Skip to content

Skip to table of contents

Jehova Ngo Leza Wakasimpe

Jehova Ngo Leza Wakasimpe

Jehova Ngo Leza Wakasimpe

“Wandinununa, O Jehova, Leza [Wakasimpe].”—INTEMBAUZYO 31:5.

1. Ino bukkale kujulu alimwi aanyika bwakali buti ibubeji nobwatakaliko?

KWAKALI ciindi bubeji nobwatakaliko. Ibakali kukkala kujulu kutalibonyi zyakali zilenge zilondokede zyakumuuya zibelekela Mulengi wazyo “Leza [wakasimpe].” (Intembauzyo 31:5) Kwakanyina bubeji naa lweeno pe. Jehova wakali kwaamba zyakasimpe kubana bakwe bakumuuya. Wakali kucita oobo nkaambo wakali kubayanda alimwi wakali kuyanda kuti kabapona kabotu. Aalo anyika mbocakabede. Jehova wakalenga mwaalumi amukaintu wakusaanguna alimwi kwiinda munzila njaakabikkide wakali kubandika ambabo lyoonse munzila iilimvwisya kabotu, cakutainda ambali alimwi camasimpe. Kweelede kuti eeci cakali cintu cikondelezya.

2. Ino nguni wakatalisya bubeji, alimwi nkaambo nzi?

2 Nokuba boobo, mwana umwi wakumuuya wa Leza wakatalisya businkondonyina a Leza, ikukazyanya a Jehova. Eeci cilenge camuuya icakazooyitwa kuti Diabolosi Saatani cakayanda kuti ibamwi kabakomba ncico. Ikutegwa azuzikizye makanze aakwe, wakatalisya bubeji kuti ibe nzila iikonzya kupa kuti ibamwi batalike kumukomba. Kwiinda mukucita boobu, wakaba ‘mubeji, wisi wababeja.’—Johane 8:44.

3. Ino mbuti Adamu a Eva mbobakacita kububeji bwa Saatani, alimwi ino ncinzi cakatobela?

3 Kwiinda mukubelesya nzoka, Saatani wakaambila mukaintu wakusaanguna Eva kuti, ikuti naa wasotoka mulawo wa Leza akulya mucelo wakakasyigwa takonzyi kufwa pe. Ooku kwakali kubeja. Kuyungizya waawo, wakamwaambila wakati, ikuti naa walya ulakonzya kuba mbuli Leza, nkokuti ikuziba bubotu abubi. Akwalo ooku kwakali kubeja buyo. Nokuba kuti Eva kunyina naakacengedwe, naakaziba kuti nciyakaamba nzoka tiicakali kweendelana a Leza ncaakaambilide mulumaakwe Adamu. Pele, wakasala kumvwida Saatani kutali Jehova pe. Mbwaanga wakeenwa cakumaninina, wakabweza mucelo akulya. Kumane, Adamu awalo wakaulya mucelo ooyo. Mbubwenya mbuli Eva, awalo Adamu kunyina naakamvwide kaambo kakubeja, pele tanaakeenwa pe. (1 Timoteo 2:14) Kwiinda mumicito yakwe, wakatondezya kuti wakamukaka Mulengi wakwe. Icakatobela mmapenzi mapati kubantu. Ikutaswiilila kwa Adamu kwakaleta cibi, lufwu, kubola amapenzi aataambiki kubana bakwe boonse.—Ba-Roma 5:12.

4. (a) Ino mbubeji nzi bwakaambwa mumuunda wa Edeni? (b) Ino ncinzi ncotweelede kucita ikutegwa tuteenwi a Saatani?

4 Ibubeji bwakasakana. Tweelede kuziba kuti ibubeji oobu bwakaambwa mumuunda wa Edeni bwakalwana kasimpe ka Jehova kumugama. Saatani wakaamba kuti Leza calweeno wakali kwiimya banabubili bakusaanguna cintu cimwi cibotu. Pele zintu tabusyi mbozyakabede oobo. Adamu alimwi a Eva kunyina nobakagwasyigwa akutaswiilila kwabo. Bakafwa mbubonya mbuli Jehova mbwaakaamba. Pele, ikulwana Jehova calweeno kwa Saatani kwakazumanana cakuti, nokwakainda myaanda yamyaka iili mbwiibede, mwaapostolo Johane wakasololelwa amuuya kulemba kuti, Saatani “nguuena bantu boonse baansi.” (Ciyubunuzyo 12:9) Ikutegwa tuteenwi a Diabolosi Saatani, tweelede kusyoma mukasimpe ka Jehova a Jwi lyakwe. Ino mbuti mbomukonzya kuyaambele alimwi akuyumya lusyomo lwanu muli Jehova akuyuma kukazya lweeno abubeji buletwa a Sinkondonyina?

