Skip to content

Skip to table of contents

“Mutayoowi Nikuba Kukankama”

“Mutayoowi Nikuba Kukankama”

“Mutayoowi Nikuba Kukankama”

“Mutayoowi nikuba kukankama. . . . Jehova uyooba anywebo.”—2 MAKANI 20:17.

1. Ino milomo yazigwebenga ibajatikizya buti bantu, alimwi ino nkaambo nzi kuyoowa kwabo ncokweelede?

MILIMO yazigwebenga! Imabala aaya alayoosya, apa kulimvwa kutacingililwa alimwi akubula lugwasyo. Abusya bukandu, kuusa alimwi abukali. Imabala aaya apandulula cintu banji ncobayoowa kuti cinoobapenzya kwamyaka minji kumbele. Icipa kuti kube kuyoowa kapati nkaambo kakuti zisi zinji zyali kuzilwana zigwebenga munzila ziindene-indene kwamyaka minji, pele kunyina nozyazwidilila bweelede pe.

2. Ino Bakamboni ba Jehova bacita buti kupenzi lyamilimo yazigwebenga, alimwi ino eeci cibusya mibuzyo nzi?

2 Pele, kuli kaambo kaya komoonga kakubeda abulangizi. Bakamboni ba Jehova balo ibali mukukambauka cabusungu mumasi aali 234 alimwi amuzilawo zyamunyika balijisi bulangizi. Muciindi cakuyoowa kuti milimo yazigwebenga taikamani, balo balisinizyide kuti ilaafwaafwi kumana. Sena cilagwasya kuzumina bulangizi mbobajisi? Ino nguni uukonzya kuzwidilila mukumanizya penzi eeli munyika, alimwi ino inga lyamanizyigwa buti? Mbwaanga nkondo yamusyobo umwi ilatujatikizya toonse, inga cagwasya kulanga-langa aayeeme bulangizi buli boobo.

3. Ino nzintu nzi zipa kuyoowa, alimwi ino ncinzi cakasinsimwa kujatikizya mazuba eesu?

3 Mazubaano, kuli twaambo tunji tupa bantu kuyoowa. Amuyeeye buyo bunji bwabantu ibatakonzyi kulilela akaambo kakucembaala, ibali mukuciswa malwazi aatasilikiki alimwi amikwasyi iili mukupenga kusola kujana ziyandika mubuumi. Alimwi amuyeeye buyo kutasitikila kwabuumi. Lufwu lwamuntenda naa mumanyongwe lulalangilwa kunyonyoona zintu zyoonse nzyotuyandisya. Ikuyoowa akulibilika kubikkilizya amazwanga aagaminina akutyompwa zyapa kuti mazuba eesu ayelane aciindi mwaapostolo Paulo ncaakaamba kuti: “Koziba kuti kumazuba aakumamanino kuyooba ziindi zikataazya. Nkaambo bantu bayooba basikuliyanda, . . . basikancimwa, basimfundiilili, abasiluvuya lwakutaminizya, batalyeendeleli, basitunyetunyetu, batayandi bubotu.”—2 Timoteo 3:1-3.

4. Ino ncinzi cikkazika moyo kumakani aalembedwe kuli 2 Timoteo 3:1-3?

4 Nokuba kuti lugwalo oolu lutondezya bukkale buyoosya, lulijisi bulangizi. Amubone kuti ziindi zikatazya zili “kumazuba aakumamanino” aabweende bwazintu bwasunu bubyaabi ibwa Saatani. Eeci caamba kuti kukatalukwa kwaswena akuti bweende bwanyika bubyaabi bulaafwaafwi kulidwa busena abulelo bwa Bwami bwa Leza bulondokede, Jesu mbwaakayiisya batobeli bakwe kuti kababupailila. (Matayo 6:9, 10) Ibwami oobo nimfwulumende ya Leza yakujulu yalo ‘iitakanyonyoonwi abuniini,’ musinsimi Daniele njaamba kuti ‘iyopwayaula akumanisya mami aaya oonse aabantu, alimwi yalo iyooyima nji kukabe kutamani.’—Daniele 2:44.

