Skip to content

Skip to table of contents

Jehova Ulatupa Nzyotuyandika Abuzuba

Jehova Ulatupa Nzyotuyandika Abuzuba

Jehova Ulatupa Nzyotuyandika Abuzuba

‘Mutalibiliki nokuba kuyeeyesya . . . nkaambo Usowanu ulizyi kuti mulazibula eezyi zintu.’—LUKA 12:29, 30.

1. Ino mbuti Jehova mbwabasanina banyama?

SENA kuli nomwakalangilide katiiti naa kayuni kambi buyo kakagoma-goma ansi aboneka kuti kuli tombe? Ambweni mwakayeeya ikuti naa inga kajana cakulya nzi nokagoma-goma. Mu Mulumbe wakwe waa Cilundu, Jesu wakatondezya kuti tulakonzya kwiiya ciiyo munzila Jehova mbwasanina tuyuni. Wakati: “Amulange bayuni bakujulu, nkaambo tababyali, tabatebuli, tabayoboli mumatala, nekubaboobo Usowanu uuli kujulu ulabasanina. Sa inywe tamuyandiki kwiinda mbabo?” (Matayo 6:26) Munzila iikankamanisya, Jehova ulazipa cakulya zilenge zyakwe zyoonse.—Intembauzyo 104:14, 21; 147:9.

2, 3. Ino ziiyo nzi zyakumuuya nzyotukonzya kwiiya akaambo kakuti Jesu wakatuyiisya kupailila zilyo zyaabuzuba?

2 Aboobo, ino nkaambo nzi Jesu ncaakabikilizyila kulomba kuti “utupe sunu zilyo nzitubula” mumupailo wakwe wacikozyanyo? (Matayo 6:11) Tulakonzya kwiiya ziiyo zyakumuuya zipati kuzwa kukulomba munzila ngubauba iili boobu. Cakusaanguna, kulomba ooku kutuyeezya kuti Jehova Ngosikwaabila Mupati. (Intembauzyo 145:15, 16) Ibantu balakonzya kulima akusyanga, pele alikke Leza nguupa zintu kukomena, kumuuya alimwi akumubili. (1 Ba-Korinto 3:7) Ncotulya akunywa, ncipego kuzwa kuli Leza. (Incito 14:17) Ikumulomba kuti atupe nzyotuyandika abuzuba cimutondezya kuti tulamulumba kuzintu nzyatupa. Pele, ikulomba kuli boobo takweelede kutupa kuleka kubeleka ikuti katukonzya.—Ba-Efeso 4:28; 2 Ba-Tesalonika 3:10.

3 Icabili, ikulomba ‘zilyo zyabuzuba bwasunu’ citondezya kuti tatweelede kwiindilizya kulibilika zintu zyakumbele. Ikuyungizya waawo Jesu wakati: “Mutalibiliki cakwaamba kuti, Tukalyenzi? Tukanywenzi? Tukasamenzi? Nkaambo nzeezi zyoonse nzibayandaula bamasi, alimwi Usowanu uuli kujulu ulizi kuti zintu ezi zyoonse zilayandwa kulindinywe. Pele amusaangune kuyandaula Bwami bwa-Leza abululami bwakwe, elyo zintu ezi zyoonse mulaziyungizizigwa azyalo. Nkaambo kaako mutalibilikili zyajunza, nkaambo bwajunza bulalibilikila bwini.” (Matayo 6:31-34) Ikupaila kuti “utupe sunu zilyo nzitubula” citugwasya kupona buumi buuba-uba “kufwumbwa buyo kuti muntu [wakkutila] azeezyo nzyajisi.”—1 Timoti 6:6-8, Ci.

Izilyo Zyakumuuya Zyaabuzuba

4. Ino nzintu nzi zyakacitika mubuumi bwa Jesu alimwi abwabana Israyeli izyakakankainzya mbokuyandika kulya cakulya cakumuuya?

