Skip to content

Skip to table of contents

Mulalilo wa Mwami Kuli Ncuuwaamba Icipati Kulindinywe

Mulalilo wa Mwami Kuli Ncuuwaamba Icipati Kulindinywe

Mulalilo wa Mwami Kuli Ncuuwaamba Icipati Kulindinywe

SENA kuli ncuuwaamba Mulalilo wa Mwami iciyandika alimwi icijisi mpindu iitamani kulindinywe? Ikutegwa tucimvwe ncuuwaamba, kusaanguna tulalanga-langa Jesu Kristo mbuli mbwaakapandulula mbociyandika icilengwa eeci cilibedelede.

Imangolezya aamu Nisani 14, 33 C.E., Jesu wakabungana abaapostolo bakwe bali 12 muŋanda yamujulu ku Jerusalemu mukusekelela Pobwe lya Pasika lyamwaka amwaka. Nobakamana kulya Pobwe lya Pasika, Judasi uutasyomeki sikwaaba Jesu wakazwa muŋanda oomu. (Johane 13:21, 26-30) Kuli baabo baapostolo bakacaala bali 11, Jesu wakatalisya “Mulalilo wa-Mwami.” (1 Ba-Korinto 11:20) Alimwi cilakonzya kwaambwa kuti Ciibalusyo, mbwaanga Jesu wakalailila basikumutobela kuti: “Amucite oobu kuti cibe ciibalusyo candime.” Eeci ncecilengwa calikke Banakristo ncobakalaililwa kuti kabaibaluka.—1 Bakolinti 11:24, Ci.

Mumasena manji, ibantu balayaka naa kubumba ziyeekezyo antela kusala buzuba bulibedelede bwakwiibaluka muntu naa icintu icimwi ciyandika kapati. Aboobo Jesu walo wakatalisya ciyeekezyo cacakulya—icakulya calo icakali kuyooba ciyeekezyo, ikugwasya basikwiiya bakwe kutegwa kabaibaluka lyoonse kujatikizya cilengwa ciyandika kapati cakacitika mubuzuba oobu. Kumazyalani aakumbele, ooyu mulalilo waciibalusyo uyoobayeekezya basikulangilila ncowaamba ncaakacita Jesu masiku aayo, ikapati ncozyiiminina zikozyanyo. Ino zikozyanyo zili buti Jesu nzyaakabelesya, alimwi ino zyaamba nzi? Aboobo atulange-lange Bbaibbele tumvwe ncolyaamba kujatikizya ceeco cakacitika imasiku aayo aamu 33 C.E.

Ncozyiiminina Zyikozyano Zyisetekene

“Alimwi wakabweza mukamu, amane kulumba wuukomona, wabapa wati, [Eeci caamba] mubili wangu uupedwe ndinywe, amukacite obo kuti mukandiyeeye.”Luka 22:19.

Iciindi Jesu naakabweza cinkwa akwaamba kuti, “[Eeci caamba] mubili wangu” wakali kutondezya kuti cinkwa citakwe bumena naa isiti, cakali kwiiminina mubili wakwe uutakwe cibi ngwaakapa “kutegwa bantu munyika mboizulwa babe aabuumi.” (Joni 6:51, Ci) Nokuba kuti ma Bbaibbele aamwi aamba kuti, “Ngooyu mubili wangu,” Ibbaibbele litegwa Thayer’s Greek-English Lexicon of the New Testament lyaamba kuti, icciti lyakabelesyegwa aawa lyaamba “kwiiminina,” “kutondezya” alimwi a “ncocipandulula.” Icciti eeli lyaamba kwiiminina.—Matayo 26:26.

Mbubonya buyo ankomeki yawaini. Jesu wakati: “Cinywido eci ngomulongo mupya wamubulowa bwangu, ubutikaikila ndinywe.”Luka 22:20.

Mumakani aakalembwa a Matayo, Jesu wakati ikwaamba nkomeki: “[Eeci caamba] bulowa bwangu bwamulongo butililwa bantu banji kuti balekelelwe milandu yabo.” (Matayo 26:28) Jesu wakabelesya waini wakali munkomeki ikwiiminina bulowa bwakwe. Ibulowa bwakwe bwakatika mpaayeeme “mulongo mupya” wabasikwiiya bananike balo bayoolela anguwe kabali bami abapaizi kujulu.—Jeremiya 31:31-33; Johane 14:2, 3; 2 Ba-Korinto 5:5; Ciyubunuzyo 1:5, 6; 5:9, 10; 20:4, 6.