Jehova Ulikazyi Kasimpe

5, 6. (a) Ino Jehova ujisi luzibo luli buti? (b) Ino luzibo lwabantu lwiindene buti alwa Jehova?

5 Ibbaibbele ciindi coonse Jehova limwaamba kuti “[ngu]wakalenga zintu zyoonse.” (Ba-Efeso 3:9) Ngonguwe “wakaanza ijulu [a]nyika alwizi, azyoonse izili mulindulo.” (Incito 4:24) Mbwaanga Jehova ngo Mulengi, ulizi bwini bwazintu zyoonse. Mucikozyanyo, amuyeeyele mwaalumi iwaanza akuyaka ŋanda yakwe, wabikka zisamu zyoonse akukankamina mpikili. Unooyizi ŋanda eeyo yoonse kabotu kwiinda muntu wiilanga buyo. Ibantu balizi zintu nzyobaanza akubamba. Mbubwenya buyo, Imulengi ulizizi kabotu-kabotu zintu zyoonse nzyaakalenga.

6 Imusinsimi Isaya wakatondezya munzila mbotu ibunji bwaluzibo lwa Jehova. Tubala kuti: “Nguni wakeeleka maanzi aakede mujanza lyakwe, na kupima ijulu aceelesyo, na kujata bulongo bwaansi mumutiba, naa kupima bulemu bwazilundu muzipimyo na bwatulundulundu mubweelano? Nguni iwakalaya Muuya wa-Jehova? Nguni Mwiiyi wakwe iwakamuzibya makani? Nguni ngwaakabuzyanya awe makani? Nguni iwakamupa busongo akumwiiyisya munzila yalubeta? Nguni iwakamwiiyisya luzibo akumutondezya inzila yabucenjezu?” (Isaya 40:12-14) Masimpe Jehova “ngu-Leza waluzibo” alimwi “uujisi luzibo lumaninide.” (1 Samuele 2:3; Jobu 36:4; 37:16) Elo kaka nzyotuzi nzisyoonto twazyeelanya anzyazi! Nokuba kuti bantu bajana luzibo lunji kapati, ikumvwisya zilenge nkotujisi takusiki ‘mumoombe buyo wanguzu zya Leza.’ Cili mbuli “kuvwiya-vwiya buyo kuniini” kukukozyanyisya a “kuzuma [kupati].”—Jobu 26:14.

7. Ino ncinzi Davida ncaakaziba kujatikizya luzibo lwa Jehova, alimwi ino ncinzi ncotukonzya kuzumina?

7 Mbwaanga Jehova ngowakatulenga, caamba kuti ulituzyi kabotu. Mwami Davida wakaaziba makani aaya. Wakalemba kuti: “O Jehova, ulandilingula, ulindizi. Ulizi kukala kwangu akubuka kwangu, ulibwene miyeeyo yangu noli kule. Kweenda kwangu akoona kwangu, zyoonse ulazilingula. Ulizi inzila zyangu zyoonse. Nkaambo taakwe ijwi lyalulimi lwangu ndot[a]zi loko, O Jehova.” (Intembauzyo 139:1-4) Cilalibonya kuti Davida wakalizi kuti ibantu balijisi nguzu zyakulisalila, nkokuti Leza wakabapa luzibo lwakukonzya kuswiilila naa kutaswiilila. (Deuteronomo 30:19, 20; Joshua 24:15) Pele Jehova ulituzi kabotu kwiinda mbotulizi tobeni. Uyanda kuti katujisi zintu ziinda kubota alimwi ulilibambilide kutululamika munzila zyesu. (Jeremiya 10:23) Masimpe kunyina mwiiyi, syaazibwene naa sikupa lulayo uucibwene uukonzya kutuyiisya kasimpe kutegwa tucenjele alimwi akukkomana.

