Skip to content

Skip to table of contents

Ikwiiya Leza Wakasimpe

Ikwiiya Leza Wakasimpe

Ikwiiya Leza Wakasimpe

“Amube basikwiiya ba-Leza mbuli bana bayandwi.”—BA-EFESO 5:1.

1. Ino ncinzi bamwi ncobasyoma kujatikizya kasimpe, alimwi ino nkaambo nzi kuyeeya boobu ncokulubide?

“INO bwini ninzi?” (Johane 18:38) Imubuzyo ooyu wakabuzyigwa cakutabikkila maano a Ponto Pilato myaka iitandila ku 2000 yainda, upandulula kuti ikasimpe takeelede kutobelwa naaceya pe. Ibanji sunu balakonzya kuzumina oobo. Ikasimpe kukagama kalisulidwe kapati. Ambweni mwakamvwa kale majwi aakuti umwi aumwi weelede kulisalila kasimpe naa kuti kasimpe ciya buyo aumwi mbwakabona antela ikuti kalacinca-cinca. Ikuyeeya boobu kulilubide. Imakanze aapa kuvwuntauzya alimwi akwiiya ngakuyanda kuziba kasimpe kujatikizya nyika njotukkede. Ikasimpe tauli buyo muzeezo aumwi ngwajisi pe. Mucikozyanyo, muntu ulafwa naa kuti tafwi. Saatani nkwali naa kuti tako. Ibuumi bulijisi mulimo naa kuti tabujisi. Mumbazu eezi, kuli buyo bwiinguzi bomwe buluzi. Bumwi mbwamasimpe kakuli bumwi mbubeji, eelyo boonse tabukonzyi kuba bwamasimpe pe.

2. Ino mmunzila nzi Jehova mwali Leza wakasimpe, alimwi ino mibuzyo nzi iiyanda kubandikwa lino?

2 Mucibalo cainda, twakalanga-langa kuti Jehova ngu Leza wakasimpe. Ulizi kasimpe kazintu zyoonse. Mukwiindana kapati asinkondonyina Saatani Diabolosi silucengo, Jehova lyoonse waamba zyamasimpe. Kunze lyaboobo, Jehova ulayubununa kasimpe cabuuya kubantu. Mwaapostolo Paulo wakakulwaizya Banakristonyina kuti: “Amube basikwiiya ba-Leza mbuli bana bayandwi.” (Ba-Efeso 5:1) Mbotuli Bakamboni ba Jehova, ino mbuti mbotukonzya kumwiiya mukwaambaula amubuumi bwesu kweelana akasimpe kakwe? Ino nkaambo nzi ncociyandika kucita boobo? Ino ncisinizyo nzi ncotujisi cakuti Jehova ulabazumina aabo ibazumanana kucita zyakasimpe? Atubone.

3, 4. Ino mbuti mwaapostolo Paulo a Petro mbobakacipandulula cakali kuyoocitika “kumazuba aakumamanino”?

3 Tupona muciindi ibubeji nobuvwulide mubukombi. Kweelana ambuli bwakasinsima mwaapostolo Paulo wakasololelwa amuuya, bantu banji mumazuba aaya “aakumamanino” bajisi buyo ciwa cabukombi, pele inguzu zyambubo balazikazya. Ibamwi balakakazya kasimpe, akaambo kakuti “bali amiyeeyo mibi.” Kunze lyaboobo, “bantu babi abasikulibeja balainda anka kubija, banooena akweenwa.” Nokuba kuti bantu bali boobo balaiya lyoonse, pele tabajani “lusinizyo [lwini-lwini].”—2 Timoteo 3:1, 5, 7, 8, 13.

4 Mwaapostolo Petro awalo wakasololelwa amuuya kulemba makani aamazuba aakumamanino. Kweelana ambwaakasinsima, ibantu tabakaki buyo kasimpe pe, pele balalisampula Jwi lya Leza alimwi abaabo baambilizya kasimpe kali mumo. Ibantu basampaula boobo “balalilubyalubya” kaambo kakuti nyika yakali kupona bana Nowa yakabbila mumaanzi, ikutondezya mbobuyooba buzuba bwalubeta buboola. Ncobayeeyela ciyoobaletela mapenzi mapati ciindi ca Leza cakunyonyona bantu batakombi caakusika.—2 Petro 3:3-7.

Babelesi ba Jehova Balikazi Kasimpe

5. Kweelana amusinsimi Daniele, ino ncinzi cakali kulangilwa “kumamanino aaciindi,” alimwi ino mbuti businsimi oobu mbubwazuzikizyigwa?