Alimwi waini iwakali munkomeki nciyeekezyo cakuti, ibulowa Jesu mbwaakatila mpaayeeme ‘kulekelelwa kwamilandu,’ ikujalula nzila yabaabo batola lubazu mukulya zitondezyo akwiitwa mubuumi bwakujulu akuba basikulelanyina a Kristo. Cabusongo, aabo baitidwe kuunka kujulu mbasyoonto buyo—mbambabo batola lubazu mukulya cinkwa alimwi awaini lya Ciibalusyo.—Luka 12:32; Ba-Efeso 1:13, 14; Ba-Hebrayo 9:22; 1 Petro 1:3, 4.

Ino mbuti aabo basikutobela Jesu ibatali mumulongo mupya? Aaba ‘nimbelele zimwi’ zya Mwami balo batajisi bulangizi bwakuyoolela a Kristo kujulu, pele bayooba abuumi butamani muparadaiso anyika. (Johane 10:16; Luka 23:43; Ciyubunuzyo 21:3, 4) Mbobali ba “nkamu impati” ya Banakristo basyomeka ‘ibamumanina milimo Leza imasiku amasikati,’ balakkomana ikuba basikulangilila licitwa Mulalilo wa Mwami. Baloompolola ajwi pati ikuti: “Lufutuko lulazwa kuli-Leza wesu uukede acuuno cabwami aku-Mwanambelele.”—Ciyubunuzyo 7:9, 10, 14, 15.

Ziindi Zyongaye?

Amukacite obo kuti mukandiyeeye.” Luka 22:19.

Ino Ciibalusyo ceelede kucitwa ziindi zyongaye kutegwa tuyeeye lufwu lwa Kristo? Jesu kunyina naakaamba pe. Nokuba boobo, mbwaanga wakatalisya Mulalilo wa Mwami mangolezya mu Nisani 14 ibuzuba bwakali kucitwa Pobwe lya Pasika, lyalo ba Israyeli ndobakali kucita amwaka, cili masimpe kuti Jesu wakali kuyanda kuti Ciibalusyo kacicitwa munzila njiyonya. Ibana Israyeli bakali kuba apobwe lyakusekelela kunununwa kwabo kuzwa mubuzike mu Egepita, Ibanakristo amwaka balaba acilengwa cakusekelela kunununwa kwabo kucibi alimwi alufwu.—Kulonga 12:11, 17; Ba-Roma 5:20, 21.

Imuzeezo wakusekelela ikutegwa tuyeeye cintu cimwi amwaka iciyandika kapati, ncintu cizyibidwe abantu. Mucikonzyanyo, amuyeeye buyo bantu bakwetene, balakonzya kuti kabasekelela buzuba bwamucado wabo antela cisi cilakonzya kusekelela buzuba bwakacitika cintu cimwi iciyandika kapati. Ikusekelela cintu eeci inga lyoonse kulacitwa amwaka mubuzuba nocakacitika cintu eeco. Icikkomanisya ncakuti, imyaanda-myaanda yainda kuzwa ciindi naakali kupona Kristo, Ibanakristo boonse bakali kwiitwa kuti mbaa Quartodecimans, calo caamba kuti “Basibuzuba bwa 14” nkaambo bakali kusekelela buzuba bwalufwu lwa Jesu amwaka mu Nisani 14.

Icilengwa Iciyandika Kapati

Imwaapostolo Paulo wakapandulula kuti, ikwiinda mukusekelela Mulalilo wa Mwami, kuyookulwaizya basikwiiya ba Jesu kuti ‘bazumanane kwaambilizya lufwu lwa Mwami.’ (1 Ba-Korinto 11:26) Aboobo ciibalusyo cigaminide amulimo mupati ooyo Jesu ngwaakacita, kwiinda mulufwu lwakwe mukumanizya makanze aa Leza.