Kutatola Lubazu Munkondo kwa Banakristo Mbokwiindene Amilimo Yazigwebenga

5. Ino zisi zyakacita buti ino-ino akaambo kamilimo yazigwebenga?

5 Kwamakumi aamyaka aali mbwaabede, zigwebenga zyajaya bantu banji kapati. Nyika yoonse yakazyiba kujatikizya ntenda eeyi izigwebenga nozyakamana kulwana New York City alimwi a Washington, D.C. mu September 11, 2001. Zisi nozyakabona mboisakene milimo yazigwebenga, zyakakamantana kutegwa zilwane zigwebenga. Mucikozyanyo, mu December 4, 2001, kweelana alipooti yamulisikapepele yakati, “ibabelesi bamfwulumende balanganya makani aakunze aacisi ibakazwa mumasi aabukuwa aali 55, North America, Central Asia bakajana muzeezo” wakabambilwa kuti babelekele aamwi. Mubelesi umwi uujisi cuuno caatala waku U.S. wakaulumbaizya muzeezo ooyu kuti uli mbuli nzila “yakupa nguzu zinji azimbi” mukusoleka kulwana zigwebenga. Mukaindi kasyoonto buyo, bantu banji kapati bakajatikizyigwa muli ceeco Imagazini iitegwa The New York Times ncoyakaita kuti “matalikilo aankondo mpati.” Imakanze aaya alalindilwa kuti abonwe naa ayoozwidilila. Nokuba boobo, iziyootobela akaambo kankondo yakulwana zigwebenga ziletela kuyoowa akulibilika kubantu banji, pele kutali kuli baabo ibasyoma Jehova.

6. (a) Ino nkaambo nzi ziindi zimwi bamwi ncocibayumina kuzumina kutatola lubazu mutwaambo twacisi kwa Bunakristo nkobacita Bakamboni ba Jehova? (b) Ino ncikozyanyo nzi camilimo yamapolitikisi Jesu ncaakatondezya basikumutobela?

6 Bakamboni ba Jehova balizyibidwe kapati kuti tabatoli lubazu mutwaambo twacisi. Nokuba kuti bantu balakonzya kuzumina kuti tabatoli lubazu mutwaambo twacisi nokuli luumuno, ikuti kwabuka mazwanga balacileka kubamvwida. Ziindi zinji kuyoowa alimwi akutazyiba zitobela akaambo kankondo kupa kuti umwi aumwi atalike kubikkila maano kucisi cakwe. Eeci cilakonzya kupa kuti bamwi cibakatazye kumvwisya kaambo muntu umwi ncatakonzyi kutolela lubazu mukugwasilizya mbunga yamucisi. Pele, Bakamboni ba Jehova balizyi kuti beelede kumvwida malailile aa Jesu aakuti “tabali banyika.” (Johane 15:19; 17:14-16; 18:36; Jakobo 4:4) Eeci caamba kuti tabeelede kutola lubazu mumapolitikisi naa mutwaambo twabukkale bwabantu. Jesu mwini wakasiya cikozyanyo cibotu kapati. Twalanga busongo bulondokede mbwaakajisi alimwi azintu nzyaakali kukonzya kucita, naakagwasya kapati mumakani aakali kujatikizya bantu kuciindi eeco. Pele, kunyina naakanjila mumapolitikisi pe. Kumatalikilo kwamulimo wakwe, wakakaka caantangalala Saatani naakamupa bweendelezi bwamami aamunyika oonse. Alimwi, tanaakazumina kupegwa cuuno cabweendelezi bwamapolitikisi.—Matayo 4:8-10; Johane 6:14, 15.

7, 8. (a) Ino kutatola lubazu mumapolitikisi kwa Bakamboni ba Jehova tacipandululi nzi, alimwi nkaambo nzi? (b) Ino mbuti Ba-Roma 13:1, 2 mboikasya kutola lubazu mumicito yakubukila mfwulumende?

7 Ikutatola lubazu mutwaambo twacisi kwa Bakamboni ba Jehova takweelede kubonwa kuti nkukulwaizya naa kuzuminizya micito yankondo pe. Ikuti naa bacita oobo inga tiiceendelana ambobalyaamba kuti mbabelesi ba “Leza siluyando [alimwi] siluumuno.” (2 Ba-Korinto 13:11) Bakaiya mbuli Jehova mbwaibona nkondo. Sintembauzyo wakalemba kuti: “Jehova ulalingula baluleme abasizibi. Moyo wakwe ulisulide ba[zangi].” (Intembauzyo 11:5) Alimwi balizyi Jesu ncaakaambila mwaapostolo Peter kuti: “Bwedezya ipanga lyako mucikanda calyo, nkaambo boonse babweza ipanga bazoovwinyaunwa kupanga.”—Matayo 26:52.