Jehova Ngusikwamba Kasimpe

8. Ino mbuti mbotuziba kuti Jehova waamba zyamasimpe?

8 Ikuziba kasimpe akwaamba kasimpe ziliindene. Mucikozyanyo, Diabolosi wakasala kuti ‘atakkali mukasimpe.’ (Johane 8:44) Kwiindana anguwe, Jehova ‘ulizwide mukasimpe.’ (Kulonga 34:6) Imagwalo lyoonse alaamba izyakasimpe ka Jehova. Mwaapostolo Paulo wakaamba kuti “takonzya kubeja Leza,” alimwi wakati Leza “tabeji.” (Ba-Hebrayo 6:18; Tito 1:2) Ikwaamba masimpe ncibeela cabube bwa Leza ciyandika kapati. Tulakonzya kusyoma Jehova akaambo kakuti waamba zyamasimpe; kunyina neena bantu bakwe basyomeka pe.

9. Ino zina lya Jehova liswaangane buti akasimpe?

9 Izina lya Jehova kuligama lilaamba zyakasimpe kakwe. Izina lya Leza lipandulula kuti “Uupa Kuti Kube.” Eeci caamba kuti Jehova nguukonzya Kuzuzikizya zyoonse nzyaakasyomezya. Kwiina uumbi ukonzya kucita boobo pe. Mbwaanga Jehova Ulisumpukide, kwiina cikonzya kumusinkilila kuzuzikizya makanze aakwe. Jehova taambi buyo kasimpe pe, pele walo alikke nguujisi nguzu abusongo bwakupa kuti zyoonse nzyaamba zicitike.

10. (a) Ino mbuti Joshua mbwaakalibonena kasimpe ka Jehova? (b) Ino nzisyomezyo nzi zya Jehova nzyomwakabona kazizuzikizyigwa?

10 Joshua uli akati kabantu bamwi ibakalibonena zintu zyakatondezya kuti Jehova nguwaamba kasimpe. Joshua wakali ku Egepita Jehova naakaleta mapenzi aali kkumi kucisi eeci, kaambila limwi penzi limwi alimwi litobela. Kunze lyazintu zimwi Joshua nzyaakalibonena, wakalibonena kuzuzikizyigwa kwazisyomezyo zya Jehova zyakulonzya bana Israyeli kuzwa ku Egepita akubasololela ku Nyika Yakasyomezyegwa, akunyonyoona mpi zyabana Kanana basinguzu izyakali kubakazya. Naakali afwaafwi kufwa, Joshua wakaambila baalumi bamusyobo wabana Israyeli kuti: “Mulizi camyoyo yanu yoonse acamiyeeyo yanu yoonse kuti taakwe cintu niciba comwe icakawida ansi akati kazintu zibotu zyoonse Jehova Leza wanu nzyaakaamba aandinywe. Zyoonse buyo zyakacitika, taakwe niciba comwe icakawida ansi.” (Joshua 23:14) Nokuba kuti tiimwakaabona maleele Joshua ngaakabona, sena kuli nomwakabona kale kuzuzikizyigwa kwazisyomezyo zya Leza mubuumi bwanu?

Jehova Ulayubununa Kasimpe

11. Ino ncinzi citondezya kuti Jehova ulayanda kwaambila bantu kasimpe?

11 Amuyeeyele buyo muzyali uujisi luzibo lunji kapati, pele uutalwaambi kubana bakwe lyoonse. Sena tamulumbi akaambo kakuti Jehova taasyi mbwabede oobo? Jehova ulaambaula abantu caluyando alimwi ulacita oobo cabuuya. Imagwalo amwaamba kuti “Mwiiyi [Mupati].” (Isaya 30:20) Akaambo kaluzyalo lwakwe, ulaambaula nokuba kuli baabo ibatayandi kumvwa. Mucikozyanyo, Ezekieli wakatumwa kuti abakambaukile aabo Jehova mbaakazi kuti tabakonzyi kuzumina. Jehova wakati: “O mwana amuntu, koya kuluzubo lwa-Israyeli, ukabaambile majwi aangu.” Pele wakamucenjezya kuti: “Tabakooyookuswiilila pe, nkaambo tabayandi kuswiilila ndime, nkaambo boonse baluzubo lwa-Israyeli bali ankumu injumu amyoyo miyumu nta.” Imulimo ooyu wakali muyumu, pele Ezekieli wakaucita cakusyomeka, eelyo wakatondezya luse lwa Jehova. Ikuti naa mulimo wanu wakukambauka ulikatazyide, pele kamusyoma Leza, mulakonzya kuba masimpe kuti uyoomuyumya mbubwenya mbuli mbwaakayumya musinsimi Ezekieli.—Ezekieli 3:4, 7-9.