Akaambo kalusyomo lwakwe kusikila kulufwu, Jesu Kristo wakamusumpula Jehova Leza kuti Mulengi sibusongo alimwi siluyando, Mwami Mupati wabululami. Mukwiindana a Saatani mbwaakaamba, Jesu kutali Adamu wakasinizya kuti bantu balakonzya kuzumanana kusyomeka kuli Leza nokuba kuti basunkwa munzila ili buti.—Jobu 2:4, 5.

Alimwi Mulalilo wa Mwami uletela lukkomano kwiinda mukuyeeya luyando lwakulyaaba lwa Jesu. Nokuba kuti wakainda mumasunko manji, Jesu cakulondola wakazumanana kutobela ba Wisi. Wakazumina kwaaba mubili wakwe wabuntunsi uulondokede ikumanizya cibi citalikomeneni ca Adamu. Mbubwenya Jesu mbwaakapandulula, wakaboolela “kwaaba buumi bwakwe, bube cinunuzyo cabanji.” (Matayo 20:28) Akaambo kaako, boonse aabo bali alusyomo muli Jesu balakonzya kulekelelwa zibi zyabo akuba abuumi butamani kweelanaa makanze aa Jehova kubantu aakumatalikilo.—Ba-Roma 5:6, 8, 12, 18, 19; 6:23; 1 Timoteo 2:5, 6. *

Alimwi coonse eeci citondezya bubotu bwa Jehova alimwi aluzyalo ndwajisi ikucita bubambe ikutegwa bantu bajane lufwutuko. Ibbaibbele lyaamba kuti: “Luyando lwa-Leza lwamulindiswe lwakaboneka boobu, nkaambo Leza wakatuma Mwanaakwe simuzyalwa-alike munyika, kuti tujane buumi kumaanza aakwe. Olu nduyando ncobeni. Teensi kwaamba kuti swebo twakayanda Leza, pe, pele walo nguwakatuyanda swebo akutuma Mwanaakwe kuti azoobe mulungo wazibi zyesu.”—1 Johane 4:9, 10.

Ee, elo kaka Ciibalusyo ncintu cibotu ikusekelela! Tacijisi bumpiyompiyo alimwi cikonzya kusekelelwa mubukkale bwiindene-indene munyika yoonse kacili ciyeekezyo ceni-ceni, pele icijisi mpindu kwaciindi cilamfwu.

Ncocaamba Ciibalusyo Kulindinywe

Ilufwu lwacinunuzyo lwa Mwami Jesu Kristo lwakaulwa amuulo uutalikomeneni kujatikizya nguwe alimwi aba Wisi, Jehova. Mbwaakali muntu uulondekede, Jesu tanaakali kulangilwa kukona lufwu mbulindiswe. (Ba-Roma 5:12; Ba-Hebrayo 7:26) Wakalijisi nguzu zyakuzumanana kupona kusikila kukabe kutamani. Kunyina naakali kukonzya kufwa nokuba kuti wasinikizyigwa buti. Aboobo Jesu wakati: “Taakwe muntu uuyoondinyanga buumi [bwangu] pe, pele njoobutuula ndemwini.”—Joni 10:18, Ci.

Aboobo Jesu wakali yandide kwaaba mubili wakwe wabuntunsi uulondokede kuti ube cinunuzyo kutegwa kwiinda “mulufu [L]wakwe akamunyonyoone ooyo uujisi nguzu zyalufu, uuli ngu Saatani. Aboobo wakabaangununa aabo boonse bakali bazike mubuumi bwabo nkaambo kakuyoowa lufu.” (Bahibulu 2:14, 15, Ci) Ikulyaaba kwa Kristo kwaluyando alimwi kwakalibonya munzila njaakafwa. Wakalizyi mbwaakali kuyoopenga akufwa.—Matayo 17:22; 20:17-19.

Alimwi Ciibalusyo cituyeezya luyando lutalikomeneni lwakatondezyegwa a Taata wesu wakujulu Jehova. Cakali cintu cuusisya kuli Jehova “sibuuya” kaswiilila akulangilila Jesu ‘kalila cakoompolola’ mumuunda wa Getesemane, kakwibbaulwa, kapenzyegwa calunya, katundululwa alimwi akujaigwa munzila mbyaabi yakatola ciindi cilamfwu. (Jakobo 5:11; Ba-Hebrayo 5:7; Johane 3:16; 1 Johane 4:7, 8) Ikuti twayeeya mbwaakapenga noliba lino kakwiindide myaka iitandila ku 200, tulapenzyegwa mumizeezo.