8 Nokuba kuti makani aansiku atondezya kuti Banakristo bakubeja ziindi zinji babelesya “panga,” Bakamboni ba Jehova balo tabaciti oobo. Tabalinjizyi mumilimo iili boobo pe. Bakamboni cakusyomeka balatobela malailile aali ku Ba-Roma 13:1, 2 aakuti: “Bantu boonse abalibombye kumaami aacisi. Nkaambo taakwe bwami cita buzwa kwa-Leza, nkabela maami aaliwo alibikidwe kwa-Leza. Nkaambo kaako oyo uulwisya bwami ulakazya cintu cibikwa kwa-Leza, nkabela basikukazya balalijanina kubetekwa.”

9. Ino ninzila nzi zyobilo Bakamboni ba Jehova nzyobalwana milimo yazigwebenga?

9 Nokuba boobo, mbwaanga milimo yazigwebenga mibyaabi, sena Bakamboni ba Jehova tabeelede kucita cintu cimwi mukulesya milimo yazigwebenga? Inzya baleelede alimwi balacita oobo. Cakusaanguna, tabatoli lubazu mumilimo yazigwebenga. Cabili, balayiisya bantu njiisyo zya Bunakristo zyalo ikuti naa zyatobelwa, zilakonzya kumanizya nkondo zyamisyobo yoonse. * Mwaka wamana, Bakamboni bakabeleka maola aali 1,202,381,302 ikugwasya bantu kwiiya bukkale bwa Bunakristo. Ooku tiikwakali kusowa buyo ciindi pe, nkaambo kwiinda mumulimo ooyu ibantu ibali 265,469 bakabbapatizyigwa akuba Bakamboni ba Jehova, ikutondezya kubuleya kuti tabaciyandi kuba basinkondo.

10. Ino mbulangizi buli buti buliko bwakumanizya nkondo munyika sunu?

10 Kunze lyaboobo, Bakamboni ba Jehova balizyi lwabo kubagama kuti kunyina nobakonzya kubumanizya bubi munyika pe. Nkakaambo kaako balimaninide kusyoma kuli yooyo uukonzya kubumanizya bubi boonse, Jehova Leza. (Intembauzyo 83:18) Nokuba kuti bantu balakonzya kusolekesya kucita boobo, tabakonzyi kwiimanizya nkondo yoonse pe. Sikulemba Bbaibbele wakasololelwa amuuya ulatucenjezya kujatikizya ciindi cesu ‘cakumazuba aakumamanino’ kuti: “Bantu babi abasikulibeja balainda anka kubija, banooena akweenwa.” (2 Timoteo 3:1, 13) Ikubalanga munzila eeyi, bantu tabalangilwi kuzunda munkondo eeyi pe. Pele, tulakonzya kusyoma Jehova kuti akamanizye nkondo zyoonse kukabe kutamani.—Intembauzyo 37:1, 2, 9-11; Tusimpi 24:19, 20; Isaya 60:18.

Ikutayoowa Nomulangilwa Kulwanwa

11. Ino nintaamo nzi Jehova njaabweza kale yakumana nkondo?

11 Mbwaanga Leza siluumuno taiyandi nkondo, tulakonzya kubona ikaambo ncaakabwezela ntaamo yakunyonyoona uuleta nkondo, Saatani Diabolosi. Mubwini Leza wakapa kale kuti Saatani azundwe amungelo mupati Mikayeli, Imwami mupya wa Leza, Jesu Kristo. Ibbaibbele lipandulula boobu: “Kwakali inkondo mujulu. Mikayeli abaangelo bakwe bakalwanisya Simwaaba, alakwe Simwaaba wakalwa, abaangelo bakwe, pele teebakazunda pe, nkabela busena bwabo bwamujulu teebwakajanwa limbi. Lino Simwaaba mupati wakawisigwa ansi, nguwenya muzoka waciindi, uutegwa Diabolosi a-Saatani, nguuena bantu boonse baansi. Wakawisigwa ansi, abalo baangelo bakwe bakawisigwa awe.”—Ciyubunuzyo 12:7-9.

12, 13. (a) Ino mwaka wa 1914 mupati buti? (b) Ino ncinzi bbuku lya Ezekieli ncolisinsima kuli baabo ibali kulubazu lwa Bwami bwa Leza?