5 Naakali kupandulula zya “kumamanino aaciindi,” musinsimi Daniele wakasinsima zintu ziindene zyakali kulangilwa kucitika akati kabantu ba Leza, nkokuti kubuka kwakasimpe kabukombi. Wakalemba kuti: “Bantu banji bayootuntulika, aboobo luzibo luyooyungizizigwa.” (Daniele 12:4) Bantu ba Jehova tabanyongenyi pe naa koofwaazyigwa a Silweeno mupati. Akaambo kakuvwuntauzya mu Bbaibbele, bajana luzibo lwini-lwini. Mumwaanda wamyaka wakusaanguna, Jesu wakabacenjezya basikwiiya bakwe. “Wakajula miyeeyo yabo kuti baamvwe Magwalo.” (Luka 24:45) Jehova wacita mbubwenya mazubaano. Kwiinda mu Jwi lyakwe, muuya wakwe alimwi ambunga, wapa kuti cikonzyeke kubantu banji munyika yoonse kumvwisya nzyazi kale, nkokuti kasimpe.

6. Ino nkasimpe nzi kamu Bbaibbele bantu ba Leza nkobazi?

6 Mbotuli bantu ba Leza, tulizi zintu zinji nzyotwatali kulangilwa kuziba. Tulizi bwiinguzi kumibuzyo ibantu bamunyika basongo njobapenga anjiyo kwamyaanda-myaanda yamyaka. Mucikozyanyo, tulizi ikaambo ncokuli kupenga, bantu ncobafwida alimwi akaambo bantu ncobatakonzyi kuzuzikizya makanze aakuleta luumuno alukamantano munyika yoonse. Alimwi tulijisi coolwe cakubona mbuli mbokuyooba kumbele, nkokuti Bwami bwa Leza, nyika yaparadaiso alimwi abuumi butamani katulondokede. Twamuziba Jehova Uusumpukide. Twaiya zyabube bwakwe bukondelezya kubikkilizya ancotweelede kucita kutegwa tujane zilongezyo. Ikuziba kasimpe kupa kuti tukonzye kuziba cintu citali cakasimpe. Ikucita kasimpe kulatucingilila kutegwa tutatobeli zintu zitagwasyi, ikujana zintu zibotu mubuumi alimwi kutupa bulangizi bukkomanisya bwakumbele.

7. Ino nkuuli bani kasimpe kamu Bbaibbele nkokali afwaafwi, alimwi ino nkuuli bani nkokatali afwaafwi?

7 Sena mulakamvwisya kasimpe kamu Bbaibbele? Ikuti naa mboobo, mulilelekedwe kapati. Sikulemba mabbuku, ziindi zinji ulalilemba ikutegwa akkomanisye musyobo wabantu umwi kuugama. Imabbuku aamwi akalembelwa bantu bayiide kapati, amwi ngabana alimwi abaabo ibajisi luzibo mumilimo iimwi. Nokuba kuti Bbaibbele lilajanika kubantu boonse, lyakalembelwa kuti bantu bamwi balimvwisye akulikkomanina. Jehova wakalibambila bantu balibombya alimwi ababombe myoyo baanyika. Ibantu bali boobo balakonzya kumvwa ncolyaamba kufwumbwa naa bayiide buti, bajisi zilengwa nzi, bali mubukkale buli buti naa musyobo. (1 Timoteo 2:3, 4) Pele, ikumvwisya kasimpe kali mu Bbaibbele takupedwe kuli baabo ibatasalidwe kufwumbwa naa mbasongo alimwi naa bayiide buti. Ibalisumpula naa balinaamuna tabakonzyi kukamvwisya kasimpe ka Jwi lya Leza kayandika kapati. (Matayo 13:11-15; Luka 10:21; Incito 13:48) Leza alikke nguukonzya kulemba bbuku lili boobo.

Babelesi ba Jehova Balaamba Zyamasimpe

8. Ino nkaambo nzi Jesu kumugama ncaakali nkakasimpe?

8 Mbubwenya mbuli Jehova, Bakamboni bakwe basyomeka balaamba zyamasimpe. Jesu Kristo, Kamboni wa Jehova uulaampuwo kapati wakakasinizya kasimpe muzintu nzyaakayiisya amunzila mbwaakali kupona ambwaakafwa. Wakazuzikizya kasimpe kajwi lya Leza alimwi azisyomezyo zyakwe. Aboobo, Jesu kumugama ngowakali kasimpe kweelana ambwaakaamba.—Johane 14:6; Ciyubunuzyo 3:14; 19:10.