Ma! Amuyeeye buyo Jehova Leza alimwi a Jesu Kristo ncobakabbadela, imuulo uutalikomeneni ikubbadalila ndiswe tobasizibi! (Ba-Roma 3:23) Abuzuba tulapenga akaambo kakutalondoka kwesu ikutondezya kuti tuli basizibi ncobeni. Nokuba boobo, kwiinda mukusyoma cinunuzyo cacipaizyo ca Jesu, tulakonzya kumusikila Leza ikulomba kulekelelwa. (1 Johane 2:1, 2) Eeci cilakonzya kutupa kuti tube bantu baangulukide kumusikila Leza amanjezyeezya mabotu. (Ba-Hebrayo 4:14-16; 9:13, 14) Kuyungizya waawo, tulakonzya kuba abulangizi bwakuyoopona munyika yaparadaiso kukabe kutamani. (Johane 17:3; Ciyubunuzyo 21:3, 4) Zilongezyo eezyi alimwi azimbi zyoonse zyakonzyeka akaambo kakulyaaba kwa Jesu kutalikomeneni.

Ikulumba Akaambo ka Mulalilo wa Mwami

Cakutadooneka, Mulalilo wa Mwami ncitondezyo cipati ‘caluzyalo lwa Leza lupati loko.’ Alimwi ibubambe bwa Jehova Leza bwacinunuzyo cacipaizyo bwakacitwa kwiinda muluyando lwa Jesu lwakulyaaba—mmasimpe ‘ncipego cakwe citaambiki.’ (2 Ba-Korinto 9:14, 15) Ibubotu oobo bwa Leza kwiinda muli Jesu Kristo, sena tabumukulwaizyi kuti kamulumba kukabe kutamani?

Tuli masimpe kuti kulamukulwaizya kucita boobo. Aboobo tulamutamba kuti mukaswaangane a Bakamboni ba Jehova ku Ciibalusyo calufwu lwa Jesu. Imwaka uuno, Ciibalusyo ciyoocitwa muli Bwatatu mu April 16 lyaakubbila buyo izuba. Bakamboni ba Jehova bali kooko nkomuzwa balakonzya kumwaambila ciindi akubusena nkociyoocitilwa cilengwa ciyandika eeci.

Bupanduluzi buyungizidwe

^ munc. 19 Ikuti kamuyanda twaambo atumbi tujatikizya cinunuzyo, amubone ibbuku lya Luzibo Lutola Kubuumi Butamani lyakamwaigwa a Bakamboni ba Jehova.

Kabbokesi/[Zifwanikiso izili apeeji 6]

“NGOOYU MUBILI WANGU” NAA “[EECI CAAMBA] MUBILI WANGU,” INO NGUULI WAAMBWA?

Iciindi Jesu naakati, ‘Ndime mulyango’ alimwi “Ndime cisiko cini camusaansa,” kunyina muntu wakayeeya kuti ngomulyango alimwi ncecisiko camusaansa ceni-ceni. (Johane 10:7; 15:1) Mbubwenya buyo, Ibbaibbele lya Cizuminano Cipya nolizubulula Jesu kwaamba kuti: “Inkomeki eeyi ncecizuminano cipya,” aboobo tatukonzyi kwaamba kuti ninkomeki yeni-yeni yakali kwaambwa kuba mulongo wacizuminano cipya. Aboobo, eelyo naakati cinkwa wakali mubili wakwe, cakali zibidwe ncaakali kwaamba kuti cinkwa cakali kwiiminina mubili wakwe. Aboobo, Ibbaibbele lyakasandululwa a Charles B. Williams lyaamba kuti: “Eeci ciiminina mubili wangu.”—Luka 22:19, 20.

[Cifwanikiso icili apeeji 5]

Icinkwa citakwe bumena alimwi waini zileelela kwiiminina mubili wa Jesu wakanyina cibi abulowa mbwaakatila

[Cifwanikiso icili apeeji 7]

Ciibalusyo nciyeekezyo citalikomeneni caluyando Jehova Leza alimwi a Jesu Kristo ndobakatondezya