4 Imupailo wesu wakulomba zilyo zyaabuzuba weelede kutuyeezya kuti cakulya cakumuuya cilayandika. Nokuba kuti yakali mukolede nzala akaambo kakuliimya kwaciindi cilamfwu, Jesu wakamukakila Saatani naakamusunka kuti asandule ibbwe kuti ibe nsima. Wakati: “Kulilembedwe kuti, teensi insima ilike njaaponena muntu, ulaponena amajwi oonse aazwa kumulomo wa-Leza.” (Matayo 4:4) Jesu wakazubulula majwi amusinsimi Musa, walo wakaambila bana Israyeli kuti: “[Jehova] wakamubombya, wamujazya inzala, wamusanizya mana, cilyo ncimwatakezi nywebo nibaba bamauso, kuti amuzibye kuti teensi insimi ilike iiponya muntu; muntu ulapona kumajwi oonse aazwa mumulomo wa-Jehova.” (Deuteronomo 8:3) Inzila Jehova mbwaakali kubapa mana bana Israyeli tiiyakabagwasya buyo kujana cakulya cakumubili pe, pele alimwi yakabapa ziiyo zyakumuuya. Iciiyo cakumuuya cimwi cakali cakuti bakeelede “kubweza caabilo cabuzuba obo.” Ikuti babweza aindilila, imana akali kutalika kununka akuzwa mvunyu. (Kulonga 16:4, 20) Pele tanaakali kunyongana mubuzuba bwacisambomwi nobakeelede kubweza mana aindilila akuti bakalye mubuzuba bwa Sabata. (Kulonga 16:5, 23, 24) Aboobo imana akali kubayeekezya kuti bakeelede kuba bantu baswiilila alimwi akuti buumi bwabo tiibwakayeeme buyo ansima pe, pele kwiinda “[mu]majwi oonse aazwa mumulomo wa-Jehova.”

5. Ino mbuti Jehova mbwatupa cakulya cakumuuya abuzuba?

5 Andiswe tuleelede kulya abuzuba cakulya cakumuuya cipegwa a Jehova kwiinda mu Mwanaakwe. Akaambo kaboobo, Jesu wakasala “muzike musyomesi uucenjede” kuti kabaabila “zilyo zyabo kuciindi ceelede” ibaciinga calusyomo. (Matayo 24:45) Iciinga camuzike musyomesi tacitupi buyo cakulya cakumuuya kwiinda mumabbuku aagwasya kwiiya Bbaibbele pe, pele alimwi ulatukulwaizya kubala Bbaibbele abuzuba. (Joshua 1:8; Intembauzyo 1:1-3) Mbubwenya mbuli Jesu, andiswe tulakonzya kuyuma kumuuya kwiinda mukusolekesya abuzuba kwiiya alimwi akucita kuyanda kwa Jehova.—Johane 4:34.

Ikulekelelwa Zibi

6. Ino mmilandu nzi njotweelede kulombela kulekelelwa, alimwi ino muubukkale buli buti Jehova mwalibambilide kwiimanizya milandu yesu?

6 Ikulomba kutobela mumupailo wacikozyanyo nkwakuti: “Utulekelele milandu yesu, mbubonya mbuli mbutubalekelede aswe bali amilandu kulindiswe.” (Matayo 6:12; Luka 11:4) Aboobo, ikuti twabisya, cili mbuli kuti twaba amulandu kuli Jehova. Pele Leza siluyando ulilibambilide ‘kujatila’ naa kuumanizya mulandu ooyo ikuti naa tweempwa cakumaniina, kwiinda ‘mukusanduka’ akulomba kuti atulekelele kwiinda mukusyoma mucinunuzyo cacipaizyo ca Kristo.—Incito 3:19; 10:43; 1 Timoteo 2:5, 6.