9. Ino ncinzi Magwalo ncaamba kumakani aakwaamba zyamasimpe?

9 Jesu “wakazwide luzyalo abwini” alimwi “taakwe naakaamba calweeno abuniini.” (Johane 1:14; Isaya 53:9) Banakristo bakasimpe balatobela cikozyanyo Jesu ncaakasiya cakwaamba zyamasimpe. Paulo wakabalaya basyominyina kuti: “Mwaambe lusinizyo umwi aumwi kumweenzinyina, ikuti toonse tuli basizizonyina mumubili omwe.” (Ba-Efeso 4:25) Musyule imusinsimi Zekariya wakalemba kuti: “Amwaambe lusinizyo umwi aumwi kumweenzinyina.” (Zekariya 8:16) Banakristo balaamba zyamasimpe nkaambo bayanda kukkomanisya Leza. Jehova ulaamba zyamasimpe alimwi ulizi ntenda iboola akaambo kakubeja. Aboobo, uyanda kuti babelesi bakwe kabaamba zyamasimpe.

10. Ino nkaambo nzi bantu ncobabejela, alimwi ino cibyaabi nzi citobela?

10 Kubantu banji, kubeja ncecibelesyo ncobabona kuti cilagwasya kapati mukujana bubotu bumwi. Ibantu balabeja ikutegwa batasubulwi, bajane mpindu naa kulumbaizyigwa abantu. Pele kubeja tacili cintu ciluzi pe. Kunze lyaboobo, muntu uubeja kunyina nayoozuminwa a Leza pe. (Ciyubunuzyo 21:8, 27; 22:15) Ikuti naa bantu batuziba kuti tulaamba zyamasimpe, nzyotwaamba banoozisyoma alimwi banootusyoma. Pele ikuti naa baziba kuti tulabeja nociba ciindi comwe, bantu banoodooneka kufwumbwa nzyotuyooamba kumbele kuti naa nzyamasimpe. Kuli kaambyo kamu Chitonga kakuti: “Katangalulu kaaluzya matanganyina.” Akamwi kaamba kuti: “Kosya kosinka, kumanjililo nkokumazwido.”

11. Ino mbuti masimpe mbokutali buyo kwaamba zyamasimpe?

11 Imasimpe tacaambi buyo kwaamba zintu zyamasimpe pe. Ninzila yabuumi buya. Alatupandulula kuti ndiswe bani. Tulazibya kasimpe kubantu kutali kwiinda munzila mbotwaamba pe, pele kwiinda muzintu nzyotucita. Imwaapostolo Paulo wakabuzya kuti: “Yebo oiisya mweenzinyoko sa toliisyi omwini? Yebo okambauka kutabba, sa ulabba? Yebo oamba kutacita bumambi, sa ulacita bumambi?” (Ba-Roma 2:21, 22) Ikutegwa tubayiisye kasimpe bantu, tweelede kwaamba zyamasimpe muzintu zyoonse. Impuwo yesu yakasimpe alimwi akusyomeka iyoogwasya kapati munzila bantu mbobatambula nzyotuyiisya.

12, 13. Ino ncinzi mukubusi umwi ncaakalemba kujatikizya kwaamba zyamasimpe, alimwi ino ncinzi cakapa kuti katobela zyeelelo zisumpukide?

12 Babelesi ba Jehova bakubusi abalo balizi mbokuyandika kwaamba zyamasimpe. Mumulaso wakwe kucikolo, Jenny wakajisi myaka iili 13 wakalemba kuti: “Kusyomeka ncecintu ncindibikkila maano kapati. Mukubula coolwe, ibantu basyomeka kapati tabali banji sunu pe. Mebo ndisyomezya kuti lyoonse ndinoosyomeka mubuumi bwangu. Alimwi ndinoosyomeka nokuba kuti ikwaamba zyamasimpe takukonzyi kundijanya mpindu kufwambaana naa kugwasya beenzuma. Ndilabona kwaamba kuti ibalongwe bangu mbaabo baamba zyamasimpe naa basyomeka.”

13 Ibayi ba Jenny bakaamba boobu kujatikizya mulaso wakwe: “Nokuba kuti ucili muniini, watalika kale kutola ambele kulilemeka munzila mbotu kapati alimwi amumilawo iiyandika. Ndilizi kuti ulazumanana kumilawo yako nkaambo ulijisi nguzu zyakukonzya kulilemeka.” Ino ncinzi cakapa kuti musimbi ooyu sicikolo ajane nguzu zyakulilemeka? Mumajwi aakwe aantalisyo mumulaso, Jenny wakaamba kuti cikombelo cakwe “cilabikka zyeelelo mubuumi [bwakwe].” Lino kwainda myaka iili ciloba kuzwa ciindi Jenny naakalemba mulaso ooyo. Kweelana abayi bakwe mbubakaamba mubufwaafwi, Jenny wazumanana kutondezya zyeelelo zisumpukide mubuumi bwakwe kali umwi wa Bakamboni ba Jehova.