12 Imulongo wazintu uuli mu Bbaibbele alimwi azintu zicitika munyika, zilasinizya kuti mwaka wa 1914 nceciindi nkondo noyakalwanwa kujulu. Kuzwa leelyo, ibukkale munyika buyaabwiindilila kubija. Ibbuku lya Ciyubunuzyo 12:12 lilapandulula zintu ncozili boobo noliti: “Nkaambo kaako amusekelele nomajulu, anywebo nomukala mulingao. Pele nywebo nonsi alwizi, muli mumapenzi, ikuti Diabolosi wamuselukila abukali bupati, nkaambo ulizi kuti ciindi ncacijisi nciniini buyo.”

13 Cilalimvwisya kuti bukali bwa Diabolosi bugamide kapati bakombi ba Leza bananike alimwi abeenzinyina iba “mbelele zimwi.” (Johane 10:16; Ciyubunuzyo 12:17) Ikukazya ooku kuyoomana ciindi Diabolosi aakubalwana aabo ibali kulubazu lwa Bwami bwa Leza bukkazikizidwe alimwi abasyoma mbubo. Ikulwana canguzu zyoonse ooku kulaambwa kubbuku lya Ezekieli caandaano 38 kuti nkukwa “Gogo wakunyika ya-Magogo.”

14. Ino nkucingililwa kuli buti Bakamboni ba Jehova nkobakajana musyule, alimwi sena eeci ciyoozumanana kuba boobo?

14 Kuzwa ciindi Saatani naakalosyegwa kuzwa kujulu, ziindi zimwi bantu ba Leza bali kucingililwa ambunga zyamapolitikisi zimwi zya Saatani izyaambidwe mumwaambo wacikozyanyo ku Ciyubunuzyo 12:15, 16. Pele, Ibbaibbele litondezya kuti muciindi cakulwana kwamamanino kwa Saatani, kunyina mbunga yabantunsi iiyoocingilila baabo ibasyoma muli Jehova. Sena eeci ceelede kubayoosya Banakristo? Peepe!

15, 16. (a) Ino majwi aa Jehova aakusyomezya bantu bakwe mumazuba aa Josafati abapa bulangizi nzi Banakristo sunu? (b) Ino ncitondezyo nzi Josafati abantu mbaakali limwi ncibakasiya kubabelesi ba Leza basunu?

15 Leza uyoobagwasya bantu bakwe mbubwenya mbuli mbwaakagwasya cisi cakwe mumazuba aa Mwami Josafati. Tubala kuti: “Amuswiilile nuba-Juda nyoonse, anywe nimukede mu-Jerusalemu, ayebo mwami Josafati. Mbuboobu mbwaamwaambila Jehova. Mutayoowi nikuba kukankama nkaambo kamakamu aya mapati, nkaambo inkondo teensi yanu, njiya-Jehova. . . . Tamukooyoolwana munkondo eyi pe. Amwiimi[kile] buyo mumindando yanu, mukabone lufutuko lwa-Jehova ndwati mucitile nuba-Juda aba-Jerusalemu. Mutayoowi nikuba kukankama. Junza kamuya nkubabede Jehova uyooba anywebo.”—2 Makani 20:15-17.

16 Bantu bamucisi ca Juda bakasyomezyegwa kuti tabakalwani pe. Mbubwenya buyo, ibantu ba Leza baakulwanwa a Gogo waku Magogo, tabakabwezi zilwanyo kuti balicingilile pe. Muciindi caboobo, ‘bayooyima buyo akubona lufwutuko Jehova’ ndwayoobacitila. Nokuba boobo, ikwiimikila buyo tacaambi kwiide kwiimvwi pe, mbuli bantu ba Leza mumazuba aa Josafati mbobatakaimvwi buyo. Tubala kuti: “Mpoonya awo Josafati wakakotama akuvundama ansi. Abalo ba-Juda boonse abana-Jerusalemu bakavudama kubusyu bwa-Jehova akulemeka Jehova. . . . Elyo naakamana kubuzyanya makani abantu, wakabika bantu bakwiimbila Jehova akumutembaula mubweebesi busalalisya, basololole basilumamba akwaamba kuti, Amulumbe Jehova, nkaambo luzyalo lwakwe talweeli.” (2 Makani 20:18-21) Ee, nociba ciindi nobakali munkondo, bantu bakazumanana kutembaula Jehova. Eeci ncikozyanyo cibotu kuli Bakamboni ba Jehova ciindi Gogo aakubalwana.