12, 13. Ino muunzila nzi Leza mwaambaula kubantu?

12 Jehova uyanda kuti “bantu boonse bafutulwe akuboola kuluzibo lwakuziba lusinizyo.” (1 Timoteo 2:4) Jehova wakali kwaambaula mubasinsimi, bangelo nokuba kwiinda mu Mwanaakwe uuyandwa Jesu Kristo. (Ba-Hebrayo 1:1, 2; 2:2) Jesu wakaambila Pilato kuti: “Ncendakazyalilwa, ncendakasikila ansi ano, kuti nkalungulule bwini. Boonse banabwini banoomvwa ijwi lyangu.” Pilato wakalijanide ciindi citaliboteli cakuti ayiye kasimpe kabubambe bwa Jehova bwalufwutuko kuzwa ku Mwanaa Leza kumugama. Nokuba boobo, Pilato tanaakakayanda kasimpe, eelyo tanaakayanda kwiiya kuli Jesu. Muciindi caboobo, Pilato wakaingula cakuliyanda kuti: “Ino bwini ninzi?” (Johane 18:37, 38) Elo uleetezya kaka! Pele, ibanji bakaswiilila kukasimpe Jesu nkaakaambilizya. Wakaambila basikwiiya bakwe kuti: “Meso aanu ali acoolwe, nkaambo alabona, aalo matwi aanu, nkaambo alamvwa.”—Matayo 13:16.

13 Jehova wakakayobola kasimpe mu Bbaibbele, alimwi wakapa kuti lijanike koonse-koonse kubantu boonse. Ibbaibbele lilayubununa zintu mbubwenya mbuli mbozibede. Lilapandulula ibube bwa Jehova, makanze, malailile abukkale bwabantu. Jesu wakapaila boobu kuli Jehova: “Ijwi lyako mbobwini.” (Johane 17:17) Akaambo kamakani aaya, Ibbaibbele ndibbuku lyaalubazu. Lyalo lilikke ndilyakalembwa mubusolozi bwamuuya wa Leza uuzi zintu zyoonse. (2 Timoteo 3:16) Ncipego ciyandika kapati kubantu, calo ibabelesi ba Leza ncobalemeka. Ikulibala abuzuba ngamaano.

Amujatilile Kukasimpe

14. Ino nzintu nzi zimwi Jehova nzyaamba kuti uyoozicita, alimwi ino nkaambo nzi ncotweelede kuzisyoma?

14 Tweelede kucijatisya Jehova ncatwaambila mu Jwi lyakwe. Mbwaamba kuti mbwabede, mbwabede ncobeni alimwi uyoocita ncaamba kuti uyoocicita. Tulijisi kaambo kaya komoonga kakumusyomena Leza. Tulakonzya kusyoma Jehova naamba kuti “[uyoobasubula abo] batamuzi Leza akutaswiilila Makani Mabotu aa-Mwami wesu Jesu.” (2 Ba-Tesalonika 1:8) Alimwi tulakonzya kumumvwida Jehova naamba kuti ulabayanda aabo ibazumanana kucita bululami, uyoobapa buumi aabo ibasyoma alimwi akuti uyoogusya macise, kulila naa lufwu. Jehova ulaamba mbwaasyomeka imajwi aali mucisyomezyo eeci camamanino kwiinda mumalailile aaya kumwaapostolo Johane kuti: “Kocilemba eeci, nkaambo majwi aaya ngakasimpe alimwi aleelede kusyomwa.”—Ciyubunuzyo 21:4, 5, Ci; Tusimpi 15:9; Johane 3:36.