7. Ino nkaambo nzi ncotweelede kulombela kulekelelwa abuzuba?

7 Munzila imwi, tulabisya notwaalilwa kuzuzikizya zyeelelo zya Jehova zyabululami. Akaambo kacibi ncotwakakona, tulalubizya mukwaamba, muzintu nzyotucita alimwi amukuyeeya naa kwaalilwa kucita ncotweelede kucita. (Mukambausi 7:20; Ba-Roma 3:23; Jakobo 3:2; 4:17) Aboobo, kufwumbwa naa tulizi kuti twabisya buzuba oobo naa pe, tuleelede kubikkilizya akulomba kulekelelwa zibi zyesu mumipailo abuzuba.—Intembauzyo 19:12; 40:12.

8. Ino ncinzi mupailo wakulomba kulekelelwa ncoweelede kutupa kucita, alimwi ndugwasyo nzi lukonzya kutobela?

8 Imupailo wakulomba kulekelelwa weelede kucitwa twamana kulilingula cakusinizya, kweempwa akulyaambilila zibi kuyeeme alusyomo munguzu zyakukonzya kunununa izyabulowa bwa Kristo bwakatilwa. (1 Johane 1:7-9) Ikutegwa tutondezye kuti mupailo wesu ngwakusinizya, ikulomba kulekelelwa kwesu kweelede kuti kakujisi “milimo iielede kusanduka.” (Incito 26:20) Ikuti twacita oobo notukonzya kusyoma kuti Jehova ulilibambilide kulekelela zibi zyesu. (Intembauzyo 86:5; 103:8-14) Iciyootobela nkuliiba kwini-kwini mumizeezo, “luumuno lwa-Leza lwiinda miyeeyo yoonse yabantu luyooyaminina myoyo y[es]u amiyeeyo y[es]u muli-Kristo Jesu.” (Ba-Filipi 4:7) Pele mupailo wa Jesu wacikozyanyo ulatuyiisya azimbi nzyotweelede kucita ikutegwa tulekelelwe zibi zyesu.

Tuleelede Kulekelela Ikutegwa Tulekelelwe

9, 10. (a) Ino mbupanduluzi nzi Jesu mbwaakayungizya kumupailo wacikozyanyo, alimwi ino bwakali kukankaizya nzi? (b) Ino mbuti Jesu mbwaakazumanana kutondezya mbociyandika kuba muntu ulekelela?

9 Amubone kuti, ikulomba kuti “Utulekelele milandu yesu, mbubonya mbuli mbutubalekelede aswe bali amilandu kulindiswe,” ncecibeela camupailo wacikozyanyo Jesu ncaakapandulula. Naakamanizya mupailo, wakayungizya kuti: “Mwalekelela bantu milandu yabo, alakwe Usowanu uuli kujulu ulamulekelela anywe, pele mwatalekelela bantu milandu yabo, alakwe Usowanu takooyoomulekelela milandu yanu pe.” (Matayo 6:14, 15) Aboobo, Jesu wakacisalazya ikuti, kuti katuyanda kulekelelwa a Jehova, tuleelede kulisungula kulekelela bamwi.—Marko 11:25.

10 Muciindi cimbi, Jesu wakapa cikozyanyo ikutondezya mbociyandika kulekelela ikuti katuyanda kuti Jehova atulekelele. Wakaluula mwami walo cabuuya iwakalekelela muzike wakwe cikwelete camali manji. Kumbele mwami ooyu wakamusubula kapati muzike ooyu akaambo kakutalekelela muzikenyina wakajisi cikwelete camali masyoonto kapati. Jesu wakamanizya cikozyanyo cakwe kwiinda mukwaamba kuti: “Mbubonya obo alakwe Taata uuli kujulu mbwazoomucitila nywebo kuti tamulekeleli nyoonse bakwanu camumyoyo yanu.” (Matayo 18:23-35) Iciiyo aawa tacikatazyi kubona pe: Imulandu wacibi Jehova ngwaakalekelela umwi aumwi wesu mupati cakuti kunyina cibi ciinda waawo nabani ncaakatubisyilide kale. Kunze lyaboobo, Jehova ulatulekelela abuzuba. Aboobo, tuleelede kulekelela zibi ibamwi nzyobatubisyila ziindi zimwi.