Babelesi ba Jehova Balayubununa Kasimpe

14. Ino nkaambo nzi babelesi ba Leza kubagama ncobajisi mukuli mupati wakwaamba zyakasimpe?

14 Masimpe, bantu bamwi kunze lya Bakamboni ba Jehova abalo balaamba zyamasimpe ziindi zimwi alimwi balasoleka kusyomeka. Nokuba boobo, mbotuli babelesi ba Leza, tulijisi mukuli mupati wakwaamba zyakasimpe. Twakapegwa mukuli wakasimpe kamu Bbaibbele, nkokuti kasimpe kakonzya kusololela muntu kubuumi butamani. Aboobo tulijisi mukuli wakwaambila bantu kujatikizya luzibo oolo. Jesu wakati: “Kufwumbwa uupegwa kunjikunji kuyooitwa kunjikunji kulinguwe, . . . kulinguwe balakumbila kwiindilila.” (Luka 12:48) Masimpe, ‘kulakumbilwa kwiindilila’ kuli baabo ibajisi luzibo lwa Leza luyandika kapati.

15. Ino ndukkomano luli buti ndomujana ciindi nomwaambila bantu kasimpe kamu Bbaibbele?

15 Ikwaambila bantu kasimpe kamu Bbaibbele kuletela lukkomano. Mbubwenya mbuli basikwiiya ba Jesu bakusaanguna, tulaambilizya makani mabotu, imulumbe wabulangizi uukkomanisya kuli baabo “[bakatede] akumwaika mbuli imbelele zitakwe mweembezi” alimwi akuli baabo boofwaazyidwe naa kunyonganyisyigwa “amafundisyo aabadaimona.” (Matayo 9:36; 1 Timoteo 4:1) Mwaapostolo Johane wakalemba kuti: “Taakwe kubotelwa kumbi nkunjisi kupati kwiinda oku kwakumvwa kuti bana bangu baleenda mulusinizyo.” (3 Johane 4) Ikusyomeka kwa “bana” ba Johane, ambweni nkokuti aabo mbaakayiisya kasimpe kwakamuletela lukkomano. Cilatukkomanisya kapati notubona bantu kabatambula Jwi lya Leza camaanza obilo.

16, 17. (a) Ino nkaambo nzi ncobatali bantu boonse batambula kasimpe? (b) Ino ndukkomano nzi ndomukonzya kujana nomwaambilizya kasimpe kamu Bbaibbele?

16 Masimpe, bantu boonse tabakakatambuli kasimpe pe. Jesu wakaamba kasimpe kajatikizya Leza, nokuba kuti kucita boobu tiikwakadumide pe. Wakabaambila boobu basikumukazya iba Juda: “Ncinzi ncimutandisyomi? Muntu woonse wa-Leza ulamvwa majwi aa-Leza. Ncomukakilwa kwaamvwa, nkaambo tamuli bana ba-Leza.”—Johane 8:46, 47.

17 Andiswe mbubwenya mbuli Jesu, tatuwayiwayi kwaamba kasimpe kayandika kapati ka Jehova. Tatulangili kuti bantu boonse bayoozumina ncotubaambila, nkaambo tabali bantu boonse ibakazumina Jesu nzyaakaamba. Pele, tulakkomana nkaambo tulizi kuti tucita cintu ciluzi. Akaambo kaluzyalo lwakwe Jehova, uyanda kuti kasimpe kayubununwe kubantu. Mbwaanga Banakristo mbabajisi kasimpe, balaba ibanyamwide mumuni munyika eeyi iili mumudima. Tulakonzya kugwasya bantu kulemeka Taateesu wakujulu kwiinda mukumunika mumuni wakasimpe mumajwi eesu alimwi amumilimo. (Matayo 5:14, 16) Tulatondezya ikuti tulakaka kasimpe ka Saatani kakucengeezya buya, eelyo akutolaambele Jwi lya Leza lisalala alimwi litavwelengenyi azintu zimbi. Ikasimpe nkotuzi alimwi nkotwaambila bantu kalakonzya kubapa lwaanguluko lwini-lwini aabo bakatambula.—Johane 8:32.