15. Ino mbubeji nzi Saatani mbwasumpula?

15 Saatani ulakazyanya kapati a Jehova. Muciindi cakupa luzibo, walo weena buya. Ikutegwa azwidilizye makanze aakwe aakugusya bantu kubukombi busalala, Saatani uli mukubelesya bubeji kapati. Mucikozyanyo, Saatani ulakonzya kutupa kusyoma kuti Leza tayandi kuswenena munsi andiswe alimwi tabikkili maano kumapenzi aacitika anyika. Pele, Ibbaibbele litondezya kuti Jehova ulabikkila maano kapati kuzilenge zyakwe akuusa kapati kububi amapenzi aacitika. (Incito 17:24-30) Alimwi Saatani uyanda kuti tusyome kuti ikucita zintu zyakumuuya nkusowa buyo ciindi. Mukwiindana aceeci, Imagwalo atusyomezya kuti “Leza tali sikampenda, takonzya kuluba milimo yanu akuyanda nkomwatondezya nkaambo k[a]zina lyakwe.” Kunze lyaboobo, alacisalazya kuti “nguupa cilumbo kulibaabo bamuyandaula.”—Ba-Hebrayo 6:10; 11:6.

16. Ino nkaambo nzi Banakristo ncobeelede kuzumanana kupakamana akujatilila kukasimpe?

16 Kaamba Saatani, mwaapostolo Paulo wakalemba kuti: “[leza] waansi ano waofwaazya meso aabaabo batazumina, kuti batapaswidwi mumuni wa-Makani Mabotu aabulemu bwa-Kristo, nguwe cinkozya ca-Leza.” (2 Ba-Korinto 4:4) Ibamwi baleenwa cakumaninina a Saatani Diabolosi mbubwenya mbuli Eva. Ibamwi batobela cakacita Adamu walo watakeenwa pe, pele wakalisalila buya ikutamvwida. (Juda 5, 11) Aboobo, cilayandika kapati ikuti Banakristo bazumanane kupakamana akujatilila kukasimpe.

Jehova Uyanda “Lusyomo Lwinilwini”

17. Ino ncinzi ncotweelede kucita ikutegwa tuyandwe a Jehova?

17 Akaambo kakuti waamba zyakasimpe muzintu zyoonse, Jehova uyanda kuti aabo ibakomba nguwe abalo kabacita mbubwenya. Sintembauzyo wakalemba kuti: “O Jehova, ngwani uukonzya kusekelezegwa mucilao cako? Ngwani uukonzya kukala mucilundu cako cisalala? Ngonguwe uuenda cakulondoka akucita bululami, uuamba lusinizyo mumoyo wakwe.” (Intembauzyo 15:1, 2) Kuba Juda bakaimba majwi aaya, ikwaamba cilundu ca Jehova cisalala kakunyina kudooneka kwakabayeezya Cilundu ca Zioni, kwalo Mwami Davida nkwaakatola bbokesi lyacizuminano kutente ndyaakayakide ooko. (2 Samuele 6:12, 17) Icilundu alimwi atente lyakali kuyeezya ibusena Jehova nkwaakali kukkala munzila yacikozyanyo. Ibantu okuya bakali kumusikila Jehova ikutegwa balombe lugwasyo.

18. (a) Ino kubamba cilongwe a Leza kuyanda kucita nzi? (b) Ino ncinzi citiikalangwe-langwe mucibalo citobela?

18 Kufwumbwa muntu uuyanda kuba mulongwe wa Jehova weelede kwaamba cakasimpe “mumoyo wakwe,” ikutali amulomo buyo pe. Balongwe ba Leza beni-beni beelede kusyomeka mumoyo alimwi beelede kucitondezya eeci kwiinda “mulusyomo lwinilwini,” nkaambo milimo yakusyomeka izwa mumoyo. (1 Timoteo 1:5; Matayo 12:34, 35) Imulongwe wa Leza tali mumpelenge pe naa silweeno, nkaambo “basilweeno Jehova ulabasesemwa.” (Intembauzyo 5:6) Bakamboni ba Jehova munyika yoonse balasoleka canguzu kwaamba kasimpe ikwiiya Leza wabo. Cibalo citobela ciya kwaalanga-langa makani aaya.

Ino Inga Mwaingula Buti?

• Ino nkaambo nzi Jehova ncazi kasimpe kazintu zyoonse?

• Ino ncinzi citondezya kuti Jehova ulacita zintu mukasimpe?

• Ino Jehova wakakayubununa buti kasimpe?

• Ikujatikizya kasimpe, ino ncinzi ciyandika kulindiswe?

[Mibuzyo yaciiyo]

[Zifwanikiso izili apeeji 23]

Leza wakasimpe ulizi bwini kujatikizya zyoonse nzyaakalenga

[Zifwanikiso izili apeeji 24, 25]

Izisyomezyo zya Leza ziyoozwidilila