11. Ino ndulayo nzi lwakapegwa amwaapostolo Paulo ndotuyootobela ikuti katuyanda kuti Jehova atulekelele, alimwi ncinzi ciyootobela?

11 Mwaapostolo Paulo wakalemba kuti: “Amuusilane buuya, mukabe batete moyo, akuba aluzyalo lwakulekelelana milandu, mbubonya mbuli Leza mbwaakalekelela ndinywe muli-Kristo.” (Ba-Efeso 4:32) Ikulekelelana kwabaabo bajatikizyidwe kulaleta luumuno akati ka Banakristo. Paulo wakazumanana kukulwaizya ategwa: “Mbumuli basale ba-Leza, basalala akuyandika, amulisamike moyo waluzyalo, buuya, lulifwiinsyo, lubombo, abusicamba. Amukazikilane myoyo yanu akulekelelana, na umwi ulijisi kaambo kumweenzinyina. Mbuli Mwami mbwaakamulekelela milandu yanu, anywebo amucite mbubonya obo. Nkabela kwiinda zyoonse amube aluyandano, ikuti luyandano ncecaanzyo ca[lukamantano cibotu].” (Ba-Kolose 3:12-14) Makani aaya woonse nkwaali mumupailo Jesu ngwaakatuyiisya wakuti: “Utulekelele milandu yesu, mbubonya mbuli mbutubalekelede aswe bali amilandu kulindiswe.”

Ikukwabililwa Ciindi Notuli Mukutepaulwa

12, 13. (a) Ino ncinzi kulomba kutobela mumupailo wacikozyanyo ncokutapandululi? (b) Ino Sikutepaula mupati nguni, alimwi ino mupailo wesu wakuti utatweenzyi mukutepaulwa upandulula nzi?

12 Ikulomba kutobela kuli mumupailo wa Jesu nkwakuti: “Utatweenzyi mukutepaulwa.” (Matayo 6:13) Sena Jesu wakali kupandulula kuti tweelede kulomba Jehova kuti katatutepauli? Oobu tabusyi mbobupanduluzi pe, nkaambo sikwiiya Jakobo wakasololelwa amuuya kulemba kuti: “Na muntu watepaulwa, ataambi kuti, Ndatepaulwa kuli-Leza, nkaambo Leza tatepauliki kucibi, alimwi walo mwini tatepauli muntu pe.” (Jakobo 1:13) Kunze lyaboobo, sintembauzyo wakalemba kuti: “O Jehova, nowakabika moyo wako kuzibi zyesu, ngwani wakali kunoopona, O Mwami?” (Intembauzyo 130:3) Jehova talindili kuti tubisye alimwi masimpe kunyina natusunka kutegwa tulubizye pe. Pele ino ncinzi cibeela eeci camupailo wacikozyanyo ncocipandulula?

13 Saatani Diabolosi nguutusunka kutegwa tulubizye alimwi akuwa kwiinda mubucenjezu bwakwe nokuba kutuluma buya. (Baefeso 6:11, Ci) Ngosikutepaula mupati. (1 Ba-Tesalonika 3:5) Kwiinda mukupaila kuti tuteenzyegwi mukutepaulwa, tulomba Jehova ikuti atazumizyi kuti tuwe notuli mukutepaulwa. Tumulomba kuti atugwasye kutegwa ‘atatucenjeleli Saatani’ akuti tutazundwi mukutepaulwa. (2 Ba-Korinto 2:11) Tupailila kuti tuzumanane kukkala “muciyubilo ca-Mupatikampatila,” katupegwa lukwabililo lwakumuuya ilupegwa baabo ibatobela bweendelezi bwa Jehova muzintu zyoonse nzyobacita.—Intembauzyo 91:1-3.