Amuzumanane Munzila Yakasimpe

18. Ino nkaambo nzi alimwi muunzila nzi Jesu ncaakamuyandila Natanayeli?

18 Jesu wakali kukayanda kasimpe alimwi wakali kukaamba. Mumulimo wakwe anyika, wakali kubayanda aabo ibakali kwaamba kasimpe. Jesu wakamwaamba boobu Natanayeli: “Amubone, mu-Israyeli mwinimwini uutakwe luuni.” (Johane 1:47) Kumane boobo, Natanayeli weelede kuti nguwakali kwiitwa kuti Bartolomayo wakasalwa kuti abe umwi wabaapostolo ibali 12. (Matayo 10:2-4) Elo kaka wakalelekwa!

19-21. Ino mbuti mwaalumi wakali moofwu mbwaakalelekwa akaambo kakwaamba zyamasimpe cabusicamba?

19 Mucaandaano cimwi coonse mubbuku lyamu Bbaibbele ilya Johane ciluula mwaalumi aumwi uusyomeka iwakalelekwa a Jesu. Tatumuzi zina pe. Ncotuzi buyo ncakuti mwaalumi ooyu wakali mukumbizi wakazyalwa koofweede. Ibantu bakagambwa Jesu naakamupa kuti atalike kubona. Imakani aamaleele aaya aakuponya akamvwigwa a Bafalisi, ibantu bakakasulide kasimpe, balo ibakamvwana kuti kufwumbwa muntu uutiisyome Jesu ulatandwa mucikombelo. Ibazyali bamwaalumi ooyu bakayoowede nibakaziba muzeezo ooyu, bakabacenga Bafalisi mukwaamba kuti tabazi mwanaabo mbwaatalika kubona akuti naa nguni wamuponya.—Johane 9:1-23.

20 Imwaalumi wakaponesyegwa wakaitwa alimwi ku Bafalisi. Kakunyina kuyoowa ncakonzya kucitwa, cabusicamba wakaamba zyamasimpe. Wakapandulula mbuli mbwaakaponesyegwa alimwi wakaamba kuti ngu Jesu wakamuponya. Naakagambwa kubona kuti bantu aaba bajisi mpuwo alimwi ibayiide tiibakasyoma kuti Jesu wakazwa kuli Leza, imwaalumi wakaponesyegwa cakutayoowa wakabakulwaizya kuti bazumine kaambo aaka: “Oyu muntu naatali kuzwa kuli-Leza, naatakonzya kucita cintu.” Nobakabula cakwaamba, Bafalisi bakamutamikizya mwaalumi ooyu kuti uli mukutukila, eelyo bakamutandila anze.—Johane 9:24-34.

21 Jesu naakamvwa makani aaya, caluyando wakatalika kumuyandaula mwaalumi ooyu. Naakamujana, wakakomezya lusyomo ndwaakatondezya mwaalumi ooyu wakali moofwu musyule. Jesu wakalizibya kuti ngowakali Mesiya. Elo kaka mwaalumi ooyu wakalelekwa akaambo kakwaamba kasimpe! Masimpe Leza ulabayanda aabo ibaamba zyamasimpe.—Johane 9:35-37.

22. Ino nkaambo nzi ncotweelede kwaamba zyamasimpe?

22 Ikwaamba kasimpe tweelede kukubikkila maano kapati. Nentalisyo yakubamba cilongwe ciyumu abantu alimwi a Leza. Ikuba masimpe caamba kutainda mumbali, kusinizya, kusikilika akusyomeka alimwi cipa kuzuminwa a Jehova. (Intembauzyo 15:1, 2) Ikutaamba masimpe ndweeno, kutasyomeka akubeja alimwi kupa kutayandwa a Jehova. (Tusimpi 6:16-19) Aboobo, amukanze kwaamba zyamasimpe lyoonse. Ee, ikwiiya Leza wakasimpe, tweelede kuziba kasimpe, kwaamba zyamasimpe akucita zyamasimpe mubuumi bwesu.

Ino Inga Mwaingula Buti?

• Ino nkaambo nzi ncotweelede kulumba akaambo kakuti tulizi kasimpe?

• Ino mbuti mbotukonzya kumwiiya Jehova kwiinda mukwaamba zyamasimpe?

• Ino mbubotu nzi bujanika mukwaambila bantu kasimpe kamu Bbaibbele?

• Ino nkaambo nzi ncociyandika kwaamba zyamasimpe?

[Mibuzyo yaciiyo]

[Zifwanikiso izili apeeji 29]

Mbwaanga mbabajisi kasimpe, Banakristo balaambila bantu kasimpe cabusungu

[Zifwanikiso izili apeeji 31]

Mwaalumi moofwu wakaponesyegwa a Jesu wakalelekwa kapati akaambo kakwaamba zyamasimpe