizyidwe mucizuminano nzi antoomwe a Kristo?

20 Bananike balisinizyide kubulangizi bwabo. Bakanjizyigwa mucizuminano acimbi, icizuminano ca Bwami. Jesu Kristo wakaamba boobu zyalubazu ndobajisi antoomwe abananike: “Nywebo ndinywe mwandiiminina mumapenzi aangu, eno ndamubika bwami mbubonya Taata mbwaakandibika.” (Luka 22:28-30) Icizuminano eeci icili akati ka Kristo alimwi abaminyina cilazumanana kubeleka kusikila kutamani.—Ciyubunuzyo 22:5.

Ciindi ca Ciibalusyo, Nciindi Cikkomanisya

21. Ino mbuti mbotukonzya kugwasyigwa kapati a Ciibalusyo?

21 Kuli zintu zinji zikkomanisya ciindi ca Ciibalusyo nocilondelela. Tulakonzya kujana mpindu kwiinda mukutobela mulongo wakubala Bbaibbele muciindi eeci. Alimwi nceciindi cibotu cakupaila, kuzinzibala kuyeeya buumi bwa Jesu bwaanyika alimwi alufwu lwakwe alimwi akutola lubazu mumulimo wa Bwami wakukambauka. (Intembauzyo 77:12; Ba-Filipi 4:6, 7) Icilengwa eeci kucigama cituyeezya luyando Leza alimwi a Kristo ndobakatondezya kwiinda mucipaizyo cacinunuzyo ca Jesu. (Matayo 20:28; Johane 3:16) Ibubambe oobu bulatupa bulangizi aluumbulizyo alimwi akuyumya makanze eesu aakutobela nzila Kristo njaakatobela. (Kulonga 34:6; Ba-Hebrayo 12:3) Alimwi Ciibalusyo ceelede kutuyumya ikutegwa tuzuzikizye kulyaaba kwesu katuli babelesi ba Leza alimwi akuba basikutobela Mwanaakwe basyomeka.

22. Ino ncipego nzi ciinda kukomena Leza ncaakapa kubantu, alimwi ino ninzila nzi mbotukonzya kulumba cipego eeco?

22 Elo nkubota zipego Jehova nzyatupa! (Jakobo 1:17) Ijwi lyakwe lilatusololela, imuuya wakwe ulatugwasya alimwi tulijisi bulangizi bwakuyoopona buumi butamani. Icipego cipati Leza ncaakapa ncipaizyo ca Jesu cazibi zyabananike alimwi abaabo boonse ibasyoma. (1 Johane 2:1, 2) Aboobo, ino lufwu lwa Jesu lujisi mpindu nzi kulindinywe? Sena munooli akati kabaabo ibayoobungana cakulumba lyaakubbila zuba mu April 16, 2003 kuti bacite Mulalilo wa Mwami?

Bupanduluzi buyungizidwe

^ munc. 8 Lyakamwaigwa a Bakamboni ba Jehova, pele lino talicisimbwi pe.

Ino Inga Mwaingula Buti?

• Ino mbaani ibeelede kulya zitondezyo lya Ciibalusyo?

• Ino nkaambo nzi “mbelele zimwi” ncozijanika ku Mulalilo wa Mwami kabali buyo basikulangilila bacilemeka?

• Ino mbuti Banakristo bananike mbobazyiba kuti baleelede kulya cinkwa alimwi awaini lya Ciibalusyo calufwu lwa Kristo?

• Ino ciindi ca Ciibalusyo nciindi cibotu cakucita nzi?

[Mibuzyo yaciiyo]

Citondezyo/[Zifwanikiso izili apeeji 14]

(Kutegwa mubone bwini mbwaakkede mabala, amubone bbuku lini)

Ibakajanika ku Ciibalusyo

[Caption on page 14]

IBABALILWA KUTUULUNZUMA

15,597,746

15

14

13,147,201

13

12

11

10

9

8

7

6

5

4,925,643

4

3

2

1

878,303

63,146

1935 1955 1975 1995 2002

[Cifwanikiso icili apeeji 14]

Sena muyoojanika ku Mulalilo wa Mwami mwaka uuno?

[Zifwanikiso izili apeeji 17]

Ciindi ca Ciibalusyo nciindi cibotu cakubala Bbaibbele cakwiinduluka-induluka alimwi akutola lubazu mumulimo wa Bwami wakukambauka