14. Ino mbuti mwaapostolo Paulo mbwatusyomezya ikuti Jehova kunyina nayootusiya ikuti na katusyoma nguwe ciindi notuli mukutepaulwa?

14 Tulakonzya kusinizya kuti ikuti naa mbotulombozya masimpe oobo, akutondezya mumipailo yesu alimwi muzintu nzyotucita, Jehova kunyina nayootusiya pe. Mwaapostolo Paulo utusyomezya kuti: “Taakwe lutepauzyo lumusikila cita mbuli matepauzyo ngibajana bantu lyoonse, alimwi Leza wasyomeka, ikuti takoozoozumina kuti mutepaulwe kwiinda inguzu zyanu, pele antoomwe alutepauzyo ulacita cipolelo, kuti mukabe alukolelo.”—1 Ba-Korinto 10:13.

“Utuvune Kumubi”

15. Ino nkaambo nzi ncokuyandika kapati kupailila kuvwunwa kumubi sunu kwiinda lyoonse?

15 Kweelana a Magwalo aasyomeka aa Chigiliki aakali kulembwa amaanza buya, mupailo wa Jesu wacikozyanyo ulamana amajwi aakuti: “Utuvune kumubi.” * (Matayo 6:13) Ikuvwunwa kumubi kulayandika kapati mumazuba aano aakumamanino. Saatani alimwi amadaimonaakwe bali mukulwana bananike basyeede “babamba milazyo ya-Leza akujata bumboni bwa-Jesu Kristo,” abeenzinyina iba “inkamu impati.” (Ciyubunuzyo 7:9; 12:9, 17) Mwaapostolo Petro wakalaya Banakristo kuti: “Amulibatamike akucenjela, nkaambo sinkondonyoko Saatani uleendeenda mbuli syuumbwa wabutambo akuya buyandaula ngwati lume. Amulwane anguwe, mube bayumu mulusyomo.” (1 Petro 5:8, 9) Saatani uyanda kuti tuleke mulimo wesu wakukambauka alimwi kwiinda mukubelesya batumwa bakwe baanyika kufwumbwa naa mbasicikombelo, basimakwebo naa basimapolitikisi, ulasola kutukonga. Nokuba boobo, ikuti naa twayuma, Jehova uyootuvwuna. Sikwiiya Jakobo wakalemba kuti: “Amulibombye kuli-Leza. Amumukazye Saatani, uyoomucija.”—Jakobo 4:7.

16. Ino ncinzi ncabelesya Jehova ikugwasya babelesi bakwe ibali mukusukusigwa?

16 Jehova wakazumizya kuti Mwanaakwe atepaulwe. Pele Jesu naakakazya Diabolosi kwiinda mukubelesya Jwi lya Leza kacili cikwabilizyo, Jehova wakatuma bangelo kuti bamuyumye-yumye. (Matayo 4:1-11) Mbubwenya buyo, Jehova ulabelesya bangelo bakwe ikutegwa batugwasye ikuti naa twapaila calusyomo akuccijila kulinguwe. (Intembauzyo 34:7; 91:9-11) Mwaapostolo Petro wakalemba kuti: “Jehova ulizi kuvuna bamukomba kumasukusyo, akuyobola bataluleme mulukomo mane kusikila kubuzuba bwalubeta.”—2 Petro 2:9.