17, 18. (a) Ino nciimo nzi cibotu Bakamboni ba Jehova ncobajisi sunu kujatikizya kulwanwa a Gogo? (b) Ino nkuyeekezyegwa kuli buti kwakapegwa ino-ino ku Banakristo ibakubusi?

17 Kusikila kuciindi eeco alimwi nociba ciindi Gogo anoolwana, Bakamboni ba Jehova bayoozumanana kuba kulubazu lwa Bwami bwa Leza. Bayoozumanana kuyumizyigwa akukwabililwa akuyanzana kwabo ambungano ziinda ku 94,600 zili munyika. (Isaya 26:20) Ecino nceciindi cibotu cakutembaula Jehova cabusicamba. Masimpe, kulwanwa a Gogo kulangilwa takubapi kupiluka musyule akaambo kabukandu pe. Muciindi caboobo, kubakulwaizya kuyungizya cipaizyo cakutembaula kusikila mpobagolela.—Intembauzyo 146:2.

18 Iciimo eeci cilatondezyegwa kabotu abakubusi banji munyika yoonse ibabeleka mulimo waciindi coonse. Ikutegwa batondezye kabotu bubotu bwakusala buumi buli boobu, katulakiti kakuti, Nobakubusi—Ino Ncinzi Ncomuyoocita Mubuumi Bwanu? kakamwaigwa amuswaangano wacooko wamu 2002. Banakristo bana abapati balalumba kukuyeekezyegwa kuli boobu kupegwa muciindi ceelede.—Intembauzyo 119:14, 24, 99, 119, 129, 146.

19, 20. (a) Ino nkaambo nzi Banakristo ncobateelede kuyoowa? (b) Ino ncinzi cibalo citobela ncociyootugwasya kucita?

19 Kufwumbwa naa bukkale buli buti munyika, Banakristo tabeelede kuyoowa pe. Balizyi kuti Bwami bwa Leza ino-ino buyooyimanizya misyobo yankondo yoonse kukabe kutamani. Alimwi balaumbulizyigwa akaambo kakuzyiba kuti ibanji bakafwa munkondo, bayoobusyigwa. Nokuba kuti eeci ciyoogwasya bamwi kuba acoolwe cakwiiya zya Jehova kwaciindi cakusaanguna, alimwi ciyoopa bamwi kuzumanana mumulimo wakulyaaba kulinguwe.—Incito 24:15.

20 Mbotuli Banakristo bakasimpe, tulizyi kuti kuzumanana kutatola lubazu mutwaambo twacisi kulayandika alimwi tulikanzide kucita oobo. Tuyanda kuzumanana kubulangizi bubotu bwakukonzya ‘kwiima cakutazungaana akubona lufwutuko lwa Jehova.’ Icibalo citobela ciyooluyumya lusyomo lwesu kwiinda mukutuzyibya kuti, izintu zili mukucitika sunu ziyaabuzumanana kumunikila mukuzuzikizyigwa kwabusinsimi bwamu Bbaibbele.

Bupanduluzi buyungizidwe

^ munc. 9 Izikozyanyo zyabantu bakaleka bukkale bwakucita nkondo ikutegwa babe Bakamboni, amubone Awake! yamu March 22, 1990 peeji 21, ayamu August 8, 1991 peeji 18; alimwi a Ngazi Yamulindizi ya January 1, 1996 peeji 5, ayamu August 1, 1998 apeeji 5 mu Chichewa.

Sena Inga Mwapandulula?

• Nkaambo nzi bantu banji sunu ncobayoowede?

• Nkaambo nzi Bakamboni ba Jehova ncobajisi bulangizi bubotu kumbele?

• Ino ncinzi Jehova ncaacita kale kujatikizya uuleta nkondo?

• Ino nkaambo nzi ncotuteelede kuyoowa kulwanwa a Gogo?

[Mibuzyo yaciiyo]

[Cifwanikiso icili apeeji 23]

Jesu wakasiya cikozyanyo cibotu ku Banakristo cakutatola lubazu mutwaambo twacisi

[Cifwanikiso icili apeeji 26]

Ibakubusi banji Bakamboni banjila mumulimo waciindi coonse

Nkotwakajana cifwanikiso icili apeeji 22]

UN PHOTO 186226/M. Grafman