Ikuvwunwa Cakumaninina Kuli Afwaafwi

17. Kwiinda mukutupa mupailo wacikozyanyo, ino mbuti Jesu mbwaakapandulula kabotu-kabotu zintu mbozyeelede?

17 Mumupailo wacikozyanyo, Jesu wakazipandulula kabotu-kabotu zintu mbozyeelede. Icintu ncotweelede kubikkila maano kapati nkulemekwa kwazina lya Jehova lipati alimwi lisalala. Mbwaanga cibelesyo cakuzuzikizya makanze aaya Mbwami bwabu Mesiya, tulapaila kuti Bwami buboole kuzoonyonyoona mami naa mfwulumende zyoonse zitalondokede alimwi akubona kuti kuyanda kwa Leza kwacitwa bweelede kujulu aansi. Ibulangizi bwesu bwakupona kukabe kutamani muparadaiso anyika buyeeme akulemekwa kwazina lya Jehova alimwi akuziba bweendelezi bwakwe bululeme mububumbo boonse. Twamana kupailila zintu eezi ziyandika kapati, tulakonzya kupailila nzyotuyanda abuzuba, kulekelelwa zibi zyesu alimwi akuvwunwa kukutepaulwa akubucenjezu bwamubi Diabolosi Saatani.

18, 19. Ino mbuti mupailo wa Jesu wacikozyanyo mboutugwasya kuzumanana kupakamana alimwi akupa kuti bulangizi bwesu ‘kabuli buyumu kusikila kumagolelo’?

18 Ikuvwuninwa limwi kuzwa kumubi alimwi akubweende bwakwe bwazintu bunyongene kuyaabuswena. Saatani ulizi kuti “ciindi ncacijisi nciniini buyo” cakuti atondezye “bukali bupati” mbwajisi anyika, ikapati kubabelesi ba Jehova basyomeka. (Ciyubunuzyo 12:12, 17) Mucitondezyo cijisi zibeela zinji “camamanino aaciindi,” Jesu wakasinsima zintu zikatazya, izimwi zyazyo zicili kumbele. (Matayo 24:3, 29-31) Notuzibona eezi kazicitika, ibulangizi bwesu bwakufwutulwa buyookomena. Jesu wakaamba kuti: “Zyatalika kucitika ezi zintu, amulange mujulu, mulungumike mitwe yanu, nkaambo kunununwa kwanu kuli afwaafwi.”—Luka 21:25-28.

19 Imupailo wacikozyanyo uugaminina Jesu ngwaakapa basikwiiya bakwe, ulatupa busolozi busyomeka kuzintu nzyotweelede kubikkilizya mumipailo yesu mamanino mbwaayaabuswena. Atuzumanane kusyoma kuti mane kusikila kumamanino, Jehova uyoozumanana kutupa nzyotuyandika abuzuba izyakumuuya azyakumubili. Ikuzumanana mukupaila kuyoopa kuti “kusyoma kwesu nkotwakali kujisi kumatalikilo katujatisya mane do kumagolelo.”—Ba-Hebrayo 3:14; 1 Petro 4:7.

Bupanduluzi buyungizidwe

^ munc. 15 Ima Bbaibbele aakaindi alamanizya Mupailo wa Mwami amajwi aakutembaula aakuti: “Nkaambo Bwami mbubwako, anguzu abulemu mane kukabe kutamani. Ameni.” Ibbuku litegwa The Jerome Biblical Commentary lyaamba kuti: “Imajwi aakutembaula . . . taajaniki [mumagwalo aakalembwa aamaanza] aasyomeka kapati.”

Kwiinduluka

• Ino ncinzi ncotupandulula kwiinda mukulomba kuti “utupe sunu zilyo nzitubula”?

• Amupandulule ncocaamba kupaila kuti “utulekelele milandu yesu, mbubonya mbuli mbutubalekelede aswe bali amilandu kulindiswe.”

• Ino cipandulula nzi notulomba Jehova kuti utatweenzyi mukutepaulwa?

• Ino nkaambo nzi ncotweelede kulomba Jehova mumipailo yesu kuti “utuvune kumubi”?

[Mibuzyo yaciiyo]

[Cifwanikiso icili apeeji 25]

Tuleelede kubalekelela bamwi ikutegwa aswebo tulekelelwe

Nkotwakajana cifwanikiso icili apeeji 23]

Lydekker